Không xác định được khối lượng, cự ly đổ thải vẫn thanh toán(!?)

Như Ngày mới Online đã phản ánh về Dự án nâng cấp, cải tạo đường ĐT254 ở tỉnh Bắc Kạn, với giá trị hơn 800 tỉ đồng, chiều dài con đường đến 40km, thế nhưng đến khi hoàn tất xây dựng vẫn chưa có bãi đổ thải nào được hoàn thiện (!?)

Nhiều thông tin bạn đọc cung cấp cho thấy các nhà thầu thi công công trình đã đổ hàng triệu m3 đất đổ thải không đúng với thiết kế được duyệt.

Theo đó, tại nhiều khu đất của người dân, hay sông suối được các nhà thầu tận dụng làm nơi đổ đất thải. Nguyên nhân để xảy ra tình trạng này là do Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Kạn đã không hoàn tất thủ tục thu hồi đất để làm 5 bãi đổ thải theo hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công và dự toán được duyệt.

Cụ thể, 5 bãi thải trong hồ sơ thiết kế và dự toán được duyệt có khả năng chứa 1.211.000m3 đến nay chủ đầu tư vẫn chưa hoàn tất các thủ tục thu hồi gồm: Bãi đổ thải Km2+500: 330.000m3; bãi đổ thải Km82+400: 515.000m3; bãi đổ thải Km88+600: 219.000m3; bãi đổ thải Km102+200: 140.000m3; bãi đổ thải Km102+700: 7.000m3.

Mặc dù 5 điểm đổ thải chưa hoàn thiện nhưng Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Kạn vẫn đề xuất làm thêm 2 bãi đổ thải với tổng kinh phí hơn 8,5 tỉ đồng, gồm: Bãi đổ thải tại Km77+300m và Bãi đổ thải tại Km82+100m mà theo Sở Giao thông Vận tải (GTVT) tỉnh Bắc Kạn các khu đất dự kiến làm bãi thải này là những khe nước tụ thủy có diện tích lưu vực lớn và ruộng lúa của Nhân dân nên có nguy cơ ảnh hưởng đến hạ lưu khi đổ đất thải vào khu vực này.

Công ty CP xây dựng Thăng Long đổ đất, đá thải xuống khe suối Bó Pja.

Trên cơ sở tham mưu của Sở GTVT Bắc Kạn, ngày 29/11/2018, ông Nông Văn Chí, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn đã ký văn bản số 6792, bác đề nghị của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Kạn; Đồng thời yêu cầu chủ đầu tư rà soát các bãi đổ thải và tổ chức thực hiện các trình tự thủ tục liên quan theo quy định.

Dự án thiết kế 5 bãi đổ thải dọc tuyến, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa hoàn tất thủ tục thu hồi đất để làm. Do vậy, các nhà thầu phải tự thỏa thuận với Nhân dân đổ đất, đá thải ở nhiều vị trí khác nhau.

Việc đổ thải diễn ra tràn lan, tự phát khiến người dân bức xúc, liên tục phản ánh kiến nghị. UBND tỉnh, UBND huyện Chợ Đồn nhiều lần kiểm tra, nhắc nhở, đôn đốc nhưng không hiệu quả.

Cụ thể, ngày 15/5/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn đã ký Văn bản số 2514/UBND-KTTCKT gửi Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh và UBND huyện Chợ Đồn “Yêu cầu Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh: Chấm dứt ngay hành vi vi phạm đổ đất, đá thải không đúng quy định; nếu phát hiện hành vi vi phạm đổ đất, đá thải ảnh hưởng đến môi trường và ruộng vườn của dân sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật”; đồng thời giao Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh và UBND huyện Chợ Đồn theo chức năng, nhiệm vụ được giao và lĩnh vực quản lý tăng cường công tác kiểm tra, giám sát quá trình triển khai dự án, đặc biệt là quá trình đổ đất, đá thải; kịp thời xử lý các vi phạm theo thẩm quyền, đúng quy định.

Không có bãi đổ nên đất, đá thải đổ tràn lan, đe dọa vùi lấp đất sản xuất của người dân

Ông Nguyễn Công Vinh, ở thôn Bó Pja, xã Quảng Bạch cho biết: "Gia đình có 1.080 m2, trong đó, chủ đầu tư thu hồi, đền bù 850 m2 làm vị trí đổ thải. Tuy nhiên, quá trình đổ thải, Công ty CP xây dựng Thăng Long nhà thầu gói thầu số 20 đã đổ tràn sang cả diện tích còn lại dù rằng cọc mốc, chỉ giới đã được cắm rõ ràng. Chưa kể, phía Công ty còn san, gạt đất làm thay đổi dòng chảy của con suối, nguy cơ ảnh hưởng tới diện tích 5.000 m2 ruộng của gia đình ông phía bên kia suối..."

Quan sát trên thực địa dễ dàng nhận thấy hầu hết những vị trí mà nhà thầu tự thỏa thuận đổ thải tại thôn Bó Pja đều sát mép suối hoặc khe. Với phần chân là mép suối, mùa lũ sắp tới nguy cơ sạt lở gần như chắc chắn.

Trước những bất cập mà báo chí và dư luận đã chỉ ra, từ cuối năm 2020 UBND tỉnh Bắc Kạn đã mời cơ quan Kiểm toán thực hiện kiểm toán đối với Dự án nâng cấp, cải tạo đường tỉnh 254.

Báo cáo kiểm toán cho hay: Thiết kế bản vẽ thi công, dự toán lập với 05 vị trí bãi đổ thải xác định cự ly vận chuyển trung bình là 3,2km. Chủ đầu tư phân chia thành 4 gói thầu để tổ chức đấu thầu song không thực hiện điều phối cự ly vận chuyển đổ thải theo 05 vị trí bãi đổ thải đã được phê duyệt của hồ sơ thiết kế cho từng gói thầu, do đó dự toán giá gói thầu của từng gói thầu làm cơ sở của đấu thầu chưa phản ánh chính xác chi phí vận chuyển.

Theo Kiểm toán Nhà nước khu vực X: Đổ thải không đúng bãi đổ thải theo thiết kế, thiếu thủ tục xác định, nghiệm thu vị trí, trữ lượng và khối lượng đổ thải thực tế.

Trên cơ sở đó, Kiểm toán Nhà nước khu vực X kiến nghị: Kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với cá nhân, tập thể trong việc: Lập, thẩm định và phê duyệt dự toán gói thầu thuộc Dự án Mở rộng, nâng cấp ĐT 254: Không thực hiện điều phối cự ly vận chuyển đổ thải cho từng gói thầu khi lập dự toán gói thầu nhằm phản ánh chính xác giá gói thầu làm cơ sở tổ chức đấu thầu theo quy định; tính thừa, tính trùng khối lượng (gói 18, 20, 21);…

Cơ quan chức năng kết luận: Chủ đầu tư đã “nghiệm thu thanh toán khi không xác định rõ vị trí, trữ lượng và khối lượng đất đã đổ thải tại Dự án Mở rộng, nâng cấp ĐT 254”.

Trong khi đó, theo Thông báo của Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an: “Hiện (chủ đầu tư- PV) còn giữ lại 93.220.433.794 đồng để bảo hành và chờ quyết toán”. Các hạng mục khác đã thanh toán cho nhà thầu.

Dó đó, có thể thấy: Sự "nhập nhằng" và “vừa đá bóng, vừa thổi còi” từ việc thanh toán không chính xác khối lượng cũng như cự ly đổ thải nói trên đã có khả năng gây thất thoát lớn về tiền bạc của Nhà nước tại Dự án Mở rộng, nâng cấp ĐT 254. Vụ việc này rất cần sự vào cuộc của cơ quan Thanh tra chuyên ngành!

Ngày mới Online sẽ tiếp tục thông tin!