Nhưng trong thực tế, có được nhân tài trong tổ chức, cơ quan, đơn vị vẫn chưa đủ, vấn đề quan trọng là tạo ra trong tổ chức một bầu không khí thuận lợi, tạo mảnh đất màu mỡ cho các tư duy sáng tạo phát triển. Nếu như ngược lại, tuổi trẻ sẽ bị “tê liệt” tinh thần sáng tạo của mình, họ sẽ thờ ơ với các sáng kiến, sẽ cảm thấy dường như không có ai cần mình cả, công việc của mình là vô nghĩa đối với mọi người. Trong những trường hợp căng thẳng hơn, họ sẽ tìm mọi cách để đi tìm một “mảnh đất” mới, có bầu không khí thuận lợi hơn để phát triển…
 |
| |
Hiện tượng chảy máu “chất xám” trong bộ máy công quyền có thể ngoài vấn đề thu nhập, còn những lí do khác, trong đó công tác quản lí, sử dụng đội ngũ trí thức trẻ của ta còn nhiều sự bất hợp lí. Thực tiễn quản lí nhà nước lực lượng trí thức khoa học trong thời gian qua cho thấy, cả khi nhà nước không ngừng đổi mới công nghệ, nâng cao mức thu nhập cho đối tượng cán bộ khoa học kĩ thuật, thì hiện tượng “chảy máu chất xám” vẫn diễn ra thường xuyên. Nhiều cơ quan nghiên cứu được trang bị phương tiện hiện đại, nhưng công việc không có hiệu quả, thậm chí bị đình đốn. Nguyên nhân chủ yếu vẫn là do hệ thống quản lí còn quan liêu, cứng nhắc, bình quân chủ nghĩa, lấy mục tiêu hành chính để quản lí công tác sáng tạo khoa học của đội ngũ trí thức. Những quốc gia thành công trong vấn đề quản lí cán bộ khoa học như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapor… đã cho phép người lãnh đạo phân biệt một số chức năng quan trọng để quản lí có hiệu quả đội ngũ trí thức khoa học của mình như sau:
1. Phải hình thành chiến lược và mục tiêu của ngành, lĩnh vực hoặc địa phương, đồng thời truyền đạt lại cho cả tập thể chuyên gia cùng nghiên cứu, đề xuất phương án hay nhất, có hiệu quả nhất.
2. Tuyển chọn và ưu ái những cá nhân có thực tài, tạo điều kiện để họ phát triển thêm trình độ chuyên môn và tiềm năng sáng tạo. Biết cách sử dụng và khai thác tri thức một cách tối đa cho công ty, doanh nghiệp, ngành hoặc địa phương.
3. Tạo “mảnh đất” thuận lợi, xây dựng chính sách trọng dụng nhân tài, kích thích sự khám phá và sử dụng tối đa tiềm năng sáng tạo của từng cán bộ. Những ý tưởng mới được có dịp thể hiện trong môi trường thuận lợi, thoải mái. Không nên hồ nghi, thiếu tin tưởng, từ chối hoặc định kiến với các tư tưởng sáng tạo chưa phù hợp với thực tế trước mắt.
4. Xây dựng hệ thống quy chế để tuyển chọn các đề án, hoặc công trình nghiên cứu phù hợp với nguồn tài chính và mục tiêu phát triển của doanh nghiệp, cơ quan hoặc địa phương. Nghiên cứu lập ra các tiêu chuẩn cụ thể để đánh giá các quá trình thực thi các sáng kiến trong thực tế.
5. Sử dụng các phương pháp khen thưởng, ban hành chế độ đãi ngộ nhằm khuyến khích tính tích cực sáng tạo của đội ngũ cán bộ khoa học kĩ thuật mà ngành, lĩnh vực của mình đang quản lí, sử dụng. Người lãnh đạo giỏi phải biết chọn những cán bộ tham mưu giỏi, phải chấp nhận có những cấp dưới giỏi hơn lãnh đạo cùng tồn tại trong đơn vị để phát triển.
Tập hợp nhân tài, biết sử dụng và tận dụng nhân tài chính là cái tâm, cái tài của nhà quản lí trong thời kì vươn mình, hội nhập sâu và xây dựng một chính phủ tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả trong thời đại 4.0 hiện nay.
