Với mục đích cải thiện công tác dự phòng, phát hiện sớm, điều trị và quản lý tăng huyết áp (THA) ở người trưởng thành. Sau 3 năm triển khai, dự án Cộng đồng vì trái tim khỏe (CH2) đã tiếp cận và mang lại được hiệu quả trong việc phát hiện sớm THA ở người trưởng thành. Cụ thể là hơn 58% dân số trên 40 tuổi tại 4 quận thuộc dự án đã được sàng lọc THA, 16.455 người được chẩn đoán THA và 11.847 người được điều trị.
Có thể thấy rắng: Dự án “Cộng đồng vì trái tim khỏe” đã góp phần giải quyết đáng kể bệnh tim mạch thông qua sự tham gia của cộng đồng, đối tác tư nhân, và tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu.
Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết: “Các bệnh không lây như THA và tim mạch hiện đang là gánh nặng bệnh tật lớn nhất đối với y tế công cộng của Việt Nam. Chính phủ đã thông qua Chiến lược quốc gia phòng, chống các bệnh không lây giai đoạn 2015-2025 với mục tiêu khống chế tỷ lệ THA ở người trưởng thành xuống dưới 30% và giảm tỷ lệ tử vong sớm do các bệnh không lây xuống dưới 20% đến năm 2025. Các dự án như Cộng đồng vì trái tim khỏe đang giúp Bộ Y tế thực hiện các mục tiêu đã đề ra”.
Thông qua dự án CH2, các sáng kiến, thực hành trên thế giới đã được đưa về áp dụng tại Việt Nam, có thay đổi cho phù hợp với thực tiễn của địa phương nhằm thử nghiệm, phát triển mô hình cung cấp dịch vụ khác biệt cho người THA; tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu; giúp bệnh nhân dễ dàng tiếp cận với các dịch vụ ngay từ cộng đồng. Dự án còn huy động và kết hợp với đối tác tư nhân, doanh nghiệp xã hội để tăng khả năng tiếp cận, đáp ứng nhu cầu của bệnh và giảm tải cho hệ thống y tế công.
ThS. BS. Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật thành phố chia sẻ thêm: “Thông qua các điểm đo huyết áp đặt tại khu dân cư, hộ gia đình, tại các doanh nghiệp nhỏ như quán cà phê, kể cả tiệm cắt tóc và làm móng, giúp nhiều người được sàng lọc phát hiện sớm THA. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ THA, họ được chuyển gửi đến các cơ sở y tế công và tư để được chẩn đoán và điều trị sớm. Bên cạnh đó, các cộng tác viên cộng đồng - một cánh tay nối dài của trạm y tế phường, vừa là điểm đo huyết áp di động, theo dõi chuyển gửi và vừa hỗ trợ, nhắc nhở người THA tại cộng đồng tuân thủ điều trị và thay đổi lối sống. Việc phát hiện sớm bệnh THA và hỗ trợ người mắc THA tuân thủ điều trị, thay đổi lối sống là chìa khóa để giảm biến chứng của THA”.
Đo huyết áp
Ông Thạch, một người dân sống ở quận 8 đã được chẩn đoán THA nhờ vào các hoạt động của dự án tâm sự: “Nhờ dự án Cộng đồng vì trái tim khỏe, tôi đã đến nhà một người hàng xóm là cộng tác viên để đo huyết áp. Huyết áp tối đã của tôi vượt trên 160mmHg. Sau khi biết thông tin này, tôi đã đến phòng khám đa khoa tại quận để chẩn đoán và đều đặn tái khám hai tuần một lần để nhận thuốc điều trị. Tôi cũng đã thay đổi lối sống - một điều thực sự khó với tôi. Ngày xưa tôi ăn hơi mặn, nhưng mà gia đình bắt đầu chuyển dần dần lại, là bây giờ cả nhà ăn lạt rồi”.
Theo Ông Jason Shellaby, Quỹ Novartis cho biết: “Dự án đã sử dụng phần mềm eHTN.Tracker để quản lý thông tin, theo dõi việc khám và điều trị của những người mắc bệnh mạn tính không lây
Phần mềm eHTN.Tracker - phần mềm đầu tiên theo dõi thông tin những người mắc bệnh không lây nhiễm ở Việt Nam cho phép nhân viên y tế dễ dàng theo dõi bệnh nhân khi không đến tái khám, bỏ điều trị. Hệ thống cũng kết nối với dịch vụ tin nhắn nhắc nhở bệnh nhân tuân thủ điều trị và tự chăm sóc. Cùng với việc tiếp cận dựa vào cộng đồng và kết hợp với các đối tác tư nhân như Pharmacity hay doanh nghiệp xã hội Glink, sáng kiến áp dụng công nghệ trong y tế sẽ thúc đẩy việc hướng đến mục tiêu bao phủ y tế toàn dân”.
Bà Helen McGuire, Giám đốc toàn cầu Chương trình các bệnh không lây của tổ chức PATH khẳng định: “Trong 3 năm qua, chúng tôi đã làm việc với nhiều ban ngành liên quan để phát triển, thử nghiệm và tài liệu hóa các cách tiếp cận mới. Trong tương lai, chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với Cục Y tế dự phòng, với sự hỗ trợ của Access Accelerated lồng ghép quản lý THA và đái tháo đường dựa vào cộng đồng, để hoàn thiện mô hình dựa vào cộng đồng, lấy con người làm trung tâm, tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu. Song song đó là việc vận động chính sách nhằm tạo ra môi trường thuận lợi, tăng cường hệ thống thông tin y tế quốc gia, giúp cho hàng triệu người bị ảnh hưởng bởi bệnh không lây nhiễm ở Việt Nam được tiếp cận các dịch vụ thuận tiện, chất lượng, với giá cả phù hợp”.
Dự án Cộng đồng vì trái tim khỏe là một trong những dự án đầu tiên tại Việt Nam giải quyết sự gia tăng các bệnh không lây nhiễm. Không chỉ riêng về THA, dự án còn mong ước hỗ trợ Việt Nam sử dụng những công cụ, bài học đã trải qua sau 3 năm thực hiện dự án để giúp người dân trong việc dự phòng, phát hiện và quán lý các bệnh không lây nhiễm khác như đái tháo đường.
