Sức khỏe 20/06/2024 09:54
Theo nghiên cứu, đến 62,9% bệnh nhân bị đột qụy diễn ra vào sáng sớm từ 5-8 giờ. Vậy tại sao cơn đột qụy lại hay xảy ra vào buổi sáng sớm như vậy?
Nguyên nhân đột qụy dễ xảy ra vào sáng sớm là do thay đổi hormone và huyết áp của người bệnh. Khi thức dậy vào buổi sáng, sẽ chuyển từ tư thế đang nằm sang tư thế vận động, làm thay đổi nồng độ các hormone.
Các hormone này gây ra hai tình trạng, thứ nhất là tăng nhịp tim và tăng huyết áp, thứ hai là làm tăng trương lực của động mạch. Thông thường, huyết áp của cơ thể xuống mức thấp nhất vào lúc khoảng 3 giờ sáng, sau đó tăng dần lên và tăng nhanh lúc thức dậy vào buổi sáng.
Khi thức dậy, cơ thể tiết ra adrenaline và các hormone gây căng thẳng khác, làm tăng áp lực máu và nhu cầu cung cấp oxi. Sau một đêm, cơ thể mất đi một lượng nước tương đối lớn, máu sẽ trở nên cô đặc hơn, tim phải làm việc vất vả để bơm đẩy máu đi.
 |
| Ảnh minh hoạ |
Khi tăng huyết áp sẽ tăng nhu cầu oxi cho cơ tim, làm cho cơ tim không được ổn định do chênh lệch huyết áp, tăng nguy cơ tổn thương các mảng xơ vữa động mạch, làm cho các mảng xơ vữa này sẽ bị rách ra, vỡ, bong. Lúc này chúng sẽ kích hoạt tiểu cầu gây ra huyết khối gây tắc mạch não gây đột qụy thiếu máu não cấp.
Nguyên nhân thứ 2 liên quan đến đột qụy buổi sáng là do lượng nitric oxit thấp vào lúc ngủ dậy. Nitric oxit (gọi tắt là NO) có vai trò quan trọng trong việc cầm máu, tham gia vào hầu hết quá trình sinh học trong cơ thể như sự thức tỉnh, chức năng sinh dục, cảm giác đau, hài lòng, điều tiết máu và chất dinh dưỡng nuôi cơ thể…
Và sự hoạt động của NO có vai trò quan trọng trong quá trình lão hóa, mở rộng mạch máu tăng dòng chảy đưa oxy và các chất dinh dưỡng để nuôi cơ thể, nó còn là yếu tố quan trọng quyết định đến việc bị đột qụy, tiểu đường…
Quá trình tiêu thụ NO vào ban đêm là lớn nhất nên khi sáng sớm thức dậy cơ thể con người thường thiếu NO nên cũng dẫn đến nguyên nhân bị đột qụy vào sáng sớm.
Hầu hết các bệnh nhân đột qụy não đều có yếu tố nguy cơ trước đó, do vậy dự phòng bằng cách điều trị, theo dõi chặt chẽ các yếu tố nguy cơ là điều then chốt cho việc dự phòng đột qụy. Các yếu tố nguy cơ của đột qụy não bao gồm: Tăng huyết áp, rung nhĩ, rối loạn chuyển hóa mỡ, đái tháo đường, bệnh van tim, suy tim, hút thuốc lá,…
Tuy nhiên có những biện pháp khá thông thường để phòng tránh các cơn đột qụy buổi sáng như sau:
Sau khi tỉnh giấc nên dành một ít phút cho cơ thể quen dần với trạng thái mới và hoàn toàn tỉnh táo trước khi bước ra khỏi giường. Có thể nằm trên giường và thực hiện một vài động tác “khởi động”, nhẹ nhàng duỗi chân duỗi tay, xoa mặt… Với những người có tiền sử bệnh tim mạch thì lại càng cần lưu ý hơn mỗi sáng.
Buổi tối trước khi đi ngủ, nên uống một li nước ấm, như vậy vừa tạo điều kiện kích thích cơn buồn ngủ, vừa tránh tình trạng khô háo vào sáng hôm sau, làm giảm độ keo nhớt của máu, giảm bớt áp lực lên tim.
Ngoài ra, luyện tập thể dục, thể thao, tránh các yếu tố nguy cơ như thuốc lá, rượu bia cùng chế độ ăn hợp lí sẽ mang lại lợi ích rất lớn. Nên tăng cường các loại thực phẩm sạch giàu vitamin C và các chất chống oxi hóa.
 |
