Phụ nữ Nhật Bản với nỗi lo nghèo khó khi về hưu

Phụ nữ Nhật Bản phải đối mặt với nhiều hạn chế và thử thách khiến họ phải đối mặt với khả năng sống nghèo khổ khi về hưu.

Chính phủ Nhật Bản đã ban hành một trong những luật về nghỉ thai sản "hào phóng" nhất trên thế giới, và gần đây còn hình thành hạng mục “người lao động toàn thời gian giới hạn” hướng tới những người phụ nữ muốn cân bằng giữa gia đình và công việc.

Nhưng ngay cả với những lợi thế này, phụ nữ Nhật Bản dù có độc thân hay đã lập gia đình, làm việc nửa thời gian hoặc toàn thời gian cũng đều phải đối mặt với tương lai khó khăn về tài chính. Các nhân tố tác động bao gồm dân số già hóa, tỉ lệ sinh giảm khiến phụ nữ Nhật Bản không đặt nhiều hi vọng vào một cuộc sống nghỉ hưu an dưỡng.

Tỉ lệ phụ nữ Nhật Bản không kết hôn ngày càng tăng  Ảnh Reuters
Tỉ lệ phụ nữ Nhật Bản không kết hôn ngày càng tăng Ảnh Reuters

Giáo sư Seiichi Inagaki, Đại học Phúc lợi và Sức khỏe Quốc tế đánh giá, tỉ lệ phụ nữ lớn tuổi Nhật Bản sống ở mức nghèo khổ sẽ tăng gấp đôi trong 40 năm tới, lên 25%. Đối với những phụ nữ lớn tuổi độc thân, con số này có thể đạt tới 50%.

Tỉ lệ sinh tại Nhật Bản đang ở mức thấp trong khi dân số già hóa người trong độ tuổi lao động của nước này đến năm 2055 sẽ giảm 40%. Chính phủ Nhật Bản đã xử lí bằng việc nâng độ tuổi về hưu. Nhưng hãng tin Bloomberg (Mỹ) cho biết, theo tính toán, nhiều phụ nữ Nhật Bản sẽ rất khó khăn về tài chính ở thời điểm 20 năm trước khi họ qua đời.

Chênh lệch tiền lương do giới tính đang tồn tại ở Nhật Bản. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), phụ nữ Nhật Bản thu nhập chỉ bằng 73% so với nam giới. Khủng hoảng nhân khẩu học của Nhật Bản còn khiến tình hình tồi tệ hơn: Những cặp đôi cao tuổi cần thêm 185.000 USD để sinh sống do hệ thống lương hưu nhiều thiếu hụt.

Giáo sư Takashi Oshio, Viện Nghiên cứu kinh tế ở Đại học Hitotsubashi cho biết, đầu tư hưu trí và chương trình trợ cấp hưu trí tư nhân ngày càng nâng tầm tại Nhật Bản. Giáo sư Machiko Osawa tại Đại học Nữ giới Nhật Bản đánh giá những ngày “hoàn toàn phụ thuộc vào lương hưu nhà nước” đã kết thúc.

Một số công dân Nhật Bản đã chuyển tiền khỏi các tài khoản ngân hàng lãi suất thấp sang tài khoản tiết kiệm về hưu. Nhưng điều này đòi hỏi phải có tiết kiệm và phụ nữ Nhật Bản dường như không giữ lại được khoản nào bên người.

Theo dữ liệu của Chính phủ Nhật Bản, mức chi phí sinh sống bình quân của một gia đình Nhật Bản hơn 2 thành viên là 287.315 yen (khoảng 61 triệu đồng)/tháng. Có 15,7% gia đình Nhật Bản sống dưới mức nghèo khổ của nước này là khoảng 937 USD/tháng (khoảng 21,5 triệu đồng).

Việc thiếu ổn định việc làm, cơ hội thăng tiến và lợi ích khiến phụ nữ Nhật Bản thường yếu thế về tài chính, đặc biệt là đối với những người không có bạn đời để cùng chia sẻ chi phí.

Vẫn tồn tại những chướng ngại khác với phụ nữ Nhật Bản. Mặc dù kể từ khi ông Shinzo Abe nắm giữ chức Thủ tướng và có thêm 3,5 triệu phụ nữ Nhật Bản gia nhập lực lượng lao động, nhưng 2/3 trong số này chỉ đảm nhận công việc nửa thời gian.

Thủ tướng Abe từng cho biết, một trong những mục tiêu của ông là khuyến khích phụ nữ tiếp tục làm việc sau khi sinh con nhưng theo một nghiên cứu gần đây của chính phủ Nhật Bản, gần 40% phụ nữ làm việc toàn thời gian đã chuyển sang công việc bán thời gian sau khi sinh con.

Machiko Nakajima là một trường hợp điển hình, cô đã nghỉ việc toàn thời gian tại một công ty du lịch ở độ tuổi 31 khi mang thai. Nakajima chia sẻ không còn muốn làm việc khi phải bận chăm sóc con cái. Thay vào đó, cô Nakajima dành một thập niên để nuôi dạy 2 con nhỏ sau đó mới quay trở lại làm việc.

Hiện nay, ở độ tuổi 46, cô Nakajima làm lễ tân nửa thời gian tại một trung tâm tennis ở Tokyo. Nakajima cho biết cô lo lắng về tương lai, đặc biệt là với hệ thống lương hưu hiện tại. Nakajima nói: “Thật không dễ dàng gì để tiết kiệm cho về hưu với tư cách là nhân viên làm việc nửa thời gian”.

Nhà nghiên cứu Yanfei Zhou, Viện Đào tạo và Chính sách Lao động Nhật Bản cho biết, mức chênh lệch về thu nhập trong cả cuộc đời giữ phụ nữ làm việc toàn thời gian và những người chuyển sang làm việc bán thời gian ở độ tuổi 40 là 200 triệu yen.

Bà Yanfei Zhou đánh giá: “Việc tiết kiệm cho việc về hưu với tư cách lao động bán thời gian là không hề dễ dàng”. Những bà mẹ đơn thân thường phải kiếm được ít nhất 3 triệu yen mỗi năm để trang trải cuộc sống và đây không phải là điều dễ dàng khi làm việc bán thời gian.

Tại Nhật Bản, lương hưu chính phủ chi trả chiếm 61% đối với thu nhập của người cao tuổi. Hệ thống lương hưu chủ yếu được lực lượng lao động trong độ tuổi từ 20-59 đóng góp.

Mặc dù các góa phụ có thể được nhận một phần lương hưu của bạn đời đã mất nhưng số người Nhật Bản không kết hôn đang gia tăng, gấp 3 lần kể từ năm 1980. Khảo sát gần đây nhất cho thấy tỉ lệ phụ nữ Nhật Bản không kết hôn là 14% trong khi nam giới là 23%.

Giáo sư Machiko Osawa tại Đại học Phụ nữ Nhật Bản cũng nhấn mạnh cần thay đổi an sinh xã hội, nên xoay quanh cá nhân thay vì hộ gia đình. Hôn nhân không tồn tại mãi mãi. Phụ nữ thường phụ thuộc vào bạn đời về mặt tài chính nhưng nay nam giới phải đối mặt với nguy cơ thất nghiệp và nhiều công việc của họ lại không hề tăng lương.

Mặc dù ngày càng có nhiều công ty tạo điều kiện để phụ nữ có giờ làm linh hoạt hơn sau khi nghỉ thai sản nhưng nhiều lao động nữ phàn nàn rằng họ không có nhiều cơ hội để phát triển công việc.

Khảo sát của chính phủ Nhật Bản trong năm 2019 cho kết quả 28,4% phụ nữ đánh giá họ được đối xử công bằng tại nơi làm việc, trong khi đó vào năm 2016 con số này chỉ là 0,2%.

Đức Thành (Tổng hợp)

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Bước ngoặt hay bước lùi?

Bước ngoặt hay bước lùi?

Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) nhóm họp tại Brussels ngày 26-27/6 trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh thường niên, với chương trình nghị sự bao quát nhiều nội dung chiến lược trọng yếu.
Bước leo thang nguy hiểm ở Trung Đông

Bước leo thang nguy hiểm ở Trung Đông

"Chảo lửa" Trung Đông đã chứng kiến bước leo thang nguy hiểm sau khi Mỹ chính thức phát động chiến dịch không kích nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Cộng hòa Hồi giáo Iran, động thái tiềm ẩn những tác động sâu rộng và hệ quả khôn lường đối với hòa bình, an ninh và ổn định của khu vực cũng như thế giới.
Lí do Hezbollah “án binh bất động” trong cuộc đối đầu Iran - Israel

Lí do Hezbollah “án binh bất động” trong cuộc đối đầu Iran - Israel

Dù luôn ủng hộ Iran, Hezbollah vẫn đứng ngoài cuộc chiến với Israel. Điều gì đang buộc phong trào này phải kiềm chế? Câu trả lời nằm trong những toan tính chính trị và sức ép từ trong lẫn ngoài Liban.
Israel và chiến lược điện hạt nhân

Israel và chiến lược điện hạt nhân

Trong bối cảnh nguồn trữ lượng khí đốt tự nhiên quý giá của Israel dự kiến sẽ cạn kiệt trong vài thập niên tới, và năng lượng mặt trời vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức về công nghệ lưu trữ và hiệu suất, Israel đang kiên định chuyển hướng sang một lựa chọn chiến lược: phát triển điện hạt nhân dân sự để bảo đảm an ninh năng lượng dài hạn.
Châu Âu đã sẵn sàng xây dựng “trụ cột” quốc phòng tự chủ?

Châu Âu đã sẵn sàng xây dựng “trụ cột” quốc phòng tự chủ?

Trước thềm Hội nghị thượng đỉnh NATO 2025, câu hỏi lớn được đặt ra: Liệu Châu Âu có đủ sức mạnh và quyết tâm để tự xây dựng một “trụ cột” quốc phòng vững chắc, khi Mỹ có thể rút lui hoặc giảm hỗ trợ?

Tin khác

Những thách thức đang chờ tân Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung

Những thách thức đang chờ tân Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung
Sáng 4/6, Hàn Quốc đã chính thức bước vào giai đoạn chuyển mình, khi ông Lee Jae-myung, đại diện đảng Dân chủ, tuyên thệ nhậm chức tổng thống sau một cuộc bầu cử lịch sử với tỉ lệ cử tri đi bầu cao nhất trong gần 30 năm.

Nhiều quốc gia nghèo đối mặt áp lực trả nợ trong năm 2025

Nhiều quốc gia nghèo đối mặt áp lực trả nợ trong năm 2025
Báo cáo mới công bố của Viện Lowy (Sydney) chỉ ra rằng nhiều quốc gia nghèo nhất thế giới sẽ phải trả khoản nợ kỉ lục cho Trung Quốc vào năm 2025.

Kinh tế thế giới tạm lắng trước cơn bão mới

Kinh tế thế giới tạm lắng trước cơn bão mới
Sau nhiều tháng đối mặt với bất ổn từ các chính sách thương mại mang tính đối đầu, đặc biệt từ phía Mỹ, nền kinh tế toàn cầu đang ghi nhận một số tín hiệu tích cực trong ngắn hạn. Tuy nhiên, đằng sau sự tạm lắng này là những rủi ro chưa được giải quyết triệt để, khi các biện pháp thương mại chỉ mới tạm dừng chứ chưa chấm dứt hoàn toàn...

Động lực “kiềng ba chân”

Động lực “kiềng ba chân”
Hội nghị cấp cao đầu tiên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) và Trung Quốc, diễn ra chiều 27/5 trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 46 ở Malaysia, là dấu mốc quan trọng nhằm tăng cường hợp tác chiến lược và đưa hợp tác ba bên lên tầm cao mới.

Nghịch lí của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung

Nghịch lí của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
Cuộc chiến thuế quan phơi bày nghịch lí: Trung Quốc vẫn cần công nghệ Mỹ, Mỹ vẫn dựa vào hàng "Made in China". Tách rời kinh tế liệu có khả thi?

Cuộc “trưng cầu dân ý” quan trọng về hướng đi tương lai của chính trị Hàn Quốc

Cuộc “trưng cầu dân ý” quan trọng về hướng đi tương lai của chính trị Hàn Quốc
Giữa biến động chính trị chưa từng có, cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc ngày 3/6 sẽ quyết định tương lai nước này.

Triển vọng nào cho quan hệ Nga - Mỹ?

Triển vọng nào cho quan hệ Nga - Mỹ?
Dù có tín hiệu tích cực từ cuộc điện đàm, quan hệ Nga - Mỹ vẫn bị trói buộc bởi lịch sử và sự đồng thuận lưỡng đảng. Những thách thức dài hạn nào đang chờ đợi hai cường quốc?

Cải cách quy trình tiếp nhận người tị nạn tại EU

Cải cách quy trình tiếp nhận người tị nạn tại EU
Ủy ban châu Âu mới đây đã công bố kế hoạch cải tổ lớn nhằm siết chặt quy trình tiếp nhận người tị nạn vào Liên minh châu Âu (EU).

Bước tiến đáng kể của Triều Tiên trong hiện đại hóa năng lực tác chiến

Bước tiến đáng kể của Triều Tiên trong hiện đại hóa năng lực tác chiến
Triều Tiên đã giới thiệu những loại vũ khí mới trong các cuộc tập trận quy mô lớn của không quân có sự tham dự của nhà lãnh đạo Kim Jong-un, đánh dấu một bước tiến đáng kể trong nỗ lực hiện đại hóa năng lực tác chiến trên không của nước này.

Chính trường Ba Lan: Cuộc đua giữa hai thái cực

Chính trường Ba Lan: Cuộc đua giữa hai thái cực
Ngày 18/5, cử tri Ba Lan đi bỏ phiếu chọn ra nhà lãnh đạo kế nhiệm Tổng thống Andrzej Duda, khi bối cảnh chính trị ở quốc gia Trung Âu đầy biến động và nội bộ xã hội Ba Lan vẫn phân rẽ nghiêm trọng.

Hi vọng chấm dứt xung đột Nga- Ukraine

Hi vọng chấm dứt xung đột Nga- Ukraine
Khi các vị khách quốc tế đến kỉ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít còn chưa rời hết khỏi Nga, và ngay khi thời gian ngừng bắn “Chiến thắng” ba ngày do Moskva đưa ra vừa kết thúc, Tổng thống Nga Vladimir Putin bất ngờ đề xuất bắt đầu đàm phán với Ukraine không cần điều kiện tiên quyết, thậm chí còn nêu cụ thể thời gian và địa điểm, đó là tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào ngày 15/5 này.

Cơn chấn động chính trị lịch sử thời hậu chiến ở Đức

Cơn chấn động chính trị lịch sử thời hậu chiến ở Đức
Ông Merz đã để vuột ghế Thủ tướng ở vòng bỏ phiếu kín đầu tiên, dù về công khai, số thành viên ủng hộ ông vượt quá số phiếu tối thiểu cần thiết.

Nhiều bất đồng chưa hoá giải, đàm phán hoà bình còn gặp nhiều khó khăn

Nhiều bất đồng chưa hoá giải, đàm phán hoà bình còn gặp nhiều khó khăn
Những diễn biến mới liên quan tới tiến trình giải quyết cuộc xung đột Nga - Ukraine, nhất là sau vòng đàm phán tại thủ đô London (Anh) ngày 23/4 giữa đại diện Mỹ, Ukraine, Anh, Đức và Pháp, dường như cũng đang khiến hi vọng về một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột đã kéo dài 38 tháng bị chìm trong “sương mù chiến tranh”. Có vẻ các bên đều có những toan tính và nhiều bất đồng chưa thể hóa giải, khiến tiến trình đàm phán thúc đẩy thỏa thuận hòa bình trở nên khó nắm bắt.

Kì vọng về vai trò tích cực hơn của Nga

Kì vọng về vai trò tích cực hơn của Nga
Cuộc gặp lịch sử tại Điện Kremlin không chỉ đánh dấu bước ngoặt quan hệ song phương, mà còn mở ra khả năng Nga trở thành trung gian chiến lược trong thỏa thuận hạt nhân Iran.

“Cú hích” cho mối quan hệ vùng Vịnh - châu Á

“Cú hích” cho mối quan hệ vùng Vịnh - châu Á
Chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump tưởng chừng chỉ mang tính bảo hộ, nhưng lại đang khơi dậy một trục kinh tế - chính trị mới giữa Trung Đông và châu Á. Liệu đây có phải bước ngoặt định hình lại cán cân quyền lực toàn cầu?
Xem thêm
Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ

Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ

Vào lúc 12h02' ngày 20/1 theo giờ bờ Đông nước Mỹ (0h2' ngày 21/1 theo giờ Việt Nam), ông Donald Trump đã tuyên thệ nhậm chức tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ, chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của "xứ cờ hoa".
Thông điệp của ông Trump trong bài phát biểu mừng chiến thắng

Thông điệp của ông Trump trong bài phát biểu mừng chiến thắng

Ông Donald Trump đã có bài phát biểu mừng chiến thắng trước đám đông người ủng hộ ở Florida. Bài phát biểu của ông nhận được người nghe đón nhận nhiệt liệt.
Thái Lan có Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử

Thái Lan có Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử

Ngày 16/8, Chủ tịch Quốc hội Thái Lan Wan Muhamad Noor Matha đã triệu tập phiên họp toàn thể Hạ viện 493 thành viên để bầu thủ tướng mới thay thế ông Srettha Thavisin vừa bị Tòa án Hiến pháp bãi nhiệm.
Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, theo báo cáo của Ban Quản lý lao động (Văn phòng kinh tế - văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc), đến nay chưa ghi nhận trường hợp nào là người lao động Việt Nam bị nạn trong trận động đất mạnh 7.2 độ richte
Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.
Phiên bản di động