Chăm sóc NCT 10/07/2025 09:50
 |
| Tập huấn về già hóa dân số và chăm sóc sức khỏe NCT |
Chú trọng quan tâm an sinh xã hội
Trước hết, địa phương xác định rõ hệ thống an sinh xã hội là nền tảng để NCT an tâm sống lâu, sống khỏe, sống có ích. Trong những năm qua, mạng lưới y tế cơ sở đã được củng cố mạnh mẽ. Nhiều trạm y tế và bệnh viện đa khoa được đầu tư nâng cấp, chú trọng tăng cường đội ngũ bác sĩ chuyên khoa lão khoa và phục hồi chức năng. Mô hình bác sĩ gia đình, khám bệnh tại nhà, đặc biệt ở các vùng nông thôn, miền núi đã bước đầu phát huy hiệu quả trong việc giúp NCT dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế. Không chỉ dừng lại ở khu vực công, mà còn khuyến khích các cơ sở y tế ngoài công lập, bệnh viện tư nhân tham gia đầu tư dịch vụ chăm sóc NCT, xây dựng các viện dưỡng lão chất lượng cao phù hợp với nhu cầu ngày càng đa dạng của người già.
Tuy nhiên, việc chăm sóc sức khỏe thể chất là chưa đủ. Bà Rịa – Vũng Tàu đi xa hơn khi phát huy vai trò cộng đồng, kinh nghiệm sống và uy tín xã hội của NCT. Đây không chỉ là một cách tiếp cận nhân văn mà còn rất thực tế, khi lực lượng NCT có nhiều người còn rất khỏe mạnh, minh mẫn và mong muốn tiếp tục cống hiến, đóng góp. Các cấp Hội NCT tại địa phương được kiện toàn, trở thành “cầu nối” giữa thế hệ già và trẻ. Nhiều mô hình như câu lạc bộ “ông bà mẫu mực, con cháu thảo hiền” hay “Liên thế hệ tự giúp nhau” đã tạo nên không gian sinh hoạt đa chiều cho NCT, khuyến khích họ truyền dạy nghề, gìn giữ giá trị truyền thống, giáo dục đạo đức và truyền thống gia đình cho thế hệ sau.
Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, Bà Rịa – Vũng Tàu mạnh dạn triển khai các chương trình hỗ trợ NCT tiếp cận công nghệ, sử dụng điện thoại thông minh, tham gia thương mại điện tử, góp phần tiêu thụ sản phẩm thủ công truyền thống, đặc sản địa phương. Chính những sáng kiến này đang góp phần thu hẹp khoảng cách số giữa các thế hệ, đồng thời khơi dậy tiềm năng to lớn trong cộng đồng NCT.
Song song với đó, chính sách việc làm thân thiện với NCT được xem là một hướng đi thực tiễn và sáng tạo. Thay vì coi người già là gánh nặng, địa phương khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác tạo điều kiện cho NCT tiếp tục tham gia lao động, thông qua các công việc bán thời gian, làm việc tại nhà hoặc cố vấn chuyên môn. Nhiều lớp đào tạo nghề, tập huấn kĩ thuật được mở ra phù hợp với độ tuổi như nông nghiệp hữu cơ, du lịch cộng đồng, làm vườn sinh thái. Nhiều mô hình NCT làm kinh tế giỏi ở Long Điền, Xuyên Mộc hay Côn Đảo đã trở thành điển hình để học tập và nhân rộng, lan tỏa tinh thần “tuổi cao chí càng cao”.
Văn minh và thân thiện
Điểm nhấn khác là định hướng xây dựng “thành phố thân thiện với NCT” – một xu hướng hiện đại đang được các quốc gia phát triển áp dụng. Tại khu vực TP Bà Rịa và TP. Vũng Tàu (cũ) đã và đang thí điểm nhiều hạ tầng công cộng như công viên dưỡng sinh, lối đi có tay vịn, nhà sinh hoạt cộng đồng đa chức năng. Đồng thời, các tiêu chí về thân thiện với NCT được lồng ghép trong quy hoạch chung cư, trung tâm thương mại, không gian sinh hoạt văn hóa. Việc ứng dụng công nghệ thông minh như thiết bị giám sát sức khỏe từ xa, cảnh báo an ninh cũng được triển khai thử nghiệm, đặc biệt hữu ích cho người già sống một mình hoặc thiếu người thân chăm sóc.
 |
| NCT khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu (nay thuộc TP Hồ Chí Minh) giao lưu đồng diễn thể dục dưỡng sinh |
Tuy nhiên, để những chính sách này phát huy hiệu quả bền vững, cần có sự đồng thuận và nhận thức sâu sắc của toàn xã hội. Vì vậy, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng được địa phương đặt lên hàng đầu. Các chiến dịch truyền thông về già hóa dân số, về trách nhiệm đối với NCT được triển khai đồng loạt tại các trường học, khu dân cư, doanh nghiệp. Cán bộ xã, phường được đào tạo bài bản về lão khoa, kĩ năng giao tiếp, xử lí tình huống với người già. Đồng thời, các hoạt động kết nối thế hệ do Hội NCT, Hội Phụ nữ và Đoàn Thanh niên tổ chức đang góp phần làm dịu đi những ranh giới thế hệ, xây dựng một xã hội nhân văn, gắn kết.
Đáng chú ý, Bà Rịa – Vũng Tàu còn đi đầu trong việc tích hợp nội dung già hóa dân số vào chiến lược phát triển bền vững. Các chính sách liên quan được lồng ghép trong chiến lược ngành y tế, giáo dục, kinh tế, quy hoạch đô thị. Địa phương cũng đã tăng cường phối hợp liên ngành, đặc biệt giữa các Sở, ngành liên quan nhằm đảm bảo sự đồng bộ trong triển khai chính sách. Bên cạnh đó, địa phương kêu gọi sự tham gia từ khu vực tư nhân, tổ chức quốc tế, viện nghiên cứu để huy động nguồn lực đa dạng, đảm bảo sự bền vững lâu dài cho các chương trình hỗ trợ NCT.
Có thể nói, già hóa dân số là một thực tế không thể phủ nhận. Nhưng nếu được nhìn nhận một cách tích cực, đây hoàn toàn có thể trở thành cơ hội để phát huy nguồn lực đặc biệt – đó là trí tuệ, bản lĩnh và kinh nghiệm sống của NCT. Những gì khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu đã và đang làm không chỉ phù hợp với hiện tại, mà còn là sự chuẩn bị chiến lược cho tương lai. Với tư duy chủ động, chính sách toàn diện và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Bà Rịa – Vũng Tàu đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong thích ứng với già hóa dân số, góp phần xây dựng một xã hội phát triển nhân văn và bền vững.
