Tuổi cao gương sáng 27/07/2025 10:00
 |
| Hình ảnh chiến sĩ cách mạng Nguyễn Quốc Phú - tù binh Trại giam Phú Quốc tại Bảo tàng Quân sự Việt Nam |
Ông Phú là thương binh hạng 4/4, nguyên là Chủ tịch Hội chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Thanh Hóa. Sau khi hoàn thành xuất sắc tất cả các nhiệm vụ công tác, ông vừa chính thức được “về hưu” từ tháng 4/2025, hiện đang sống cùng con cháu tại quê nhà xã Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Nhập ngũ từ năm 1965, khi chưa tròn 17 tuổi, ông Phú được biên chế vào đơn vị Giao thông. Năm 1967, ông chuyển ngành sang bộ đội, vào Tiểu đoàn 7, Trung đoàn 2, Sư 338 rồi đi chiến trường Quảng Trị và tiếp tục tiến sâu vào mặt trận phía Nam.
Ông Phú được kết nạp Đảng ngày 19/5/1968, khi vừa tròn 20 tuổi. Tháng 3/1969, ông tham gia trận đánh tại sân bay Biên Hòa trong đơn vị trinh sát và đặc công, bị thương rồi bị địch bắt. Sau hai tháng bị giam giữ, tra khảo ở Phòng Nhì Sài Gòn, tháng 5/1969, ông bị chuyển ra nhà tù Phú Quốc, bị giam giữ ở Khu 2.
Chiến tranh đã lùi xa nhưng 50 năm qua đi, những hình ảnh về sự giã man, rùng rợn của 45 kiểu tra tấn tù binh tại trại giam Phú Quốc vẫn chưa bao giờ mờ phai trong ký ức của ông Phú. Ở nơi địa ngục trần gian ấy, ông và những người đồng đội đã anh dũng, kiên trung, bất khuất, không ngừng nuôi dưỡng ý chí đấu tranh vì lý tưởng của Đảng, vì độc lập, tự do dân tộc. Vượt qua những đau đớn về thể xác, các tù binh vẫn tiếp tục làm nhiệm vụ theo sự phân công của tổ chức, đấu tranh phản đối việc lao động khổ sai, đào hầm vượt ngục để trở về tiếp tục chiến đấu…
 |
| Cựu chiến sĩ cách mạng Nguyễn Quốc Phú dự họp mặt truyền thống đơn vị cũ trong dịp kỉ niệm 50 năm giải phóng miền Nam |
Ông Phú chia sẻ: “Được sự phân công của tổ chức Đảng, tôi đã cùng đồng đội trực tiếp ba lần tham gia đào hầm vượt ngục. Chúng tôi sử dụng các dụng cụ tự chế như thanh gỗ đẽo thành hình mái chèo, bí mật dùng những miếng sắt từ các vật dụng thu thập được để làm thuổng (cà mèn) đào đất; dùng thùng đựng thức ăn để đựng đất, dùng dây màn làm dây kéo thùng đất… Có lần địch phát hiện tù nhân bí mật đào hầm, chúng chuyển anh em tôi sang nơi giam giữ khác. Sang nơi mới, chúng tôi lại tiếp tục làm nhiệm vụ đào hầm vượt ngục. Chúng tôi còn lợi dụng những khi trời mưa to để đổ bớt đất ra bên ngoài cho nước mưa rửa trôi, xóa dấu vết”.
Trong thời gian bị giam ở nhà tù Phú Quốc, ông Phú chứng kiến nhiều đồng đội hi sinh do những đòn tra tấn tàn bạo của địch: Đóng đinh vào đầu, ném vào nước sôi…, lòng căm thù giặc của ông lại càng sục sôi, ý chí chiến đấu không bị lung lay mà thêm quật cường, bất khuất. Chính tinh thần ấy, ý chí thép ấy đã giúp ông tiếp tục sống và thực hiện nhiệm vụ trong hoàn cảnh ngục tù.
Ngày 21/3/1973, việc trao trả tù binh - một sự kiện lịch sử vô cùng quan trọng đã diễn ra tại trại giam Phú Quốc. Đây là một phần của Hiệp định Paris về Việt Nam được ký kết vào ngày 27/01/1973, quy định việc trao trả tù binh và dân thường giữa các bên tham chiến. Sự kiện này là một dấu mốc quan trọng, chấm dứt một giai đoạn đau thương và mở ra hy vọng cho hòa bình. Từ đây, ông Phú cùng đồng đội thoát khỏi “kiếp tù đày”, thoát khỏi gông cùm, xiềng xích nơi địa ngục trần gian. Ông quay về đơn vị cũ sau gần 04 năm bị giam cầm, mang theo những vết thương in hằn trên cơ thể và một lòng kiên trung với Đảng, ý chí quyết tâm chiến đấu vì độc lập, vì hòa bình.
 |
| Cựu chiến sĩ cách mạng Nguyễn Quốc Phú (ngoài cùng bên phải ảnh) cùng đồng đội trở lại thăm Phú Quốc |
Sau ngày miền Nam giải phóng, non sông thu về một mối, ông Nguyễn Quốc Phú tiếp tục phục vụ trong quân đội. Tháng 5/1976, ông xin chuyển ngành về Công ty Cầu Thanh Hóa, được phân công làm Bí thư Đoàn thanh niên của đơn vị. Là một thương binh nhưng ông Phú luôn năng động, tích cực, trách nhiệm trong công tác, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Năm 1980, ông được phân công về làm Phó Chánh văn phòng tỉnh Đoàn Thanh Hóa. Từ năm 1995- 2008, ông Phú công tác tại Hội Cựu chiến binh tỉnh Thanh Hóa, giữ chức vụ Trưởng Ban phong trào.
Cũng trong giai đoạn công tác tại Hội Cựu chiến binh tỉnh Thanh Hóa, ông Phú tham gia sinh hoạt trong Hội chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày. Nơi đây, ông được gặp lại các đồng đội đã cùng bị giam cầm tại trại giam Phú Quốc năm xưa, trong đó có những đồng chí đã cùng ông đào hầm vượt ngục. Gặp lại nhau trong hòa bình, những người đồng chí, đồng đội đã quan tâm, động viên nhau tiếp tục phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, giúp đỡ nhau vượt qua những khó khăn của cuộc sống.
 |
| Cựu chiến sĩ cách mạng, cựu tù binh Phú Quốc giao lưu cùng thế hệ trẻ |
Hội chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Thanh Hóa thành lập năm 2003, có khoảng hơn 2.000 hội viên tham gia sinh hoạt (trên tổng số 2.600 người bị địch bắt tù đày của toàn tỉnh). Hầu hết hội viên đều là cựu tù binh Phú Quốc. Hiện nay, nhiều hội viên đã mất do tuổi cao sức yếu, chỉ còn lại 600 người. Từ khi thành lập, Hội cũng đã nhiều lần tổ chức cho hội viên đi thăm lại chiến trường xưa, thăm lại nơi đã từng bị giam giữ tại Phú Quốc (thông thường cứ 5 năm sẽ tổ chức 01 lần). Ông Nguyễn Quốc Phú có thời gian làm Chủ tịch Hội từ năm 2022 đến tháng 4/2025.
“Năm 2023, tôi được đi Phú Quốc dự Lễ kỉ niệm 50 năm ngày trao trả tù binh. Dịp 30/4/2025, tôi được đi dự Lễ kỉ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, được trở về dự buổi Họp mặt truyền thống của đơn vị cũ… Thật sự đến hôm nay, được sống trong hòa bình, độc lập, chứng kiến những đổi thay, sự vươn mình của dân tộc, của đất nước, tôi thấy vô cùng vinh dự và tự hào. Hòa bình hôm nay đã được đánh đổi bằng xương máu của hàng triệu anh hùng, liệt sĩ ngã xuống. Tôi vô cùng biết ơn và nguyện trọn đời son sắt một lòng với Đảng, với dân", ông Phú xúc động nói.
Trong suốt sự nghiệp chiến đấu, công tác của mình, ông Phú đã luôn luôn phấn đấu, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao trên tất cả những cương vị, những trọng trách. Ông đã được Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành tặng thưởng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý: Huân, Huy chương, Kỉ niệm chương, Bằng khen, Giấy khen… Đặc biệt là Huy hiệu 55 năm tuổi Đảng.
 |
| 77 tuổi, cựu chiến sĩ cách mạng Nguyễn Quốc Phú đã hoàn thành tất cả các nhiệm vụ công tác, được trở về nghỉ tuổi già trong buổi gặp lại đồng nghiệp cùng công tác tại tỉnh Đoàn Thanh Hóa, Hội Cựu chiến binh tỉnh Thanh Hóa |
Hiện nay, dù vẫn mang trên mình vết thương chiến tranh với 01 viên bi còn nằm trong bụng, ông Phú vẫn luôn rèn luyện thân thể, giữ gìn sức khỏe và tích cực tham gia tuyên truyền, giáo dục cho các con cháu, cho các thế hệ trẻ về lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” - sợi dây thiêng liêng kết nối các thế hệ trẻ với các thế hệ cha anh.
Và chưa bao giờ ông Phú quên những năm tháng chiến tranh, những ngày bị địch bắt tù đày tại Trại giam Phú Quốc. Với tinh thần luôn lạc quan, ông vui vẻ nói với chúng tôi trước lúc chia tay: “Lý do mà tôi không bao giờ quên Phú Quốc có một phần là vì tên tôi là Nguyễn Quốc Phú. Mỗi lần cầm bút viết tên mình hay có ai hỏi tên mình, tôi lại nhớ ngay đến Phú Quốc mà ngày nay đã là Đảo ngọc - điểm du lịch hấp dẫn, lý tưởng rồi ! ”.
