Quốc tế 07/01/2019 08:16
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton. Ảnh: Nhà Trắng
Theo kênh RT, phát biểu khi có chuyến thăm bất ngờ tới Israel nhằm thảo luận kế hoạch rút quân của Mỹ với đồng minh quan trọng nhất ở Trung Đông, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton tuyên bố thời điểm này Washington chưa có lịch trình rút quân.
Tuyên bố này dường như trái ngược với chỉ đạo của Tổng thống Donald Trump, vốn trước đó đã ra lệnh Lầu Năm Góc rút hết binh sĩ Mỹ khỏi Syria. Theo ông Bolton, kế hoạch rút quân Mỹ sẽ tùy thuộc vào việc liệu nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng cuối cùng đã bị đánh bại hay chưa.
Hãng tin AP dẫn phát biểu trước báo giới của Cố vấn An ninh Quốc gia Bolton nhấn mạnh Mỹ sẽ không rút quân khỏi Syria chừng nào Thổ Nhĩ Kỳ không đảm bảo sự an toàn của cộng đồng người Kurd vốn được Washington ủng hộ thời gian qua. Tuy nhiên, quan chức cấp cao này khẳng định Mỹ không quan tâm tới việc duy trì hiện quân quân sự lâu dài tại Syria.
Ông John Bolton đã bất ngờ tới Jerusalem và gặp giới chức cấp cao Israel để giải thích với đồng minh quan trọng này về quyết định đột ngột của Tổng thống Trump cuối tháng trước rằng sẽ rút toàn bộ binh sĩ Mỹ khỏi Syria càng sớm càng tốt.
Tổng thống Mỹ ngày 19/12 đã bất ngờ tuyên bố rút toàn bộ binh sĩ khỏi Syria ngay lập tức, khép lại 4 năm can dự của Washington tại nước này và báo hiệu một thay đổi lớn trong chính sách Trung Đông của Nhà Trắng. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ đã đánh bại tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng tại Syria, đồng thời cho biết đây là lý do duy nhất cho sự hiện diện của lực lượng Mỹ tại Syria.
Trong một dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter, ông Trump viết: "Chúng tôi đã đánh bại IS tại Syria, lý do duy nhất cho sự hiện diện (của binh sĩ Mỹ) ở đó trong nhiệm kỳ tổng thống của tôi". Ngày 23/12, cựu Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis đã ký sắc lệnh rút quân, chỉ vài ngày trước khi ông rời Lầu Năm Góc.
Bước đi đầy bất ngờ của Tổng thống Trump đã lập tức vấp phải hàng loạt chỉ trích từ chính giới Mỹ, giới quân sự cho tới các đồng minh của Washington ở Trung Đông. Hàng loạt nhà lập pháp Mỹ coi đây là quyết định sai lầm, sẽ khiến nước Mỹ "phải gánh chịu hậu quả trong tương lai".
Cộng đồng người Kurd tại miền Bắc Syria, đứng đầu là Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), cũng choáng váng với quyết định bất ngờ này. Thổ Nhĩ Kỳ những năm qua luôn coi các nhánh vũ trang của người Kurd là mối đe dọa và liệt vào danh sách các nhóm khủng bố. Trong cuộc xung đột tại Syria, SDF và người Kurd nhận được sự hẫu thuẫn của Washington, do đó việc Mỹ rút hết quân khỏi Syria thời điểm này có nguy cơ đẩy người Kurd vào một viễn cảnh nhiều hiểm họa.
Để trấn an người Kurd, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 3/1 cho biết Mỹ đang đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm đảm bảo Ankara không "giết hại" người Kurd tại Syria khi Washington quyết định rút quân khỏi đây.
Phát biểu với trang tin Newsmax, ông Pompeo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ người Kurd cũng như các nhóm tôn giáo thiểu số tại Syria, đồng thời khẳng định đây là một phần trong các sứ mệnh của Mỹ. Theo ông, Mỹ sẽ việc rút quân, song sẽ không đưa ra khung thời gian cụ thể nhằm tránh để các đối thủ nắm rõ kế hoạch này của Mỹ. Bên cạnh đó, Washington vẫn cần thảo luận với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdoganvà giới chức Thổ Nhĩ Kỳ nhằm mang lại các kết quả tốt đẹp.
Ứng phó với thay đổi mới, trên chiến trường, người Kurd đã bắt đầu rút quân khỏi tiền tuyến Manbij phía Bắc Syria để quân đội Chính phủ Syria chuyển vào thế chỗ, trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ tăng cường điều động binh sĩ tới sát biên giới.
Kênh truyền hình RT cho biết, trong một tuyên bố ngày 2/1, Bộ Quốc phòng Syria cho biết khoảng 30 phương tiện và 400 tay súng thuộc nhóm dân quân người Kurd đã rời khỏi thành phố chiến lược Manbij từ ngày 1/1. Hình ảnh người Kurd rút khỏi Manbij được đăng trên tài khoản Facebook chính thức của Bộ Quốc phòng Syria.
