Khát vọng an cư của người dân ở huyện biên giới xứ Thanh
Đời sống 01/11/2024 10:48
Sống bên miệng "tử thần"
Tròn một tháng kể từ khi chính quyền địa phương ban bố lệnh sơ tán dân ra khỏi khu vực nguy hiểm, 38 hộ, với 166 nhân khẩu thuộc bản Muỗng, xã Trung Xuân, huyện Quan Sơn được các lực lượng chức năng bố trí lán ở tạm tại bản Mòn. Tranh thủ những ngày thời tiết nắng ráo, nhiều gia đình đã ra ruộng nương canh tác, trẻ nhỏ cũng trở lại trường học.
Dẫn chúng tôi trở lại bản Muỗng, ánh mắt ông Hà Văn Niêm, 60 tuổi, Trưởng bản Muỗng vẫn thất thần khi nhìn về phía những nóc nhà cô quạnh, im lìm giữa đại ngàn. Trên nền nhà, những vết nứt cũ, mới chằng chịt kéo dài hàng mét. Thậm chí, nhiều khe nứt mở rộng, sâu xuống lòng đất làm vỡ nền xi măng. Đó là hậu quả của các vết nứt ngang dọc chạy khắp quả đồi, buộc người dân nơi đây phải sơ tán khẩn cấp.
Ông Niêm kể, đây không phải là lần đầu bản Muỗng xuất hiện các vết nứt và sụt lún. Từ những năm 1979, khu vực này đã từng xuất hiện vết nứt nhưng chỉ tập trung ở trên núi với các khe nứt nhỏ. Đến năm 1982 cũng xuất hiện các vết nứt tương tự nên người dân trong bản không quá lo lắng.
Nơi ở tạm bợ của 1 gia đình bản Muỗng. |
Từ đó đến nay, gần như năm nào cũng xuất hiện các khe nứt nhỏ không đáng kể. Nhưng lần này, khi vết nứt cũ ngày càng rộng ra, các vết nứt mới xuất hiện ở khắp bản, khiến mọi người lo lắng và sợ hãi.
Ông Niêm cho biết: “Sau khi phát hiện hiện tượng lún nứt trên, tôi vội báo cáo lên chính quyền địa phương, đồng thời chuẩn bị phương án sơ tán bảo đảm an toàn tính mạng cho bà con, nhất là người già và trẻ nhỏ. Sau khi tập hợp đội phản ứng nhanh, tập trung tất cả người già và trẻ nhỏ về nhà văn hóa, phòng khi tình xuống xấu xảy ra có thể kịp thời sơ tán người dân đến nơi an toàn”.
Sau khi nhận được báo cáo, chiều 22/9, chính quyền đã xuống thông báo lệnh sơ tán bà con ra khỏi vùng nguy hiểm. Nhờ vậy, tất cả các hộ gia đình trong bản đều được an toàn.
Tiếp lời trưởng bản Hà Văn Niêm, ông Đinh Công Báo, Phó Chủ tịch UBND xã Trung Xuân cho biết: Đối với những thôn, bản có nguy cơ sạt lở cao trong mùa mưa bão như bản Muỗng, chính quyền địa phương luôn bố trí lực lượng tại chỗ để bám nắm tình hình, sớm có phương án kịp thời trong tình huống nguy cấp.
Theo ông Đinh Công Báo, bản Muỗng hiện có 10 hộ nghèo và 21 hộ cận nghèo. Đến nay, có 17 hộ gia đình trong bản đã xây nhà ở kiên cố, một số hộ gia đình chỉ vừa hoàn thành công trình được ít ngày trước khi có lệnh sơ tán. “Phương án trước mắt là dựng lán cho bà con ở tạm, kêu gọi mạnh thường quân chung tay hỗ trợ, còn về lâu dài vẫn trông chờ các cấp sớm có phương án xây khu tái định cư cho người dân ổn định cuộc sống”, ông Báo chia sẻ.
Mong chờ tái định cư
Ngồi thất thần bên căn nhà chỉ vừa hoàn thành được ít ngày trước khi có lệnh sơ tán, bà Hà Thị Văn không thể cầm được nước mắt, nói: “Tiếc lắm, gom góp dành dụm bao nhiêu năm xây được căn nhà nhưng giờ không ở được, biết phải làm sao. Nếu vẫn bám víu ở trên này thì sợ hãi lắm!”.
Gia đình bà Văn thuộc hộ nghèo, được Nhà nước hỗ trợ xây dựng nhà ở nên bà quyết định vay mượn thêm Ngân hàng để hiện thực hóa “ước mơ”. Tuy nhiên, nhà xây xong chưa kịp ở thì phải di dời do nguy cơ xảy ra sạt lở đồi.
Tương tự như bản Muỗng, toàn bộ 55 hộ dân, với 220 nhân khẩu ở bản Cha Khót, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn cũng phải sơ tán khi quả đồi xuất hiện nhiều vết nứt kéo dài từ đầu bản đến cuối bản. Nhiều vết nứt rộng từ 50-70cm, có vị trí tụt sâu đến 2m, nguy cơ sạt trượt đe dọa tính mạng của bà con trong bản.
Ông Lương Văn Huân, Chủ tịch UBND xã Na Mèo cho biết, bản Cha Khót là bản đặc biệt khó khăn, với 100% là đồng bào dân tộc Thái. Khi có lệnh sơ tán, chính quyền địa phương đã huy động lực lượng dựng lán ở tạm, cách bản chừng 1km. Mong muốn lớn nhất của bà con trong bản là được Nhà nước quan tâm sớm xây khu tái định cư để an tâm sinh sống và lao động sản xuất.
Trước đó, UBND huyện Quan Sơn đã có các Tờ trình 161 và 162 về việc đề nghị ban bố tình huống khẩn cấp và Lệnh xây dựng khẩn cấp khu tái định cư tập trung cho các hộ dân tại bản Cha Khót (xã Na Mèo) và bản Muỗng (xã Trung Xuân). Ngày 4/10, UBND tỉnh Thanh Hóa đã công bố tình huống khẩn cấp sạt lở tại bản Cha Khót, xã Na Mèo và sụt lún đất, nứt khu dân cư bản Muỗng, xã Trung Xuân.