Mỗi độ đầu mùa khô vào chừng tháng 11, cả vùng núi Tây Nguyên lại chìm trong sắc vàng của một loài hoa báo Đông, mà nơi đây vẫn gọi với cái tên dân dã là hoa dã quỳ. Vào mùa này, cao nguyên đang ngập tràn trong sắc vàng của hoa dã quỳ, xen lẫn với mùa thu hoạch cà phê chín đỏ rực rỡ. Loài hoa này sinh sôi tại vùng cao nguyên, nơi luôn hòa cùng mây trắng lãng đãng bay mỗi sớm. Trong không gian nắng lạnh, nhiều người như được sưởi ấm với một rừng sắc vàng. Dã quỳ vàng khiến người dân nơi đây nhớ về câu chuyện tình buồn của đôi uyên ương K’lang và H’limh trong quá khứ như sự tích về loài hoa màu vàng rực trong sắc nắng. Không hương thơm như hoa sen, hoa hồng hay nhẹ nhàng tinh khôi như hoa loa kèn. Hoa dã quỳ là tượng trưng cho một sức sống mãnh liệt và một tình yêu chung thuỷ.
 |
| Nghệ nhân biểu diễn cồng chiêng, múa suang ở lễ hội. |
Loài hoa này gắn với câu chuyện tình bi thảm giữa chàng K’lang và nàng H’limh xinh đẹp. Truyền thuyết được các già làng kể rằng, ngày xửa ngày xưa nơi buôn làng nọ có chàng trai tên là K’Lang đem lòng yêu thương nàng H’Limh. Ngày ngày chàng K’Lang với nét mặt hân hoan di chuyển nhẹ nhàng lanh lẹ với dáng người vạm vỡ vào rừng săn bắn, còn nàng H’Limh ở nhà dệt tấm chăn “Hạnh Phúc” để sau ngày cưới cái chồng về làm quà đính hôn. Họ đang hướng tới ước mơ cháy bỏng đó bên bếp lửa hồng hằng đêm quây quần múa hát cùng dân làng trong buôn. Nhưng rồi thuở ấy trời làm hạn hán gay gắt, vạn vật héo khô. Chàng trai sức khỏe như voi, cái nghĩ trong như nước suối, cái bụng thẳng như cây rừng, vì thương dân làng nên quyết ra đi tìm nguồn nước. Chàng từ biệt người yêu bên bờ một con suối cạn rồi cứ nhằm những ngọn núi sương mù bao phủ phía dãy Thiên Ðường mà đi, hy vọng nơi có sương mù sẽ là nơi có nước.
|
| Dã quỳ là loài hoa báo đông thường rực nở vào tháng 11 ở cao nguyên. |
Ðã bao mùa trăng đi qua, cô gái ra ngồi bên bờ suối cạn ngóng tin người yêu, nhưng đáp lại chỉ có tiếng hú của đại ngàn. Đến một ngày kia, nàng H’Limh chờ hoài đến tối mà vẫn không thấy bóng dáng K’Lang về. Nàng quyết định rời buôn làng ra đi tìm người yêu. Nàng đi ngày đêm qua bao nhiêu con suối, ngọn núi... thế mà người yêu vẫn biệt tăm. Mùa giá rét căm căm khi trời lập Đông trên vùng cao nguyên, làm cho nàng H’Limh thêm lạnh lẽo hiu quạnh và cô đơn tuỵêt vọng... Ngày qua ngày, vượt qua bao ghềnh thác, đến được những ngọn núi trên dãy Thiên Ðường thì cô kiệt sức. Nơi cô gái nằm xuống mọc lên loài cây lạ, trổ hoa vàng rực. Người đời sau gọi là hoa dã quỳ. Hoa dã quỳ tượng trưng cho ý chí vượt lên mọi hoàn cảnh, sức sống mãnh liệt, tình yêu thủy chung son sắt... của con người cao nguyên. Truyền thuyết để lại cho đến ngày nay, người cao nguyên gọi là hoa dã quỳ. Dã có nghĩa là hoang dã, quỳ có nghĩa là quỳ gục xuống. Dã quỳ là gục xuống trong rừng hoang.
|
| Hoa dã quỳ thường rực nở vào tháng 11 hằng năm. |
Lễ hội Hoa dã quỳ Chư Đang Ya năm 2025, diễn ra trong 3 ngày (14 đến 16/11/2025), tại xã Biển Hồ, tỉnh Gia Lai, theo dấu mùa hoa vàng rực trên miệng núi lửa bazan mời gọi mọi người checkin “thiên đường dã quỳ” đẹp nhất Tây Nguyên. Lễ hội Hoa dã quỳ Chư Đang Ya năm nay với đường hoa dã quỳ rực rỡ, những triền đồi phủ vàng, góc “miệng núi lửa - biển mây” lên hình hút mắt. Không gian văn hoá Tây Nguyên với trình diễn cồng chiêng, múa suang, tái hiện lễ hội truyền thống của đồng bào Jrai hay Bahnar. Cùng với đó là phiên chợ nông sản OCOP với nhiều sản phẩm núi rừng như cà phê Gia Lai, mật ong rừng, tiêu - mắc ca, thổ cẩm, măng khô… để mọi người có thể dùng thử và mua quà mang về. Bên cạnh đó là hàng loạt hoạt động trải nghiệm: trekking cung vành núi lửa, đạp xe dã quỳ, workshop ảnh/ flycam, minigame checkin nhận quà. Cũng không thể thiếu được ẩm thực bản địa với cơm lam gà nướng, canh lá bép, phở khô Gia Lai, muối kiến vàng…
|
| |
Với những du khách thích khám phá, đây cũng chính là dịp để nghiên cứu, tìm hiểu sâu về không gian văn hóa cồng chiêng, các loại hình nghệ thuật đan lát, tạc tượng, dệt thổ cẩm… của cộng đồng các dân tộc bản địa Tây Nguyên.
Ông Nguyễn Văn Hiển, Phó Chủ tịch UBND xã Biển Hồ cho biết, đây là sự kiện nổi bật tôn vinh giá trị di sản văn hóa, thiên nhiên độc đáo của vùng đất bắc Tây Nguyên đầy nắng và gió. Đây cũng là điểm đến du lịch được tạp chí du lịch của Anh và Tổ chức Kỉ lục Việt Nam công nhận top 10 điểm du lịch hấp dẫn nhất của tỉnh Gia Lai. Với “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên” được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể, đại diện của nhân loại.
Hoa dã quỳ ở Chư Đăng Ya có màu sặc sỡ và tàn muộn hơn so với nhiều nơi khác. Trải dài miên man từ hai bên đường dãn đến chân đồi tới miệng núi lửa, tô điểm cho cảnh sắc thiên nhiên Chư Đăng Ya thêm ấn tượng hơn. Qua trăm ngàn mùa hoa, cuộc sống người dân dưới chân núi “thiên đường” dù đã đổi mới, nhưng chiếc gùi ấy, màu thổ cẩm ấy và nhất là sắc hoa dã quỳ rực rỡ trên những cung đường đèo hút gió mãi mãi mang vẻ đẹp và ý nghĩa như một thông điệp vĩnh hằng của vùng “đất thiêng”, mà không phải nơi nào có được.
