Nghiên cứu - Trao đổi 07/06/2024 14:37
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến thi đua ái quốc. Ngay từ thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, Người vẫn dành thời gian suy nghĩ về thi đua ái quốc và đã có sáng kiến đưa thi đua thành một phong trào.
Ngày 27/3/1948, theo sáng kiến của Bác Hồ, Trung ương Đảng ta ra chỉ thị phát động “Phong trào thi đua ái quốc” để động viên mọi lực lượng phục vụ công cuộc kháng chiến và kiến quốc, với nhiệm vụ rõ ràng: “Mục tiêu thi đua ái quốc là làm sao cho kháng chiến mau thắng lợi, kiến quốc mau thành công”.
Tiếp đó, ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra “Lời kêu gọi thi đua ái quốc”. Trong Lời kêu gọi lịch sử này, Người khẳng định thi đua là: “Bổn phận của người Việt Nam, bất kì sĩ, nông, công, thương, binh làm việc gì đều cần phải thi đua nhau: Làm cho mau, làm cho tốt, làm cho nhiều”.
 |
Với phong cách viết ngắn gọn, súc tích, giản dị, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết “Lời kêu gọi thi đua ái quốc” để động viên Nhân dân ta “Diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm”, “Thi đua ái quốc ăn sâu, lan rộng khắp mọi mặt và mọi tầng lớp Nhân dân, và sẽ giúp ta dẹp tan mọi nỗi khó khăn và mọi âm mưu của địch để đi đến thắng lợi cuối cùng”. Lời kêu gọi, hiệu triệu của Người đã thôi thúc hàng triệu triệu người dân Việt Nam yêu nước không ngại hi sinh, gian khổ, tích cực thi đua lao động sản xuất, thực hiện thành công cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, bảo vệ Tổ quốc.
Người nói, “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”, “Thi đua ái quốc là ích lợi cho mình, ích lợi cho gia đình mình và ích lợi cho làng, cho nước, cho dân tộc”. Thi đua ái quốc do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi xướng và trực tiếp lãnh đạo đã trở thành cao trào hành động cách mạng sôi nổi, rộng khắp, lôi cuốn cả dân tộc, góp phần quan trọng làm nên chiến thắng trong sự nghiệp kháng chiến và kiến quốc của đất nước.
Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác Hồ, mọi người Việt Nam đã hăng hái thi đua vượt mọi khó khăn, ra sức lập công… Trong sự nghiệp giải phóng đất nước “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, Nhân dân ta chấp nhận hi sinh, gian khổ, kiên trì chiến đấu dấy lên cao trào hành động cách mạng trong chiến đấu và xây dựng, ở tiền tuyến cũng như hậu phương, từ trong Nhân dân đã hình thành những phong trào thi đua lớn như: “Một tấc không đi, một li không rời”, “Dũng sĩ diệt Mỹ”, “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Hũ gạo kháng chiến”, “Ba sẵn sàng, năm xung phong, ba đảm đang”,… Khí thế qua các phong trào thi đua thật sôi động, hào hùng đã tiếp tục khơi dậy và phát huy cao độ truyền thống yêu nước, tinh thần quật cường, hi sinh cao cả, chủ nghĩa anh hùng cách mạng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, góp phần đưa cách mạng nước ta giành từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân 1975, đưa đất nước thống nhất, Bắc Nam sum họp.
Sau năm 1975, thống nhất Tổ quốc, tinh thần thi đua theo lời kêu gọi của Bác tiếp tục được nhân rộng và phát triển mạnh mẽ. Các phong trào thi đua đã từng bước bắt kịp với những thay đổi của đất nước, với các phong trào “xóa đói giảm nghèo”, thể hiện bản chất tốt đẹp của dân tộc Việt Nam và truyền thống nhân ái “lá lành đùm lá rách”, “thương người như thể thương thân”. Nhiều điển hình xóa đói, giảm nghèo vươn lên làm giàu hợp pháp; kết hợp chặt chẽ với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” bằng các cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa, ấp (khu vực) văn hóa, xã (phường) văn hóa và xây dựng nông thôn mới. Tiếp đến, phong trào nêu gương “người tốt việc tốt” với việc khuyến khích, biểu dương làm những việc tốt, trở thành người tốt. Đặc biệt, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng… bằng nhiều hình thức sôi động, phong phú như “xây nhà tình nghĩa”, “áo lụa tặng bà”, tặng sổ tiết kiệm”… đã tạo không khí hồ hởi, phấn khởi trong Nhân dân, khơi dậy đạo lí “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” đã tác động sâu đậm đến tâm tư, tình cảm và ý thức chính trị của các tầng lớp Nhân dân. Các phong trào thi đua ngày càng nở rộ khắp nơi ở mọi cấp, mọi ngành, mọi nơi.
Có thể nói, tác động của phong trào thi đua thật to lớn đã góp phần động viên sức người, sức của, mồ hôi, trí tuệ của cả nước trong cuộc trường chinh vĩ đại của mình. Đồng thời, truyền thống thi đua yêu nước đã và đang là động lực tinh thần quý báu, tạo nên sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, tạo động lực mới góp phần đem lại những thành tựu khởi sắc trong gần 40 năm đổi mới, “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín quốc tế như ngày nay”.
Vì mục tiêu của phong trào thi đua và công tác khen thưởng nhằm động viên sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị thực hiện thành công khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc cần làm chuyển biến nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, các cấp lãnh đạo về tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác thi đua, khen thưởng, gắn trách nhiệm của người đứng đầu, cơ quan, đơn vị trong chỉ đạo về công tác thi đua và khen thưởng. Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước cùng với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhằm nâng cao chất lượng các phong trào thi đua, các cuộc vận động quần chúng của Ðảng.
Thông qua các phong trào thi đua phải tạo được động lực cách mạng của quần chúng, phát huy được sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp khả năng của từng địa phương, bộ, ngành và nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp Nhân dân. Tiếp tục nâng cao tính chuyên nghiệp của cán bộ phụ trách công tác thi đua, khen thưởng thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng, nghiên cứu. Kịp thời tôn vinh, khen thưởng những tấm gương thi đua xuất sắc, tiêu biểu, đồng thời giới thiệu rộng rãi những tấm gương đó để mọi người học tập, noi theo.
Chú trọng nêu gương “Cán bộ xung trước/ Làng nước theo sau/ Việc khó đến đâu/ Cũng làm được hết”, quyết tâm xây dựng Đảng ta trong sạch, vững mạnh, tiếp bước truyền thống vẻ vang của Đảng hơn 94 năm qua. Tiếp tục khẳng định giá trị và ý nghĩa to lớn của phong trào thi đua yêu nước như lời kêu gọi thi đua ái quốc cách đây 76 năm.
