Trình tự sửa đổi Hiến pháp năm 2013

Ngày 24/3/2025, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội cho ý kiến về Dự thảo Đề án rà soát, sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước phục vụ việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và Dự thảo báo cáo về công tác hoàn thiện thể chế phục vụ việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, đây là cuộc họp lần thứ 2, Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội cho ý kiến về 2 nội dung này. Đây là nội dung quan trọng, cần được bàn thảo kĩ lưỡng, thận trọng. Theo đó, những vấn đề đã chín, đã rõ mà được thực tế kiểm nghiệm, chứng minh thì sẽ tổng hợp đưa vào dự thảo.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, theo yêu cầu của Bộ Chính trị, hạn gửi về Văn phòng Trung ương rất gấp, khẩn trương để báo cáo Bộ Chính trị cho ý kiến chỉ đạo trước khi trình Hội nghị Trung ương 11 dự kiến vào đầu tháng 4/2025.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì Phiên họp thứ 43 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Đặc biệt, tính chất, nội dung công việc rất hệ trọng, khối lượng công việc rất lớn, liên quan đến trách nhiệm của nhiều cơ quan, tổ chức gắn với chủ trương tinh gọn, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh: “Về yêu cầu phải thận trọng sửa đổi Hiến pháp, nhưng khách quan, dân chủ, khoa học và có hiệu quả, đòi hỏi quy trình, thủ tục chặt chẽ, bảo đảm chất lượng trên cơ sở đổi mới tư duy đột phá”.

Trong đó, về cơ chế bảo đảm sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học quản lí và lấy ý kiến Nhân dân. Thời gian lấy ý kiến Nhân dân trong 1 tháng và tổng hợp trong 5 ngày. Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, nội dung công việc hệ trọng, khối lượng công việc rất lớn, liên quan đến trách nhiệm của nhiều cơ quan, tổ chức, gắn với chủ trương tinh gọn, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Theo tiến sĩ luật Đặng Văn Cường, Điều 119 Hiến pháp năm 2013 quy định: Hiến pháp là luật cơ bản của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có hiệu lực pháp lí cao nhất. Mọi văn bản pháp luật khác phải phù hợp với Hiến pháp. Mọi hành vi vi phạm Hiến pháp đều bị xử lí theo quy định. Hiện nay, Quốc hội đang tiến hành trình tự sửa đổi Hiến pháp năm 2013.

Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, TAND, Viện KSND, các cơ quan khác của Nhà nước và toàn thể Nhân dân có trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp. Cơ chế bảo vệ Hiến pháp do luật định. Có thể thấy, Hiến pháp là đạo luật gốc do Quốc hội ban hành có giá trị pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam, quy định những vấn đề cơ bản nhất về chủ quyền quốc gia, chế độ chính trị, chính sách kinh tế, xã hội; quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; tổ chức và hoạt động của các cơ quan Nhà nước.

Không chỉ có Việt Nam mà các quốc gia đều quy định Hiến pháp là đạo luật gốc do cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất (Quốc hội, Nghị viện) ban hành, quy định những vấn đề cơ bản nhất về chủ quyền quốc gia, chế độ chính trị, chế độ chính sách về kinh tế - xã hội, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, là cơ sở để thể chế hóa thành các văn bản luật do Nhà nước tổ chức thực hiện.

Do đó, sau khi sửa Hiến pháp sẽ sửa Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các văn bản pháp luật khác có liên quan để quy định lại về cơ cấu tổ chức bộ máy chính quyền địa phương cũng như các cơ quan chức năng cho phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng trong tình hình mới, bảo đảm bộ máy Nhà nước được vận hành một cách hiệu quả, hiệu lực để đạt được mục tiêu kinh tế - xã hội mà Trung ương đã đề ra.