Sức khỏe 21/09/2023 10:57
Đột qụy còn được gọi là tai biến mạch máu não. Đây là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể khiến não bộ bị thiếu oxy, không đủ dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu các tế bào não sẽ bắt đầu chết.
Do đó, người bị đột qụy cần được cấp cứu ngay lập tức, thời gian kéo dài càng lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận động và tư duy của cơ thể, thậm chí là tử vong. Hầu hết những người sống sót sau cơn đột qụy đều có sức khỏe suy yếu hoặc mắc các di chứng như: Tê liệt hoặc cử động yếu một phần cơ thể, mất ngôn ngữ, rối loạn cảm xúc, thị giác suy giảm…
Đột qụy được chia làm 2 dạng là đột qụy do thiếu máu và đột qụy do xuất huyết.
Đột qụy do thiếu máu cục bộ: Chiếm khoảng 85% tổng số các ca bị đột qụy hiện nay. Đây là tình trạng đột qụy do các cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch, cản trở quá trình máu lưu thông lên não.
 |
Đột qụy do xuất huyết: Là tình trạng mạch máu đến não bị vỡ khiến máu chảy ồ ạt gây xuất huyết não. Nguyên nhân khiến mạch máu vỡ là do thành động mạch mỏng yếu hoặc xuất hiện các vết nứt, rò rỉ.
Ngoài ra, người bệnh có thể gặp phải cơn thiếu máu não thoáng qua. Đây là tình trạng đột qụy nhỏ, dòng máu cung cấp cho não bộ bị giảm tạm thời. Người bệnh có những triệu chứng của đột qụy nhưng chỉ diễn ra trong thời gian rất ngắn, thường kéo dài khoảng vài phút. Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột qụy có thể xảy ra bất cứ lúc nào mà người bệnh cần lưu ý.
Về nhóm độ tuổi và đối tượng có nguy cơ đột qụy cao, Đại tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Kim Lưu - nguyên Giám đốc Trung tâm U Bướu và Y học hạt nhân cho biết, có thể nói bất cứ độ tuổi nào cũng có nguy cơ mắc đột qụy. Đột qụy được chia làm 2 loại là:
Đột qụy chảy máu não: Thường gặp ở bất cứ lứa tuổi nào đặc biệt là người trẻ bởi vì những người trẻ có dị dạng và bất thường về mạch máu não, có thể vỡ mạch máu não thì gây nên đột qụy chảy máu não.
Đột qụy nhồi máu não: Thường gặp ở những người có tuổi, nhiều nhất là từ 60-70 tuổi. Tuổi càng cao thì nguy cơ đột qụy cũng cao hơn.
Theo các bác sĩ có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ bị đột qụy, bao gồm các yếu tố không thể thay đổi và các yếu tố bệnh lí.
Các yếu tố không thể thay đổi gồm:
Tuổi tác: Bất cứ ai cũng có nguy cơ bị đột qụy. Tuy nhiên, người già có nguy cơ đột qụy cao hơn người trẻ. Kể từ sau tuổi 55, cứ mỗi 10 năm, nguy cơ bị đột qụy lại tăng lên gấp đôi.
Giới tính: Nam giới có nguy cơ bị đột qụy cao hơn nữ giới.
Tiền sử gia đình: Người có người thân trong gia đình từng bị đột qụy có nguy cơ bị đột qụy cao hơn người bình thường.
Chủng tộc: Người Mỹ gốc Phi có nguy cơ mắc đột qụy cao gần gấp đôi so với người da trắng.
Các yếu tố bệnh lí gồm:
Tiền sử đột qụy: Người có tiền sử bị đột qụy có nguy cơ cao bị đột qụy lần tiếp theo, nhất là trong vòng vài tháng đầu. Nguy cơ này kéo dài khoảng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
Đái tháo đường: Các vấn đề liên quan đến đái tháo đường có khả năng làm tăng nguy cơ đột qụy.
Bệnh tim mạch: Người mắc các bệnh lí tim mạch có khả năng bị đột qụy cao hơn người bình thường.
Cao huyết áp: Cao huyết áp gây gia tăng sức ép lên thành động mạch, lâu dần khiến thành động mạch bị tổn thương dẫn đến xuất huyết não. Ngoài ra, cao huyết áp còn tạo điều kiện cho các cục máu đông hình thành, cản trở quá trình lưu thông máu lên não. Khám huyết áp là một trong những biện pháp để tìm ra nguyên nhân đột qụy.
Mỡ máu: Cholesterol cao có thể tích tụ trên thành động mạch, tạo thành vật cản gây tắc nghẽn mạch máu não.
Thừa cân, béo phì: Người bị thừa cân béo phì có thể dẫn đến nhiều bệnh như cao huyết áp, mỡ máu, tim mạch. Tăng nguy cơ bị đột qụy.
Hút thuốc: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người hút thuốc có nguy cơ bị đột qụy cao gấp 2 lần. Khói thuốc làm tổn thương thành mạch máu, gia tăng quá trình xơ cứng động mạch. Thuốc lá cũng gây hại cho phổi, khiến tim làm việc nhiều hơn, gây tăng huyết áp.
Lối sống không lành mạnh: Ăn uống không điều độ, không cần bằng đầy đủ các loại dưỡng chất; lười vận động là một trong những nguyên nhân dẫn đến đột qụy.
Ngoài ra, đột qụy cũng được cho là có liên quan đến việc sử dụng các chất kích thích, uống quá nhiều rượu, dinh dưỡng, nghỉ ngơi không hợp lí, khoa học,…
Kiểm tra sức khỏe định kì sớm phát hiện các yếu tố gây đột qụy và chủ động can thiệp sẽ giúp phòng tránh đột qụy hiệu quả.
Những người mắc các bệnh lí đái tháo đường, tim mạch, mỡ máu càng cần đi khám sức khỏe định kì để kiểm soát tình trạng bệnh, không để các chỉ số vượt quá mức nguy hiểm gây ra đột qụy.
Kiểm tra sức khỏe định kì là một trong những cách nhận biết sớm và phòng tránh bệnh, nhất là đối với những bệnh nhân có tiền sử bị đột qụy, từ đó có kế hoạch điều trị đạt kết quả tối ưu.
NHÀ THUỐC LIFE CARE 163 Địa chỉ: Số 163 Nguyễn Chí Thanh, Láng Thượng, Đống Đa, Hà Nội. NHÀ THUỐC LIFE CARE 14 Địa chỉ: Số 14 Trường Chinh, Khương Thượng, Đống Đa, Hà Nội. NHÀ THUỐC LIFE CARE 59 Địa chỉ: Số 59 Phố Thái Học 1, Phường Sao Đỏ, Thành phố Chí Linh, Tỉnh Hải Dương. Hotline: 0247.3040.988 |
