Đổi trắng thay đen
Được coi là 1 trong 15 vụ án trọng điểm của cả nước về tham nhũng năm 2008, cũng là vụ án cuối cùng kéo dài 10 năm chưa xét xử xong, với nhiều lần bị trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung nhiều tình tiết của vụ án ở cấp sơ thẩm lần thứ nhất và thứ 2.
Đây là vụ án mà người phát giác và kiến nghị điều tra chính là Trung ương Hội Người cao tuổi, cơ quan chủ quản của Báo Người cao tuổi vào năm 2008. Mặc dù cơ quan điều tra đã bỏ lọt nhiều chứng cứ quan trọng làm giảm nhẹ vụ án, nhưng ở phiên tòa sơ thẩm lần 1 ngày 27/1/2014, Viện KSND Tối cao đã truy tố bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thúy và Nguyễn Thị Hoàng Ngân tội “Tham ô tài sản”. Thẩm phán Nguyễn Văn Cương (trước khi nghỉ hưu) chủ tọa phiên tòa đã bất chấp pháp luật, vi phạm nghiêm trọng tố tụng, để luật sư bào chữa cho bị cáo và bị cáo độc diễn với những lời xét hỏi “mớm cung”, “độc diễn giết giờ”. Thẩm phán hạn chế quyền tranh tụng của nguyên đơn, không cho trình bày, mà chỉ được trả lời câu hỏi của thẩm phán, có hay không? Trong quá trình xét xử lộ rõ những bất cập không trọng chứng cứ (vì thiếu nhân chứng do không đến dự phiên tòa), các chứng cứ trong bút lục hồ sơ không được viện dẫn, không có tranh tụng… Những người có lương tâm dự phiên tòa thấy sự việc đã bị đổi trắng thay đen, cố tình làm sai lệch nội dung vụ án. Xét xử như vậy, nên không bất ngờ khi thẩm phán Nguyễn Văn Cương tuyên bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thúy và Nguyễn Thị Hoàng Ngân không có tội, trắng án.
Thấy công lí bị đổi trắng thay đen, niềm tin vào pháp luật, vào tinh thần đấu tranh chống tham nhũng của Nhân dân, bị thẩm phán Nguyễn Văn Cương cho "nốc ao", buộc báo Người cao tuổi và Viện KSND Tối cao phải kháng án.
Sau hơn 5 tháng, Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm, do thẩm phán Bùi Huy Tiến làm chủ tọa. Tại phiên tòa này, luật sư Hoàng Tùng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho nguyên đơn dân sự, cùng đại diện của Báo được trình bày và đối chất với luật sư của bị đơn. Sự công minh chính trực, xét xử có lí, có tình, thượng tôn pháp luật của phiên tòa phúc thẩm với đầy đủ cơ sở và căn cứ pháp luật, làm căn cứ để HĐXX tuyên hủy án sơ thẩm ngày 27/1/2014 của TAND TP Hà Nội, do Thẩm phán Cương làm chủ tọa, trả hồ sơ xét xử lại theo thủ tục chung. Phiên tòa của công lí, của những người đấu tranh chống tham nhũng đã chiến thắng.
Sau khi bị TAND cấp cao khu vực Hà Nội trả lại bản án sơ thẩm để xét xử lại, đồng nghĩa với phiên tòa đổi trắng thay đen của thẩm phán Cương, bị một vết nhơ trong tố tụng, án sơ thẩm được xét xử lần thứ 2,
Tòa án Nhân dân Cấp cao khu vực Hà Nội
Bổ sung nhiều lần vẫn lọt người lọt tội.Kéo dài 24 tháng, ngày 22/6/2016, án sơ thẩm hình sự bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thúy và Nguyễn Thị Hoàng Ngân được đưa ra xét xử lại, theo Cáo trạng số 12/CT-VKSNDTC ngày 21/10/2015 của Viện KSND Tối cao. Tội danh đã được thay đổi từ “Tham ô tài sản” theo Điều 278, chuyển sang “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”, theo Điều 281 Bộ luật Hình sự.
Án tại hồ sơ, thiếu chứng cứ bảo vệ, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thúy và Nguyễn Thị Hoàng Ngân đã cúi đầu thú nhận việc dựng hồ sơ 4 chứng từ giả để chiếm đoạt 352 triệu đồng của Báo Người cao tuổi.
Tuy nhiên nguyên đơn dân sự được trình bày nêu rõ, theo cáo trạng thì nhiều sai phạm của bị cáo gây hậu quả nghiêm trọng cho Báo Người cao tuổi (đã cung cấp các văn bản chứng cứ pháp luật cho cơ quan điều tra từ năm 2008) đến nay bị lọt tội. Trước phiên tòa này, Báo Người cao tuổi có văn bản số 80/BNCT-HCTS gửi TAND Hà Nội, nêu rõ, bị cáo chỉ bị truy tố hành vi tạo dựng 4 chứng từ giả để chiếm đoạt 352 triệu đồng trong tài khoản của Báo, còn hàng loạt bằng chứng sai phạm khác, trong số hàng nghìn bút lục, hồ sơ vụ án nặng hơn 20kg tài liệu đã bị bỏ qua.
Cánh cửa công lý phiên tòa phúc thẩm lần 2 chưa mở Minh chứng Báo là đơn vị sự nghiệp có thu, được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí (50-130 triệu đồng/năm); được Nhà nước hỗ trợ dự án 6,4 tỉ đồng đầu tư nhà cửa, mua sắm máy móc thiết bị.
Việc bị cáo chiếm đoạt tiền ngân sách của Báo Người cao tuổi phải được xác định là tham ô tài sản của Nhà nước theo Điều 278, mới đúng bản chất của vụ án. Bị cáo nguyên là Kế toán trưởng, nguyên Phó Tổng biên tập phụ trách kế toán tài chính, sổ sách kế toán, chứng từ thu chi do bị cáo phụ trách, thì bị cáo phải chịu trách nhiệm về các khoản thâm hụt, thất thoát nguồn vốn tài chính của Báo với 4 khoản tiền cụ thể:
1): Lập 4 chứng từ khống có chủ đích, giả mạo chữ kí của người khác để chiếm đoạt 352 triệu đồng (cáo trạng đã nêu và bị cáo đã thừa nhận trước tòa sơ thẩm lần thứ 2), còn 4 khoản tiền bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thúy biển thủ trong hò sơ Báo Người cao tuổi đã giao nộp cho c ơ quan điều tra, nhưng cơ quan điều tra bỏ qua , dẫn đến Viện KSND tối cao chưa đưa vào cáo trạng. Bốn khoản tiền này Báo Người cao tuổi đã có Công văn số 80/BNCT-HCTS gửi TAND TP Hà Nội. Theo đó các khoản tiền như sau :
1.4) Có dấu hiệu biển thủ doanh thu (theo Kết luận số 58 của Ban Thường vụ TW Hội Người cao tuổi Việt Nam), về khoản tiền doanh thu trừ chi phí, trên các chứng từ thực tế doanh thu trừ chi phí đến thời điểm 31/12/2006, trên giấy tờ còn 1tỉ 559 triệu đồng ( nhưng tiền tồn chỉ còn 328 triệu, trong đó có 16,9 triệu đồng tiền mặt và 311,6 triệu đồng tiền gửi ngân hàng). Như vậy số tiền biển thủ là 1tỉ 231triệu đồng.
2.4) Khoản tiền ấn phẩm từ năm 1999-2006 (mua ấn phẩm bằng hóa đơn giả), thực tế các chứng từ từ thu tại đơn vị chỉ có 2 tỉ 269 triệu đồng, khoản thu từ số tiền in, mua ấn phẩm là 4 tỉ 559 triệu đồng, khoản chênh lệch giữa tiền in ấn phẩm và tiền bán ấn phẩm là 2 tỉ 207 triệu đồng là hình thức biển thủ doanh thu.
3.4) Khoản tiền quỹ đời sống 175 triệu đồng, chứng từ đã cung cấp cho cơ quan điều tra có các chứng từ thu chi không hạch toán vào sổ sách kế toán (lần 1), nhưng lại được chi 175 tiệu đồng tư tiền quỹ của Báo vào tháng 1/2004 và tháng 10/2004 (chi lần 2). Ngoài ra Theo Kết luận 730 ngày 19/10/2009 do Đại tá Trần Huy Hồng kí, thì anh Nguyễn Hồng Trường đã mua 7 hóa đơn theo yêu cầu của Nguyễn Thị Thanh Thúy và nhận 476 triệu đồng, đó là toàn bộ ấn phẩm do anh Trường cung cấp cho Báo Người cao tuổi, trong khi đó từ năm 2003 -2005 tổng số tiền chi in ấn phẩm của bị cáo Thúy gồm 25 phiếu chi với số tiền 869 triệu đồng, khoản chênh lệch 392,8 triệu đồng anh Nguyễn Hồng Trường không nhận, bị cáo Thúy phải chịu trách nhiệm về khoản tiền này.
Với 4 khoản tiền này là 4 tỉ 664 triệu đồng, đề nghị Quý tòa buộc Nguyễn Thị Thanh Thúy phải hoàn trả cho Báo Người cao tuổi, trong đó có 1tỉ 335 triệu báo Người cao tuổi phải trả nợ các khoản nợ do lãnh đạo cũ của Báo Người cao tuổi để lại còn lại 3 tỉ 329 triệu đồng là tiền kinh doanh của Báo bị chiếm đoạt.
Đại diện của Báo Người cao tuổi đã nêu rõ, việc cơ quan điều tra và Viện KSND Tối cao để lọt người, lọt tội trong vụ án này, vì thế Báo Người cao tuổi đã kháng cáo án sơ thẩm lần thứ 2 và hy vọng tại phiên tòa phúc thẩm lần thứ 2 do TAND cấp cao khu vực xét xử vào ngày 20/9/2018 tới đây, với tinh thần thượng tôn pháp luật, xét xử nghiêm minh, xử đúng người, đúng tội, đem lại niềm tin cho Nhân dân vào công lí.
Trần Thị Thực
