Hà Nội cân bằng giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội

Hà Nội là địa phương có số lượng di tích lớn nhất toàn quốc với 5.922 di tích, trong đó 2.581 di tích đã được xếp hạng. Tốc độ phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, nhất là quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng ở các huyện ngoại thành Hà Nội đã tạo ra sức ép không nhỏ đến việc bảo tồn di tích. Vì vậy, việc cân bằng giữa bảo tồn di sản với phát triển kinh tế - xã hội tại Hà Nội đang cần được quan tâm hơn bao giờ hết.

Nhiều di tích bị tác động

Cân bằng giữa bảo tồn di sản và phát triển xảy ra từ lâu và luôn đặt chính quyền địa phương trong thế khó khi giải quyết hài hòa mối quan hệ này. Những chuyên gia văn hóa thường bảo vệ công tác bảo tồn, còn những người làm kinh tế, xây dựng thường ủng hộ những dự án, công trình được triển khai. Để tìm giải pháp vừa phù hợp với phát triển kinh tế, vừa giữ được giá trị vốn quý của di sản, các địa phương luôn phải thận trọng, linh hoạt.

Những năm trước kia, giới khảo cổ học và những người quan tâm đến văn hóa Hà Nội tỏ ra lo ngại khi thành phố đầu tư công trình giao thông sẽ ảnh hưởng đến di chỉ Khảo cổ học Đàn Xã Tắc (quận Đống Đa). Nhiều chuyên gia lên tiếng, nhiều cuộc họp bàn được tổ chức và cuối cùng tuyến đường Xã Đàn được nắn chỉnh, dành ra một diện tích nhỏ để bảo tồn. Tiếp đó, việc bảo tồn di chỉ này tiếp tục được đề cập khi Hà Nội có kế hoạch xây dựng cầu vượt qua nút giao thông Ô Chợ Dừa để tránh ùn tắc giao thông.

Nhiều người cũng không thể quên câu chuyện người dân Làng cổ Đường Lâm (thị xã Sơn Tây) viết đơn trả lại danh hiệu Di tích quốc gia làng cổ vì nhiều thế hệ sinh sống trong một ngôi nhà nhưng không được xây dựng cao tầng, mở rộng diện tích. Với sự vào cuộc của thành phố Hà Nội, các quy định trong xây dựng tại di tích đã được nới lỏng, cùng với đó là quy chế quản lý di tích làng cổ cũng được ra đời, tạo sự đồng thuận trong nhân dân.

Gần đây, sau một thời gian dài các nhà khoa học lên tiếng bảo vệ di chỉ khảo cổ học Vườn Chuối (huyện Hoài Đức) khi tuyến đường vành đai 3,5 của thành phố chạy qua khu vực này và khu đô thị mới xây dựng bên cạnh tác động mạnh đến di chỉ thì cơ quan chức năng tổ chức nhiều cuộc họp bàn về vấn đề này. Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã đề xuất UBND thành phố Hà Nội cho phép thực hiện nghiên cứu bảo tồn diện tích khu vực phía Đông khu di chỉ, đồng thời thực hiện phương án khai quật di dời các di tích, di vật ở khu vực phía Tây trước khi giải phóng mặt bằng, phục vụ xây dựng tuyến đường vành đai 3,5. Lý do được đưa ra là đảm bảo sự hài hòa giữa việc bảo tồn và phát triển, vừa phục vụ mục đích bảo tồn, nghiên cứu và phát huy giá trị di tích, vừa phục vụ việc xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông đô thị. Phương án này đã được Cục Di sản văn hóa thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chấp thuận.

Mới đây, việc mở rộng đường giao thông để xây dựng xã nông thôn mới nâng cao tại xã Cổ Bi, huyện Gia Lâm, đã buộc phải giải phóng mặt bằng một phần diện tích khu đất bên cạnh chùa Vàng, thuộc khu bảo tồn cấp 2 của di tích. Diện tích này trước kia sử dụng làm sân chơi và là nơi tổ chức các hoạt động lễ hội. Vì lẽ đó, việc mở rộng diện tích này chưa tìm được sự thống nhất giữa nhà chùa và người dân trong vùng. Thành phố Hà Nội đang giao cho huyện Gia Lâm phối hợp với các cơ quan liên quan để giải quyết.

Hà Nội cân bằng giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội
Đoan Môn là cửa chính phía Nam vào Hoàng thành Thăng Long được xây dựng vào thời nhà Lê trung hưng được tu sửa vào thời nhà Nguyễn. Ảnh: TTXVN

Cần có định hướng cụ thể

Không chỉ ở Hà Nội mà câu chuyện giữa bảo tồn và phát triển còn xảy ra ở một số địa phương khác trong cả nước. Bởi nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội ngày càng cao thì việc đầu tư các công trình phục vụ đời sống dân sinh ngày càng nhiều. Vì vậy những khu vực có sự hiện diện của di tích sẽ bị tác động ít nhiều dù chính quyền địa phương đã có những cố gắng để tránh ảnh hưởng đến mức thấp nhất có thể.

Việc quy hoạch các công trình phục vụ đời sống kinh tế - xã hội đã đặt ra khả năng ảnh hưởng đến di sản. Nếu các nhà quy hoạch không tính đến thì trong quá trình xây dựng tất yếu sẽ nảy sinh mâu thuẫn.

Đề cập đến việc giải quyết mâu thuẫn này, các nhà quản lý, các chuyên gia văn hóa cho rằng, cần phải tuân theo Luật Di sản văn hóa. Khi triển khai các công trình, nếu gặp khu vực khảo cổ học thì các chủ đầu tư buộc phải dừng lại để phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành khai quật; dựa trên kết quả thu được sẽ đề xuất biện pháp bảo tồn và cách thức triển khai tiếp công trình. Nhưng điều quan trọng, các chủ đầu tư cần có ý thức tôn trọng di sản, giữ lại những giá trị quý cho thế hệ sau.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Huy, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát huy giá trị Di sản văn hóa cho rằng, Hà Nội cũng như nhiều địa phương khác chưa có bản đồ di chỉ khảo cổ học. Vì vậy, cần thiết phải xây dựng bản đồ này để làm cơ sở cho công tác quy hoạch, xây dựng các công trình kinh tế - xã hội, tránh trường hợp khi triển khai vướng vào di chỉ khảo cổ học, ảnh hưởng đến cả hai bên.

Một điều quan trọng khác, các cơ quan chức năng cần làm thay đổi nhận thức của người Hà Nội về vai trò, giá trị của di sản văn hóa tại các quận, huyện, thị xã của Thủ đô. Khi cộng đồng nhận diện đúng giá trị của di sản văn hóa, được tiếp cận và thụ hưởng lợi ích tinh thần và vật chất thông qua hoạt động bảo tồn di sản văn hóa thì lòng tự hào, tình yêu di sản văn hóa luôn được nâng lên, tạo ra động lực tinh thần cho họ đóng góp trí tuệ, công sức trong việc bảo tồn di sản.

“Làm mới” khái niệm bảo tồn “Làm mới” khái niệm bảo tồn

Bảo tồn di sản (heritage preservation) được hiểu là các nỗ lực nhằm bảo vệ và giữ gìn sự tồn tại của di sản theo ...

Bảo tồn di tích Châu Hương Viên hướng đến phát huy di sản Ca Huế Bảo tồn di tích Châu Hương Viên hướng đến phát huy di sản Ca Huế

Trên cơ sở các yếu tố nguyên gốc hiện còn, đơn vị tư vấn đề xuất trùng tu, bảo tồn di tích Châu Hương viên ...

Theo Báo Tin tức

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Chèo quê xưa và nay

Chèo quê xưa và nay

Người dân thôn La Điền (làng La Điền), xã Tự Tân, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình rất đam mê nghệ thuật chèo truyền thống. Cách đây khoảng 80 năm, những người yêu chèo trong làng bàn với nhau thành lập một chiếu chèo, bầu ông Trần Hịnh làm trùm trưởng.
Mùa Xuân hành trình về Việt Bắc

Mùa Xuân hành trình về Việt Bắc

Hành trình trở về những địa danh cách mạng ở chiến khu Việt Bắc trong những ngày mùa Xuân ấm áp là trở về với ngọn nguồn cách mạng, vang vọng và ấm áp nơi đây hình ảnh, lời dạy của Bác Hồ kính yêu...
Chiêm ngưỡng đảo Ngọc

Chiêm ngưỡng đảo Ngọc

Hành trình tới thăm Phú Quốc, chúng tôi đã có những trải nghiệm thú vị và ý nghĩa về hòn đảo giàu đẹp của Tổ quốc, cảm nhận được những giá trị lớn lao mà biển đảo mang đến cho con người, cho đất nước…
Đầu Xuân thăm ngôi đền thiêng ở nơi một tiếng gà gáy 5 huyện đều nghe

Đầu Xuân thăm ngôi đền thiêng ở nơi một tiếng gà gáy 5 huyện đều nghe

Ngã Ba Bông, nơi sông Mã tách dòng phân nhánh thành sông Lèn (Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa) vẫn được người dân ví von là vùng đất một tiếng gà gáy, 5 huyện đều nghe. Nơi đây còn có đền Cô Bơ nổi tiếng linh thiêng, thu hút đông đảo du khách tới tham quan, vãn cảnh mỗi dịp Tết đến Xuân về.
Đặc sắc Lễ hội Mường Xia 2024

Đặc sắc Lễ hội Mường Xia 2024

Lễ hội Mường Xia là hoạt động văn hóa đặc sắc nhằm tri ân công lao của tướng quân Tư Mã Hai Đào, người đã có công lớn trong việc diệt trừ quân xâm lược, trấn ải biên cương.

Tin khác

Ngôi nhà gỗ mít của người thợ già

Ngôi nhà gỗ mít của người thợ già
Bằng sự đam mê nghề nghiệp sau nhiều năm miệt mài lao động, dưới bàn tay tài hoa của người thợ mộc già, ông tự mình làm nên căn nhà bên trong hoàn toàn bằng gỗ mít...

Những bông hoa đẹp chào mừng kỉ niệm 10 năm thành lập quận

Những bông hoa đẹp chào mừng kỉ niệm 10 năm thành lập quận
Sau một buổi sáng (16/3) sôi nổi, rộn rã, 10 phường 10 vẻ khác nhau, 30 tiết mục với sự tham gia của hàng trăm ca sĩ, diễn viên, nhạc công không chuyên như những bông hoa văn hóa, văn nghệ đẹp đủ màu đã nở tung, khoe sắc trên sân khấu lớn Liên hoan tiếng hát NCT năm 2024 của quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội.

Thanh Hóa đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Sết Boóc Mạy

Thanh Hóa đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Sết Boóc Mạy
Lễ hội Sết Boóc Mạy được đồng bào người dân tộc Thái ở Như Thanh (Thanh Hóa) gìn giữ nhằm tri ân công đức của tổ tiên. Đồng thời, truyền lại cho thế hệ sau về truyền thống kiên cường, bất khuất của ông cha.

Thăm chợ có tuổi đời trên trăm năm

Thăm chợ có tuổi đời trên trăm năm
Ở TP Tân An, tỉnh Long An có một khu chợ hơn trăm năm tuổi mà ngày nay, người dân vẫn nhắc đến với tất cả thân thương - chợ cũ Tân An...

Khám phá kho cổ vật ở tòa thành đá hơn 600 năm tuổi

Khám phá kho cổ vật ở tòa thành đá hơn 600 năm tuổi
Sau nhiều cuộc khai quật, kho cổ vật hơn 600 năm tuổi hiện được Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) trưng bày, thu hút đông đảo du khách tham quan, chụp ảnh.

Bánh mì Việt Nam đứng đầu danh sách món sandwich ngon nhất thế giới

Bánh mì Việt Nam đứng đầu danh sách món sandwich ngon nhất thế giới
Chuyên trang ẩm thực Tasteatlas mới đây đã đăng bài viết "Top 100 sandwiches in the world" (top 100 món bánh sandwich ngon nhất thế giới), trong đó bánh mì Việt Nam đứng ở vị trí đầu tiên.

Khỏe để tiếp tục đóng góp xây dựng quê hương, đất nước

Khỏe để tiếp tục đóng góp xây dựng quê hương, đất nước
Ngày 2/3, Trung tâm Văn hóa NCT Việt Nam và Hội NCT TP Hà Nội phối hợp tổ chức Liên hoan dân vũ - DanceSport - Nhóm nhảy múa Zumba Fitness và Earobic - Yoga khu vực phía Bắc năm 2024. Tham dự có TS Phan Văn Hùng, Phó Chủ tịch Hội NCT Việt Nam; bà Nguyễn Thị Kim Liên, Giám đốc Trung tâm Văn hóa NCT Việt Nam; ông Nguyễn Thế Toàn, Phó Trưởng ban Thường trực Hội NCT TP Hà Nội; đại diện Trung ương Hội NCT Việt Nam, lãnh đạo Trung tâm Văn hóa NCT Việt Nam, Thường trực Hội NCT TP và hàng trăm vũ công, diễn viên đến từ 26 đoàn thuộc các tỉnh, TP (Thái Nguyên, Bắc Giang, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hà Nam).

Khai mạc Lễ hội Đền Cờn và Khai trương du lịch Hoàng Mai năm 2024

Khai mạc Lễ hội Đền Cờn và Khai trương du lịch Hoàng Mai năm 2024
Tối 29/2, UBND thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An đã tổ chức Khai mạc Lễ hội Đền Cờn và Khai trương du lịch Hoàng Mai năm 2024, nhằm quảng bá các sản phẩm du lịch của thị xã.

Chủ động, đoàn kết, sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ

Chủ động, đoàn kết, sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
Sáng 27/2, Trung tâm Văn hóa NCT Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Tham dự Hội nghị có TS Phan Văn Hùng, Phó Chủ tịch Trung ương Hội NCT Việt Nam; lãnh đạo các Ban, Văn phòng Trung ương Hội; đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; các Đoàn nghệ thuật, các CLB thành viên thuộc Trung tâm và đông đảo hội viên.

Tết của người Sán Chỉ ở xã vùng cao Đại Dực

Tết của người Sán Chỉ ở xã vùng cao Đại Dực
Dẫu ở vùng sâu vùng xa của huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh, nhưng người Sán Chỉ ở xã Đại Dực lại có một cái Tết rất vui và đậm đà bản sắc dân tộc.

Giải mã sức hút của Novaworld Phan Thiet từ thành công của lễ hội Vibe Fest Tết Giáp Thìn 2024

Giải mã sức hút của Novaworld Phan Thiet từ thành công của lễ hội Vibe Fest Tết Giáp Thìn 2024
Lần đầu tiên tại Vibe Fest Tết 2024, gần 180 nghìn lượt khách du xuân đã được hòa mình vào không khí bùng nổ với loạt hoạt động vui chơi, giải trí đỉnh cao ngay từ những ngày đầu năm. Nhiều du khách cho biết sẽ sớm quay lại NovaWorld Phan Thiet trong một ngày gần nhất. Điều này một lần nữa tiếp tục khẳng định vị thế của NovaWorld Phan Thiet trên bản đồ du lịch khu vực.

Trường Sinh Việt Nam và những điều tâm nguyện

Trường Sinh Việt Nam và những điều tâm nguyện
Ngày 20/2, hơn 200 hội viên NCT từ các huyện Thanh Trì, Sóc Sơn, Đan Phượng, quận Nam Từ Liêm, Thanh Xuân… hội tụ về Trung tâm Nhân đạo Thịnh Phúc ở xã Tứ Hiệp, huyện Thanh Trì, TP Hà Nội tham dự Chương trình giao lưu văn nghệ, dưỡng sinh Thức vũ kinh Trường Sinh NCT khai Xuân Giáp Thìn 2024.

Nhiều hoạt động đặc sắc tại lễ hội làng Đông Môn trên đất Tây Đô

Nhiều hoạt động đặc sắc tại lễ hội làng Đông Môn trên đất Tây Đô
Lễ hội truyền thống làng Đông Môn, xã Vĩnh Long (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) năm 2024 diễn ra từ ngày 22-24/2, với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc.

Hiện tượng phòng vé “Đào, Phở và Piano” khiến cả web và app sập liên tục

Hiện tượng phòng vé “Đào, Phở và Piano” khiến cả web và app sập liên tục
Sau 10 ngày khởi chiếu, bộ phim "Đào, phở và piano" có lượng đặt vé tăng đột biến. Đến 10 giờ sáng 20/2, trang web của Trung tâm Chiếu phim quốc gia vẫn chưa thể truy cập bình thường bởi số lượng người đặt vé online quá đông.

Bộ phim “Đào, phở và piano” liên tục gây sốt phòng vé

Bộ phim “Đào, phở và piano” liên tục gây sốt phòng vé
Hiện toàn bộ vé xem phim đến hết ngày 20/2 đã được bán hết. Trung tâm Chiếu phim quốc gia đã liên tục phải tăng suất chiếu cho “Đào, Phở và Piano”, ban đầu từ 3 suất lên 5 suất, và hiện nay là 11-15 suất chiếu mỗi ngày, tùy theo ngày thường hay cuối tuần.
Xem thêm
Linh thiêng Lễ Vía Quán Thế Âm Bồ Tát đản sinh trên đỉnh Fansipan

Linh thiêng Lễ Vía Quán Thế Âm Bồ Tát đản sinh trên đỉnh Fansipan

Vào ngày 28/3 (nhằm ngày 19/2 âm lịch), Lễ Vía Quán Thế Âm Bồ Tát đản sinh sẽ được tổ chức thiêng liêng lần đầu tiên tại quần thể tâm linh Fansipan với nhiều hoạt động và nghi thức ý nghĩa.
Độc đáo ngôi chùa ven sông lưu giữ 2 bia đá hàng trăm năm tuổi

Độc đáo ngôi chùa ven sông lưu giữ 2 bia đá hàng trăm năm tuổi

Chùa Bồng Hinh giáp sông Yên, thuộc xã Quảng Trung (Quảng Xương, Thanh Hóa) gây ấn tượng với không gian tĩnh lạng, trang nghiêm.
Khám phá vùng đất là khởi nguồn của những nụ cười hạnh phúc

Khám phá vùng đất là khởi nguồn của những nụ cười hạnh phúc

Vợ chồng cô Hương, chú Cát dắt tay nhau tản bộ. Mỏi chân, họ ngồi xuống vệt cỏ trong công viên. Chọn về Ecopark sinh sống từ 7 năm trước, cô chú quan niệm: Hạnh phúc là được già đi cùng nhau và ngay cả khi già đi cũng sẽ già đi ở một nơi thật đẹp.
Giải chạy “Đền Hùng Spirituality Marathon” diễn ra vào ngày 7/4/2024

Giải chạy “Đền Hùng Spirituality Marathon” diễn ra vào ngày 7/4/2024

Giải chạy “Đền Hùng Spirituality Marathon” – Về nguồn 2024 sẽ diễn ra vào ngày Chủ nhật 7/4/2024 (ngày 29/2 âm lịch).
VFF chấm dứt hợp đồng với HLV Philippe Troussier

VFF chấm dứt hợp đồng với HLV Philippe Troussier

Ngay sau trận thua "bết bát" của đội tuyển Việt Nam trước Indonesia trong khuôn khổ lượt về vòng loại thứ 2 World Cup 2026, VFF đã ra thông cáo báo chí với nội dung: “VFF và HLV Philippe Troussier cùng đi đến thỏa thuận chấm dứt hợp đồng”.
Trực tiếp bóng đá, xem trực tiếp Việt Nam vs Indonesia 19h00 ngày 26/3

Trực tiếp bóng đá, xem trực tiếp Việt Nam vs Indonesia 19h00 ngày 26/3

Vào lúc 19h ngày 26/3, trên SVĐ Mỹ Đình (Hà Nội), đội tuyển Việt Nam có trận tái đấu với đội tuyển Indonesia trong khuôn khổ lượt về vòng loại thứ 2 World Cup 2026.
Hoa vàng bến đợi

Hoa vàng bến đợi

Chiều buông trên bến sông nở đầy hoa sao nhái. Bầu trời đỏ, mặt sông đỏ, hoa sao nhái vàng bất chợt cũng bị nhuộm đỏ như đang thắp lửa lung linh để đốt cháy rụi cảnh thiên nhiên của những ngày đầu Hạ ở một vùng đồng bằng xa xôi hẻo lánh.
Xuân trên tay mẹ

Xuân trên tay mẹ

Thèm quá chừng cái bong bóng heo thổi căng phơi khô làm bóng ném!!!
Tết của người cựu chiến binh

Tết của người cựu chiến binh

Kể từ khi bị tai biến cách đây vài năm về trước, kí ức đối với ông tôi chỉ là những mảnh chắp vá lúc nhớ lúc quên.
"Bom tấn" "Dune: Hành tinh cát phần 2" gây sốt các phòng vé

"Bom tấn" "Dune: Hành tinh cát phần 2" gây sốt các phòng vé

Phim “Dune: Hành tinh cát 2” là phần tiếp theo của “bom tấn” thành công năm 2021, chuyển thể từ bộ tiểu thuyết “Xứ cát” của nhà văn Frank Herbert.
Lịch phát sóng, link xem trực tiếp “Nữ hoàng nước mắt" - Queen of tears của Kim Soo Hyun

Lịch phát sóng, link xem trực tiếp “Nữ hoàng nước mắt" - Queen of tears của Kim Soo Hyun

Tối 9/3, tập 1 "Queen of tears" (Nữ hoàng nước mắt) do bộ đôi cực phẩm về visual và độ nổi tiếng Kim Soo Hyun và Kim Ji Won đóng chính đã ra mắt khán giả.
Link xem trực tiếp "Mẹ vắng nhà ba là siêu nhân" năm 2024

Link xem trực tiếp "Mẹ vắng nhà ba là siêu nhân" năm 2024

Chương trình "Mẹ vắng nhà - Ba là siêu nhân" được Việt hóa theo chương trình The return of superman của Hàn Quốc.
Phiên bản di động