Giai đoạn mới trong quan hệ giữa EU và Trung Á

Đối với các nước Trung Á, việc tăng cường quan hệ với EU có nguy cơ gây ra phản ứng từ Nga và Trung Quốc. Tham vọng ngày càng tăng của EU trong khu vực được Nga và Trung Quốc coi là một thách thức…

Theo nhận định của chuyên gia Marcin Poplawski tại Viện Các vấn đề Quốc tế Ba Lan (PISM), cuộc xung đột Nga - Ukraine đã làm thay đổi cách tiếp cận của EU với Trung Á (Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan). Hai năm qua, khu vực này đã trở nên quan trọng hơn đối với Brussels trong việc khai thác tiềm năng về năng lượng và giao thông. Trong thời gian này, mô hình liên lạc chính trị thường xuyên ở cấp cao nhất đã phát triển, chiến lược hợp tác được cập nhật và các dự án kinh tế mới được triển khai. Những động thái này được củng cố bởi hành động bổ sung từ các quốc gia thành viên, chủ yếu là Đức và Pháp.

Việc làm sâu sắc thêm các mối quan hệ với EU đã trở thành cơ hội để các nước Trung Á tránh bị cô lập do cuộc xung đột ở Ukraine. Đây còn được coi là một sáng kiến hấp dẫn về mặt kinh tế và ở một mức độ nào đó cũng là một sự củng cố chính trị của khu vực.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel trong cuộc họp báo bên lề Hội nghị thượng đỉnh EU-Trung Á lần thứ 2 ở Bosteri, Kyrgyzstan.jpg
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel trong cuộc họp báo bên lề Hội nghị thượng đỉnh EU-Trung Á lần thứ 2 ở Bosteri, Kyrgyzstan.

Trong điều kiện hiện tại, vẫn còn chỗ cho sự hợp tác sâu sắc hơn nữa giữa EU và các nước Trung Á. Nhưng điều này sẽ phụ thuộc vào diễn biến của tình hình quốc tế, bao gồm cả kết quả của cuộc xung đột Nga - Ukraine, quyết tâm tiếp tục thúc đẩy quan hệ của EU và các nước trong khu vực, cũng như thái độ của Nga và Trung Quốc.

Thực tế là, việc Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine dẫn đến sự gia tăng đáng kể hoạt động của EU ở khu vực hậu Xô Viết. Trong số các quốc gia Trung Á, cuộc xung đột làm dấy lên những lo ngại về tác động và mở ra “cơ hội” để xích lại gần Brussels. Ngược lại, EU cũng đang nỗ lực mở rộng hợp tác về nguyên liệu và năng lượng với các nước trong khu vực, nỗ lực tìm kiếm nhà cung cấp thay thế Nga.

Gần hai năm tìm kiếm cách tiếp cận mới đối với khu vực đã đạt được kết quả khi Hội đồng EU thông qua Kế hoạch hành động chung vào tháng 10/2023 nhằm tăng cường mối quan hệ giữa EU và Trung Á. Trên thực tế, đây là bản cập nhật của chiến lược năm 2019, với sự phát triển được bắt đầu bằng việc nâng cấp cuộc đối thoại chính trị giữa họ lên một tầm cao hơn.

Các vấn đề kinh tế liên quan chặt chẽ đến hợp tác năng lượng, khí hậu, môi trường và giao thông, chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng trong kế hoạch hành động chung mới. Chúng có thể được coi là những “kênh” hợp tác quan trọng nhất cũng như trong tương lai giữa EU và Trung Á.

Một bước quan trọng khác là cam kết của Brussels vào cuối tháng 1/2024 sẽ phân bổ 10 tỉ Euro thông qua các công cụ tài chính khác nhau để phát triển Tuyến vận tải quốc tế xuyên Caspi (TITR - còn gọi là Hành lang giữa), nối châu Âu với Trung Quốc, bỏ qua Nga qua Trung Á. Một thỏa thuận hợp tác chiến lược cũng đã được kí kết trong lĩnh vực khoáng sản quan trọng, pin và năng lượng tái tạo với Kazakhstan (tháng 11/2022) và gần đây nhất - vào tháng 4/2024 - trong lĩnh vực khoáng sản quan trọng với Uzbekistan.

Mục tiêu của EU đối với khu vực Trung Á phù hợp với lợi ích và chính sách của các thành viên quan trọng, chủ yếu là Đức và Pháp. Đối với họ, tầm quan trọng của Kazakhstan và Uzbekistan nói riêng đã tăng lên - với tư cách là nguồn cung cấp nguyên liệu thô. Quá trình vận chuyển dầu từ Kazakhstan đến Đức qua đường ống dẫn dầu Druzhba đã bắt đầu (hợp đồng được kí kết vào tháng 6/2023) đi vào hoạt động.

Đối với các nước Trung Á, việc tăng cường quan hệ với EU có nguy cơ gây ra phản ứng từ Nga và Trung Quốc. Tham vọng ngày càng tăng của EU trong khu vực được Nga và Trung Quốc coi là một thách thức. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Trung Á và EU sẽ không làm suy yếu vị thế của Nga và Trung Quốc trong khu vực (đặc biệt là về mặt an ninh) trong tương lai gần.

Tóm lại, do cuộc xung đột ở Ukraine, tầm quan trọng của Trung Á đối với EU đã tăng lên. Sự "xoay trục" tới khu vực có thể thấy rõ dưới góc độ tham vấn chính trị và các sáng kiến mới. Đây là một phần trong hoạt động mở rộng hơn của Brussels trong khu vực hậu Xô Viết…

Minh Ngọc (Tổng hợp)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Thực hiện các cam kết để không bỏ lỡ mục tiêu xoá bỏ lao động trẻ em vào năm 2025

Thực hiện các cam kết để không bỏ lỡ mục tiêu xoá bỏ lao động trẻ em vào năm 2025

Bất chấp cái nóng oi ả, song nhiều trẻ nhỏ ở Ghana, thậm chí có những em chỉ mới 5 tuổi, đã phải dùng những con dao rựa, to gần bằng người thu hoạch hạt cacao - vốn là nguyên liệu quan trọng để làm ra một số loại chocolate được yêu thích trên thế giới…
Những thách thức chồng chất với phương Tây

Những thách thức chồng chất với phương Tây

Các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza, cùng với việc cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tranh cử, đang thử thách liên minh phương Tây…
Cuộc xung đột giữa Israel và phong trào Hamas: Đề xuất hướng tới lệnh ngừng bắn toàn diện

Cuộc xung đột giữa Israel và phong trào Hamas: Đề xuất hướng tới lệnh ngừng bắn toàn diện

Cuộc xung đột giữa Israel và phong trào Hamas tại Dải Gaza đã diễn ra tròn 8 tháng mà chưa bớt khốc liệt, với số người thương vong tăng lên từng ngày.
Lựa chọn của châu Âu

Lựa chọn của châu Âu

Trong các ngày 6-9/6, khoảng 450 triệu công dân từ 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) sẽ bỏ phiếu để bầu chọn 720 đại biểu cho nhiệm kì 5 năm mới của Nghị viện châu Âu (EP)…
“Mũi tên trúng hai đích” của ông Joe Biden

“Mũi tên trúng hai đích” của ông Joe Biden

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tới Pháp tham dự lễ kỉ niệm 80 năm D-Day, sự kiện đánh dấu quân đồng minh, trong đó có 73.000 binh sĩ Mỹ, đổ bộ vào bờ biển Normandy ngày 6/6/1944, mở ra mặt trận thứ hai trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, tạo ra bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến chống phát xít Đức…

Tin khác

Vụ “đặt cược” của OPEC+

Vụ “đặt cược” của OPEC+
Quyết định của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các đối tác, còn gọi là OPEC+, gia hạn hầu hết các đợt cắt giảm sản lượng dầu đến năm 2025 và loại bỏ dần việc cắt giảm tự nguyện, là nỗ lực tiếp theo của nhóm các nước xuất khẩu "vàng đen" hàng đầu thế giới trong "cuộc chiến" hỗ trợ giá dầu…

Nga xây dựng trật tự thế giới năng lượng mới

Nga xây dựng trật tự thế giới năng lượng mới
Vị thế ngày càng được củng cố của Nga với tư cách là nhà cung cấp năng lượng toàn cầu quan trọng đang thể hiện rõ ở mức xuất khẩu dầu thô quốc tế cao, mức sản xuất ổn định bất chấp lệnh trừng phạt của phương Tây...

Tầm quan trọng địa chính trị của diễn đàn Đối thoại Shangri-La

Tầm quan trọng địa chính trị của diễn đàn Đối thoại Shangri-La
Đối thoại Shangri-La lần thứ 21 sẽ diễn ra tại Singapore từ ngày 31/5 - 2/6, dự kiến thu hút sự tham gia của hơn 550 đại biểu từ các cơ quan quốc phòng và an ninh của trên 40 quốc gia trên thế giới…

Kì vọng khởi động lại tiến trình hoà bình Trung Đông

Kì vọng khởi động lại tiến trình hoà bình Trung Đông
Việc có thêm 3 quốc gia Na Uy, Ireland và Tây Ban Nha chính thức công nhận Nhà nước Palestine được đánh giá mang tính biểu tượng cao và đánh dấu sự thay đổi trong quan hệ quốc tế, làm tăng kì vọng về việc khởi động lại tiến trình hòa bình Trung Đông trên cơ sở giải pháp hai nhà nước Israel và Palestine cùng tồn tại hòa bình. Tuy nhiên, bạo lực, bom đạn, khói lửa vẫn bao trùm khu vực Dải Gaza đang khiến cho viễn cảnh tươi sáng đó trở nên mờ mịt…

Phục hồi động lực hợp tác và hướng tới tương lai của ba nước Hàn - Trung - Nhật

Phục hồi động lực hợp tác và hướng tới tương lai của ba nước Hàn - Trung - Nhật
Hội nghị thượng đỉnh Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản diễn ra tại Seoul trong các ngày 26 - 27/5 là cơ hội để đưa hợp tác ba bên vốn bị ngưng trệ trong hơn 4 năm qua trở lại đúng hướng...

Nỗ lực hướng tới một hiệp ước ứng phó đại dịch toàn cầu

Nỗ lực hướng tới một hiệp ước ứng phó đại dịch toàn cầu
Ngày 24/5, sau hai năm đàm phán căng thẳng, các quốc gia trên thế giới đang hi vọng có thể đạt được một hiệp ước toàn cầu về việc ứng phó với các đại dịch trong tương lai...

Bức tranh trái ngược của 10 thành viên gia nhập EU năm 2024

Bức tranh trái ngược của 10 thành viên gia nhập EU năm 2024
20 năm gia nhập EU của 10 thành viên gia nhập năm 2024 cho thấy những bức tranh trái ngược. Quá trình hội nhập này khiến dân số của các nước vùng Baltic suy giảm mạnh…

Các lệnh trừng phạt gây ra hàng loạt vụ tai nạn máy bay kinh hoàng ở Iran?

Các lệnh trừng phạt gây ra hàng loạt vụ tai nạn máy bay kinh hoàng ở Iran?
Các lệnh trừng phạt đã ngăn cản Iran mua máy bay hoặc thiết bị mới, vốn có liên quan đến tai nạn hàng không…

Kì vọng sự ổn định của giá vàng thế giới

Kì vọng sự ổn định của giá vàng thế giới
Chỉ trong hơn 5 tháng tháng đầu năm, giá vàng đã tăng hơn 13,2%, từ mức giá chốt năm 2023 là 2.062,9 USD/ounce lên 2.336,76 USD/ounce vào hôm 13/5. Các chuyên gia chỉ ra việc giá vàng tăng mạnh gần đây hoàn toàn trùng khớp với những biến động và căng thẳng địa chính trị toàn cầu.

Chìa khoá tăng trưởng trong tương lai của Nhật Bản

Chìa khoá tăng trưởng trong tương lai của Nhật Bản
Từng là một cường quốc kinh tế nhưng hiện nay Tokyo đang lo ngại sâu sắc vì nền kinh tế của Trung Quốc và Đức đã vượt qua Nhật Bản, và Ấn Độ cũng sẽ vượt qua vào năm tới…

Tự tin ở cương vị mới

Tự tin ở cương vị mới
Phó Thủ tướng Lawrence Wong, 52 tuổi, sẽ kế nhiệm Thủ tướng Lý Hiển Long, người đã dẫn dắt Singapore phát triển mạnh mẽ trong gần 20 năm qua. Giờ đây, với phẩm chất chính trị, nhiệt huyết, kinh nghiệm, trách nhiệm và cả truyền thống, ông Lawrence Wong sẽ phải giữ cho “Đốm đỏ nhỏ bé” Singapore tiếp tục tỏa sáng…

Bước ngoặt trong mối quan hệ Mỹ - Israel

Bước ngoặt trong mối quan hệ Mỹ - Israel
Lời cảnh báo về việc Israel tấn công Rafah của Tổng thống Joe Biden ngay lập tức gây chấn động chính trường Mỹ và Israel…

Dự đoán về cuộc xung đột ở Ukraine

Dự đoán về cuộc xung đột ở Ukraine
Năm nay được cho là sẽ khó khăn đối với Ukraine sau cuộc phản công gây thất vọng vào năm 2023. Nhưng tình thế chiến trường có thể sẽ biến động khi Nga đang chuẩn bị cho đợt tấn công lớn, còn Ukraine sắp được trang bị sức mạnh không quân và pháo binh mới…

Israel và Hamas mắc kẹt trong thế bế tắc nguy hiểm

Israel và Hamas mắc kẹt trong thế bế tắc nguy hiểm
Bình luận trên trang tin Arab News ngày 4/5, Yossi Mekelberg, Giáo sư về quan hệ quốc tế và là cộng tác viên của Chương trình Trung Đông và Bắc Phi tại tổ chức nghiên cứu các vấn đề quốc tế Chatham House cho rằng, các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas về lệnh ngừng bắn, thả con tin và cho phép thêm viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza diễn ra chủ yếu ở Cairo (Ai Cập) trước hết là vì các nhà đàm phán Qatar ngày càng thất vọng và "vỡ mộng" với cả hai bên, đến mức quan chức cấp cao của Qatar Majed Al-Ansari nói với một tờ báo Israel rằng, Doha đã quyết định đánh giá lại vai trò của mình…

Bầu cử Mỹ 2024: “Sức nặng” của nhóm cử tri đặc biệt

Bầu cử Mỹ 2024:  “Sức nặng” của nhóm cử tri đặc biệt
Một số trang tin và tạp chí như NPR, PBS, Axios và Political Wire cuối tuần qua đã đăng các bài phân tích về vai trò của một nhóm cử tri đặc biệt trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, bao gồm những người "không ưa" cả hai ứng cử viên đại diện cho đảng Dân chủ và Cộng hòa…
Xem thêm
Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.
Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.
Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.
Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, theo báo cáo của Ban Quản lý lao động (Văn phòng kinh tế - văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc), đến nay chưa ghi nhận trường hợp nào là người lao động Việt Nam bị nạn trong trận động đất mạnh 7.2 độ richte
Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.
Phiên bản di động