Đàm phán cứu vãn JCPOA: Vạn sự khởi đầu nan

Việc Iran ngày 10/4 thông báo đã bắt đầu đưa vào hoạt động các máy li tâm tiên tiến làm giàu urani với tốc độ nhanh hơn tại nhà máy Natanz, là dấu hiệu rõ ràng cho thấy tiến trình đàm phán vừa được nối lại để cứu vãn thỏa thuận hạt nhân lịch sử năm 2015, còn nhiều chông gai và trắc trở...

Trong mấy ngày đàm phán vừa qua, các nước tham gia thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đã thiết lập hai nhóm làm việc để tìm cách cứu vãn JCPOA. Nhóm đầu tiên xem xét cách Mỹ có thể quay trở lại tuân thủ thỏa thuận, cụ thể là bằng cách dỡ bỏ các lệnh trừng phạt mà chính quyền Tổng thống Donald Trump áp dụng đối với Iran sau khi Mỹ rút lui. Nhóm thứ hai nghiên cứu cách Iran có thể trở lại tuân thủ thỏa thuận, với việc yêu cầu nước này một lần nữa hạn chế chương trình hạt nhân. Việc các bên kết thúc đàm phán ngày 9/4 mà không đạt được kết quả đáng kể nào cũng đã được dự báo trước.

Đánh giá về những diễn biến cũng như kết quả của vòng đàm phán lần này, phía Mỹ tỏ ra “chừng mực” khi một mặt kêu gọi Iran nên có cách tiếp cận thực dụng hơn, đồng thời đề xuất ý tưởng "rất nghiêm túc" nhằm cứu vãn JCPOA và đang chờ phía Tehran hồi âm. Về phần mình, Iran tái khẳng định lập trường, tuyên bố nước này loại trừ khả năng tham gia bất kì cuộc đàm phán “trực tiếp hoặc gián tiếp” nào với Mỹ nếu Washington từ chối dỡ bỏ tất cả các biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran.

Kĩ sư làm việc tại nhà máy làm giàu urani Natanz ngày 10/4/2021
Kĩ sư làm việc tại nhà máy làm giàu urani Natanz ngày 10/4/2021

Thực tế thì việc tổ chức được cuộc đàm phán này đã được coi là một bước tiến lớn và đúng hướng sau nhiều năm căng thẳng giữa Mỹ và Iran, nhiều lúc tưởng chừng chiến tranh đã cận kề. Việc các bên liên quan nhất trí tiếp tục gặp nhau trong tuần tới để thu hẹp bất đồng cũng thể hiện thiện chí duy trì đàm phán. Trước đó, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ủng hộ việc đàm phán gián tiếp với Iran nhằm cứu vãn JCPOA. Tuy nhiên, Washington sẽ khó lòng dễ dàng dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đang áp dụng đối với Tehran mà không đòi hỏi những điều kiện mang tính ràng buộc từ Iran. Giới chức Mỹ luôn bày tỏ quan điểm sẽ theo đuổi tiến trình đàm phán với Iran nhằm hướng tới một thỏa thuận “chặt chẽ và lâu dài hơn” để ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, cũng như ngăn cản Tehran "hậu thuẫn" các lực lượng ở Iraq, Yemen, Liban và Syria.

Thứ trưởng Ngoại giao Abbas Araqchi, Tehran sẽ không ngừng từng phần chương trình hạt nhân hiện tại, đặc biệt là việc làm giàu urani lên mức 20% tinh khiết, cho đến khi Mỹ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt và quay trở lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Nói cách khác, Tehran không muốn thay đổi lập trường theo nguyên tắc từng bước. Một báo cáo gần đây của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cho thấy, Tehran đã lắp đặt một loạt máy li tâm hiện đại ở nhà máy Natanz dưới lòng đất nhằm tăng cường năng lực làm giàu urani. Mới đây nhất, Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) cho biết, trong chưa đầy 4 tháng, Iran đã sản xuất được 55 kg urani làm giàu ở cấp độ 20% và trong vòng 8 tháng, nước này có thể sản xuất được 120 kg urani làm giàu ở cùng cấp độ trên. Tuy nhiên, Đặc phái viên Mỹ về Iran Robert Malley cho rằng quan điểm của Tehran về việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt trước khi điều chỉnh các hoạt động hạt nhân cho thấy Iran "thiếu nghiêm túc".

Theo giới phân tích khu vực, các cuộc đàm phán ở Vienna chưa thể dẫn đến việc nhanh chóng gia hạn JCPOA và cũng khó có khả năng dẫn đến thỏa thuận "JCPOA +" rộng hơn như Mỹ mong muốn. Những gì vừa diễn ra cũng có thể chưa đủ để tạo ra những hiệu ứng tích cực đối với nền kinh tế Iran, vốn đang điêu đứng do hứng chịu các lệnh trừng phạt từ Washington, trước cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Dù sao, cuộc đàm phán ở Vienna cũng là bước khởi đầu góp phần mở ra lộ trình khả quan để hai bên hướng tới. Tuy nhiên, lộ trình này được dự báo sẽ còn gặp phải nhiều “lực cản”, đòi hỏi quyết tâm chính trị rất lớn cũng như các đối sách linh hoạt của giới lãnh đạo hai bên, cùng nỗ lực thúc đẩy của các bên liên quan như Liên minh châu Âu (EU), Nga, Trung Quốc…

Minh Ngọc (Tổng hợp)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Mở thêm nhiều cánh cửa hợp tác

Mở thêm nhiều cánh cửa hợp tác

Lãnh đạo Malaysia, Philippines và Thái Lan - 3 trong số 6 nền kinh tế lớn nhất thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vừa lần lượt công du các nước châu Âu, trong đó đều thăm Đức, đầu tàu kinh tế của Liên minh châu Âu (EU)…
Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.
Nga công bố chiến thắng áp đảo của Tổng thống Vladimir Putin

Nga công bố chiến thắng áp đảo của Tổng thống Vladimir Putin

Ông Putin tái đắc cử Tổng thống Liên bang Nga khi giành được 87,97% số phiếu trong cuộc bầu cử kéo dài ba ngày từ 15-17/3.
Động lực khiến Armenia “xoay trục” khỏi Nga

Động lực khiến Armenia “xoay trục” khỏi Nga

Chính quyền Armenia đang đặt mục tiêu giải quyết các vấn đề trong nước bằng cách tiếp cận chính sách đối ngoại đa chiều thay vì chọn bên giữa phương Tây hoặc Nga…
Cục diện phức tạp

Cục diện phức tạp

Ngày 11/3, quốc kì của Thụy Điển được kéo lên tại trụ sở Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Brussels (Bỉ), đánh dấu quốc gia Bắc Âu chính thức trở thành thành viên thứ 32 của liên minh quân sự lớn và lâu đời nhất thế giới này…

Tin khác

Những thách thức quốc phòng của châu Âu

Những thách thức quốc phòng của châu Âu
Nhìn chung, nhiều người nhất trí rằng, châu Âu cần chi nhiều hơn cho quốc phòng, nhưng vẫn còn câu hỏi về việc có thể đạt được điều này bao nhiêu và nhanh như thế nào…

Tìm chìa khóa mở cánh cổng Nhà Trắng

Tìm chìa khóa mở cánh cổng Nhà Trắng
Thông điệp liên bang của Tổng thống Mỹ Joe Biden năm nay được đánh giá là “cơ hội vàng” để chủ nhân thứ 46 của Nhà Trắng củng cố vị thế, xóa bỏ những lo ngại về vấn đề tuổi tác, đồng thời chứng minh cho cử tri thấy rằng ông xứng đáng được lựa chọn để tiếp tục chèo lái con thuyền nước Mỹ trong 4 năm tiếp theo…

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024
Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.

Thách thức mới của ông Trump trên đường trở lại Nhà Trắng

Thách thức mới của ông Trump trên đường trở lại Nhà Trắng
Trước những khoản chi phí pháp lí và các khoản thanh toán tăng vọt, cựu Tổng thống Donald Trump đang gấp rút tìm các nhà tài trợ lớn cho chiến dịch tranh cử của mình trong cuộc đua vào Nhà Trắng với Tổng thống đương nhiệm Joe Biden.

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden
Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.

Nga tiếp tục tạo được “tiếng vang” ở Trung Á

Nga tiếp tục tạo được “tiếng vang” ở Trung Á
Bất chấp nỗ lực ngoại giao con thoi của phương Tây ở Trung Á nhằm cô lập Nga, khu vực này vẫn coi trọng mối quan hệ với Moskva vì một số lí do đặc biệt.

Facebook sập toàn cầu, cổ phiếu công ty mẹ bốc hơi gần 3 tỷ USD

Facebook sập toàn cầu, cổ phiếu công ty mẹ bốc hơi gần 3 tỷ USD
Tối muộn 5/3, nhiều người dùng facebook tại Việt Nam cho biết, tài khoản của họ bỗng nhiên mất kết nối, buộc phải đăng nhập lại. Hệ thống chỉ hiển thị thông báo "Phiên làm việc đã kết thúc" trên mọi thiết bị đang đăng nhập và bị thoát không rõ lý do. Khi thử đăng nhập lại cũng không thành công dù nhập đúng thông tin tài khoản.

Mọi ngả đường sẽ dẫn tới kịch bản “tái đấu”?

Mọi ngả đường sẽ dẫn tới kịch bản “tái đấu”?
Tháng 3, cuộc bầu cử Mỹ 2024 bước vào giai đoạn tăng tốc với ngày bầu cử “Siêu thứ Ba” mang ý nghĩa bước ngoặt trong tiến trình hai đảng Dân chủ và Cộng hòa lựa chọn gương mặt đại diện ra tranh cử tổng thống vào ngày 5/11 tới…

Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia: Thảo luận về quan hệ đối tác cho tương lai

Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia: Thảo luận về quan hệ đối tác cho tương lai
Từ ngày 4-6/3, Hội nghị cấp cao đặc biệt kỉ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ASEAN-Australia được tổ chức tại thành phố Melbourne với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, Australia và Tổng Thư kí ASEAN. Thủ tướng Timor Leste được mời tham dự hội nghị lần này với tư cách quan sát viên…

Ukraine chuyển sang chế độ “tự lực cánh sinh” về vũ khí

Ukraine chuyển sang chế độ  “tự lực cánh sinh” về vũ khí
Theo nhận định của Maksym Skrypchenko, Chủ tịch Trung tâm Đối thoại xuyên Đại Tây Dương có trụ sở tại Kiev, khi cuộc xung đột với Nga bước sang năm thứ 3, Ukraine nhận thấy mình đang ở thế bế tắc. Sự suy yếu hỗ trợ từ bên ngoài là một thực tế có ảnh hưởng lớn đối với Kiev…

Lối thoát cho khủng hoảng nông nghiệp ở châu Âu

Lối thoát cho khủng hoảng nông nghiệp ở châu Âu
Cuộc khủng hoảng nông nghiệp bắt đầu từ mùa Thu 2023 và thực sự bùng nổ từ vài tuần nay. Nhiều hoạt động biểu tình của những người nông dân với "vũ khí" truyền thống là phân bón, trứng thối và cà chua ủng, cùng các vụ phong tỏa nhiều trục đường quốc lộ bằng xe tải, máy kéo, máy nông nghiệp.

Nín thở trước Rafah

Nín thở trước Rafah
Tối 17/2, hai sự kiện đồng thời diễn ra thu hút sự quan tâm của dư luận. Tại thành phố Tel Aviv, bất chấp thời tiết mưa gió và lệnh cấm của cảnh sát, hàng nghìn người dân Israel tụ tập tại “quảng trường con tin” gần trụ sở Bộ Quốc phòng và tòa nhà phức hợp của chính phủ để phản đối chính sách giải cứu con tin.

Bước kế thừa vì mục tiêu “Indonesia Vàng 2045”

Bước kế thừa vì mục tiêu “Indonesia Vàng 2045”
Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia Prabowo Subianto đã tuyên bố giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ở quốc gia Đông Nam Á này sau khi kết quả kiểm phiếu sơ bộ ngoài phòng bỏ phiếu được công bố…

Thay đổi chiến lược nhằm định hình lại Trung Đông

Thay đổi chiến lược nhằm định hình lại Trung Đông
Chính quyền Mỹ đang tìm cách đẩy lùi ảnh hưởng của Iran, giải quyết xung đột ở Gaza, thúc đẩy bình thường hóa Israel - Saudi Arabia và thành lập một nhà nước Palestine…

IMF nâng dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu

IMF nâng dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu
Ngày 30/1, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) công bố Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới (WEO) mới nhất, trong đó nâng dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024 lên 3,1% nhờ khả năng phục hồi bất ngờ ở các nền kinh tế phát triển và mới nổi trên khắp thế giới, trong đó có Mỹ và Trung Quốc. Mức dự báo mới cao hơn 0,2 điểm phần trăm so với dự báo trước đó của IMF vào tháng 10/2023…
Xem thêm
Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.
Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.
Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.
Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã bày tỏ quan ngại rằng số người thiệt mạng trong thảm họa động đất xảy ra tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria sẽ còn tiếp tục tăng cao.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.
Phiên bản di động