Kì 45: Bệnh raynaud
1. Bệnh raynaud là gì?
Bệnh raynaud khiến cho một số vùng trên cơ thể như ngón tay và ngón chân cảm thấy tê và lạnh khi gặp nhiệt độ lạnh hoặc căng thẳng. Do các động mạch nhỏ hơn cung cấp máu cho da của bạn trở nên hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến các khu vực bị ảnh hưởng (co thắt mạch).
Phụ nữ có nhiều khả năng mắc bệnh raynaud hơn nam giới, còn được gọi là hiện tượng hoặc hội chứng raynaud hoặc raynaud. Nó dường như phổ biến hơn ở những người sống ở vùng khí hậu lạnh hơn.
Điều trị bệnh raynaud tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nó và liệu bạn có mắc các tình trạng sức khỏe khác hay không. Đối với hầu hết mọi người, bệnh raynaud không gây tàn phế, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
 |
| Hội chứng raynaud |
Bệnh raynaud có thể được chia thành hai dạng chính đó là:
Bệnh raynaud nguyên phát: Còn được gọi là bệnh raynaud, dạng phổ biến nhất này không phải là kết quả của một tình trạng bệnh lí khác liên quan. Nó có thể nhẹ đến mức nhiều người bị bệnh raynaud nguyên phát không tìm cách điều trị.
Bệnh raynaud thứ phát: Còn được gọi là hiện tượng raynaud, dạng này là do một bệnh lí hoặc một vấn đề sức khỏe khác gây ra. Mặc dù bệnh raynaud thứ phát ít phổ biến hơn dạng nguyên phát, nhưng nó có xu hướng nghiêm trọng hơn. Các dấu hiệu và triệu chứng của raynaud thứ phát thường xuất hiện vào khoảng tuổi 40, muộn hơn so với raynaud nguyên phát.
2. Biểu hiện của bệnh raynaud như thế nào?
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh raynaud bao gồm:
Ngón tay hoặc ngón chân lạnh.
Thay đổi màu da của bạn để phản ứng với lạnh hoặc căng thẳng.
Cảm giác tê, gai hoặc đau nhói khi ủ ấm hoặc giảm căng thẳng.
Trong thời gian bị bệnh raynaud tấn công, những vùng da bị ảnh hưởng của bạn thường chuyển sang màu trắng. Sau đó, chúng thường chuyển sang màu xanh và cảm thấy lạnh và tê. Khi bạn làm ấm và tuần hoàn của bạn được cải thiện, các khu vực bị ảnh hưởng có thể chuyển sang màu đỏ, đau nhói, ngứa ran hoặc sưng lên.
Mặc dù bệnh raynaud chủ yếu gây ảnh hưởng đến ngón tay và ngón chân nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các vùng khác trên cơ thể, chẳng hạn như mũi, môi, tai và thậm chí cả núm vú. Sau khi vận động, làm ấm, có thể mất 15 phút để lưu lượng máu bình thường trở lại khu vực này.
Bạn cần đi khám ngay lập tức nếu bạn có tiền sử mắc bệnh raynaud nặng và bị đau hoặc nhiễm trùng ở một trong các ngón tay hoặc ngón chân bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này.
3. Nguyên nhân nào gây bệnh raynaud?
Các bác sĩ không hoàn toàn hiểu nguyên nhân của các cuộc tấn công của bệnh raynaud, nhưng các mạch máu ở bàn tay và bàn chân dường như phản ứng quá mức với nhiệt độ lạnh hoặc căng thẳng.
Khi trời lạnh, cơ thể cố gắng bảo tồn nhiệt. Một cách để làm điều đó là làm chậm lưu lượng máu đến các khu vực xa tim nhất đó là bàn tay và bàn chân của bạn. Để làm được điều đó, mạng lưới các động mạch nhỏ dẫn máu đến những điểm đó thu hẹp hơn, di chuyển chúng ra khỏi da của bạn. Đây được gọi là phản ứng vận mạch.
Nếu mắc bệnh raynaud, phản hồi của bạn sẽ tắt. Những động mạch đó co lại nhiều hơn bình thường và nhanh hơn bình thường. Điều đó có thể làm cho ngón tay và ngón chân cảm thấy tê liệt và đổi màu thành trắng hoặc xanh. Điều này thường kéo dài khoảng 15 phút. Khi các động mạch thư giãn và cơ thể ấm trở lại, các ngón tay cảm thấy ngứa ran và chuyển sang màu đỏ trước khi trở lại bình thường. Có thể có những thay đổi đối với các gen kiểm soát phản ứng của bạn, nhưng các bác sĩ chưa tìm thấy mối liên hệ giữa điều này và bệnh raynaud.
Mặc dù đây là cách tự nhiên mà cơ thể kiểm soát nhiệt độ, nhưng hiện tượng Raynaud kéo dài phản ứng do không khôi phục lưu lượng máu ngay lập tức. Sau đó bạn bắt đầu gặp các triệu chứng.
Với bệnh raynaud, các động mạch đến ngón tay và ngón chân của bạn trở nên hẹp và hạn chế nguồn cung cấp máu trong thời gian ngắn khi tiếp xúc với lạnh hoặc căng thẳng. Theo thời gian, những động mạch nhỏ này có thể dày lên một chút, làm hạn chế lưu lượng máu hơn. (còn tiếp).
