Sự trỗi dậy của Trung Quốc ở Trung Đông

Tiến sĩ Mohammed Al-Sulami, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Quốc tế về Iran (Rasanah) cho rằng, các chính quyền kế tiếp của Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đã làm giảm uy tín của Mỹ ở Trung Đông vì họ thường xuyên cắt giảm nguồn lực và thay đổi chính sách đối với khu vực, đặc biệt là với Iran. Việc đang phải dành nguồn lực kinh tế cho cuộc xung đột ở Ukraine, thất bại trong giải quyết vấn đề Palestine, từng ủng hộ cái gọi là Mùa xuân Arập và sự phân cực chính trị trong nước tiếp tục làm giảm thêm uy tín của Mỹ đối với các nước trong khu vực.

Ngược lại, các khoản đầu tư của Trung Quốc vào những quốc gia ở Trung Đông đã mở đường cho Bắc Kinh chuyển từ quyền lực mềm sang địa kinh tế và địa chính trị trong khu vực. Sự trỗi dậy của Trung Quốc ở Trung Đông phải được hiểu thông qua lăng kính quan hệ đối tác kinh tế của Bắc Kinh với tất cả các nước trong khu vực. Cách tiếp cận kinh tế này rất khác với chính sách của Mỹ trong việc triển khai sức mạnh quân sự chống lại các đối thủ yếu trong khu vực, chẳng hạn như Taliban năm 2001 và chế độ Saddam Hussein năm 2003.

Mối quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia đang trải qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất kể từ khi hai bên thiết lập quan hệ chính thức hơn 70 năm trước

Robert F. Kennedy Jr., người đang chạy đua trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024, giải thích trên Twitter: “Trung Quốc đã khéo léo thay thế Mỹ bằng sức mạnh kinh tế. Trong thập kỉ qua, Mỹ đã chi hàng nghìn tỉ USD để ném bom đường sá, bến cảng, cầu cống và sân bay. Trung Quốc đã dành số tiền tương đương để xây dựng lại chúng”.

Ví dụ tại Saudi Arabia, việc Trung Quốc dẫn đầu về phát triển công nghiệp carbon thấp và lĩnh vực công nghệ mới nổi khiến nước này trở thành đối tác quan trọng giúp Saudi Arabia đạt được các mục tiêu năng lượng tái tạo đầy tham vọng. Trong khi đó, mối quan hệ giữa Mỹ và Saudi Arabia đang trải qua giai đoạn khó khăn nhất kể từ khi thiết lập quan hệ chính thức hơn 70 năm trước. Quyết định cắt giảm sản lượng dầu của OPEC+ do Saudi Arabia dẫn đầu trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kì ở Mỹ được chính quyền Biden giải thích là một động thái chính trị nhằm làm suy yếu cơ hội của Đảng Dân chủ so với Đảng Cộng hòa. Saudi Arabia kịch liệt bác bỏ cáo buộc này và chỉ ra giá dầu ổn định ngay sau quyết định giảm sản lượng khai thác dầu.