Người cao tuổi gương mẫu thực hiện “tang văn minh”

Trong câu chuyện của mình, bà Chúc không quên nhấn mạnh vai trò gương mẫu và đóng góp quan trọng của NCT làm thay đổi nhận thức và hành vi của NCT cùng cộng đồng dân cư về nội dung này.

Bà Tạ Thị Chúc

Theo bà Chúc, phong tục, tập quán, các nghi thức trong lễ cưới và lễ tang là biểu hiện nếp sống văn hóa của mỗi gia đình, của cộng đồng và toàn xã hội. Việc tổ chức lễ cưới, lễ tang vừa kế thừa truyền thống phong tục, tập quán, mang bản sắc riêng của các dân tộc, vừa cải tiến theo hướng ngày càng văn minh, phù hợp với sự phát triển của xã hội. Tuy nhiên phong tục, tập quán ở một số nơi vẫn còn nặng nề, nhiều hủ tục lạc hậu gây tốn kém, lãng phí thời gian, tiền bạc. Tại một số đám cưới, đám tang đã xảy ra tình trạng ngộ độc thực phẩm, tình trạng cờ bạc trá hình gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng cuộc sống bình yên của người dân. Những tác động tiêu cực đó làm ảnh hưởng đến nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, không còn phù hợp với xu hướng phát triển hiện nay.

Vì vậy, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang là việc làm cần thiết, thể hiện nhận thức về văn hóa của cộng đồng và năng lực quản lí của các cấp ủy đảng, chính quyền... Từ nhiều năm qua, Hội NCT các cấp đã chung tay, đồng hành cùng cả hệ thống chính trị thực hiện nghiêm Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 19/2/2018 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 11, Quyết định số 07 của Thành ủy, UBND TP Hà Nội về việc đẩy mạnh, tiếp tục thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn TP Hà Nội.

Lễ hội Đền Hai Bà Trưng năm 2024 tổ chức trang trọng, ấn tượng theo nếp sống mới có đóng góp không nhỏ của NCT

Nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của NCT trong gia đình, xã hội, để thực hiện hiệu quả chủ trương xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn, Hội NCT huyện chủ động xây dựng chương trình hành động cụ thể, thiết thực, gắn với phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng”. Qua đó, tuyên truyền vận động cán bộ hội viên NCT phát huy vai trò nòng cốt thực hiện việc cưới, việc tang văn minh, tiến bộ, tiết kiệm. Đồng thời, phối hợp với Ủy ban MTTQ huyện, Ủy ban MTTQ các xã, thị trấn tổ chức nhiều hội nghị, nhiều buổi sinh hoạt lồng ghép tuyên truyền, quán triệt những nội dung của việc cưới, việc tang, lễ hội theo nếp sống văn minh, qua đó đã nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, tinh thần quyết tâm trong cán bộ, hội viên NCT và nhân dân.

Trong việc cưới, Hội NCT tuyên truyền, quán triệt, vận động NCT và nhân dân thực hiện Luật Hôn nhân và Gia đình, Chỉ thị của Thành ủy Hà Nội; đám cưới không hút thuốc lá, không tổ chức dài ngày, không đón dâu 2 lần, không lại mặt, không ăn uống linh đình gây lãng phí, tốn kém. Đăng kí kết hôn thực hiện đúng quy định của pháp luật. Tặng quà cô dâu, chú rể chỉ mang tính đại diện và trang trọng, không phô trương.

NCT huyện Mê Linh tích cực tham gia bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống thông qua lễ hội

Đối với việc tang, Hội tuyên truyền, vận động NCT và nhân dân gắn quy định của pháp luật với quy ước, hương ước của địa phương; tổ chức tang lễ trang nghiêm, tiết kiệm, văn hóa. Khi có người qua đời, gia đình cần báo cáo với chính quyền địa phương để nhận được sự giúp đỡ của cộng đồng, của ban tang lễ, cùng tổ chức lo tang ma chu đáo. Qua đó, tạo thêm sự đồng cảm, chia sẻ, gắn bó giữa gia đình với xóm giềng, tăng tình thân thiết, đoàn kết trong nhân dân. Vận động người dân chôn cất người mất đúng nơi quy định, đảm bảo vệ sinh môi trường; lưu giữ thi hài người qua đời chỉ trong vòng 48 giờ và nên đưa đi hỏa táng. Tổ chức tang lễ gọn nhẹ, hạn chế vòng hoa, bức trướng, không ăn uống linh đình và xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan. Sử dụng tang phục theo nghi lễ truyền thống, phong tục tín ngưỡng của quê hương, dòng họ. Dùng nhạc hiếu truyền thống trong lễ tang, âm thanh không quá lớn, không quá khuya để không ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Không rải, rắc tiền và hạn chế việc rải vàng mã dọc đường đưa tang.

Theo cán bộ thị trấn Chi Đông, thực hiện chỉ đạo của thành phố và huyện, Đảng ủy, UBND thị trấn đã ban hành Nghị quyết chuyên đề về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; quán triệt, triển khai đến 100% cán bộ, đảng viên; tích cực tuyên truyền sâu rộng tới toàn thể nhân dân, lấy Hội NCT làm nòng cốt; đưa nội dung thực hiện nếp sống văn minh vào nội quy, quy chế của cơ quan, quy ước, hương ước tổ dân phố, khu dân cư để cán bộ, đảng viên và nhân dân cùng thực hiện.

Màn trống hội của NCT huyện Mê Linh

Nhờ nỗ lực tuyên truyền, vận động, nhận thức của người dân đã thay đổi. Nhiều NCT trước khi qua đời đã dặn dò con cháu đưa đi hỏa táng cho sạch sẽ và đỡ vất vả. Các hủ tục bắc cầu, đội mũ rơm, khóc mướn, cỗ bàn cũng bỏ được hoàn toàn. Có tới trên 50% số gia đình có người thân qua đời đã chọn phương án đưa đi hỏa táng trước, sau đó đưa tro cốt về nhà để tổ chức tang lễ. Việc làm rất mới này vừa đảm bảo văn minh, sạch sẽ, vừa tạo sự chủ động cho người dân, hiện đang được nhân rộng.

Ngoài ra, NCT tham gia Ban Quản lí Di tích, Ban tổ chức Lễ hội và các đội tế tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức lễ hội theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, vừa bảo tồn, vừa phát huy giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của địa phương, kế thừa và trao truyền giá trị nhân văn, truyền thống yêu nước, cách mạng của dân tộc.

Phát huy những kết quả đạt, trong thời gian tới, Hội NCT huyện tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Tuổi cao - Gương sáng” gắn với “NCT chung tay xây dựng đời sống văn hóa ở địa bàn dân cư”; khích lệ, động viên NCT cùng gia đình phát huy vai trò gương mẫu, đi đầu thực hiện hiệu quả nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. Đồng thời, tổ chức các hoạt động lồng ghép với nội dung cuộc vận động do Ủy ban MTTQ Việt Nam phát động, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.