Từ 5 nước ban đầu gồm: Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, hiện BRICS có thêm 4 thành viên là Iran, Ai Cập, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE), chưa kể khoảng 30 quốc gia rất quan tâm tới việc gia nhập BRICS, trong đó hơn 10 nước đã được chấp thuận là đối tác. Đáng lưu ý một số đối tác hiện nay là thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hay đồng minh của Mỹ như Thổ Nhĩ Kỳ và Thái Lan. Việc có tới 20.000 đại biểu, đến từ 36 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có 22 nguyên thủ quốc gia, cùng các lãnh đạo của 6 tổ chức quốc tế, trong đó có Tổng Thư kí Liên Hợp Quốc Antonio Guterres tham dự hội nghị cấp cao đầu tiên của BRICS theo định dạng mới tại Kazan (Nga) hồi tháng 10 vừa qua cũng là minh chứng rõ nét cho thấy “lực hấp dẫn” của BRICS đối với thế giới, giúp “những viên gạch” có thêm những liên kết mới, trở thành khối lớn hơn, vững chắc hơn, có ảnh hưởng hơn, góp phần định hình hơn nữa kiến trúc tương lai của toàn thế giới, trái ngược hoàn toàn với cảnh báo nguy cơ “chết yểu” khi mới ra đời cách đây 15 năm.
 |
| Quốc kì các nước thành viên BRICS. |
Giáo sư Christopher Isike, Trưởng khoa Khoa học Chính trị, Đại học Pretoria, đánh giá BRICS “đang trở thành một khối rất quan trọng, một khối kinh tế hoặc khối địa chính trị trong các vấn đề thế giới”. Cùng quan điểm, ông Anton Bredikhin, chuyên gia Viện Hàn lâm Khoa học LB Nga nhấn mạnh BRICS đã thay đổi định dạng, nếu như trước đây khối này là câu lạc bộ của các nước hàng đầu khu vực, thì nay "BRICS+ là nền tảng nơi lãnh đạo các nước, không thể nói là thay thế, nhưng không phải thế giới phương Tây, gặp nhau".
Trên thực tế, hiện BRICS đã lấn át Nhóm Các nước công nghiệp phát triển (G7), cả về mặt nhân khẩu học (với gần 46% dân số thế giới, gấp hơn 5 lần so với 8,8% của G7) và kinh tế, chiếm hơn 35% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu, so với 30% của G7. Về tăng trưởng, GDP trung bình của BRICS năm nay được dự báo đạt khoảng 3,6%, cao hơn nhiều so với mức 1% của G7. Thậm chí, nếu so với Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), sức mạnh kinh tế của BRICS cũng không thua kém là bao.
Việc mở rộng BRICS còn mang lại nhiều cơ hội chuyển giao công nghệ, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh của BRICS trên trường quốc tế, cũng như tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, khi các thành viên mới còn có thể mang lại nguồn lực và thị trường tiêu thụ lớn, giúp giảm thiểu rủi ro từ sự phụ thuộc vào một số ít quốc gia hoặc khu vực. Đây cũng chính là cơ sở để Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa ra nhận định lạc quan rằng: “BRICS sẽ dẫn dắt tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong tương lai và vượt qua các nước phát triển nhờ quy mô và tốc độ tăng trưởng nhanh”. Do đó, tại Hội nghị cấp cao ở Kazan, các nhà lãnh đạo BRICS đã cam kết tăng cường phối hợp chính sách kinh tế vĩ mô, củng cố hợp tác kinh tế và nỗ lực, hướng tới bảo đảm phục hồi kinh tế mạnh mẽ, bền vững, cân bằng và toàn diện.
Không chỉ tác động về kinh tế, việc mở rộng BRICS còn phản ánh chiến lược dài hạn nhằm củng cố vị thế của khối trên trường quốc tế, thúc đẩy hợp tác giữa các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển, tạo ra một diễn đàn cho các nước Nam Bán cầu thể hiện tiếng nói và lợi ích của mình trong hệ thống quốc tế, từ đó thúc đẩy việc định hình bản đồ thế giới đa cực hơn, công bằng hơn. Chủ đề “Tăng cường chủ nghĩa đa phương vì sự phát triển công bằng và an ninh toàn cầu" mà nước chủ nhà Nga lựa chọn cho hội nghị cấp cao đầu tiên với định dạng mới của BRICS đã phản ánh quan điểm đó. Chính mục tiêu chung này đã giúp các nước gạt sang một bên những khác biệt về quan điểm chính trị, cùng nhất trí cao ủng hộ cải cách LHQ, trong đó có Hội đồng Bảo an. Điều này cho thấy BRICS đang nỗ lực rất lớn nâng cao tính đại diện và hiệu quả của hệ thống quản trị toàn cầu…
