Đông y trị liệu ung thư thế nào?

Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong điều trị và phòng bệnh nhưng tỉ lệ tử vong do ung thư vẫn đứng hàng đầu trong các nguyên nhân gây tử vong trên thế giới. Trong năm 2007 có hơn 12 triệu người mới mắc và 7,6 triệu người tử vong do ung thư, chiếm 13% tổng số tử vong.
Dự đoán tới năm 2015 là 9 triệu người và đến năm 2030 là 11,4 triệu người chết do ung thư. Lượng bệnh nhân ở các nước đang phát triển gấp 3 lần các nước phát triển, tỉ lệ này đang tăng nhanh ở các nước châu Á.

Danh từ “Ung thư” trong y học cổ truyền (YHCT) dùng để chỉ các loại ung nhọt, áp xe phát sinh cấp tính có phản ứng viêm (sưng, nóng, đỏ đau), vị trí có thể giữa da và cơ, dễ làm mủ và dễ vỡ thuộc dương chứng (ung) hoặc chìm sâu bên trong giữa gân cơ và xương, sắc da tối đen, khi chưa thành mủ thì khó tiêu, khi thành mủ thì khó vỡ, khi vỡ thì khó liền miệng thuộc âm chứng (thư).

Đông y trị liệu ung thư thế nào?

Trong các sách YHCT cổ vẫn có những từ như “thạch thư” (sách “Linh khu”) mô tả như ung thư xương, “thạch ung” (sách “Chư bệnh nguyên hậu luận”) mô tả tính chất cứng rắn có gốc liền với da như ung thư hạch. Sau thời Kim Nguyên cho đến nay thường dùng từ “Thũng lựu” để chỉ các loại ung thư nói chung. Với loại ác tính thì dùng từ “Nham” (đá núi) vì bờ của khối u nham nhở và cứng như đá. Như vậy ung thư (cancer) trong Y học hiện đại thuộc nham chứng trong y học cổ truyền. Nhiều năm gần đây, Y học cổ truyền đã và đang đạt được những thành tựu nhất định trong nghiên cứu ung thư, từ mặt nghiên cứu nguyên nhân gây bệnh, cơ chế bệnh sinh đến chẩn đoán, điều trị, hiệu quả điều trị và tiên lượng bệnh.

1. Bệnh nguyên của nham chứng

Những tài liệu cổ đã được nhắc đến cho thấy rằng, ung thư cũng đã từng được các y gia cổ đại quan tâm nghiên cứu. Hơn 3.500 năm trước dưới triều Ân, có ghi chép lại bệnh danh “lựu (bướu)” do bộ bệnh và chữ lưu hợp thành, ý nói bệnh có sự lưu lại tích tụ mà không đi.

Sự miêu tả các chứng “tích tụ”, “trường đàm”, “trưng hà” trong sách “Hoàng đế nội kinh” tương tự một số chứng trạng của bệnh u bướu trong y học hiện đại, ví dụ do nghẹn thức ăn không đưa xuống dưới được giống như u thực quản và môn vị gây ra triệu chứng tắc nghẽn trong y học hiện đại. Bệnh kết u trong bào cung, triệu chứng như mang thai, chậm kinh, xuất hiện ở nữ, tương tự như bệnh u xơ tử cung. Những phân tích này đặt cơ sở tốt cho sự hình thành của bệnh hoặc ung bướu trong y học cổ truyền. Những phân tích về căn nguyên bệnh trong tác phẩm này và nhận thức về nguyên nhân sinh bệnh trong y học ngày nay cũng có những nét tương đồng. Sự hình thành khối u là quá trình tương hỗ, tiêu trưởng, đấu tranh giữa chính khí và tà khí trong nội bộ cơ thể. Chính khí suy giảm, tà khí thừa cơ xâm nhập dẫn đến khí trệ, huyết ứ, đàm ngưng và một loạt các biến đổi vật lí khác. Theo YHCT: “Chính khí tồn nội, tà bất khả can”; “Tà chi sở tấu kì khí tất hư”. Tà độc xâm nhập cơ thể hóa hỏa, nhiệt độc thương âm gây thương dịch hư tổn. Theo YHCT, nguyên nhân gây ung thư gồm 2 nhóm: Ngoại nhân và Nội nhân.

1.1. Yếu tố ngoại nhân

Ngoại nhân là 6 yếu tố thời tiết ở môi trường xung quanh khi tác động đến con người một cách thái quá hoặc nhân khi cơ thể suy yếu liền xâm nhập vào cơ thể để gây ra bệnh gồm: Phong, hàn, thử, thấp, táo, hỏa. Y học cổ truyền gọi là lục dâm. Lục dâm phạm vào kinh lạc làm khí huyết bị trở trệ, lâu ngày không giải tỏa được dẫn đến kinh lạc bị ứ tắc, tà độc uất kết mà sinh bệnh. Trong sách “Linh khu-Cửu châm luận” có viết: “Gió tám hướng xâm phạm kinh lạc có thể sinh ra ung bướu”. Một số sách cổ khác của y học cổ truyền cũng thể hiện rõ điều này. Sách Y tông kim giám viết: “Hỏa ứ trệ thành độc mà gây bệnh”. Sách Linh khu-Bách bệnh sử sinh thiên viết: “ Sự ứ trệ thường do hàn gây nên, ứ trệ lâu ngày sẽ sinh u”. Sách “Chư Bệnh Nguyên Hậu Luận” viết: “Do phong tà hợp với độc gây nên bệnh ”. Thân Đấu Viên thời nhà Minh cho rằng: “ Người lao động cực khổ không tiếc sinh mạng, quá trình làm việc phơi nắng nóng lâu làm đau rát, tổn thương da”. Theo quan điểm của y học hiện đại cũng cho rằng, ung thư da có liên quan đến việc bị tia tử ngoại chiếu vào trong thời gian dài.

Ngoài ra y học cổ truyền còn nhấn mạnh, ăn uống không điều độ là nguyên nhân quan trọng có thể sinh ra ung thư ác tính. Sách “Tố vấn - Dị pháp phương nghi luận” viết: “Ăn nhiều thức ăn có tính chất thuộc hỏa làm cho nhiệt tích ở trong, bệnh tật hay phát loại ung nhọt”.

Sự phát sinh và phát triển của Nham chứng từ quan điểm tạng tượng, chính tà có quan hệ với các yếu tố di truyền, virus, yếu tố vi lượng, dinh dưỡng, ô nhiễm môi trường,... Những điều này hoàn toàn phù hợp của quan điểm của YHHĐ cho rằng hoàn cảnh sống (ngoại tà), thói quen sinh hoạt đều liên quan đến việc hình thành khối u như bức xạ mặt trời, hóa chất, chất phóng xạ, ăn uống phải thức ăn nhiễm độc thuốc trừ sâu, chất phụ gia, chất bảo quản....

1.2. Yếu tố nội nhân

Nội nhân là 7 trạng thái tình cảm của con người khi phát triển quá mức bình thường sẽ trở thành yếu tố gây bệnh: Hỉ, nộ, ưu, tư, bi, kinh, khủng. Y học cổ truyền gọi là thất tình. Nội nhân chỉ chính khí suy nhược, âm dương rối loạn, khí huyết vận hành bất thường, công năng tạng phủ suy yếu. Ngoài ra nguyên nhân ăn uống cũng gây nên sự uất đọng trong kinh lạc và tạng phủ. YHCT nhấn mạnh do yếu tố bên trong gây ra chứng nham, chính khí suy nhược, ngoại tà thừa cơ xâm nhập vào kinh lạc và tạng phủ ảnh hưởng đến tà khí và lưu thông khí huyết, điều hòa âm dương mà gây ra khí trệ, huyết ứ, đàm ngưng. Độc tích lâu ngày hình thành u cục. Bên cạnh đó tình trạng tinh thần căng thẳng kéo dài, thói quen ăn uống không điều độ đều là những yếu tố thuận lợi, phối hợp với nhau gây nên bệnh lí u bướu. Sách “Cách chí dư luận” có viết: “Tình chí lo lắng, cáu giận ức chế, tích lũy lâu dài khiến tì khí tiêu hao, can khí tích trệ, lâu dần tích tụ thành hạch, sau thành nhũ nham”. Các sách khác của y học cổ truyền cũng nhấn mạnh đến vai trò của nội nhân trong quá trình hình thành nham chứng. Sách Cảnh nhạc toàn thư viết: “Ế cách (u thực quản) là do có ưu tư, uất kết ở bên trong mà thành”. Y thư “Hoạt pháp cơ yếu” có ghi: “Trượng nhân vô tích, hư nhân tắc hữu chi, tì vị hư nhược, khí huyết lưỡng suy, tứ thời hữu cảm, giai năng thành tích”. Điều này phù hợp với quan điểm của Y học hiện đại, cho rằng trong thời gian dài bị kích thích bởi những tâm lí bất lợi khiến chức năng miễn dịch của cơ thể suy giảm hoặc do bẩm sinh tiên thiên bất lợi nên dễ có những mầm mống ung bướu nảy sinh.

Một số yếu tố nội nhân cũng được coi là nguyên nhân chủ yếu trong bệnh sinh của một số loại ung thư như ung thư thực quản, ung thư môi, ung thư dạ dày. Trong sách “Y môn pháp luật” có đề cập đến một trong những nguyên nhân gây ế cách (nghẹn), hoặc phản vị (nôn) là do uống rượu quá nhiều. Sách “Y học thống chỉ” thì cho rằng, nguyên nhân do ăn uống đồ cay nóng và những thức ăn khó tiêu gây tích trệ trong dạ dày, làm tổn thương trường vị. Nghiên cứu dịch tễ học ngày nay cũng đã chứng minh có mối liên quan nhất định giữa việc ăn thức ăn nóng trong một thời gian dài với sự phát bệnh ung thư thực quản.

Sách “Ngoại khoa chính tông” cho rằng, nguyên nhân gây bệnh thần nham (ung thư môi) là do ăn nhiều thức ăn chiên rán. Nghiên cứu hiện nay chứng minh nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến chế độ ăn.

YHCT nhấn mạnh do yếu tố bên trong gây ra các chứng lựu, chính khí suy nhược, ngoại tà thừa cơ xâm nhập vào kinh lạc và tạng phủ ảnh hưởng đến tà khí và lưu thông khí huyết, điều hòa âm dương mà gây ra khí trệ, huyết ứ, đàm ngưng. Như vậy cả hai yếu tố ngoại nhân và nội nhân phải có sự phối hợp với nhau làm cho cơ thể mất điều hòa, công năng của tạng phủ và khí huyết bị trở ngại mà sinh ra bệnh.

BS Hoàng Khánh Toàn
(Nguyên Chủ nhiệm Khoa YHCT Bệnh viện Trung ương Quân đội 108)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Những loại trà mật ong giúp giảm ho tại nhà

Những loại trà mật ong giúp giảm ho tại nhà

Thời tiết lạnh trong mùa Đông là điều kiện thuận lợi gây ho dai dẳng. Sử dụng mật ong đơn lẻ hoặc kết hợp với một số loại trà là biện pháp tự nhiên có tác dụng giảm ho và mang lại cảm giác dễ chịu hơn...
Lần đầu tiên tại Việt Nam, bệnh nhân động kinh có cơ hội khỏi bệnh nhờ phương pháp phẫu thuật mới

Lần đầu tiên tại Việt Nam, bệnh nhân động kinh có cơ hội khỏi bệnh nhờ phương pháp phẫu thuật mới

Lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam, phương pháp phẫu thuật mới của ekip Vinmec Central Park được xem là một bước tiến quan trọng của y học Việt Nam khi mở ra hy vọng điều trị dứt điểm cho bệnh nhân động kinh.
Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS (1/12): Cùng chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030

Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS (1/12): Cùng chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030

Bộ Y tế đã cùng các bộ, ngành và các địa phương trên cả nước tiếp tục triển khai mạnh mẽ, toàn diện và đồng bộ các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS theo hướng tiếp cận toàn diện: cung cấp dịch vụ từ dự phòng, xét nghiệm và điều trị HIV/AIDS. Mở rộng độ bao phủ các dịch vụ HIV có chất lượng. Huy động nguồn tài chính trong nước cho phòng, chống HIV/AIDS đặc biệt là Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả cho các dịch vụ về điều trị HIV/AIDS.
Cách phòng tránh chứng nóng rát dạ dày

Cách phòng tránh chứng nóng rát dạ dày

Nóng rát ở dạ dày là một triệu chứng thường gặp, gây nhiều khó chịu. Có một số thói quen tốt nên áp dụng khi phải đối mặt với chứng nóng rát dạ dày...
Một số sai lầm làm cản trở tăng cơ bắp

Một số sai lầm làm cản trở tăng cơ bắp

Xây dựng cơ bắp giúp xương chắc khỏe, cải thiện khả năng giữ thăng bằng và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường. Nếu muốn tăng cơ bắp hiệu quả hơn, hãy khắc phục 6 sai lầm về dinh dưỡng.

Tin khác

Chuyển đổi số để an toàn và chất lượng cho dịch vụ khám chữa bệnh

Chuyển đổi số để an toàn và chất lượng cho dịch vụ khám chữa bệnh
An toàn người bệnh là nhiệm vụ hàng đầu hết sức quan trọng trong quản lý chất lượng bệnh viện và càng quan trọng hơn khi các bệnh viện tăng cường ứng dụng chuyển đổi số. Đây là lời khẳng định của PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Tổng thư ký CLB Giám đốc các bệnh viện Việt Nam tại Hội nghị thường niên lần thứ XXI CLB Giám đốc bệnh viện phía Nam tổ chức ngày 24/11/2023 tại Cần Thơ.

Cứu sống sản phụ mang song thai bị tiền sản giật nặng, bảo tồn tử cung nguyên vẹn

Cứu sống sản phụ mang song thai bị tiền sản giật nặng, bảo tồn tử cung nguyên vẹn
Vừa qua, các bác sĩ Khoa Sản Phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc vừa cấp cứu thành công sản phụ mang song thai bị tiền sản giật, băng huyết do đờ tử cung. Đặc biệt trong quá trình cấp cứu, ekip đã bảo tồn thành công tử cung, giữ lại cho bệnh nhân thiên chức làm mẹ.

Bộ Y tế: Yêu cầu tăng cường thanh tra chất lượng thuốc, phòng chống thuốc giả

Bộ Y tế: Yêu cầu tăng cường thanh tra chất lượng thuốc, phòng chống thuốc giả
Ngày 23/11, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) ban hành Công văn số 10271/QLD-CL về việc tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc, phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc.

Tổng quan về ung thư di căn xương

Tổng quan về ung thư di căn xương
Ung thư di căn xương là gì? Các triệu chứng của bệnh là gì? Những loại ung thư phổ biến nào di căn đến xương? Liệu rằng bệnh có chữa được không? Hãy cùng tìm hiểu về ung thư di căn xương qua bài viết dưới đây.

Phát hiện sớm và theo dõi bệnh tăng huyết áp, phòng tránh các biến chứng nguy hiểm

Phát hiện sớm và theo dõi bệnh tăng huyết áp, phòng tránh các biến chứng nguy hiểm
Tăng huyết áp (THA) được coi là kẻ giết người thầm lặng và có nhiều nguy cơ biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt có hơn 50% số người bị tăng huyết áp không biết mình mắc bệnh…

Bộ Y tế: Quy định mới về giá dịch vụ khám bệnh Bảo hiểm y tế

Bộ Y tế: Quy định mới về giá dịch vụ khám bệnh Bảo hiểm y tế
Theo Thông tư 22/2023/TT-BYT của Bộ Y tế, giá dịch vụ khám bệnh BHYT bệnh viện hạng đặc biệt và hạng I là 42.100 đồng, bệnh viện hạng II 37.500 đồng, bệnh viện hạng III 33.200 đồng, bệnh viện hạng IV và trạm y tế xã là 30.100 đồng, so với mức cũ tăng khoảng 10%.

Dấu hiệu cảnh báo nhồi máu cơ tim trước vài ngày

Dấu hiệu cảnh báo nhồi máu cơ tim trước vài ngày
Nhồi máu cơ tim là một biến cố tim mạch cấp tính nguy hiểm. Bệnh lí này thường gặp ở người trung niên, tuy nhiên, gần đây, tuổi trung bình của các bệnh nhân nhồi máu cơ tim đang dần trẻ hóa. Đã có không ít các trường hợp mắc bệnh khi tuổi đời chưa đến 45...

Cảm lạnh có diễn biến như thế nào, cách phân biệt với cảm cúm?

Cảm lạnh có diễn biến như thế nào, cách phân biệt với cảm cúm?
Cảm lạnh là một bệnh nhiễm trùng tại đường hô hấp trên do virus gây ra. Các triệu chứng chủ yếu xuất hiện nhiều tại mũi và họng tương tự như cảm cúm gây nhầm lẫn. Vậy, cảm lạnh có diễn biến như thế nào, cách phân biệt cảm lạnh với cảm cúm...

Bộ Y tế: Đề nghị mức phụ cấp cao nhất theo quy định với cán bộ y tế cơ sở

Bộ Y tế:  Đề nghị mức phụ cấp cao nhất theo quy định với cán bộ y tế cơ sở
Sáng 20/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6 đợt 2, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 5.

Công dụng của nước gạo đối với tóc

Công dụng của nước gạo đối với tóc
Nước gạo đã được sử dụng trong nhiều thế kỉ ở nền văn hóa châu Á như một liệu pháp làm đẹp. Gần đây, nó đã trở thành tâm điểm chú ý trên mạng xã hội khi những người có ảnh hưởng về sắc đẹp giới thiệu nó như một phương thuốc thần kì giúp tóc mọc dài và khỏe mạnh. Tuy nhiên, nó có thực sự giúp tóc bạn mọc dài hơn hay đó chỉ là sự cường điệu?...

Cách khắc phục bệnh cứng khớp gối

Cách khắc phục bệnh cứng khớp gối
Khớp gối là một trong những khớp hoạt động nhiều nhất trên cơ thể. Đồng thời, khớp gối cũng dễ bị đau cứng, đặc biệt là ở người già. Ngồi lâu trong tư thế gập khớp gối trong thời gian dài sẽ góp phần làm triệu chứng cứng khớp thêm nghiêm trọng...

Mỗi người đều có bổn phận ngăn chặn kháng thuốc tại Việt Nam

Mỗi người đều có bổn phận ngăn chặn kháng thuốc tại Việt Nam
Trong Tuần lễ Thế giới Nâng cao nhận thức về kháng thuốc, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương và Tổ chức Y tế thế giới, Tổ chức FHI 360 và các đối tác tổ chức Hội nghị triển khai Chiến lược quốc gia về phòng chống kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 tại Hà Nội.

Những lí do nên ăn tiêu đen mỗi ngày

Những lí do nên ăn tiêu đen mỗi ngày
Không chỉ là một trong những loại gia vị được sử dụng phổ biến nhất trên toàn thế giới, hạt tiêu đen còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và được chứng thực qua rất nhiều nghiên cứu. Dưới đây là những lí do mà chúng ta nên thường xuyên thêm tiêu vào món ăn hằng ngày...

Cách dùng tía tô có lợi cho sức khỏe

Cách dùng tía tô có lợi cho sức khỏe
Trong dân gian thường lưu truyền về nước lá tía tô có rất nhiều công dụng tốt, giúp hỗ trợ cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, tía tô là một vị thuốc nam, do đó cần sử dụng đúng cách...

Bị u nhú thực quản có đáng lo ngại?

Bị u nhú thực quản có đáng lo ngại?
Những khối u nhú thực quản rất ít gặp và thường lành tính. Nội soi thực quản là phương pháp có thể phát hiện sớm những khối u nhú ngay từ khi chúng xuất hiện với kích thước rất nhỏ. Trên mô bệnh học tổn thương đặc trưng là nhú hình lá giống như ngón tay do tăng số lượng tế bào vảy của thực quản…
Xem thêm
Lần đầu tiên tại Việt Nam, bệnh nhân động kinh có cơ hội khỏi bệnh nhờ phương pháp phẫu thuật mới

Lần đầu tiên tại Việt Nam, bệnh nhân động kinh có cơ hội khỏi bệnh nhờ phương pháp phẫu thuật mới

Lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam, phương pháp phẫu thuật mới của ekip Vinmec Central Park được xem là một bước tiến quan trọng của y học Việt Nam khi mở ra hy vọng điều trị dứt điểm cho bệnh nhân động kinh.
Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS (1/12): Cùng chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030

Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS (1/12): Cùng chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030

Bộ Y tế đã cùng các bộ, ngành và các địa phương trên cả nước tiếp tục triển khai mạnh mẽ, toàn diện và đồng bộ các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS theo hướng tiếp cận toàn diện: cung cấp dịch vụ từ dự phòng, xét nghiệm và điều trị HIV/AIDS. Mở rộng độ bao phủ các dịch vụ HIV có chất lượng. Huy động nguồn tài chính trong nước cho phòng, chống HIV/AIDS đặc biệt là Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả cho các dịch vụ về điều trị HIV/AIDS.
Bộ Y tế: Yêu cầu tăng cường thanh tra chất lượng thuốc, phòng chống thuốc giả

Bộ Y tế: Yêu cầu tăng cường thanh tra chất lượng thuốc, phòng chống thuốc giả

Ngày 23/11, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) ban hành Công văn số 10271/QLD-CL về việc tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc, phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc.
NCT cần chủ động phòng bệnh giao mùa Thu Đông

NCT cần chủ động phòng bệnh giao mùa Thu Đông

Thời tiết thay đổi, cơ thể chúng ta cũng chưa kịp thích nghi, dẫn tới đề kháng bị giảm mạnh và đó là nguyên nhân dễ mắc các bệnh giao mùa Thu Đông. Bệnh giao mùa Thu Đông có thể gặp ở mọi đối tượng và lứa tuổi, tuy nhiên một số đối tượng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như: Trẻ em và NCT.
Khám mắt và sức khỏe miễn phí cho hàng trăm người cao tuổi ở TP Bà Rịa

Khám mắt và sức khỏe miễn phí cho hàng trăm người cao tuổi ở TP Bà Rịa

Ngày 10/8, Ban Đại diện Hội NCT TP Bà Rịa phối hợp Bệnh viện Mắt tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Trung tâm Y tế TP Bà Rịa tổ chức chương trình khám mắt và sức khỏe cho NCT.
Bệnh viện Đa khoa Medic khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho Người có công Cách mạng

Bệnh viện Đa khoa Medic khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho Người có công Cách mạng

Bệnh viện Đa khoa Medic Bình Dương tổ chức khám bệnh, cấp thuốc miễn phí đối với Người có công với Cách mạng
Mỗi người đều có bổn phận ngăn chặn kháng thuốc tại Việt Nam

Mỗi người đều có bổn phận ngăn chặn kháng thuốc tại Việt Nam

Trong Tuần lễ Thế giới Nâng cao nhận thức về kháng thuốc, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương và Tổ chức Y tế thế giới, Tổ chức FHI 360 và các đối tác tổ chức Hội nghị triển khai Chiến lược quốc gia về phòng chống kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 tại Hà Nội.
Hà Nội: 100% các bếp ăn tập thể, căng tin đã được kiểm tra, giám sát theo quy định

Hà Nội: 100% các bếp ăn tập thể, căng tin đã được kiểm tra, giám sát theo quy định

Sở Y tế Hà Nội sẽ đánh giá thực trạng an toàn thực phẩm (ATTP) tại 39 bếp ăn tập thể trong khu công nghiệp và truy xuất nguồn gốc tại 23 nhà cung cấp thực phẩm.
Hơn 500 người dân Thủ đô Hà Nội tham gia khám sàng lọc phát hiện sớm đái tháo đường

Hơn 500 người dân Thủ đô Hà Nội tham gia khám sàng lọc phát hiện sớm đái tháo đường

Biết nguy cơ để hành động đúng" - đây là chủ đề ngày Đái tháo đường thế giới (14/11). Tuy nhiên không phải bệnh nhân đái tháo đường nào cũng biết nguy cơ để hành động đúng.
Phiên bản di động