Bổ pháp trong y học cổ truyền

“Bổ pháp” là phương pháp trị liệu căn cứ trên nguyên tắc biện chứng luận trị để lựa chọn các vị thuốc có công dụng bổ ích cường tráng... rồi thông qua phối ngũ mà tạo thành phương tễ nhằm mục đích bổ sung phần thiếu hụt về âm, dương, khí, huyết, dinh, vệ, tân dịch...; điều chỉnh công năng các tạng phủ, tăng cường năng lực đề kháng bệnh tật của cơ thể, làm hết các chứng hậu suy nhược khiến cho sức khỏe được hồi phục, cơ thể trở nên khỏe mạnh và cường tráng. Trong bát pháp của y học cổ truyền (YHCT) (hãn, thổ, hạ, hòa, thanh, ôn, tiêu, bổ), bổ pháp chiếm một vị trí rất trọng yếu. Bổ pháp là phương pháp cơ bản để trị liệu “hư chứng” của YHCT.

1. Cổ nhân bàn về bổ pháp

Ở Trung Quốc, bàn đến bổ pháp, Nội kinh, y thư kinh điển đã chỉ ra một số nguyên tắc của bổ pháp: “Hình bất túc giả, ôn chi dĩ khí; tinh bất túc giả, bổ chi dĩ vị”, “tổn giả ích chi”, “bổ thượng trị thượng chế dĩ hoãn, bổ hạ trị hạ chế dĩ cấp, cấp tắc khí vị hậu, hoãn tắc khí vị bạc”. Trong Nội Kinh còn có một chương phụ phương bổ pháp ghi lại phương danh “Tứ ô tặc cốt xuyến như hoàn”. Trong phương, ngoài ô tặc cốt và xuyến như căn, còn có trứng chim sẻ và dùng dịch nước bào ngư để uống có công năng bổ can thận, ích tinh huyết, thông huyết mạch, hoà tràng vị, dùng để chữa chứng bệnh “Huyết khô” kinh bế. Như vậy có thể thấy, bổ pháp được ứng dụng trong lâm sàng tương đối sớm. Sau này, Nạn Kinh cũng đưa ra phương pháp “hư tắc bổ kì mẫu” (hư thì bổ mẹ), tức là bổ pháp gián tiếp trị liệu hư chứng. Trong Thần nông bản thảo kinh cũng có đề cập đến nhiều loại thuốc bổ như nhân sâm, sơn dược, thỏ ti tử, đỗ trọng...

Đến thời Hán, Trương Trọng Cảnh, y gia trứ danh “cần cầu khổ luyện, bác thái chúng phương”, trong sách Thương hàn tạp bệnh luận 16 cuốn, trên cơ sở kế thừa các bậc tiền nhân, ông đã góp phần rất lớn trong sự phát triển của bổ pháp. Ví như, ích khí bổ dương phương có Phụ tử thang, Lí trung hoàn...; dưỡng âm bổ dương phương có Kim quỹ thận khí hoàn, Thược dược cam thảo phụ tử thang...; dưỡng âm ích khí phương có Thược dược cam thảo thang, Chích cam thảo thang...; dưỡng âm thanh nhiệt phương có Hoàng liên a giao thang, Trúc diệp thạch cao thang...; cấp cứu hồi dương phương có Tứ nghịch thang, Bạch thông thang...; ôn dương bổ trung phương có Tiểu kiến trung thang, Tứ nghịch gia nhân sâm thang...; phù chính khu tà phương có Phụ tử tế tân thang, Bạch hổ gia nhân sâm thang... Những trước tác của Trương Trọng Cảnh có thể nói là những y thư “thừa tiền khải hậu”, có sự ảnh hưởng rất lớn đối với sự phát triển của y học sau này. Về phương diện bổ ích âm, dương, khí, huyết, tân, dịch... các tác phẩm này đã đề ra những nguyên tắc lập phương phối ngũ và truyền lại cho đời sau rất nhiều phương thuốc, mà đến hôm nay vẫn được ứng dụng rộng rãi trên lâm sàng với hiệu quả rất tốt.

Thời Đường, Vương Băng đã có sự phát triển lớn đối với những lí luận của Nội kinh, người đời sau gọi những lí luận của ông là “phát Nội kinh sở vị phát” (phát triển những chỗ chưa phát triển của Nội kinh). Về bổ pháp, ông đề ra nguyên tắc trị nguyên dương chi hư yếu: “ích hoả chi nguyên, dĩ tiêu âm ế”; trị chân âm chi kiệt: “Tráng thuỷ chi chủ, dĩ chế dương quang”... Những lí luận này có ảnh hưởng rất lớn đối với các y gia đời sau trong việc dùng phương pháp bổ thận dương, bổ thận âm.

Thời Tống, danh y Tiền Ất cũng có những đóng góp mới về bổ pháp. Theo ông, ở trẻ em âm khí chưa thịnh, dương khí còn yếu, không nên dùng thuốc hương thoán (có nhiều tinh dầu). ông cho rằng trẻ em phế hư suyễn tức dùng A giao tán; trị thận hư thất âm, thóp không kín, thần bất túc, sắc mặt trắng nhợt dùng Địa hoàng hoàn (tức là Lục vị địa hoàng hoàn). Đồng thời, ông cũng sáng chế ra không ít phương thuốc, như Lục vị địa hoàng hoàn, Ngũ vị dị công tán... đến nay vẫn được các thầy thuốc sử dụng. Có người đã nói ông là người khởi xướng cho trường phái “tư âm” trong bổ pháp của hậu thế.

Thời Tống Kim, trong sách Tạng phủ tiêu bản hàn nhiệt hư thực dụng dược thức, về bổ pháp, Trương Nguyên Tố đã đưa ra phương pháp bồi bổ và các vị thuốc bổ dùng cho từng tạng phủ rất rõ ràng, để lại cho hậu thế cách thức dùng thuốc hết sức linh hoạt. Đệ tử của Trương Nguyên Tố là Lí Đông Viên thì chủ trương chú trọng đến bồi bổ dương khí của tì vị. Ông cho rằng tì vị và sự tư sinh thăng giáng và vận động của nguyên khí, tinh khí của cơ thể có quan hệ rất mật thiết, ông lập ra phương pháp thăng dương bổ khí, sáng chế Bổ trung ích khí thang, Điều trung ích khí thang, Thăng dương ích vị thang... và không ít các phương thuốc kiện tì ích khí khác góp phần làm cho phương diện bổ tì vị có sự phát triển rất lớn.

Đến thời Nguyên, Chu Đan Khê sáng lập thuyết “dương thường hữu dư, âm thường bất túc”, chú trọng phát triển phương pháp tư âm. Người đời sau tôn ông là thủ lĩnh của trường phái “tư âm”, có ảnh hưởng rất sâu sắc đến phái ôn bệnh sau này.

Thời Minh, Trương Cảnh Nhạc sáng lập “tân phương bát trận”, bao gồm “bổ lược” “bổ trận”. Ông rất chú trọng đến bổ thận, sáng chế ra những phương thuốc bổ thận như Đại bổ nguyên tiễn, Hữu quy hoàn, Tả quy hoàn, Hữu quy ẩm, Tả quy ẩm, Huyền vũ đậu...

Cuối thời Minh, Khởi Thạch đã lĩnh hội được rất nhiều kinh nghiêm trong việc vận dụng bổ pháp để điều trị chứng hư lao. Trong quyển 2 của trước tác Lí hư nguyên giám, ông đã đưa ra thuyết “lí hư tam bản” và “lí hư nhị thống”.

Thời Thanh, bổ pháp phát triển rất mạnh, trong đó Diệp Thiên Sĩ và Ngô Cúc Thông là hai đại biểu tiêu biểu của trường phái ôn bệnh. Về bổ pháp, đối với lí luận, trị pháp và phương dược trong điều trị hư chứng hình thành sau bệnh lí sốt cao có những sáng kiến mới. Họ cho rằng ôn nhiệt tà rất dễ làm tổn thương âm phận, thiêu đốt tân dịch, vì thế nên dùng nhiều các vị thuốc tăng dịch, sinh tân, nhu nhuận, dưỡng âm để chữa trị và đã sáng chế ra một số phương thuốc như Ích vị thang, Sa sâm mạch đông thang, Nhất giáp - Nhị giáp - Tam giáp phục mạch thang, Đại - Tiểu định phong châu thang... giúp bổ pháp có một bước tiến mới.

Ở Việt nam, các y gia đời xưa cũng đã bàn đến bổ pháp với những kiến giải rất sâu sắc. Ví như, Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác trong Hải Thượng y tông tâm lĩnh đã viết: “Tà sở dĩ phạm vào được tất do chính hư. Phàm bệnh, hoặc ở biểu hoặc ở lí, chứng trạng tuy đã biểu hiện mà thấy mạch hư, sức yếu; hoặc sau khi ốm nặng mới khỏi, chưa bao lâu đã mắc lại; với những người già, đàn bà mới đẻ và trẻ em... tuyệt đối không thể dùng phương pháp “phát” và “công”, chỉ lấy điều bổ làm phương châm, chữa ngay từ gốc”. Và ông đã đưa ra khái niệm “tiếp bổ” với những lí luận mới: “Về phương pháp tiếp bổ để đối phó với các chứng âm dương đều sắp mất, các tình thế “thoát” đã tới nơi, kíp dùng những phương thuốc đại bổ, nhưng bổ rồi cần phải tiếp, đừng để gián đoạn, làm sao cho âm dương luôn giằng giữ lẫn nhau để đi đến hiện tượng “quân bình kín đáo” mới mong vãn hồi được. Hai chữ “bổ, tiếp” có ý nghĩa rất hay, nó là một then chốt để chữa các bệnh nguy, trong các phương thư chưa từng nói rõ”. Ông cũng đã sáng chế ra nhiều phương thuốc bổ độc đáo như Tân chế Bổ âm liễm dương an thần phương, Tân chế Hậu thiên lục vị thang, Tân chế Hậu thiên bát vị thang...

BS Hoàng Khánh Toàn
(Nguyên Chủ nhiệm khoa đông y Bệnh viện trung ương Quân đội 108)

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba (Hà Nội) vừa tổ chức chương trình sinh hoạt khoa học với chủ đề “5Đ trong điều trị tăng huyết áp (THA) – Bức tranh toàn cảnh từ lý thuyết đến thực hành”.
Cộng đồng chung tay để đẩy lùi bệnh sốt xuất huyết

Cộng đồng chung tay để đẩy lùi bệnh sốt xuất huyết

Hiện nay, bắt đầu vào mùa cao điểm của dịch sốt xuất huyết, bệnh có nguy cơ bùng phát và diễn biến phức tạp nếu chúng ta không chủ động, tích cực thực hiện các biện pháp phòng chống.
Sử dụng đồ ăn nhanh thế nào để không hại sức khoẻ?

Sử dụng đồ ăn nhanh thế nào để không hại sức khoẻ?

Thức ăn nào cũng vậy, có mặt lợi cũng có mặt hại. Vì vậy nguyên tắc ăn uống hợp lí nhất là phải đa dạng thực phẩm để bổ sung dinh dưỡng và cơ thể nhận được đủ dưỡng chất với tỉ lệ cân đối. Ăn vừa đủ và chừng mực là một nguyên tắc giúp sống lâu và sống khoẻ.
Bộ Y tế: Theo dõi chặt chẽ tình hình dịch COVID-19 và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh phù hợp

Bộ Y tế: Theo dõi chặt chẽ tình hình dịch COVID-19 và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh phù hợp

Tính đến ngày 25/5/2025, trên thế giới có hơn 777 triệu ca nhiễm COVID-19 và hơn 7 triệu ca tử vong. Tại khu vực châu Á ghi nhận sự gia tăng số mắc, nhất là số nhập viện (Trung Quốc, Hồng Kông, Singapore, Thái Lan…), tuy nhiên tình hình chung ở những quốc gia này vẫn trong tầm kiểm soát, năng lực bệnh viện vẫn ổn định.
Hệ thống tiêm chủng VNVC triển khai tiêm vắc xin phế cầu 20 (PCV20) công nghệ mới đầu tiên tại Việt Nam

Hệ thống tiêm chủng VNVC triển khai tiêm vắc xin phế cầu 20 (PCV20) công nghệ mới đầu tiên tại Việt Nam

Lần đầu tiên tại Việt Nam, Hệ thống tiêm chủng VNVC triển khai tiêm vắc xin phế cầu 20 công nghệ mới, phòng 20 chủng vi khuẩn phế cầu, chống cả những chủng độc lực cao gây bệnh nặng.VNVC hoàn thiện danh mục vắc xin phòng phế cầu đầy đủ chuẩn quốc tế cho Việt Nam, kịp thời bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là người cao tuổi, người có bệnh nền trước diễn biến dịch bệnh hô hấp nguy hiểm.

Tin khác

Bệnh viện Quân y 175 chính thức đưa vào hoạt động Tòa nhà Đa khoa 1.000 giường

Bệnh viện Quân y 175 chính thức đưa vào hoạt động Tòa nhà Đa khoa 1.000 giường
Tòa nhà Bệnh viện Quân y 175 và hầm để xe đã hoàn thành và sẵn sàng đi vào hoạt động. Đây là một công trình có kiến trúc hiện đại, thiết kế khoa học, bố trí hợp lý và được kết nối đồng bộ với hệ thống hạ tầng hiện có của Bệnh viện. Công trình tạo nên một tổ hợp khám và điều trị hoàn chỉnh, với cơ sở vật chất tiên tiến, trang thiết bị hiện đại, góp phần hình thành môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiệu quả, phù hợp với định hướng phát triển bền vững và hiện đại và hội nhập quốc tế của Bệnh viện trong tương lai.

Tình trạng rụng tóc tuổi già và cách khắc phục

Tình trạng rụng tóc tuổi già và cách khắc phục
Rụng tóc ở người cao tuổi là tình trạng phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả...

Hà Nội: 100% bệnh viện hoàn thành hồ sơ bệnh án điện tử trước 30/9/2025

Hà Nội: 100% bệnh viện hoàn thành hồ sơ bệnh án điện tử trước 30/9/2025
Ngày 20/5, UBND TP Hà Nội đã ban hành kế hoạch số 144/KH-UBND triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tại các bệnh viện trên địa bàn Thành phố và giao Sở Y tế là đơn vị chủ trì xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch này trên địa bàn thành phố.

Bà Rịa - Vũng Tàu: Chủ động kiểm soát ổ dịch COVID - 19 mới xuất hiện tại trường học

Bà Rịa - Vũng Tàu: Chủ động kiểm soát ổ dịch COVID - 19 mới xuất hiện tại trường học
Trước tình hình xuất hiện các ca mắc COVID-19 tại một trường trung học phổ thông trên địa bàn TP. Bà Rịa, ngành Y tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã khẩn trương triển khai các biện pháp phòng, chống dịch nhằm kiểm soát tình hình, ngăn ngừa dịch bệnh.

Bệnh viện Hữu nghị Việt - Tiệp (Hải Phòng): Bàn tay bị đứt rời được nối liền một cách kỳ diệu

Bệnh viện Hữu nghị Việt - Tiệp (Hải Phòng): Bàn tay bị đứt rời được nối liền một cách kỳ diệu
Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp vừa phẫu thuật nối thành công cho một ca bệnh bị đứt rời bàn tay do tai nạn lao động.

Lồng ghép chẩn đoán và điều trị dự phòng bằng vắc-xin, giảm gánh nặng y tế cho nhóm NCT

Lồng ghép chẩn đoán và điều trị dự phòng bằng vắc-xin, giảm gánh nặng y tế cho nhóm NCT
Tại Hội thảo Khoa học “Chủng ngừa vắc-xin cho người lớn trong kỷ nguyên dân số già”, nhiều chuyên gia cho rằng: việc đẩy mạnh kế hoạch tiêm chủng cho NCT, đặc biệt là nhóm người có bệnh lý nền cũng có ý nghĩa rất quan trọng.

Bộ Y tế: Tăng cường công tác khám, phát hiện, điều trị ca bệnh COVID-19

Bộ Y tế: Tăng cường công tác khám, phát hiện, điều trị ca bệnh COVID-19
Hiện nay trên thế giới đã ghi nhận số ca mắc COVID-19 gia tăng tại một số quốc gia như Brazil, Anh, Thái Lan, ... Tại Việt Nam, từ đầu năm 2025 đến nay ghi nhận rải rác 148 trường hợp mắc COVID-19 tại 27 tỉnh, thành phố và không có ca tử vong.

Những chất bổ sung có tiềm năng chống lão hóa

Những chất bổ sung có tiềm năng chống lão hóa
Các chất bổ sung chống lão hóa không thể đảo ngược hoặc ngăn chặn quá trình lão hóa, nhưng có thể làm giảm tổn thương tế bào và viêm nhiễm, giúp làm chậm các tình trạng liên quan đến tuổi tác…

Bệnh viện Mắt Hải Phòng: Cấp cứu kịp thời người đàn ông bị dây thép đâm xuyên mắt

Bệnh viện Mắt Hải Phòng: Cấp cứu kịp thời người đàn ông bị dây thép đâm xuyên mắt
Bệnh viện Mắt Hải Phòng vừa cấp cứu kịp thời một trường hợp bệnh nhân nam bị tai nạn do dây thép đâm sâu vùng mắt trái.

"Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo" của ngành công nghiệp thuốc lá vì một tương lai khoẻ mạnh

"Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo" của ngành công nghiệp thuốc lá vì một tương lai khoẻ mạnh
Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025, Việt Nam đang có những động thái mạnh mẽ để tăng cường công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Phẫu thuật lấy bướu mỡ khổng lồ nặng 8 kg trong bụng bệnh nhân

Phẫu thuật lấy bướu mỡ khổng lồ nặng 8 kg trong bụng bệnh nhân
Các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân, TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện thành công ca phẫu thuật phức tạp, loại bỏ khối bướu khổng lồ 8 kg đang làm di lệch và làm suy yếu chức năng cơ quan nội tạng của người đàn ông 47 tuổi.

Bệnh Covid-19 tại Việt Nam tăng nhẹ trong 3 tuần gần đây

Bệnh Covid-19 tại Việt Nam tăng nhẹ trong 3 tuần gần đây
Thông tin từ Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay ghi nhận rải rác 148 trường hợp mắc bệnh Covid-19 tại 27 tỉnh, thành phố, không có tử vong. Trong đó, TP Hồ Chí Minh (34 trường hợp mắc), Hà Nội (19), Hải Phòng (21), Bắc Ninh (14), Nghệ An (17), Quảng Ninh (6), Bắc Giang (4), Bình Dương (4); 19 tỉnh, thành phố khác ghi nhận 1 đến 2 ca mắc/ tỉnh. Không ghi nhận các ổ dịch tập trung, tuy nhiên có sự gia tăng nhẹ trong 3 tuần gần đây, trung bình với 20 ca mắc/tuần.

Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới trong mùa Hè

Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới trong mùa Hè
Nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới có thể gia tăng vào mùa Hè do mất nước, nhịn tiểu lâu, vệ sinh không đúng cách và quan hệ tình dục không an toàn, cần phòng ngừa kịp thời...

Những nguyên nhân không thể hạ mỡ máu

Những nguyên nhân không thể hạ mỡ máu
Có nhiều người sau khi phát hiện ra mỡ trong máu cao, bắt đầu ăn ít hoặc không ăn thịt để giúp hạ mỡ máu. Nhưng sau khi kiên trì một thời gian, vẫn thấy mỡ máu vẫn cao và không giảm. Dưới đây là những nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng này...

Một số lợi ích sức khỏe khi ăn trứng mỗi ngày

Một số lợi ích sức khỏe khi ăn trứng mỗi ngày
Trứng là một loại protein bổ dưỡng, có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe nếu ăn trứng hằng ngày...
Xem thêm
Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba (Hà Nội) vừa tổ chức chương trình sinh hoạt khoa học với chủ đề “5Đ trong điều trị tăng huyết áp (THA) – Bức tranh toàn cảnh từ lý thuyết đến thực hành”.
Cộng đồng chung tay để đẩy lùi bệnh sốt xuất huyết

Cộng đồng chung tay để đẩy lùi bệnh sốt xuất huyết

Hiện nay, bắt đầu vào mùa cao điểm của dịch sốt xuất huyết, bệnh có nguy cơ bùng phát và diễn biến phức tạp nếu chúng ta không chủ động, tích cực thực hiện các biện pháp phòng chống.
Bộ Y tế: Theo dõi chặt chẽ tình hình dịch COVID-19 và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh phù hợp

Bộ Y tế: Theo dõi chặt chẽ tình hình dịch COVID-19 và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh phù hợp

Tính đến ngày 25/5/2025, trên thế giới có hơn 777 triệu ca nhiễm COVID-19 và hơn 7 triệu ca tử vong. Tại khu vực châu Á ghi nhận sự gia tăng số mắc, nhất là số nhập viện (Trung Quốc, Hồng Kông, Singapore, Thái Lan…), tuy nhiên tình hình chung ở những quốc gia này vẫn trong tầm kiểm soát, năng lực bệnh viện vẫn ổn định.
Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Với phương châm “Tất cả vì sự hài lòng của người bệnh”, đội ngũ nhân viên y tế của Đơn vị Lão khoa – Khoa nội 4 (Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp) luôn học hỏi trau dồi kiến thức, nâng cao năng lực, nêu cao tinh thần đoàn kết xây dựng và phát triển đơn vị, cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân.
Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay

Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay

Theo thống kê, tại Việt Nam, có đến hơn 1/3 dân số đang gặp phải hội chứng khó ngủ, mất ngủ. Điều đáng lo, nhiều trường hợp chỉ ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, thậm chí thức trắng gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng tới sức khỏe.
Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

Đầu năm 2024, phẫu thuật nội soi, trong đó có “Phẫu thuật Bạch Mai” lại phát huy giá trị thực tiễn của mình bằng việc điều trị thành công nâng cao chất lượng sống cho hai bệnh nhân 94 tuổi mắc ung thư. Sau mổ, cả 2 cụ đều đáp ứng tốt và được xuất viện trở về cuộc sống bình thường chỉ sau 10 ngày “đại phẫu”.
Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba (Hà Nội) vừa tổ chức chương trình sinh hoạt khoa học với chủ đề “5Đ trong điều trị tăng huyết áp (THA) – Bức tranh toàn cảnh từ lý thuyết đến thực hành”.
Bộ Y tế: Tăng cường quản lý thực phẩm chức năng, bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả

Bộ Y tế: Tăng cường quản lý thực phẩm chức năng, bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả

Tình trạng thực phẩm chức năng giả, kém chất lượng đang là vấn nạn nhức nhối. Đặc biệt, trong thời gian qua, cơ quan Cảnh sát điều tra của Bộ Công an đã triệt phá một số đường dây sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, bao gồm cả sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả.
Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Trong bối cảnh ngành công nghiệp thẩm mỹ toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, khi khái niệm “làm đẹp” không còn chỉ đơn thuần là cải thiện ngoại hình mà đã trở thành biểu hiện của một lối sống khỏe mạnh, hiện đại và thông minh – thì sự kiện hội thảo khoa họ
Phiên bản di động