Bài tập cho người suy giãn tĩnh mạch

1. Vai trò của tập luyện với người bệnh suy giãn tĩnh mạch

Điều trị bệnh suy giãn tĩnh mạch là một quá trình lâu dài với sự kết hợp của nhiều hình thức bao gồm từ việc thay đổi lối sống, thói quen sinh hoạt lao động, luyện tập, dược phẩm, vật lí trị liệu, mang vớ y khoa chống suy giãn tĩnh mạch và các phương tiện hỗ trợ điều trị khác.

Việc luyện tập phù hợp đóng vai trò quan trọng trực tiếp hoặc gián tiếp giúp giảm nhẹ các triệu chứng và kiểm soát tình trạng bệnh:

- Máu tĩnh mạch trở về tim là nhờ sự co bóp của thành mạch và có liên quan mật thiết với sự vận cơ. Tập luyện giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp, tăng cường khả năng co bóp của cơ tạo sức ép lên thành mạch, nhờ đó tăng cường lưu thông máu trong lòng mạch, hạn chế ứ trệ tuần hoàn gây giãn mạch.

- Tập luyện đều đặn giúp kiểm soát trọng lượng cơ thể, giảm nhẹ tải trọng cơ thể lên hai chân, giảm áp lực máu tĩnh mạch hồi lưu về tim.

- Tập luyện cũng góp phần tăng cường sức đề kháng, giảm mỡ máu, chống xơ vữa mạch, cải thiện năng lực hoạt động của các cơ quan và nâng cao thể lực chung của cơ thể. Thay đổi lối sống tĩnh tại, xây dựng và duy trì thói quen tập luyện đều đặn, thường xuyên góp phần cải thiện sức khỏe tinh thần, giảm bớt áp lực cuộc sống, công việc, xua tan mệt mỏi, hạn chế nguy cơ mắc bệnh.

Tuy nhiên, trước khi bắt đầu bất kì chương trình tập thể dục nào, người bị suy giãn tĩnh mạch nên thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia vật lí trị liệu để lựa chọn chương trình tập luyện phù hợp và an toàn cho tình trạng sức khỏe cụ thể của mỗi người.

2. Những bài tập phù hợp cho người suy giãn tĩnh mạch

- Đi bộ là loại hình vận động đơn giản, dễ thực hiện, phù hợp với hầu hết các lứa tuổi nên được nhiều người yêu thích tập luyện. Tuy nhiên, nhiều người cũng băn khoăn suy giãn tĩnh mạch chi dưới có nên tập đi bộ không. Thực tế cho thấy với bài tập đi bộ trong thời gian khoảng 30 phút, có thể cải thiện các triệu chứng ở người bệnh suy giãn tĩnh mạch chi dưới.

Đối với những người suy tĩnh mạch có dấu hiệu “đi cách hồi” hoặc đau, tê khi đi bộ dài sẽ phải bắt đầu tập với quãng đường và thời gian dưới ngưỡng đau, sau đó tăng dần khi tình trạng bệnh cải thiện. Người bệnh nên mang vớ chống suy giãn tĩnh mạch nếu thấy đau bắp chân khi tập.

- Đạp xe đạp, bơi là hai loại hình vận động phù hợp hơn với những người suy giãn tĩnh mạch bị đau khi tập đi bộ, những người có các bệnh lí khác như thoát vị đĩa đệm, đau do thoái hóa khớp gối, người thừa cân, béo phì không phù hợp với tập đi bộ. Đây là hai loại hình vận động giúp làm giảm áp lực cho đôi chân trong khi cơ khớp vận động đều đặn, đồng thời nhờ áp lực của nước khi bơi tác động lên da cơ tạo điều kiện thuận lợi cho máu tĩnh mạch lưu thông dễ dàng hơn.

- Các bài tập ở tư thế nằm:

+ Gấp - duỗi cổ - bàn - ngón chân: Nằm ngửa, duỗi thẳng hai chân thực hiện động tác gấp cổ - bàn - ngón chân hướng về phía đầu, duy trì tư thế khoảng 20 - 30 giây, nghỉ thả lỏng khoảng 2 - 3 giây. Sau đó duỗi cổ - bàn ngón chân, duy trì 20 - 30 giây rồi thả lỏng 2 - 3 giây. Tiếp tục lặp lại toàn bộ các động tác 5 - 10 lần tùy thuộc mỗi người.

Bài tập nâng cao: Luân phiên nâng từng chân cách mặt giường 30 - 60 độ, duy trì tư thế đó và thực hiện các động tác gấp - duỗi cổ - bàn - ngón chân tương tự như trên.

+ Xoay cổ chân: Xoay cổ chân từ trái qua phải (thuận chiều kim đồng hồ) 5 -10 lần, sau đó xoay ngược lại.

+ Nâng hạ hai chân, bắt chéo chân: Nằm ngửa, hai chân duỗi thẳng, nâng hạ hai chân luân phiên theo chiều thẳng cách mặt giường khoảng 30 - 60 độ. Cũng tư thế đó tiến hành bắt chéo chân nọ qua chân kia và đổi bên. Tốc độ vừa phải, thực hiện 20 lần mỗi động tác.

+ Đạp xe đạp ngược: Nằm ngửa, nâng hai chân lên và tiến hành thực hiện động tác như khi đạp xe đạp ở các góc độ 30 - 60 độ so với mặt giường. Thực hiện động tác này 20 lần.