Ba lần can thiệp mạch thành công cho cụ bà hẹp tắc mạch máu lan rộng

Cụ bà hơn 80 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường type 2, rối loạn lipid máu và suy tim, đã từng đặt hai stent mạch vành vào các năm 2011 và 2017. Gần đây, sức khỏe bà suy giảm rõ rệt với các triệu chứng như khó thở, tê chân, đau bụng âm ỉ kéo dài. Sau khi đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, kết quả chụp CT 1975 lát cắt phát hiện tình trạng bệnh lý phức tạp: Tắc hoàn toàn động mạch chậu trái; hẹp nặng động mạch thận hai bên; tái hẹp 95% stent động mạch liên thất trước; phình động mạch chủ ngực và bụng; hẹp nghiêm trọng các nhánh động mạch ở bụng như thân tạng, mạc treo tràng trên.

GS.TS.BS Võ Thành Nhân, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp bên phải trong ca phẫu thuật cho bệnh nhân.

Theo TS.BS Nguyễn Xuân Vinh, Trung tâm Tim mạch Can thiệp, BVĐK Tâm Anh, đây là trường hợp hẹp tắc mạch máu lan rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan sống còn như tim, thận, ruột và chi dưới, tiềm ẩn nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột qụy, hoại tử ruột nếu không được can thiệp kịp thời.

Chiến lược điều trị: Can thiệp nhiều lần, hạn chế tối đa rủi ro

Do có tổn thương thận và nguy cơ biến chứng cao khi sử dụng thuốc cản quang, ê-kíp chuyên gia do GS.TS.BS Võ Thành Nhân, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp, chỉ đạo, đã lập kế hoạch can thiệp chia thành ba lần, song song điều trị nội khoa tối ưu huyết áp, mỡ máu và chức năng thận trước thủ thuật.

Lần can thiệp thứ nhất: đặt stent tại mạch vành để phòng ngừa nhồi máu cơ tim cấp - biến chứng đe dọa trực tiếp tính mạng. Stent phủ thuốc thế hệ mới được triển khai thành công tại vị trí tái hẹp. Dòng máu đến tim được tái lưu thông thông suốt.

Lần can thiệp thứ hai (sau 5 ngày): Xử lý tắc nghẽn hoàn toàn tại động mạch chậu trái. Do vị trí này xoắn vặn, bác sĩ sử dụng dây dẫn ái nước có lớp phủ đặc biệt để dễ dàng luồn qua chỗ tắc, đặt stent tái thông dòng máu xuống chi dưới.

Lần can thiệp thứ ba (sau 14 ngày): đặt stent động mạch thận, cải thiện dòng máu nuôi thận, giúp kiểm soát huyết áp tốt hơn và bảo vệ chức năng thận.

Cả ba lần can thiệp đều được tiến hành gây tê tại chỗ, bệnh nhân tỉnh táo suốt quá trình. Sau can thiệp, bệnh nhân hồi phục tốt, hết khó thở, các triệu chứng cải thiện rõ rệt, chức năng thận ổn định, không ghi nhận biến chứng.

Chăm sóc lâu dài và dự phòng biến chứng

“Siêu máy” CT hơn 100.000 lát cắt giúp tầm soát, chẩn đoán sớm các bệnh lý nguy hiểm, từ ung thư gan, phổi, nguy cơ đột qụy, dị dạng mạch máu não, hẹp mạch vành, bệnh van tim, cơ tim nguy hiểm… cho người bệnh

Theo GS.TS.BS Võ Thành Nhân, các túi phình động mạch chủ và một số vị trí hẹp khác hiện chưa cần can thiệp, nhưng cần theo dõi sát. Bệnh nhân phải tuân thủ nghiêm ngặt chế độ dùng thuốc, tái khám định kỳ, đồng thời điều chỉnh lối sống để hạn chế tái phát và tiến triển bệnh lý mạch máu.

Bác sĩ khuyến cáo chế độ sinh hoạt bệnh nhân cần lưu ý: Giảm muối, đường, chất béo bão hòa. Tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu protein nạc (cá, đậu, ức gà). Tập thể dục đều đặn phù hợp tuổi tác, duy trì chỉ số BMI từ 18,5 - 24,9. Kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết, mỡ máu.

GS Nhân cũng lưu ý: “Bệnh lý mạch máu thường âm thầm diễn tiến, không có triệu chứng điển hình cho đến khi biến cố xảy ra. Vì vậy, người trung niên và người cao tuổi, đặc biệt những ai có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu hoặc có người thân mắc bệnh tim mạch, nên chủ động khám sức khỏe tim mạch định kỳ ít nhất 1 lần/năm”