Sức khỏe não bộ

Chúng ta, ai cũng biết rằng bộ não là một cơ quan rất quan trọng, được cấu tạo rất tinh vi, kiểm soát tất cả các chức năng của cơ thể. Nhưng để cỗ máy tinh vi ấy hoạt động tốt, chúng ta cùng tìm hiểu…

Kì 7: Ngủ và biện pháp tăng cường giấc ngủ ngon

Suốt đời người, não cũng ở một trong hai trạng thái thức và trạng thái ngủ. Hai trạng thái bổ sung nhau trong ý nghĩa và tác dụng đối với sự sống, kế tiếp theo nhau trong thời gian với chu kì thường là 24 giờ.

Ngủ là trạng thái sinh lí không có ý thức và có thể thức tỉnh trở lại do kích thích cảm giác hoặc do kích thích khác. Người đang ngủ không biết mình đang tồn tại, đang sống, không biết mình đang nhận thông tin từ môi trường ngoài nên không có nhận thức về môi trường xung quanh, người ngủ thường không suy nghĩ.

Tác dụng của giấc ngủ: Có hai loại tác dụng chủ yếu, một là lên chính hệ thần kinh, hai là lên phần cơ thể còn lại.

Tác dụng lên hệ thần kinh là chính nhất, quan trọng hơn hẳn

Người thức lâu thường bị giảm chức năng tâm trí, thậm chí có hành vi bất thường. Người mất ngủ kéo dài thì uể oải lờ đờ, tư duy chậm chạp, cáu gắt, thậm chí mất ngủ quá kéo dài thì có rối loạn tâm thần.

Ngủ giúp cho cơ thể chúng ta:

- Phục hồi mức hoạt động thần kinh tâm thần bình thường.

- Phục hồi cân bằng giữa các phần của hệ thần kinh trung ương.

Như chúng ta đã biết, một cỗ máy tính điện tử nếu cứ hoạt động liên tục thì sẽ nhanh hỏng. Bộ não của chúng ta cũng vậy, cần nghỉ ngơi và đó chính là thời gian ngủ. Trong khi ngủ, não sẽ tự sạc lại. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng bộ não của bạn cần ngủ để thay đổi những kí ức mới thành những kí ức dài hạn.

Cơ chế cụ thể của các tác dụng giấc ngủ thì chưa chứng minh được, chỉ có thể giả định rằng giá trị chủ yếu của giấc ngủ là phục hồi lại cân bằng tự nhiên giữa các trung tâm tế bào thần kinh nơron.

Tác dụng giấc ngủ đối với các chức năng phần thân thể

Chu kì luân phiên ngủ và thức tỉnh cũng có tác dụng đối với phần thân thể ở ngoại vi. Lúc cơ thể thức tỉnh sẽ tăng hưng phấn thần kinh giao cảm, làm tăng tần số sung tới cơ, tăng trường lực cơ. Lúc ngủ hoạt tính phó giao cảm tăng cao hơn, nên huyết áp giảm, mạch chậm. Giãn mạch ra, đôi khi có tăng hoạt độ dạ dày ruột, cơ xương thư giãn, chuyển hóa cơ sở giảm từ 10 - 30%. Điều này lí giải tại sao ngủ nhiều lại tăng cân.

Nhu cầu ngủ

Theo các khuyến nghị của Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia Hoa Kỳ (NSF) 2015 về thời lượng giấc ngủ phù hợp cho các nhóm tuổi cụ thể là:

Trẻ sơ sinh (0 đến 3 tháng): 14 đến 17 giờ mỗi ngày

Trẻ sơ sinh (4 đến 11 tháng): 12 đến 15 giờ

Trẻ mới biết đi (1 đến 2 tuổi): 11 đến 14 giờ

Trẻ mẫu giáo (3 đến 5 tuổi): 10 đến 13 giờ

Trẻ em ở độ tuổi đi học (6 đến 13 tuổi): 9 đến 11 giờ

Thanh thiếu niên (14 đến 17 tuổi): 8 đến 10 giờ

Người lớn (18 đến 64 tuổi): 7 đến 9 giờ

Người lớn tuổi (trên 65 tuổi): 7 đến 8 giờ

Nhưng điều quan trọng nhất chính là chất lượng giấc ngủ. Ngủ sâu quan trọng hơn ngủ bao lâu.

Dấu hiệu chứng tỏ cơ thể thiếu ngủ:

Dấu hiệu chính chứng tỏ cơ thể thiếu ngủ là buồn ngủ ban ngày quá mức, các dấu hiệu khác bao gồm:

Ngáp, đặc biệt là ngáp liên tục.

Ủ rũ, thần thái thiếu sức sống.

Mệt mỏi.

Cáu gắt.

Tâm trạng chán nản.

Khó học các khái niệm mới.

Hay quên.

Khả năng tập trung kém.

Thiếu động lực.

Vụng về.

Thèm ăn nhất là chất đường, tinh bột.

Giảm ham muốn tình dục (đối với người trẻ)

Mời quý độc giả đón đọc nội dung tiếp theo của phần: “Giấc Ngủ và biện pháp tăng cường giấc ngủ ngon” trong chuyên đề “Sức khỏe não bộ”

Chuyên mục được sự đồng hành của Công ty CP truyền thông chăm sóc sức khỏe Sao Đại Việt - Phòng khám chuyên khoa Y học cổ truyền.

Địa chỉ: Số 18 Nguyễn Đổng Chi, phường Cầu Diễn, quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội.

Điện thoại: 0243.207.26.26 - Di động: 084.24.89.666

www.facebook.com/toasangtroiyeuthuong

www.saodaiviet.vn

Email: saodaiviet.vn@gmail.com Youtube: Sao Đại Việt

Mọi ý kiến về bài viết, xin quý vị vui lòng liên lạc với địa chỉ trên.

BS Đỗ Nam Khánh

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Tầm soát viêm gan B miễn phí vì sức khỏe cộng đồng tại Ninh Bình

Tầm soát viêm gan B miễn phí vì sức khỏe cộng đồng tại Ninh Bình

Từ ngày 22-24/7/2025, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình sẽ tổ chức chương trình xét nghiệm sàng lọc viêm gan B miễn phí đợt 2, nhằm phát hiện sớm và phòng ngừa bệnh viêm gan B - căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể dẫn tới xơ gan, ung thư gan.
Ăn uống khoa học, góp phần nâng cao chất lượng sống cho NCT

Ăn uống khoa học, góp phần nâng cao chất lượng sống cho NCT

Quá trình lão hóa dẫn đến một loạt các thay đổi bên trong cơ thể, điển hình như sự mất cơ, da mỏng hơn và ít lượng axit trong dạ dày hơn, giảm khẩu vị... Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến cách NCT hấp thu dinh dưỡng, nếu không xử lí kịp thời có thể dẫn đến tình trạng thiếu chất.
Cứu sống bệnh nhân 64 tuổi nguy kịch nhờ phẫu thuật nội soi cấp cứu

Cứu sống bệnh nhân 64 tuổi nguy kịch nhờ phẫu thuật nội soi cấp cứu

Một bệnh nhân nữ 64 tuổi vừa được các bác sĩ khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình phẫu thuật nội soi cấp cứu thành công trong tình trạng: Viêm phúc mạc do khối u đại tràng hoại tử vỡ - biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng.
Cụ bà 93 tuổi được phẫu thuật cắt bỏ bướu giáp khổng lồ

Cụ bà 93 tuổi được phẫu thuật cắt bỏ bướu giáp khổng lồ

Đầu tháng 7/2025 vừa qua, các bác sĩ Trung tâm Ung bướu - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình đã phẫu thuật thành công, cắt bỏ khối bướu giáp khổng lồ cho cụ bà 93 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp.
Nguyên nhân và cơ chế gây bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hoá ở NCT

Nguyên nhân và cơ chế gây bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hoá ở NCT

Trong bài “Các bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hoá thường gặp ở NCT” đăng trên Tạp chí Người cao tuổi số 1 (bộ mới) ra ngày 3/7/2025, tác giả đã chỉ rõ nguy cơ bệnh tật làm suy giảm chất lượng sống của NCT. Để giúp bạn đọc phòng chống bệnh về xương khớp và rối loạn chuyển hóa, tác giả tiếp tục phân tích nguyên nhân và cơ chế gây bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hoá…

Tin khác

Phẫu thuật cột sống ít xâm lấn cho người cao tuổi: Vinmec Phú Quốc khẳng định năng lực điều trị chuyên sâu

Phẫu thuật cột sống ít xâm lấn cho người cao tuổi: Vinmec Phú Quốc khẳng định năng lực điều trị chuyên sâu
Cụ bà N.T.C 85 tuổi vừa được phẫu thuật giải ép rễ thần kinh điều trị hẹp ống sống thành công tại Bệnh viện Đa khoa Vinmec Phú Quốc (tỉnh An Giang). Chỉ sau một ngày, người bệnh đã có thể ngồi dậy và đi lại - kết quả vượt mong đợi đối với người bệnh cao tuổi có bệnh lý vùng cột sống và nền sức khỏe phức tạp.

Cứu sống bệnh nhân suy tim với khối u hiếm gặp

Cứu sống bệnh nhân suy tim với khối u hiếm gặp
Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội đã phẫu thuật thành công loại bỏ một khối u tuyến giáp khổng lồ, chèn ép nghiêm trọng khí quản, giúp nữ bệnh nhân 72 tuổi mắc suy tim độ III thoát khỏi tình trạng nguy kịch và đang hồi phục.

Kê đơn thuốc dài ngày theo Thông tư 26: Nỗ lực vì người bệnh và giảm tải hệ thống y tế

Kê đơn thuốc dài ngày theo Thông tư 26: Nỗ lực vì người bệnh và giảm tải hệ thống y tế
Thông tư 26/2025 mới được Bộ Y tế ban hành là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính y tế, hướng đến người bệnh. Một trong những nội dung nổi bật của thông tư là cho phép kê đơn thuốc điều trị bệnh mạn tính lên tới 90 ngày, thay vì tối đa 30 ngày như trước đây.

Cần 30.000 đơn vị máu điều trị, cấp cứu trong dịp hè

Cần 30.000 đơn vị máu điều trị, cấp cứu trong dịp hè
Để đảm bảo nguồn máu kịp thời cho cấp cứu và điều trị trong mùa hè, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương kêu gọi người dân đủ điều kiện sức khỏe, hãy sắp xếp thời gian tham gia hiến máu, cùng trao gửi sự sống cho người bệnh.

Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ triển khai hệ thống nội soi siêu âm, giúp pháp hiện sớm ung thư

Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ triển khai hệ thống nội soi siêu âm, giúp pháp hiện sớm ung thư
Ngày 8/7, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ khánh thành Khoa Nội soi mới với diện tích 485m², gồm 8 phòng nội soi chuyên khoa (tiêu hóa, tiết niệu, hô hấp), có khả năng tiếp nhận 150–170 lượt nội soi mỗi ngày.

Thuốc lá tiếp tục là thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu

Thuốc lá tiếp tục là thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu
Hơn 1000 đại biểu đến từ các chính phủ, tổ chức quốc tế, giới học giả và các tổ chức xã hội dân sự trên toàn thế giới tham gia Hội nghị Thế giới về Kiểm soát Thuốc lá 2025.

Các bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hóa thường gặp ở NCT

Các bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hóa thường gặp ở NCT
NCT thường đối mặt với nguy cơ cao mắc các bệnh xương khớp và rối loạn chuyển hóa do quá trình lão hóa ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Các bệnh lí như thoái hóa khớp, loãng xương, đái tháo đường, rối loạn lipid máu không chỉ làm suy giảm chất lượng sống mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời.

Hội thảo khoa học "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn"

Hội thảo khoa học "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn"
Vừa qua, Bệnh viện đa khoa Đống Đa - Chuyên khoa đầu ngành Lão khoa Hà Nội tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề "Tiếp cận quản lý toàn diện hội chứng mạch vành mạn".

Thông tư mới bổ sung danh mục kê đơn thuốc ngoại trú tối đa 90 ngày

Thông tư mới bổ sung danh mục kê đơn thuốc ngoại trú tối đa 90 ngày
Nội dung Thông tư 26/2025/TT-BYT bổ sung danh mục bệnh được kê thuốc ngoại trú đến 90 ngày, bắt buộc thông tin định danh cá nhân và siết chặt quy trình kê đơn.

Chăm sóc sức khỏe tâm thần vì cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và tự chủ cho NCT

Chăm sóc sức khỏe tâm thần vì cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và tự chủ cho NCT
Tuổi già mang đến nhiều thay đổi cả về sức khoẻ thể chất và tinh thần, chăm sóc sức khỏe toàn diện cho NCT, đặc biệt là sức khỏe tinh thần, là điều vô cùng quan trọng và cần thiết. Phóng viên (PV) Tạp chí Người cao tuổi có cuộc trò chuyện với PGS. TS Mai Đức Thảo, Trưởng khoa Thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị về các phương pháp điều trị, lời khuyên hữu ích và vai trò thiết yếu của gia đình trong hành trình giúp NCT sống vui, sống khoẻ và hạnh phúc.

Từ ngày 1/7/2025: 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh

Từ ngày 1/7/2025: 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh
Theo quy định tại Khoản 3 Điều 12 và Điểm a Điều 22 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (Luật số: 51/2024/QH15 ngày 27 tháng 11 năm 2024), 11 nhóm được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh kể từ 1/7/2025.

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quản lý chất lượng bệnh viện năm 2025 tại Cần Thơ

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quản lý chất lượng bệnh viện năm 2025 tại Cần Thơ
Vừa qua, Sở Y tế TP. Cần Thơ phối hợp Bệnh viện quốc tế Phương Châu tổ chức Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quản lý chất lượng bệnh viện trên địa bàn TP. Cần Thơ. Dự Hội thảo có đại diện các bệnh viện ở TP Cần Thơ, tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Hậu Giang và các bệnh viện tuyến Trung ương đóng trên địa bàn TP. Cần Thơ.

Người mắc bệnh gout nên chọn loại sữa nào?

Người mắc bệnh gout nên chọn loại sữa nào?
Nghiên cứu cho thấy, sữa là thực phẩm giúp hỗ trợ giảm hàm lượng axit uric trong máu, do vậy có thể làm giảm độ nghiêm trọng của bệnh gout. Nhưng không phải loại sữa đều tốt và loại sữa nào là phù hợp với người bệnh gout?...

Những lợi ích từ quả mận đối với sức khỏe

Những lợi ích từ quả mận đối với sức khỏe
Quả mận là loại trái cây mùa Hè ẩn chứa nhiều lợi ích, từ hỗ trợ tiêu hóa đến bảo vệ tim mạch và tăng cường sức khỏe tổng thể nếu ăn đúng cách...

Cứu sống bệnh nhân ngừng tim do điện giật

Cứu sống bệnh nhân ngừng tim do điện giật
Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa cứu sống nữ bệnh nhân 44 tuổi bị điện giật, rơi vào tình trạng ngừng tim ngoại viện.
Xem thêm
Tầm soát viêm gan B miễn phí vì sức khỏe cộng đồng tại Ninh Bình

Tầm soát viêm gan B miễn phí vì sức khỏe cộng đồng tại Ninh Bình

sàng lọc viêm gan B miễn phí đợt 2, nhằm phát hiện sớm và phòng ngừa bệnh viêm gan B - căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể dẫn tới xơ gan, ung thư gan.
Cứu sống bệnh nhân 64 tuổi nguy kịch nhờ phẫu thuật nội soi cấp cứu

Cứu sống bệnh nhân 64 tuổi nguy kịch nhờ phẫu thuật nội soi cấp cứu

phẫu thuật nội soi cấp cứu thành công trong tình trạng: Viêm phúc mạc do khối u đại tràng hoại tử vỡ - biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng.
Cụ bà 93 tuổi được phẫu thuật cắt bỏ bướu giáp khổng lồ

Cụ bà 93 tuổi được phẫu thuật cắt bỏ bướu giáp khổng lồ

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình đã phẫu thuật thành công, cắt bỏ khối bướu giáp khổng lồ cho cụ bà 93 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp.
Bệnh viện Quân y 175 cứu sống bệnh nhân 67 tuổi bị nhiễm độc toàn thân

Bệnh viện Quân y 175 cứu sống bệnh nhân 67 tuổi bị nhiễm độc toàn thân

Mới đây, Bệnh viện Quân y 175, TP. Hồ Chí Minh tiếp nhận và điều trị thành công bệnh nhân nữ 67 tuổi mắc hội chứng Lyell (hoại tử thượng bì nhiễm độc toàn thân – TEN), một bệnh lý hiếm gặp với tỷ lệ tử vong rất cao, đặc biệt khi diện tích tổn thương da lên đến 92% cơ thể.
Đồng hành vì sức khỏe người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn

Đồng hành vì sức khỏe người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn

Nhằm chào mừng 84 năm ngày truyền thống NCT, Ngày NCT Việt Nam (6/6/1941-6/6/2025), Bệnh viện Lê Văn Thịnh, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh phối hợp Trung tâm an sinh xã hội TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh tổ chức chương trình khám bệnh “Đồng hành vì sức khỏe người cao tuổi khó khăn”.
Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Với phương châm “Tất cả vì sự hài lòng của người bệnh”, đội ngũ nhân viên y tế của Đơn vị Lão khoa – Khoa nội 4 (Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp) luôn học hỏi trau dồi kiến thức, nâng cao năng lực, nêu cao tinh thần đoàn kết xây dựng và phát triển đơn vị, cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân.
Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Cập nhật hướng dẫn thực hành 5Đ trong điều trị tăng huyết áp

Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cu Ba (Hà Nội) vừa tổ chức chương trình sinh hoạt khoa học với chủ đề “5Đ trong điều trị tăng huyết áp (THA) – Bức tranh toàn cảnh từ lý thuyết đến thực hành”.
Bộ Y tế: Tăng cường quản lý thực phẩm chức năng, bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả

Bộ Y tế: Tăng cường quản lý thực phẩm chức năng, bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả

Tình trạng thực phẩm chức năng giả, kém chất lượng đang là vấn nạn nhức nhối. Đặc biệt, trong thời gian qua, cơ quan Cảnh sát điều tra của Bộ Công an đã triệt phá một số đường dây sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, bao gồm cả sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả.
Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Trong bối cảnh ngành công nghiệp thẩm mỹ toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, khi khái niệm “làm đẹp” không còn chỉ đơn thuần là cải thiện ngoại hình mà đã trở thành biểu hiện của một lối sống khỏe mạnh, hiện đại và thông minh – thì sự kiện hội thảo khoa họ
Phiên bản di động