Pháp luật - Bạn đọc 20/12/2019 16:52
Bài IV: Dân sự hay hình sự? Thẩm quyền của quân đội hay công an?
Xử lí nợ MB và các nhà đầu tư thứ cấp tại Bavico Nha Trang và Bavico Đà Lạt, là những vấn đề cần được đặt ra và xem xét thấu đáo, bởi tính hệ trọng của nó. Không ai có thể đùa dỡn, coi nhẹ trước sinh mệnh của một con người, một nhà đầu tư, một doanh nhân trước pháp luật. Có công thì thưởng, có tội thì phạt; “phải trái phân minh, nghĩa tình trọn vẹn”.
Ngày 24/10/2019, ông Đinh Tiến Sử bị Cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, xảy ra tại Công ty Bạch Việt. Theo quyết định truy nã: “Ông Sử có hành vi bán căn hộ đang thế chấp tại MB cho nhiều người dân, tại 2 dự án khách sạn Bavico Nha Trang và Bavico Đà Lạt đang thế chấp ngân hàng”.
Phải thừa nhận, việc cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng ban hành quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định khởi tố bị can ông Đinh Tiến Sử về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015, là một điều đang dậy sóng, chẳng những đối với các cơ quan có thẩm quyền, ngành chức năng, giới luật sư, báo chí, mà cả dư luận xã hội. Băn khoăn, thắc mắc ở chỗ:
Hợp đồng tín dụng và thế chấp tài sản gắn liền với đất giữa Công ty Bạch Việt và MB, là khách sạn Bavico Nha Trang, khi khách sạn mới chỉ có 207 phòng lưu trú (theo Hợp đồng kinh tế số 1988); nhưng sau khi Bạch Việt được cấp Giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh; số phòng khách sạn được nâng lên 323 phòng. Mặc dù chênh lệch giữa số phòng mới và cũ, so với số phòng nhà đầu tư thứ cấp là 116/103, nhưng tổng giá trị tài sản thực tế so với số tiền vay vẫn chênh lệch quá cao, 185 tỉ đồng/1.041 tỉ đồng. Do đó, không thể nói ông Sử đã thế chấp Bavico Nha Trang cho MB rồi, còn bán cho nhà đầu tư khác, nên phạm tội “Lừa đảo”. Đối với Bavico Đà Lạt, Hợp đồng tín dụng và thế chấp tài sản giữa Công ty Bạch Việt và MB vẫn còn nguyên giá trị. Nghĩa là Bavico Đà Lạt đang là tài sản bảo đảm tiền vay cho MB. Còn việc 56 nhà đầu tư góp vốn bằng Hợp đồng hợp tác đầu tư với Bạch Việt vào Bavico Đà Lạt, lại không bị điều chỉnh bởi Hợp đồng thế chấp tài sản; do đó không thể cho là Bạch Việt bán căn hộ condotel đã thế chấp cho MB, như Cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng lấy làm căn cứ!? Thực tế ở Đà Lạt không có căn hộ condotel, nên không thể nói Bạch Việt bán căn hộ condotel.
Như vậy có thể nói, số căn hộ du lịch hay còn gọi là condotel, mà các nhà đầu tư thứ cấp đầu tư, hoặc mua của Công ty Bạch Việt ở Bavico Nha Trang, là số căn hộ nằm ngoài tài sản mà Bạch Viêt đã thế chấp MB. Do đó, không có chuyện “Bạch Việt lấy tài sản đã thế chấp cho MB bán cho nhiều người khác”. Tương tự, số tiền các nhà đầu tư thứ cấp góp vốn kinh doanh ở Bavico Đà Lạt, chứ không phải tiền mua các căn hộ condotel, như Cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng lấy làm căn cứ để khởi tố ông Đinh Tiến Sử, về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
 |
| Khách sạn Bavico Nha Trang, một cơ sở nghỉ dưỡng đẹp, cao cấp ở vị trí đắc địa tại TP Nha Trang |
Để làm rõ hành vi của ông Đinh Tiến Sử “lừa dối các nhà đầu tư thứ cấp”, như Cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng quy kết hay không, chúng ta phải xem xét hành vi đó được thể hiện như thế nào? Công ty Bạch Việt xây căn hộ condotel tại Bavico Nha Trang, khi có chủ trương của Chính phủ, được Tỉnh ủy, UBND tỉnh Khánh Hòa chấp nhận; các nhà đầu tư thứ cấp tự nguyện góp vốn. Thực tế, các nhà đầu tư thứ cấp đã nhận căn hộ, đưa vào kinh doanh, nhận hoa hồng theo cam kết. Khả năng không thực hiện được như cam kết trong thời gian tiếp theo, như chúng tôi trình bày, không phải là do “ông Sử gian dối lừa đảo để chiếm đoạt”. Thực tế, như các cấp có thẩm quyền là Quân ủy Trung ương, Quân khu V, Quân khu VII, UBND tỉnh Khánh Hòa, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa… đã trả lời các nhà đầu tư thứ cấp: Tranh chấp đó là dân sự chứ không phải hình sự. Các nhà đầu tư thứ cấp đã gửi đơn đến TAND TP Nha Trang và đang được Tòa xem xét giải quyết dân sự. Từ đó, có cơ sở để cho rằng hành vi của ông Đinh Tiến Sử không có dấu hiệu gian dối, nên việc khởi tố ông về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, là có dấu hiệu oan sai.
Hợp đồng tín dụng giữa Công ty Bạch Việt và MB, cũng như Hợp đồng đầu tư và hợp tác kinh doanh căn hộ du lịch với các nhà đầu tư thứ cấp, đang trong thời gian có giá trị pháp luật. Trong hai loại hợp đồng đều có điều khoản xử lí vô hiệu, tùy từng trường hợp cụ thể. Khi gặp trục trặc, Công ty Bạch Việt và các nhà đầu thứ cấp chưa bàn luận kĩ, để tìm giải pháp xử lí, nhưng Cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng lại khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Đinh Tiến Sử, về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, theo chúng tôi có biểu hiện vội vàng và chưa đầy đủ căn cứ pháp lí.
Giá trị tài sản có thật giữa hai khách sạn Bavico Nha Trang và Bavico Đà Lạt là quá lớn, đối với giá trị tiền vay của MB và các nhà đầu tư thứ cấp, tỉ lệ gần 1/4 = 600 tỉ đồng/2.000 tỉ đồng. Tài sản đó là hiện hữu, ai cũng thấy được, Công ty Bạch Việt và ông Đinh Tiến Sử sẵn sàng thanh lí và thừa sức để thanh toán công nợ. Do đó, khi Cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng khởi tố ông Đinh Tiến Sử về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, đã gây bất ngờ trong những cơ quan, đơn vị và cá nhân hiểu biết vụ việc.
Tài sản bảo đảm thế chấp nguồn vay cho MB đang hiện hữu (nghĩa là MB chưa mất tài sản). Tương tự, khách hàng mua căn hộ codontel Nha Trang, thì căn hộ vẫn còn đó, không liên quan đến tài sản thế chấp bảo đảm tiền vay của MB. Như vậy, liệu MB và nhà đầu tư thứ cấp tố cáo ông Đinh Tiến Sử “lừa đảo chiếm đoạt tai sản”, đã đúng pháp luật?
Trường hợp có đủ căn cứ xác định ông Đinh Tiến Sử phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, thì Cơ quan ĐTHS Bộ Quốc phòng khởi tố, hay Cơ quan CSĐT ngành Công an khởi tố? Nói cách khác, là thẩm quyền thụ lí vụ án này thuộc cơ quan nào?
Ở vụ án này (nếu là hình sự), thì cả hai yếu tố về con người và tài sản, đều không liên quan đến quân đội. Tài sản MB chưa bị xâm hại. Người trong các đơn vị quân đội không có liên quan. Vậy Cơ quan ĐTHS, Bộ Quốc phòng khởi tố ông Đinh Tiến Sử về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, liệu đã đúng quy định của pháp luật?
