Trung Đông - Bản đồ mới và một lộ trình không có sẵn

Việc thiết lập quan hệ ngoại giao tới đây giữa Israel với hai quốc gia vùng Vịnh (Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và Bahrain) là một phần của tiến trình hợp tác an ninh vốn đang diễn ra ở Trung Đông từ nhiều năm nay.

Hồi kết của sự thù địch

Một số quốc gia Arab như Sudan, Saudi Arabia, Oman và Kuwait được cho là đang cân nhắc kí kết thỏa thuận hòa bình với Israel. Một hoặc hai nước trong số này có thể vẫn còn do dự. Còn Saudi Arabia, mặc dù ủng hộ tiến trình bình thường hóa khu vực với Israel, nhưng có thể không thừa nhận mối quan hệ chính thức với Israel. Thế nhưng, điều đó không quan trọng. Ngay cả khi không thiết lập mối quan hệ chính thức, tất cả những nước này đều có ý thức chung là kết thúc sự thù địch với nhà nước Do Thái.

Giờ đây, khi nhìn vào bản đồ khu vực Trung Đông sẽ thấy liên minh Israel-UAE có thể tiếp cận hàng hải hầu như không bị cản trở ở ba phía của Bán đảo Arab: Biển Đỏ, biển Arab và vịnh Persia với cản trở duy nhất là từ quốc gia Qatar và Yemen. Trong khi đó, sự hiện diện quân sự ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở Djibouti và có thể cả ở TP Port Sudan của Sudan vẫn sẽ là yếu tố mang tính trung lập liên quan đến mối quan hệ hợp tác an ninh mới giữa Israel và các nước Arab. Mối quan hệ này có thể sẽ vượt ra khỏi lĩnh vực hàng hải và bao hàm cả lĩnh vực chiến sự cũng như an ninh công nghệ cao trong tất cả các khía cạnh.

0306 332201988733
Israel kí thỏa thuận với UAE và Bahrain tại Nhà Trắng (Mỹ)

Trung Đông hiện đang trong quá trình chuyển đổi phức tạp. Trong hàng chục năm qua, kể từ những năm 1960, các chế độ chuyên quyền thuộc đảng xã hội phục hưng Arab ở Syria và Iraq đã tổ chức một mặt trận chống lại Israel. Tuy nhiên, những nước này, cùng với Libya mang tư tưởng cấp tiến, hiện đang suy yếu. Trong khi đó, Palestine, Qatar và các lực lượng theo dòng Hồi giáo Shiite ở Lebanon hiện đều từ bỏ mặt trận này, vì vậy mặt trận chống Israel hiện đang phải dựa vào sự hậu thuẫn của Thổ Nhĩ Kỳ và Iran.

Hàng thập kỉ trong vài tuần?

So với Thổ Nhĩ Kỳ, Iran có thể yếu thế hơn. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan vẫn có thể điều hành đất nước trong một khuôn khổ các đảng phái chính trị đối địch phần nào mang tính dân chủ, kèm theo đó là mạng lưới các nhà báo và thị trưởng độc lập. Trong khi đó, chế độ của lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei ở Iran lại thiết lập nên một nền chính trị thần quyền cực đoan vốn rất khác biệt so với chế độ của Erdogan ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoài ra, khác với Thổ Nhĩ Kỳ, chính quyền Iran phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu khí vốn đang trong tình trạng suy giảm, ngay cả khi việc một số quốc gia Arab đạt được thỏa thuận bình thường hóa quan hệ với Israel đã đe dọa vị thế của Tehran ở vùng Vịnh.

Liệu có khi nào, như một phần của tiến trình này, hàng thập kỉ sẽ xảy ra ở Iran chỉ trong vài tuần hay không; không phải ngay lúc này mà có thể là trong nhiệm kì tổng thống tiếp theo của Mỹ. Nói tóm lại, cuộc đấu tranh để chinh phục Iran đã bắt đầu ngay từ khi hình thành liên minh mới giữa Israel và các nước Arab vùng Vịnh.

Chúng ta đang ở một thời kì mới: Một mối quan hệ hợp tác vừa rõ ràng vừa ngầm ẩn giữa Israel và các nước Arab, sự bành trướng của Thổ Nhĩ Kỳ theo kiểu tân đế chế Ottoman và một cuộc khủng hoảng nội bộ Iran, tất cả đều bị bao phủ bởi cái bóng kinh tế ngày một lan rộng của Trung Quốc.

Không còn thời gian để Mỹ rút khỏi Trung Đông, hay thậm chí coi đó là một khu vực không có sự liên quan đến các khu vực khác. Thực ra, Trung Đông là một phần cơ bản của khu vực Á-Âu. Do đó, trong nhiệm kì tổng thống tiếp theo, đã đến lúc Mỹ cần tìm cách mở rộng và củng cố hòa bình giữa Israel với các nước Arab - tất cả đều nhằm quản lí một cách thông minh sự lớn mạnh tầm ảnh hưởng của Trung Quốc ở khắp khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Minh Ngọc (Tổng hợp)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Đưa vào khuôn khổ

Đưa vào khuôn khổ

Việc Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (ĐHĐ LHQ) lần đầu tiên thông qua nghị quyết mang tính bước ngoặt về thúc đẩy các hệ thống Trí tuệ nhân tạo (AI) "an toàn, bảo mật và đáng tin cậy" được đánh giá là bước đi mang tính lịch sử…
Chia sẻ nguồn “huyết mạch” của nhân loại

Chia sẻ nguồn “huyết mạch” của nhân loại

Như khẳng định của Tổng Thư kí Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres, "nước là huyết mạch của thế giới", đây là nguồn tài nguyên đặc biệt quan trọng, quyết định sự tồn vong và an sinh của nhân loại bởi con người không thể sống thiếu nước quá 3 ngày. Tiếp cận nguồn nước cũng là quyền cơ bản của con người, là điều kiện tiên quyết đối với phát triển bền vững, hòa bình và thịnh vượng…
Diệt trừ “virus” phá hoại sự đoàn kết

Diệt trừ “virus” phá hoại sự đoàn kết

Ngày Quốc tế Xóa bỏ phân biệt chủng tộc hằng năm là dịp gửi đi thông điệp kêu gọi các nước chung tay đẩy lùi "virus" nguy hiểm đang gây chia rẽ thế giới nói chung và bào mòn xã hội của từng quốc gia nói riêng…
Indonesia: Kì vọng chính sách đối ngoại của người tiền nhiệm

Indonesia: Kì vọng chính sách đối ngoại của người tiền nhiệm

Ông Prabowo Subianto, người được Ủy ban bầu cử quốc gia Indonesia (KPU) tuyên bố là người thắng cuộc, được biết đến là nhà lãnh đạo có tư duy chiến lược và là người theo chủ nghĩa dân tộc, chú trọng các khía cạnh quốc phòng. Ông Prabowo cũng được đánh giá cao trong lĩnh vực ngoại giao và quan hệ quốc tế. Bằng chứng có thể thấy từ sự hợp tác giữa các nước về quốc phòng, an ninh, cử lực lượng gìn giữ hòa bình đến một số khu vực xung đột và hỗ trợ nhân đạo...
Ván bài an toàn

Ván bài an toàn

Thị trường, giới đầu tư và không ít người dân Mỹ đang chờ đợi một đợt cắt giảm lãi suất cơ bản của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Ngân hàng trung ương - Fed). Tuy nhiên, nhiều tín hiệu cho thấy Fed sẽ “chơi” ván bài an toàn và không vội vàng nới lỏng chính sách tiền tệ trong ngắn hạn…

Tin khác

Mối đe dọa lâu dài với Gaza

Mối đe dọa lâu dài với Gaza
Trong hơn 5 tháng qua, quân đội Israel đã tấn công Dải Gaza để trả đũa cuộc đột kích của Hamas ngày 7/10 năm ngoái. Ngoài việc pháo kích dữ dội hàng ngày và nạn đói có nguy cơ lan rộng khắp dải đất ven biển đang trải qua một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn, đạn chưa nổ cũng là một mối nguy hiểm chết người không kém đang rình rập người dân Gaza...

Mở thêm nhiều cánh cửa hợp tác

Mở thêm nhiều cánh cửa hợp tác
Lãnh đạo Malaysia, Philippines và Thái Lan - 3 trong số 6 nền kinh tế lớn nhất thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vừa lần lượt công du các nước châu Âu, trong đó đều thăm Đức, đầu tàu kinh tế của Liên minh châu Âu (EU)…

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga
Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.

Nga công bố chiến thắng áp đảo của Tổng thống Vladimir Putin

Nga công bố chiến thắng áp đảo của Tổng thống Vladimir Putin
Ông Putin tái đắc cử Tổng thống Liên bang Nga khi giành được 87,97% số phiếu trong cuộc bầu cử kéo dài ba ngày từ 15-17/3.

Động lực khiến Armenia “xoay trục” khỏi Nga

Động lực khiến Armenia “xoay trục” khỏi Nga
Chính quyền Armenia đang đặt mục tiêu giải quyết các vấn đề trong nước bằng cách tiếp cận chính sách đối ngoại đa chiều thay vì chọn bên giữa phương Tây hoặc Nga…

Cục diện phức tạp

Cục diện phức tạp
Ngày 11/3, quốc kì của Thụy Điển được kéo lên tại trụ sở Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Brussels (Bỉ), đánh dấu quốc gia Bắc Âu chính thức trở thành thành viên thứ 32 của liên minh quân sự lớn và lâu đời nhất thế giới này…

Những thách thức quốc phòng của châu Âu

Những thách thức quốc phòng của châu Âu
Nhìn chung, nhiều người nhất trí rằng, châu Âu cần chi nhiều hơn cho quốc phòng, nhưng vẫn còn câu hỏi về việc có thể đạt được điều này bao nhiêu và nhanh như thế nào…

Tìm chìa khóa mở cánh cổng Nhà Trắng

Tìm chìa khóa mở cánh cổng Nhà Trắng
Thông điệp liên bang của Tổng thống Mỹ Joe Biden năm nay được đánh giá là “cơ hội vàng” để chủ nhân thứ 46 của Nhà Trắng củng cố vị thế, xóa bỏ những lo ngại về vấn đề tuổi tác, đồng thời chứng minh cho cử tri thấy rằng ông xứng đáng được lựa chọn để tiếp tục chèo lái con thuyền nước Mỹ trong 4 năm tiếp theo…

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024
Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.

Thách thức mới của ông Trump trên đường trở lại Nhà Trắng

Thách thức mới của ông Trump trên đường trở lại Nhà Trắng
Trước những khoản chi phí pháp lí và các khoản thanh toán tăng vọt, cựu Tổng thống Donald Trump đang gấp rút tìm các nhà tài trợ lớn cho chiến dịch tranh cử của mình trong cuộc đua vào Nhà Trắng với Tổng thống đương nhiệm Joe Biden.

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden
Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.

Nga tiếp tục tạo được “tiếng vang” ở Trung Á

Nga tiếp tục tạo được “tiếng vang” ở Trung Á
Bất chấp nỗ lực ngoại giao con thoi của phương Tây ở Trung Á nhằm cô lập Nga, khu vực này vẫn coi trọng mối quan hệ với Moskva vì một số lí do đặc biệt.

Facebook sập toàn cầu, cổ phiếu công ty mẹ bốc hơi gần 3 tỷ USD

Facebook sập toàn cầu, cổ phiếu công ty mẹ bốc hơi gần 3 tỷ USD
Tối muộn 5/3, nhiều người dùng facebook tại Việt Nam cho biết, tài khoản của họ bỗng nhiên mất kết nối, buộc phải đăng nhập lại. Hệ thống chỉ hiển thị thông báo "Phiên làm việc đã kết thúc" trên mọi thiết bị đang đăng nhập và bị thoát không rõ lý do. Khi thử đăng nhập lại cũng không thành công dù nhập đúng thông tin tài khoản.

Mọi ngả đường sẽ dẫn tới kịch bản “tái đấu”?

Mọi ngả đường sẽ dẫn tới kịch bản “tái đấu”?
Tháng 3, cuộc bầu cử Mỹ 2024 bước vào giai đoạn tăng tốc với ngày bầu cử “Siêu thứ Ba” mang ý nghĩa bước ngoặt trong tiến trình hai đảng Dân chủ và Cộng hòa lựa chọn gương mặt đại diện ra tranh cử tổng thống vào ngày 5/11 tới…

Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia: Thảo luận về quan hệ đối tác cho tương lai

Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia: Thảo luận về quan hệ đối tác cho tương lai
Từ ngày 4-6/3, Hội nghị cấp cao đặc biệt kỉ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ASEAN-Australia được tổ chức tại thành phố Melbourne với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, Australia và Tổng Thư kí ASEAN. Thủ tướng Timor Leste được mời tham dự hội nghị lần này với tư cách quan sát viên…
Xem thêm
Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Putin – lựa chọn của nước Nga

Tổng thống Vladimir Putin giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quan trọng của Nga, chỉ dấu cho thấy sự ủng hộ nhiệt thành của dân chúng Nga với nhà lãnh đạo đất nước.
Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Chủ của các hạng mục giải thưởng của Oscar 2024

Sáng 11/3 (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscar 2024 đã được khai mạc tại nhà hát Nhà hát Dolby, TP. Los Angeles, Mỹ. Đây là sự kiện điện ảnh lớn nhất thế giới cũng là giải thưởng danh giá được nhiều người quan tâm, chờ đợi.
Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Danh tính thủy thủ người Việt thiệt mạng trên tàu bị Houthi tấn công ở Vịnh Aden

Ngày 7/3, hãng thông tấn AP của Mỹ đưa tin, lực lượng Houthi ở Yemen tấn công tên lửa vào tàu chở hàng True Confidence ở Vịnh Aden vào ngày 6/3. Trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, trong đó 1 người thiệt mạng.
Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Động đất mạnh tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: WHO cảnh báo số nạn nhân có thể còn tăng

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã bày tỏ quan ngại rằng số người thiệt mạng trong thảm họa động đất xảy ra tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria sẽ còn tiếp tục tăng cao.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.
Phiên bản di động