Ngày 3/7/2013, TAND tỉnh Quảng Bình có Quyết định tạm đình chỉ vụ án hình sự số 369/HSPT-QĐ với lí do: Ngày 10/4/2013, Trung tâm Giám định y khoa - pháp y tỉnh Quảng Bình có Kết luận số 11/GĐPYTT: “Cao Xuân Ba bị bệnh tâm thần phân liệt/chậm phát triển. Bệnh động kinh xuất hiện từ khi nhỏ, hiện tại hết co giật nhưng vẫn còn hay đau đầu, lớn lên thiểu năng trí tuệ. Bệnh tâm thần phân liệt xuất hiện từ năm 2007 đến nay”. HĐXX phúc thẩm thấy cần phải tạm đình chỉ vụ án, để thực hiện biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với bị cáo Ba.
Sau Quyết định số 02/2014/QĐ-CA ngày 31/10/2014 của TAND huyện Minh Hóa; Quyết định thi hành án phạt tù số 33/2014 ngày 6/8/2014 ngày 23/1/2018 của Cơ quan thi hành án, Công an huyện Minh Hóa, đối với Cao Xuân Ba đang được tại ngoại; Thông báo số 42/TB-CQTHAHS áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với Cao Xuân Ba về hành vi: “cố ý gây thương tích”. Án phạt 3 năm tù, thời gian còn lại phải chấp hành 2 năm 6 tháng 5 ngày. Ngày 8/1/2018, Trung tâm Giám định pháp y tâm thần khu vực miền Trung có Kết luận số 19/KLGĐTC: “Cao Xuân Ba động kinh thể hỗn hợp rối loạn tâm thần, mất khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi, cần được điều trị bắt buộc”.
Ngày 22/1/2018, TAND tỉnh Quảng Bình ra Quyết định số 02/2018/QĐ-CA, áp dụng biện pháp “bắt buộc chữa bệnh đối với Cao Xuân Ba”. Ngày 1/2/2018, Công an huyện Minh Hóa có Thông báo số 49/TB-CQTHAHS với nội dung: “Ngày 31/1/2018, Cơ quan Thi hành án hình sự , Công an huyện Minh Hóa đã làm thủ tục đưa người có quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại Bệnh viện tâm thần Đà Nẵng”.
Ngày 28/9/2018, Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền Trung lại có Kết luận số 890/KLGĐTC, có nội dung: “Vẫn nhức đầu; còn cơn co giật tay, chân, trợn mắt, sùi bọt mét, mất ý thức; các cơn rối loạn tâm thần: tự cắt tay, cắt cổ xảy ra vô cớ, sau cơn không nhớ gì…”.
Ngày 25/11/2018, Trại giam Đồng Sơn có Văn bản số 1016 CV/TGĐS: “Ngày 21/11/2018, trại giam Đồng Sơn nhận được Đơn khiếu nại của ông Cao Xuân Thiên, về việc con trai ông đang bị bệnh tâm thần, nhưng phải đi chấp hành án phạt tù tại trại giam… Vậy, ý kiến của trại giam Đồng Sơn: “Ngày 2/11/2018, Công an tỉnh Quảng Bình chuyển đến trại giam Đồng Sơn, bàn giao Cao Xuân Ba tội “Cố ý gây thương tích”, bắt ngày 15/11/2017. Án phạt tù 3 năm (được trừ thời gian bắt buộc chữa bệnh từ ngày 17/9/2013 đến 11/3/2014 là 5 tháng 25 ngày). Đối chiếu với Luật Thi hành án hình sự năm 2010, Công an tỉnh Quảng Bình đến bàn giao, trại giam Đồng Sơn tiếp nhận: Bản án hình sự phúc thẩm số 72/2014/HSPT ngày 23/7/2014 của TAND tỉnh Quảng Bình; Quyết định thi hành án phạt tù số 33//2014/QĐ-CA ngày 6/8/2014 của TAND huyện Minh Hóa; Quyết định số 41/2018/QĐ-TA ngày 23/10/2018 của TAND tỉnh Quảng Bình: “Đình chỉ biện pháp bắt buộc chữa bệnh” đối với người bị kết án Cao Xuân Ba, lí do: “Không phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh theo quy định của pháp luật. Đơn vị chỉ thực hiện chức năng tiếp nhận”.
Sau khi nhận được thông tin do trại giam Đồng Sơn cung cấp, ông Cao Xuân Thiên bức xúc khiếu nại:
1. Vì sao TAND tỉnh Quảng Bình không gửi thông báo cho ông Thiên, người giám hộ, là bố đẻ của Cao Xuân Ba biết ngày giờ xét xử bị cáo, mà phải “bí mật”?
2. Điều 21 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định: “Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự”. Vậy, Quyết định số 41: “Đình chỉ biện pháp bắt buộc chữa bệnh tâm thần” đối với bị cáo Ba là trái luật?
3. Không cho chữa bệnh, không những chồng chéo, mâu thuẫn với Quyết định số 30/TA-HS của TAND tỉnh Quảng Bình: “Trưng cầu giám định pháp y tâm thần”; Kết luận giám định pháp y tâm thần số 890/KLGĐTC của Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền Trung; mà còn đi ngược lại chính sách nhân đạo của pháp luật đối với người bị bệnh tâm thần?
Những câu hỏi trên, đến nay Chánh án TAND tỉnh Quảng Bình vẫn chưa trả lời cho gia đình ông Thiên.
Ngày 27/12/2018, TAND Tối cao có Công văn số 246/TANDTC/VP, chuyển đơn của ông Thiên đến TAND Cấp cao tại Đà Nẵng, để xem xét giải quyết. Nhưng, hiện vụ việc vẫn “dậm chân tại chỗ”.
Những ngày đầu năm 2019, gia đình ông Thiên vào thăm con trai tại trại giam Đồng Sơn, được biết bệnh tật của bị án Ba ngày càng nghiêm trọng, bởi không còn biết gì, nom Ba ngày càng tiều tụy. Cả gia đình kêu cứu năm này qua năm khác, nhưng Ba vẫn chưa được cho đi điều trị bệnh tâm thần nặng.
Câu hỏi gia đình được đặt ra: nếu không cho Cao Xuân Ba chữa bệnh, để sức khỏe ngày càng suy kiệt, nguy cơ đến tính mạng, lúc đó ai sẽ là người chịu trách nhiệm?