Quốc tế 24/07/2020 11:42
Tổng thống Lukashenko nghi ngờ Nga dùng chiêu xấu để giữ Belarus
Ngày 28/6, phát biểu trên kênh truyền hình Belarus-1, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho rằng Moscow không thể để mất Minsk - đồng minh cuối cùng còn lại thời hậu Xô Viết.
Theo ông Lukashenko, Belarus là nước tiêu thụ khí đốt của Nga lớn thứ hai sau Đức và cũng mua một lượng lớn dầu mỏ của Nga, vì vậy Belarus rất quan trọng với Nga về cả kinh tế lẫn chính trị. Và Nga buộc phải tìm mọi cách giữ bằng được Belarus.
Nhà lãnh đạo Belarus cho rằng, Kremlim đã can thiệp vào tình hình nội trị của Belarus, cụ thể là cuộc bầu cử Tổng thống Belarus sắp diễn ra.
Tuy nhiên, phát ngôn viên của Tổng thống Nga, Dmitry Peskov đã ngay lập tức bác bỏ cáo buộc của Tổng thống Alexander Lukashenko: “Chỉ có thể có một câu trả lời dứt khoát là Nga chưa bao giờ can thiệp, không can thiệp và sẽ không bao giờ can thiệp vào bất kì quy trình bầu cử của đất nước nào, chứ nói gì đến các quy trình bầu cử ở Belarus - đồng minh của chúng tôi”.
 |
| Tổng thống Belarus Lukashenko và Tổng thống Nga Putin Ảnh: AFP |
Ngày 19/6, ông Lukashenko cho biết chính quyền của ông đã đập tan một âm mưu đảo chính theo kiểu cuộc “Cách mạng nhân phẩm” EuroMaidan ở Ukraine. Ai cũng nhận diện “những người bạn mới” đứng sau trò chơi này. Song nay thật bất ngờ Nga lại bị nhà lãnh đạo Belarus nghi là can thiệp vào tiến trình mà có thể gạt ông khỏi vũ đài chính trị.
Hai toan tính của Tổng thống Lukashenko
Thứ nhất, Tổng thống Lukashenko muốn nhờ “những người bạn mới” giúp giữ ghế. Ngày 19/6, tại cuộc họp với các cơ quan chính phủ Belarus, Tổng thống Lukashenko cho biết, lợi ích chính trị của Belarus đến từ cả hướng Đông và hướng Tây, song độc lập và chủ quyền quốc gia là quan trọng nhất. “Đối với tôi, không có giá trị nào lớn hơn một đất nước Belarus độc lập và có chủ quyền. Tôi sẽ làm bất cứ điều gì để giữ cho đất nước này được nguyên vẹn”.
Khi Nga bị nghi can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống sắp tới tại Belarus là đã ảnh hưởng tới độc lập và chủ quyền của Belarus, buộc Tổng thống Lukashenko phải thực hiện chức năng của mình và tình đồng minh Nga - Belarus sẽ bị suy giảm. Thì đây chính là lúc Belarus cần được “những người bạn mới” giúp. Lúc đó mối lo từ đối thủ Viktor Babariko, thủ lĩnh chính trị đối lập nguy hiểm nhất của ông Lukashenko trước cuộc bầu cử tổng thống sẽ được hóa giải. Đây là một tính toán quyền lực của ông Lukashenko.
Thứ hai, Tổng thống Lukashenko muốn Belarus nhận được tối đa lợi ích về kinh tế từ Nga, nhưng chỉ cho Nga nhận tối thiểu lợi về chính trị từ Belarus. Có thể thấy Tổng thống Lukashenko đang cố tạo đòn bập bênh lợi ích với Nga, khi khẳng định với Tổng thống Putin là Nga không thể để mất Belarus, song cũng không thể giữ được Belarus trước những cơn “gió độc” thổi lại từ hướng Tây.
Tuy nhiên, theo giới phân tích, đây là tính toán vô cùng mạo hiểm với cả Belarus và chính ông Lukashenko. Bởi Belarus mất độc lập ngay từ khi xác lập quan hệ với Mỹ - phương Tây thể hiện qua mệnh đề: Minsk thay đổi - phương Tây bỏ trừng phạt.
Phương Tây hướng tới “những anh em cũ của Nga” luôn với mục đích lớn nhất là làm hại Nga và gây bất ổn. Vì vậy, Belarus sẽ không thể yên ổn vì không thể loại bỏ những “yếu tố có tính chất Nga” mang tính mặc định.
“Những anh em cũ của Nga” khi đã bắt tay với “những người bạn mới” thì cũng gần như mất luôn cơ hội quay lại với Nga. Belarus không phải là ngoại lệ.
Có thể thấy, tính toán của Tổng thống Lukashenko đã khiến Belarsu đối mặt nguy cơ “được ăn cả”, nhưng “ngã không thể về không”. Với thực tế như vậy, liệu sinh mệnh chính trị của ông Lukashenko có được bảo đảm bởi “những người bạn mới”?
Rõ ràng, thông điệp mà Tổng thống Lukashenko gửi tới Tổng thống Putin là “thông điệp nguy hiểm”, chỉ có điều nó chưa hẳn nguy hiểm cho đối phương, nhưng chắc chắn nguy hiểm với chính bản thân ông.
