Mang ánh sáng và niềm tin đến những nơi người cao tuổi cần nhất

PV: Được biết DND là đơn vị đồng hành với chương trình “Mắt sáng cho NCT”. Xin bác sĩ chia sẻ đôi điều về tham gia của DND trong chương trình lần này và Chương trình quan trọng đối với NCT như thế nào?

Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh: Chương trình "Mắt sáng cho NCT" do Hội NCT Việt Nam phối hợp Bộ Y tế phát động, nhằm chăm sóc, tầm soát và điều trị các bệnh về mắt cho NCT, đặc biệt là nhóm NCT thuộc gia đình chính sách và hoàn cảnh khó khăn. Bệnh viện Mắt Quốc tế DND rất vinh dự tham gia chương trình với vai trò khám sàng lọc, tư vấn và phẫu thuật, đặc biệt là bệnh đục thủy tinh thể - nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở NCT.

Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh

Như chúng ta đã biết, NCT thường gặp nhiều vấn đề về mắt nhưng không phải ai cũng có điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Phát hiện và điều trị sớm giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, duy trì khả năng tự chăm sóc và giảm gánh nặng xã hội.

Ở chương trình lần này, bên cạnh khám chữa các bệnh về mắt cho NCT, DND còn tập trung lan tỏa kiến thức chăm sóc mắt và hướng dẫn cho NCT tự phát hiện những dấu hiện bất thường về mắt, góp phần nâng cao hiệu quả chăm sóc mắt bền vững trong cộng đồng.

DND ưu tiên khám và phát hiện sớm bệnh đục thủy tinh thể - bệnh lí phổ biến, ảnh hưởng lớn đến thị lực nhưng tiến triển âm thầm, dễ bị bỏ qua. Phẫu thuật sớm giúp NCT giữ được thị lực, cải thiện sinh hoạt hằng ngày và sống độc lập hơn. Ngoài ra, chúng tôi cũng khám sàng lọc toàn diện các bệnh mắt khác, tư vấn, điều trị kịp thời và cấp thuốc miễn phí với những trường hợp như mộng, quặm, viêm mắt cấp.

PV: NCT thường gặp nhiều vấn đề về mắt do quá trình lão hóa, như đục thủy tinh thể, glaucoma, thoái hóa hoàng điểm... Nếu không được điều trị kịp thời, những vấn đề này có thể dẫn đến giảm thị lực nghiêm trọng hoặc mù lòa. Chương trình nhằm giúp NCT có thể tiếp cận với dịch vụ chăm sóc mắt tốt nhất, thưa bà?

Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh: Đúng vậy, NCT là nhóm đối tượng dễ gặp các bệnh lí về mắt do quá trình lão hóa tự nhiên, điển hình như đục thủy tinh thể,

glaucoma (cườm mắt), hay thoái hóa hoàng điểm tuổi già. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, những bệnh lí này có thể dẫn đến suy giảm thị lực nghiêm trọng, thậm chí mù lòa, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống, khả năng sinh hoạt và sức khỏe tinh thần của NCT.

Chính vì thế, Chương trình "Mắt sáng cho NCT" ra đời với mục tiêu rất thiết thực và ý nghĩa: Giúp NCT, đặc biệt là những NCT sống ở vùng sâu, vùng xa hoặc có hoàn cảnh khó khăn, có cơ hội được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc mắt hiện đại, an toàn và hiệu quả.

PV: Xin bà cho biết những dịch vụ mắt nào sẽ được DND ưu tiên cho chương trình này?

Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh: Trong khuôn khổ chương trình, Viện chúng tôi ưu tiên hàng đầu việc khám và phát hiện sớm bệnh lí đục thủy tinh thể - một trong những nguyên nhân chính gây suy giảm thị lực và mù lòa ở NCT.

Thực tế, có rất nhiều bệnh lí về mắt ở NCT, nhưng đục thủy tinh thể là bệnh có thể điều trị hiệu quả trong khuôn khổ chương trình như thế này, mang lại lợi ích rõ rệt và thiết thực nhất. Tuy nhiên, đây lại là căn bệnh mà nhiều người dân thường chủ quan, vì nó tiến triển âm thầm, không gây đau nhức, không có triệu chứng cấp tính rõ ràng để thúc đẩy người bệnh đi khám. Chỉ đến khi thị lực giảm nghiêm trọng, thậm chí gần như không nhìn thấy, thì lúc đó điều trị sẽ khó khăn hơn và ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống.

Do đó, việc chủ động tầm soát và can thiệp sớm bệnh lí đục thủy tinh thể là cực kì quan trọng, giúp NCT giữ được thị lực, cải thiện sinh hoạt hằng ngày và sống độc lập hơn. Bên cạnh phẫu thuật đục thủy tinh thể, DND cũng thực hiện khám sàng lọc toàn diện các bệnh lí về mắt. Với những trường hợp phát hiện các vấn đề khác như mộng, quặm, viêm mắt cấp… chúng tôi sẽ tư vấn điều trị ngay tại chỗ, bao gồm cả thực hiện tiểu phẫu (nếu cần) và cấp phát thuốc miễn phí. Mục tiêu của chúng tôi là giúp NCT không chỉ được chẩn đoán đúng mà còn được điều trị kịp thời, đầy đủ, phù hợp với tình trạng của từng người.

PV: Chương trình lần này có gì đặc biệt so với các chương trình chăm sóc mắt mà DND đã từng tham gia?

Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh: DND đã từng tham gia rất nhiều chương trình chăm sóc mắt khác nhau, dành cho nhiều đối tượng như: NCT, thanh thiếu niên, học sinh trong chương trình khúc xạ học đường phối hợp với Thành đoàn Hà Nội, hay các chương trình chăm sóc mắt cho nhân viên văn phòng... Mỗi chương trình đều có giá trị riêng, nhưng “Mắt sáng cho NCT” là một chương trình đặc biệt hơn rất nhiều.

Điều đặc biệt là chương trình có sự chỉ đạo xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương, từ Bộ Y tế, Hội NCT Việt Nam đến chính quyền các cấp cùng chung tay vì cộng đồng đã tạo nên một hiệu ứng rất mạnh mẽ và sâu rộng. Đây là điều mà một đơn vị y tế tư nhân như chúng tôi, dù có tâm huyết đến đâu, cũng khó có thể tự mình làm được, nếu không có một chương trình được tổ chức bài bản khoa học.

Điều thứ hai khiến chúng tôi cảm thấy ý nghĩa và tự hào nhất, đó là những khoảnh khắc rất xúc động khi trực tiếp khám và điều trị cho bà con. Có những cái bắt tay thật chặt, những giọt nước mắt hạnh phúc sau ca mổ, những lời cảm ơn chân thành từ người dân – không chỉ cảm ơn đội ngũ y bác sĩ, mà còn cảm ơn Đảng, Nhà nước đã mang lại cho họ ánh sáng và cơ hội sống tốt hơn. Dù là một đơn vị y tế tư nhân, nhưng khi tham gia chương trình, chúng tôi cảm nhận được sự gắn bó, tin yêu từ người dân như một phần của hệ thống y tế quốc gia.

Đó là lí do vì sao mỗi cán bộ, nhân viên của DND khi tham gia chương trình đều mang theo sự hân hoan và tự hào, bởi chúng tôi biết mình đã góp một phần nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa vào hành trình chăm sóc sức khỏe thị lực cho cộng đồng, đặc biệt với NCT - những người cả đời đã cống hiến cho gia đình và xã hội.

PV: Thưa bác sĩ, Viện Mắt DND vinh dự được tham gia chương trình này từ những năm trước đây, bác sĩ có thể chia sẻ những kinh nghiệm và kỉ niệm của mình khi tham gia chương trình?

Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh: Chúng tôi rất vinh dự được đồng hành cùng chương trình "Mắt sáng cho NCT" từ những năm đầu. Qua mỗi đợt khám, DND không chỉ mang đến dịch vụ chuyên môn mà còn hiểu rõ hơn hoàn cảnh và nhu cầu của NCT, đặc biệt ở những vùng khó khăn.

Một trong những kinh nghiệm quan trọng là chuẩn bị kĩ lưỡng cả về nhân lực và thiết bị, bởi phần lớn bệnh nhân là NCT có bệnh nền, thị lực suy giảm lâu năm. Khám sàng lọc kĩ, chỉ định đúng thời điểm mổ, nhất là với đục thủy tinh thể, là yếu tố then chốt để đạt hiệu quả điều trị cao. Đồng thời, việc giao tiếp, lắng nghe và động viên người bệnh cũng rất quan trọng giúp họ yên tâm và tin tưởng hơn trong quá trình điều trị.

Kỉ niệm khó quên của chúng tôi là chuyến đi đến miền Tây xứ Nghệ - vùng giáp biên giới Lào. Có những nơi phải đi bộ nhiều giờ mới đến được điểm khám. Đoàn chia làm hai nhóm: Một nhóm đi trước khám sàng lọc, nhóm còn lại đến sau để phẫu thuật. Chúng tôi di chuyển xuyên đêm, đến nơi lúc 1 giờ đêm, nghỉ ngơi tới 6 giờ sáng bắt đầu mổ cho hơn 110 NCT chỉ trong một ngày.

Sau ca mổ, những cái bắt tay, lời cảm ơn chân thành hay món quà nhỏ của người dân nơi đây khiến chúng tôi rất xúc động. Dù chuyến đi vất vả, nhưng là trải nghiệm đầy ý nghĩa, góp phần mang ánh sáng và niềm tin đến với những nơi cần nhất.

PV: Xin cảm ơn Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh!