Quốc tế 31/10/2023 13:52
Có thể nói, cuộc gặp cấp cao lần thứ 9 giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Australia tại Nhà Trắng phản ánh những nỗ lực của họ hướng tới mối quan hệ chặt chẽ hơn. Trước chuyến thăm, Thủ tướng Albanese kì vọng vào việc đẩy mạnh hành động để đạt được những mục tiêu về khí hậu và chuyển đổi sang năng lượng sạch theo Hiệp ước Chuyển đổi năng lượng sạch; xem xét các cách thức để mối quan hệ kinh tế song phương phát triển phù hợp với những cơ hội trong tương lai nhằm mang lại lợi ích cho người lao động và doanh nghiệp hai nước; thảo luận về sự ổn định và an ninh khu vực, cơ chế hợp tác quốc phòng ba bên AUKUS với Anh, tăng cường hợp tác về khoa học và công nghệ cũng như tầm quan trọng của việc cùng nhau định hình một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương cởi mở, ổn định và thịnh vượng.
 |
| Thủ tướng Australia Anthony Albanese (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng ở Washington, DC., ngày 25/10/2023 |
Đúng như mong đợi, trong tuyên bố chung sau cuộc hội đàm tại Nhà Trắng, Tổng thống Biden và Thủ tướng Albanese đã nhất trí tăng cường và tập trung hợp tác trong một số lĩnh vực quan trọng gồm thúc đẩy hợp tác công nghệ tiên tiến và không gian; xây dựng chuỗi cung ứng năng lượng sạch và giải quyết khủng hoảng khí hậu; góp phần vào sự thịnh vượng và khả năng phục hồi ở Thái Bình Dương và Đông Nam Á; tăng cường kết nối kĩ thuật số; tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh; thúc đẩy quyền của cộng đồng LGBTQI+; thúc đẩy, bảo vệ và thực hiện quyền của người khuyết tật; tăng cường giao lưu Nhân dân…
Hai nhà lãnh đạo cũng đã thảo luận về tiến độ trong hợp tác AUKUS; nhất trí mở rộng hợp tác quốc phòng với Nhật Bản trong nhiều lĩnh vực như phát triển hệ thống máy bay không người lái, đồng thời hoan nghênh việc Australia bắt đầu tham gia vào các cuộc tập trận thường niên Mỹ - Nhật từ năm nay.
Trên thực tế, với chuyến thăm Mỹ, nhà lãnh đạo Australia không còn bận lòng với cuộc trưng cầu dân ý trong nước về tiếng nói người bản địa. Nhà báo kì cựu David Crowe chuyên viết về mảng chính trị của tờ “The Sydney Morning Herald” cho rằng, chuyến thăm đầu tiên tới Washington trên cương vị thủ tướng chứng tỏ cách tiếp cận chính sách đối ngoại của ông Albanese đến nay vẫn có hiệu quả. Và chính Tổng thống Biden đã góp phần làm cho chuyến thăm của Thủ tướng Albanese trở nên ấn tượng.
Chuyên gia John Lee, thành viên cấp cao của Viện Hudson cho rằng, cả Mỹ và Australia đều rất nỗ lực để đạt được tiến bộ trong các kế hoạch liên quan đến AUKUS. Tuy nhiên, với thực trạng chính trị nước Mỹ, Thủ tướng Albanese khó có cơ hội gặp được những người cần gặp để thuyết phục về một vấn đề được ông coi trọng và là một trong những mục tiêu trong chuyến thăm Mỹ lần này. Mặc dù cả Tổng thống Biden lẫn Thủ tướng Albanese đều tin tưởng mọi việc sẽ được hoàn thành vào cuối năm nay, song không ai có thể đưa ra bất kì sự bảo đảm nào. Tổng thống Biden đang đề nghị bổ sung thêm 3,4 tỉ USD để tăng năng lực sản xuất tàu ngầm của Mỹ nếu quốc hội đồng ý. Trong khi đó, Australia cũng cam kết chi 3 tỉ USD cho mục tiêu này. Tuy nhiên, không rõ điều đó có đủ để mang lại bảo đảm cho thỏa thuận AUKUS hay không?
Bình luận về quan hệ đối tác quốc phòng của hai nước, các chuyên gia cho rằng có dấu hiệu chững lại, bằng chứng là hầu như không có bước tiến đáng kể nào cho kế hoạch AUKUS. Tuy nhiên, Tiến sĩ Emma Shortis - nhà nghiên cứu cấp cao trong Chương trình An ninh và Quốc tế của Viện Australia - cho rằng, dù thế nào đi chăng nữa, Tổng thống Biden cũng đã tận dụng được chuyến thăm của một đồng minh có cùng mục tiêu để củng cố thông điệp về “vai trò trung tâm” và “gắn kết” của Mỹ. Về phần mình, Thủ tướng Australia cũng đã công khai ủng hộ vai trò đó của Mỹ…
