COP29 và quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu

Giống như nước chủ nhà năm ngoái, Azerbaijan đảm nhiệm vai trò chủ tịch Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc năm 2024 (COP29) dựa cả trên chuyên môn của một nhà sản xuất năng lượng quan trọng và góc nhìn của một quốc gia đang phải đối mặt với các lỗ hổng khí hậu của riêng mình. Vị trí này cung cấp những hiểu biết độc đáo về những thách thức và cơ hội trong quá trình chuyển đổi sang các hệ thống năng lượng sạch hơn trong một thế giới đang nóng lên…

Nhiệm vụ chính của COP29 lần này là bảo đảm thỏa thuận về tài chính khí hậu - cụ thể là Mục tiêu định lượng tập thể mới (NCQG) sẽ thay thế cam kết của các nước phát triển đóng góp 100 tỉ USD/năm giúp các nước đang phát triển ứng phó biến đổi khí hậu. Các quốc gia đang phát triển cho rằng, con số này nên là hàng nghìn tỉ USD, không phải hàng tỉ, để tạo điều kiện cho hành động vì khí hậu ở các quốc gia không có đủ phương tiện để tài trợ cho quá trình chuyển đổi của riêng họ.

Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đang phải đối mặt với những trở ngại đáng kể, với các quốc gia phát triển phản đối việc tăng đáng kể các khoản đóng góp của họ và bất đồng về việc ai sẽ phải trả tiền. Trong những năm diễn ra các cuộc đàm phán về khí hậu, việc thực hiện các quyết định COP trước đây đã không đồng đều.

Nhân viên làm việc tại nhà máy lọc dầu ở tỉnh Wasit, Iraq.
Nhân viên làm việc tại nhà máy lọc dầu ở tỉnh Wasit, Iraq.

Mặc dù vậy, bất chấp kỉ lục không đồng đều này, chúng ta đang chứng kiến một sự chuyển đổi chưa từng có trong các hệ thống năng lượng toàn cầu. Việc triển khai năng lượng mặt trời đạt mức đáng kinh ngạc là 347 gigawatt (GW) vào năm 2023. Đến năm 2027, năng lượng mặt trời bao gồm cả lưu trữ được dự đoán sẽ là nguồn điện rẻ nhất ở hầu hết các khu vực trên toàn cầu. Năng lượng sạch hiện đang đáp ứng hầu như tất cả nhu cầu tăng trưởng điện mới, đồng thời đẩy than vào tình trạng suy giảm về mặt cấu trúc lần đầu tiên.

Sự chuyển đổi trên không chỉ là việc hoán đổi một nguồn năng lượng này sang một nguồn năng lượng khác mà còn đại diện cho một sự định hình lại cơ bản của trật tự năng lượng toàn cầu. Các quốc gia đã xây dựng nền kinh tế và ảnh hưởng địa chính trị của họ dựa trên xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch hiện phải vật lộn với thực tế rằng tài sản chính của họ đang dần trở thành gánh nặng. Trong khi đó, các quốc gia có nguồn tài nguyên tái tạo dồi dào và năng lực sản xuất đang định vị mình là "siêu cường" năng lượng của tương lai.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự kiến nhu cầu dầu khí toàn cầu sẽ đạt đỉnh vào năm 2030, do các công nghệ sạch ngày càng cạnh tranh và các chính sách khí hậu được tăng cường. Nền kinh tế năng lượng tái tạo đã đạt đến một ngưỡng mới mà việc triển khai hiện nay về cơ bản là không thể đảo ngược. Chỉ riêng Trung Quốc sẽ tạo ra nhiều điện mặt trời hơn vào đầu những năm 2030 so với toàn bộ nhu cầu điện hiện tại của Mỹ.

Nhưng quá trình chuyển đổi tất yếu này cũng tạo ra những thách thức to lớn. Cơ sở hạ tầng lưới điện cần được nâng cấp lớn để xử lí năng lượng tái tạo không liên tục. Các tác động xã hội đối với các cộng đồng và nền kinh tế phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch cũng đòi hỏi phải được quản lí cẩn thận để bảo đảm quá trình chuyển đổi công bằng.

Azerbaijan, với tư cách là nước chủ nhà COP29, là ví dụ điển hình cho những thách thức chuyển tiếp này. Mặc dù có công suất năng lượng tái tạo là 20% (chủ yếu là thủy điện) và đặt mục tiêu đạt công suất 30% vào năm 2030, nhưng nước này vẫn tiếp tục vận động Liên minh châu Âu (EU) ủng hộ việc tăng gấp đôi xuất khẩu khí đốt, làm nổi bật hành động cân bằng phức tạp mà nhiều quốc gia sản xuất năng lượng phải đối mặt khi họ điều hướng sự thay đổi này.

Có thể thấy, tác động của biến đổi khí hậu đang leo thang nhanh hơn dự kiến, trong khi thời gian cho quá trình chuyển đổi có trật tự đang thu hẹp lại. Với quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu hiện không thể ngăn cản, câu hỏi không còn là liệu chúng ta có chuyển đổi hay không, mà là liệu chúng ta có thể quản lí quá trình chuyển đổi này theo cách vừa công bằng vừa đủ nhanh để ngăn chặn những tác động thảm khốc của biến đổi khí hậu hay không. Thành công hay thất bại trong việc huy động đủ nguồn tài chính khí hậu và quản lí quá trình chuyển đổi này sẽ định hình không chỉ các hệ thống năng lượng mà còn cả tương lai của nền văn minh nhân loại…

Minh Ngọc (Theo TTXVN)

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Cùng chuyên mục

Chính trường Ba Lan: Cuộc đua giữa hai thái cực

Chính trường Ba Lan: Cuộc đua giữa hai thái cực

Ngày 18/5, cử tri Ba Lan đi bỏ phiếu chọn ra nhà lãnh đạo kế nhiệm Tổng thống Andrzej Duda, khi bối cảnh chính trị ở quốc gia Trung Âu đầy biến động và nội bộ xã hội Ba Lan vẫn phân rẽ nghiêm trọng.
Hi vọng chấm dứt xung đột Nga- Ukraine

Hi vọng chấm dứt xung đột Nga- Ukraine

Khi các vị khách quốc tế đến kỉ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít còn chưa rời hết khỏi Nga, và ngay khi thời gian ngừng bắn “Chiến thắng” ba ngày do Moskva đưa ra vừa kết thúc, Tổng thống Nga Vladimir Putin bất ngờ đề xuất bắt đầu đàm phán với Ukraine không cần điều kiện tiên quyết, thậm chí còn nêu cụ thể thời gian và địa điểm, đó là tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào ngày 15/5 này.
Cơn chấn động chính trị lịch sử thời hậu chiến ở Đức

Cơn chấn động chính trị lịch sử thời hậu chiến ở Đức

Ông Merz đã để vuột ghế Thủ tướng ở vòng bỏ phiếu kín đầu tiên, dù về công khai, số thành viên ủng hộ ông vượt quá số phiếu tối thiểu cần thiết.
Nhiều bất đồng chưa hoá giải, đàm phán hoà bình còn gặp nhiều khó khăn

Nhiều bất đồng chưa hoá giải, đàm phán hoà bình còn gặp nhiều khó khăn

Những diễn biến mới liên quan tới tiến trình giải quyết cuộc xung đột Nga - Ukraine, nhất là sau vòng đàm phán tại thủ đô London (Anh) ngày 23/4 giữa đại diện Mỹ, Ukraine, Anh, Đức và Pháp, dường như cũng đang khiến hi vọng về một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột đã kéo dài 38 tháng bị chìm trong “sương mù chiến tranh”. Có vẻ các bên đều có những toan tính và nhiều bất đồng chưa thể hóa giải, khiến tiến trình đàm phán thúc đẩy thỏa thuận hòa bình trở nên khó nắm bắt.
Kì vọng về vai trò tích cực hơn của Nga

Kì vọng về vai trò tích cực hơn của Nga

Cuộc gặp lịch sử tại Điện Kremlin không chỉ đánh dấu bước ngoặt quan hệ song phương, mà còn mở ra khả năng Nga trở thành trung gian chiến lược trong thỏa thuận hạt nhân Iran.

Tin khác

“Cú hích” cho mối quan hệ vùng Vịnh - châu Á

“Cú hích” cho mối quan hệ vùng Vịnh - châu Á
Chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump tưởng chừng chỉ mang tính bảo hộ, nhưng lại đang khơi dậy một trục kinh tế - chính trị mới giữa Trung Đông và châu Á. Liệu đây có phải bước ngoặt định hình lại cán cân quyền lực toàn cầu?

Lựa chọn tốt hơn cho Australia

Lựa chọn tốt hơn cho Australia
Tăng cường tên lửa, UAV và tàu biển không người lái có thể là một lựa chọn tốt hơn so với tàu ngầm hạt nhân khi Australia muốn tự bảo vệ mình.

Tác động của cuộc chiến thuế quan với nền kinh tế Trung Quốc

Tác động của cuộc chiến thuế quan với nền kinh tế Trung Quốc
Mặc dù thuế quan gia tăng từ Mỹ đe dọa tăng trưởng GDP của Trung Quốc, nhưng quốc gia này vẫn tìm thấy cơ hội để phát triển. Sự chuyển hướng kinh tế, đầu tư công và công nghệ tự chủ có thể giúp Trung Quốc vượt qua thử thách này.

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Ngành dược phẩm đứng trước thách thức hay cơ hội?

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Ngành dược phẩm đứng trước thách thức hay cơ hội?
Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã khiến giá cổ phiếu của nhiều công ty chăm sóc sức khỏe Trung Quốc lao dốc. Tuy nhiên, trong bức tranh ảm đạm ấy, vẫn có một vài điểm sáng hiếm hoi.

Đàm phán hạt nhân Mỹ - Iran: Cơ hội cho hoà bình bền vững

Đàm phán hạt nhân Mỹ - Iran: Cơ hội cho hoà bình bền vững
Ngày 12/4, các quan chức Mỹ và Iran đã bắt đầu vòng đàm phán hạt nhân mới tại Muscat, thủ đô của Oman. Đây được đánh giá là một trong những nỗ lực ngoại giao quan trọng nhất trong vòng một thập kỉ qua, khi cả hai bên đang chịu sức ép lớn nhằm ngăn chặn kịch bản chiến tranh có thể xảy ra nếu đàm phán đổ vỡ.

Các yếu tố chính khiến Tổng thống Trump bất ngờ hoãn áp thuế đối ứng

Các yếu tố chính khiến Tổng thống Trump bất ngờ hoãn áp thuế đối ứng
Tổng thống Donald Trump bất ngờ đảo ngược kế hoạch áp thuế đối ứng toàn diện khi tuyên bố tạm hoãn ba tháng. Có một số yếu tố chính khiến ông Trump đưa ra quyết định này.

Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản nhất trí thúc đẩy thương mại khu vực

Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản nhất trí thúc đẩy thương mại khu vực
Ngày 30/3, các quan chức cấp cao Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đã gặp nhau tại Tokyo để tìm cách thiết lập mối quan hệ chính thức hơn, với đầy đủ các lợi ích về an ninh và kinh tế.

Cuộc chạy đua vũ trang của các cường quốc lớn

Cuộc chạy đua vũ trang của các cường quốc lớn
Không gian đã trở thành một lĩnh vực quan trọng đối với an ninh quốc gia và các hoạt động quân sự hiện đại. Một vụ nổ hạt nhân trên quỹ đạo sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng, đặc biệt với Mỹ, quốc gia có ưu thế quân sự phụ thuộc nhiều vào cơ sở hạ tầng không gian tiên tiến…

Châu Âu cần một “người dẫn dắt” phòng thủ

Châu Âu cần một “người dẫn dắt” phòng thủ
Khi EU phải đối mặt với những thách thức an ninh ngày càng tăng, một câu hỏi quan trọng được đặt ra là, liệu Pháp có đủ năng lực quân sự để dẫn đầu một sáng kiến quốc phòng chung hay không…

Bước đi cẩn trọng của Fed

Bước đi cẩn trọng của Fed
Quyết định của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giữ nguyên lãi suất tiêu chuẩn ở biên độ 4,25 - 4,5% thể hiện bước đi cẩn trọng và mang tính phòng ngừa của ngân hàng trung ương Mỹ, gây ra nhiều phản ứng khác nhau trên thị trường tài chính…

Đòn thăm dò chiến lược

Đòn thăm dò chiến lược
Những ngày qua, quân đội Mỹ liên tục tổ chức các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen, sau khi phong trào này tuyên bố sẽ nối lại các hoạt động ngăn chặn tàu thuyền qua lại Biển Đỏ…

Bước đi quan trọng trong chính sách đối ngoại của Washington tại Panama

Bước đi quan trọng trong chính sách đối ngoại của Washington tại Panama
Theo kênh NBC News (Mỹ), Nhà Trắng đã yêu cầu quân đội Mỹ soạn thảo các phương án nhằm tăng cường hiện diện quân sự tại Panama. Động thái này nằm trong mục tiêu "kiểm soát" Kênh đào Panama của Tổng thống Donald Trump. Bộ Tư lệnh Nam Mỹ (SOUTHCOM) hiện đang chuẩn bị nhiều chiến lược khác nhau, từ tăng cường hợp tác với lực lượng an ninh Panama đến phương án sử dụng vũ lực quân sự để giành quyền kiểm soát tuyến đường thủy chiến lược này…

Nấc thang mới trong cuộc chiến thương mại Mỹ - EU

Nấc thang mới trong cuộc chiến thương mại Mỹ - EU
"Chúng ta không thể để mình bị đánh gục", Thủ tướng Pháp Francois Bayrou đã phản ứng như vậy và kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) không nhượng bộ trước những đe dọa của Tổng thống Mỹ Donald Trump về rượu châu Âu…

Cơ hội “hâm nóng” các cam kết giữa EU và Nam Phi

Cơ hội “hâm nóng” các cam kết  giữa EU và Nam Phi
Sau nhiều năm được cho là lạnh nhạt, mối quan hệ giữa Liên minh châu ÂU (EU) và Nam Phi nồng ấm trở lại khi đầu tháng 2/2025, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa có bài đăng trên trang X, gắn thẻ Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa, trong đó khẳng định “Nam Phi và EU chia sẻ các giá trị về dân chủ, nhân quyền, phẩm giá và bình đẳng”…

Syria bên bờ vực nội chiến mới: Bạo lực leo thang, hàng nghìn người thiệt mạng

Syria bên bờ vực nội chiến mới: Bạo lực leo thang, hàng nghìn người thiệt mạng
Những ngày gần đây, Syria lại chìm trong hỗn loạn khi bạo lực bùng phát dữ dội tại các tỉnh ven biển Latakia và Tartus, khiến hơn 1.000 người thiệt mạng chỉ trong vài ngày. Xung đột diễn ra giữa lực lượng chính phủ do Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) lãnh đạo và các nhóm trung thành với chế độ cũ của Tổng thống Bashar al-Assad…
Xem thêm
Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ

Ông Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ

Vào lúc 12h02' ngày 20/1 theo giờ bờ Đông nước Mỹ (0h2' ngày 21/1 theo giờ Việt Nam), ông Donald Trump đã tuyên thệ nhậm chức tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ, chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của "xứ cờ hoa".
Thông điệp của ông Trump trong bài phát biểu mừng chiến thắng

Thông điệp của ông Trump trong bài phát biểu mừng chiến thắng

Ông Donald Trump đã có bài phát biểu mừng chiến thắng trước đám đông người ủng hộ ở Florida. Bài phát biểu của ông nhận được người nghe đón nhận nhiệt liệt.
Thái Lan có Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử

Thái Lan có Thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử

Ngày 16/8, Chủ tịch Quốc hội Thái Lan Wan Muhamad Noor Matha đã triệu tập phiên họp toàn thể Hạ viện 493 thành viên để bầu thủ tướng mới thay thế ông Srettha Thavisin vừa bị Tòa án Hiến pháp bãi nhiệm.
Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Chưa ghi nhận lao động Việt bị nạn trong trận động đất ở Đài Loan (Trung Quốc)

Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, theo báo cáo của Ban Quản lý lao động (Văn phòng kinh tế - văn hóa Việt Nam tại Đài Bắc), đến nay chưa ghi nhận trường hợp nào là người lao động Việt Nam bị nạn trong trận động đất mạnh 7.2 độ richte
Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Việt Nam kiên định thực hiện chính sách "một Trung Quốc"

Ngày 14/1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết quan điểm của Việt Nam về kết quả bầu cử người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan ngày 13/1/2024, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết:
Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Vai trò của 5 nghi can vụ giết người mẫu Hong Kong Abby Choi

Trong vụ giết Abby Choi - người mẫu Hong Kong (Trung Quốc) - có 4 thành viên trong một gia đình cùng một nhân tình - là những nghi phạm chính.
Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

Việt Nam lên tiếng về nội dung trong bộ phim “MH370: Chiếc máy bay biến mất”

"Cho tới nay, các cơ quan chức năng chưa hề đưa ra bất cứ một kết luận nào về vụ việc mất tích của máy bay MH370. Do đó, bộ phim tài liệu “MH370: Chiếc máy bay biến mất” đưa ra những nhận định khi chưa có kết luận chính thức của các cơ quan chức năng là s
Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Phát hiện hố đen có khối lượng lớn gấp 30 tỉ lần Mặt Trời

Các nhà khoa học tại Đại học Durham (Anh) xác nhận hố đen mới được tìm thấy là một trong những hố đen lớn nhất từng được phát hiện.
Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Phát hiện bất ngờ làm đảo lộn các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính viễn vọng không gian James Webb đã phát hiện hình ảnh được cho là của 6 thiên hà cổ đại khổng lồ; sự tồn tại của chúng có thể làm đảo lộn các lý thuyết vũ trụ học hiện tại.
Phiên bản di động