Cam kết vực dậy nền kinh tế lớn thứ ba Mỹ Latinh

Ông Javier Milei, 53 tuổi, xuất thân là một nhà kinh tế học theo chủ nghĩa tự do và mới chỉ tham gia chính trường trong 2 năm trở lại đây. Chính trị gia này đã có một chiến dịch tranh cử sôi nổi, với lời hứa hẹn thay đổi căn bản hiện trạng chính trị của Argentina.

Với cam kết thay đổi hiện trạng chính trị đất nước cùng lời hứa vực dậy nền kinh tế lớn thứ ba Mỹ Latinh này, ông Milei đã giành được sự ủng hộ của đa số cử tri. Chiến thắng của ông Milei cho thấy khát khao thay đổi của cử tri Argentina trong bối cảnh đời sống của tầng lớp trung lưu và giới trẻ đang ngày càng trở nên khó khăn. Trong vài năm trở lại đây, đồng peso nội tệ liên tục lao dốc khiến giá cả của hầu hết các mặt hàng cơ bản đều tăng chóng mặt, trong khi mức lương cơ bản không được cải thiện nhiều. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, lạm phát tại Argentina đã chạm ngưỡng 120%, trong khi tỉ lệ đói nghèo đã vượt quá mức 40%.

Ông Javier Milei trong cuộc vận động tranh cử ở Cordoba, ngày 16/11/2023.

Ngay sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử, tổng thống tương lai của Argentina cho biết, trong khuôn khổ kế hoạch giảm chi tiêu công xuống mức tối thiểu, ông sẽ tư nhân hóa Tập đoàn dầu khí quốc gia Argentina (YPF) và các cơ quan truyền thông của Nhà nước, đồng thời hủy bỏ các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng dành cho dịch vụ công cộng. Tổng thống đắc cử Argentina cũng tái khẳng định quyết tâm đóng cửa Ngân hàng trung ương, nhấn mạnh biện pháp USD hóa nền kinh tế là để “loại bỏ” tổ chức tài chính mà theo ông “đã khiến vấn đề tiền tệ trở nên không thể kiểm soát”.

Theo giới phân tích chính trị, ông Milei sẽ phải đối mặt với hàng loạt thách thức và khó khăn để có thể hiện thức hóa lời cam kết vực dậy nền kinh tế lớn thứ ba Mỹ Latinh này trong bối cảnh chia rẽ chính trị và phân tầng xã hội như hiện nay.

Trước mắt, ông Milei sẽ phải giải quyết khoản nợ trị giá hơn 44 tỉ USD giữa Argentina và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) để lại từ thời cựu Tổng thống Mauricio Macri (2015-2019) trong bối cảnh quốc gia Nam Mỹ này đang lâm vào tình trạng thiếu hụt ngoại tệ nghiêm trọng. Về vấn đề trên, Tổng thống đắc cử Milei cho biết ông sẵn sàng điều chỉnh chính sách cắt giảm chi tiêu công ở mức “mạnh mẽ” hơn những gì IMF yêu cầu để có thể đạt được một thỏa thuận tái cơ cấu nợ mới với tổ chức tài chính đa phương này.

Theo nhà kinh tế học Hernán Bergstein, Giáo sư tại Đại học Quốc gia Quilmes (Unqui) Bergstein, các chính sách “tân tự do” của tổng thống đắc cử sẽ tạo ra những chuyển đổi căn bản góp phần tái cấu trúc nền kinh tế Argentina, nhưng cũng gây ra mối lo ngại về phúc lợi của các tầng lớp dễ bị tổn thương nhất trong xã hội và sự ổn định của đất nước.

Nhà phân tích chính trị Mariel Fornoni từ công ty tư vấn Management & Fit cho rằng, chính sách đối ngoại của tổng thống đắc cử Argentina có thể khiến quốc gia Nam Mỹ này gặp khó khăn trong việc thúc đẩy thương mại và thu hút ngoại tệ. Mặc dù ông Milei khẳng định sẽ "sát cánh cùng tất cả các quốc gia trên thế giới tự do để giúp xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn", nhà nghiên cứu chính trị Maristella Svampa đặt ra câu hỏi liệu nhà lãnh đạo tương lai của Argentina sẽ nâng tầm vị thế của quốc gia Nam Mỹ này trên trường quốc tế như thế nào khi chính sách đối ngoại của ông có phần cực đoan như vậy…

Trên thực tế, thắng lợi này của ông Milei chỉ là sự khởi đầu của giai đoạn vô cùng khó khăn trước mắt để đưa đất nước Argentina trở lại con đường phát triển như những gì người dân kì vọng, nhất là trong bối cảnh các chuyên gia dự báo những “liệu pháp sốc” của nhà lãnh đạo này có thể gây ra những phản ứng xã hội mạnh mẽ trong thời gian tới…