Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Vu lan báo hiếu

Lễ Vu lan báo hiếu có nguồn gốc từ Phật giáo, được tổ chức vào ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm. Đây không chỉ là ngày dành cho các Phật tử mà còn là mùa báo ân, báo hiếu của những người con đối với cha mẹ đã sinh thành và dưỡng dục mình.

Vu lan là một trong 2 ngày lễ lớn nhất của Phật giáo, nhằm báo hiếu công ơn của cha mẹ, nay không chỉ là ngày lễ của các Phật tử mà đã trở thành một lễ hội văn hóa tinh thần chung của xã hội. Hiếu kính mẹ cha, phụng thờ tổ tiên ông bà, kết nối ân tình nghĩa cảm giữa người còn kẻ mất là truyền thống cao đẹp trong dòng chảy văn hóa tình người của dân tộc.

Với ý nghĩa nhân văn to lớn đó, lễ Vu lan đã lan rộng, trở thành ngày lễ quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Việt. Năm 2023, lễ Vu lan báo hiếu sẽ rơi vào thứ Tư ngày 30/8 dương lịch.

Ảnh minh họa: Phật học đời sống
Ảnh minh họa: Phật học đời sống

Nguồn gốc ngày lễ Vu lan

Lễ Vu lan xuất phát từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên đại hiếu đã cứu mẹ mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ (quỷ đói). Bà Thanh Đề - mẹ của Mục Kiền Liên là một người sống rất xa hoa, tham lam, độc ác và không tin vào Tam Bảo.

Thường ngày, bà nấu rất nhiều thức ăn và làm vương vãi khắp nơi trên mặt đất. Còn cậu bé Mục Kiền Liên có tính tình hiền lành, chịu khó trái ngược hoàn toàn với mẹ. Cậu luôn nhặt lại những hạt cơm của mẹ mình làm rơi xuống, rửa sạch đi rồi ăn lại chúng. Vì vậy, tất cả mọi người xung quanh đều rất yêu mến, khen ngợi hết lời.

Sau khi bà Thanh Đề qua đời, Mục Kiền Liên đã xin xuất gia và trở thành đệ tử của Đức Phật. Khi có được phép thuật, Mục Kiền Liên liền dùng tuệ nhãn để tìm mẹ khắp nơi trong trời đất, cuối cùng thấy mẹ nơi địa ngục.

Mục Kiền Liên trông thấy mẹ tóc tai rối xù, thân hình chỉ còn da bọc xương, đói khát, úp mặt xuống đất không thể ngẩng nổi đầu lên. Mục Kiền Liên đau xót vô cùng, ôm mẹ bật khóc rồi dâng cho mẹ một bát cơm ăn cho đỡ đói.

Thế nhưng, vì bà Thanh Đề vẫn còn quá tham và ác nghiệp, thọ báo còn quá nặng nề nên khi đưa cơm đến miệng thì cơm đã hóa thành lửa đỏ, không thể ăn được. Mục Kiền Liên cảm thấy đau đớn, bất lực khi nhìn thấy cảnh này và càng đau xót hơn khi không thể cứu được mẹ mình, vì vậy đã quay về tìm sự giúp đỡ của Đức Thế Tôn.

Đức Phật nói nếu muốn cứu mẹ thoát khỏi kiếp đọa đày, được sanh về cõi lành thì ngày 15 tháng 7 âm lịch, tức là ngày tự tứ của chư tăng, hãy mời tất cả các nhà sư lại và sắm sửa làm lễ cúng dường Tam Bảo lấy phước cứu mẹ. Mục Kiền Liên liền làm theo lời Phật và bà mẹ được giải thoát.

Phật cũng dạy rằng chúng sinh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng có thể thực hiện pháp Vu lan bồn như vậy. Từ đó, ngày lễ Vu lan ra đời, trở thành ngày tri ân, báo hiếu trong Phật giáo.

Ý nghĩa ngày lễ Vu lan

Vu lan trở thành ngày lễ hằng năm để tưởng nhớ công ơn cha mẹ và tổ tiên nói chung, nhắc nhở mỗi người biết trân trọng những gì mình đang có, bổn phận làm con phải luôn ghi nhớ đến ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ mà làm những việc hiếu nghĩa để thể hiện tình cảm, lòng kính trọng.

Kể từ khi Phật giáo được truyền vào Việt Nam, ngày lễ Vu lan đã trở thành truyền thống của tinh thần báo hiếu, báo ân, phù hợp với tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên thiêng liêng, đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta.

Qua hàng nghìn năm, Vu lan báo hiếu luôn là một trong những ngày lễ có sức sống văn hóa mãnh liệt nhất trong đời sống tinh thần của mỗi người dân đất Việt.

Ngày nay, lễ Vu lan không đơn thuần chỉ có ý nghĩa tôn giáo thiêng liêng mà đã trở thành “lễ hội văn hóa tình người”. Pháp hội Vu lan còn có ý nghĩa đặc biệt sâu sắc, hướng mỗi người trở về với cội nguồn dân tộc, về với truyền thống tốt đẹp của tiên tổ.

Đặc biệt, một nét đẹp trong ngày Vu lan báo hiếu là chương trình bông hồng cài áo. Trong buổi lễ thiêng liêng ấy, những ai may mắn còn cha mẹ trên đời thì cài bông hồng màu đỏ, bông hồng nhạt dành cho những người còn mẹ mất cha hoặc còn cha mất mẹ và bông hồng trắng buồn thương cho ai kém may mắn khi không còn cả cha và mẹ.

Thế nhưng dù còn cha mẹ hay đã mất thì mỗi người con lúc này đang dâng lên một tình cảm biết ơn sâu lắng, và tâm niệm sẽ sống hết lòng với bổn phận làm con của mình.

Văn khấn, mâm cỗ, giờ hoàng đạo cúng cô hồn chính xác nhất Văn khấn, mâm cỗ, giờ hoàng đạo cúng cô hồn chính xác nhất

Theo truyền thuyết dân gian kể rằng, hàng năm, cứ đến ngày mồng 2/7 âm lịch, Diêm Vương lại cho phép mở Quỷ Môn Quan ...

Những điều kiêng kỵ trong tháng xá tội vong nhân (tháng 7 âm lịch) Những điều kiêng kỵ trong tháng xá tội vong nhân (tháng 7 âm lịch)

Tháng 7 âm lịch còn được dân gian gọi là tháng xá tội vong nhân, tháng cô hồn hay Tết của những người âm hoặc ...

Tử vi hôm nay, tử vi ngày 19/8/2023: Tuổi Tuất muôn vàn rực rỡ Tử vi hôm nay, tử vi ngày 19/8/2023: Tuổi Tuất muôn vàn rực rỡ

Tử vi hôm nay, tử vi ngày 19/8/2023 nhận định về công việc, tài chính, tình duyên, sức khỏe của 12 con giáp: Tý, Sửu, ...

An Vi (sưu tầm)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Lịch nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm 2024

Lịch nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm 2024

Sau kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 kéo dài liên tiếp 5 ngày, trong năm 2024, người lao động còn được nghỉ dịp Quốc khánh 2/9, hưởng nguyên lương.
Trong 5 ngày nghỉ lễ 138 người chết, 285 người bị thương vì tai nạn giao thông

Trong 5 ngày nghỉ lễ 138 người chết, 285 người bị thương vì tai nạn giao thông

Uỷ ban An toàn giao thông quốc gia (ATGT) cho biết, theo báo cáo của Văn phòng Bộ Công an, trong 5 ngày nghỉ lễ (từ ngày 27/4-1/5), toàn quốc xảy ra vụ 347 tai nạn giao thông, làm chết 138 người, bị thương 285 người.
Danh tính 6 nạn nhân tử vong trong vụ nổ lò hơi ở Đồng Nai

Danh tính 6 nạn nhân tử vong trong vụ nổ lò hơi ở Đồng Nai

Vào khoảng 9h sáng 1/5, tại Công ty gỗ Bình Minh (xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu) có nhiều công nhân tới làm việc thì bất ngờ tiếng nổ lớn vang lên. Mọi người hốt hoảng kiểm tra, phát hiện có nhiều người bị thương, số khác nằm bất động, xung quanh nhiều đồ vật ngổn ngang.
Về vụ bán 3 quả dứa giá 500 nghìn đồng cho du khách nước ngoài

Về vụ bán 3 quả dứa giá 500 nghìn đồng cho du khách nước ngoài

Công an quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội cho biết, qua xác minh, chưa có cơ sở xác định người phụ nữ bán hàng rong trên phố cổ “chặt chém” du khách nước ngoài với việc bán 3 quả dứa giá 500.000 đồng (như mạng xã hội và báo chí phản ánh mấy ngày qua), tuy nhiên, cơ quan chức năng cũng đã lập biên bản xử phạt hành chính 150 nghìn đồng đối với người này về hành vi bán hàng rong không đúng quy định.
Trong 4 tháng đầu năm cả nước xảy ra 8.548 vụ tai nạn giao thông, 1.555 vụ cháy

Trong 4 tháng đầu năm cả nước xảy ra 8.548 vụ tai nạn giao thông, 1.555 vụ cháy

Theo số liệu Tổng cục Thống kê công bố sáng ngày 29/4, tính chung 4 tháng đầu năm nay, trên địa bàn cả nước xảy ra 8.548 vụ tai nạn giao thông.

Tin khác

Đầu tháng 5 miền Bắc có thể đón mưa rào và dông

Đầu tháng 5 miền Bắc có thể đón mưa rào và dông
Theo ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng Phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, trong những ngày nghỉ lễ dịp 30/4-1/5, miền Bắc và miền Trung sẽ chịu tác động của hoàn lưu vùng áp thấp nóng phía tây hoạt động mạnh. Do đó khu vực này có nắng nóng gay gắt, có nơi đặc biệt gay gắt.

Xử phạt tiktoker tố bị đuổi khỏi quán phở vì ngồi xe lăn

Xử phạt tiktoker tố bị đuổi khỏi quán phở vì ngồi xe lăn
Đại diện Thanh tra Sở TT&TT TP. Hà Nội cho biết, đơn vị vừa có buổi làm việc trực tiếp với tiktoker Vũ Minh Lâm. Đây là người có bài đăng trên mạng xã hội tố một quán phở ở phố cổ Hà Nội "đuổi" khách vì ngồi xe lăn hồi tháng 1.

75 người thương vong vì tai nạn giao thông trong ngày đầu nghỉ lễ

75 người thương vong vì tai nạn giao thông trong ngày đầu nghỉ lễ
Theo Bộ Công an, trong ngày đầu kỳ nghỉ lễ (27/4), toàn quốc xảy ra 60 vụ tai nạn giao thông, làm chết 24 người, bị thương 51 người, chủ yếu trên đường bộ. Còn đường sắt và đường thuỷ không xảy ra tai nạn.

Triển khai đường dây nóng tiếp nhận phản ánh trên các tuyến cao tốc

Triển khai đường dây nóng tiếp nhận phản ánh trên các tuyến cao tốc
Cục CSGT cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an với phương châm lấy người dân làm trung tâm để phục vụ và kéo giảm tai nạn giao thông trên các tuyến cao tốc, đơn vị đã mở đường dây nóng tiếp nhận thông tin phản ánh trực tiếp từ người dân.

Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 cả nước nắng nóng gay gắt

Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 cả nước nắng nóng gay gắt
Theo ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng Phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, những ngày tới đáng lưu ý nhất vẫn là tình trạng nắng nóng.

Quảng Ninh: Tìm thấy 2 nạn nhân trong vụ 4 người mất tích do lật thuyền trên sông Chanh

Quảng Ninh: Tìm thấy 2 nạn nhân trong vụ 4 người mất tích do lật thuyền trên sông Chanh
Vào khoảng 5h10 ngày 25/4, trên luồng sông Chanh (đoạn thuộc phường Hà An và phường Phong Hải, thị xã Quảng Yên) xảy ra vụ tai nạn chìm, đắm phương tiện thuyền khiến 4 người mất tích.

Chủ động ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh

Chủ động ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh
Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai vừa ban hành Văn bản số 144/VPTT gửi Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố khu vực Bắc bộ, Thanh Hóa và Nghệ An về việc ứng phó với mưa dông kèm lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Nghiêm cấm từ chối đăng kiểm xe đã đặt lịch hẹn trực tuyến thành công

Nghiêm cấm từ chối đăng kiểm xe đã đặt lịch hẹn trực tuyến thành công
Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa có công văn gửi các đơn vị đăng kiểm trên toàn quốc về việc thực hiện việc đăng ký đặt lịch hẹn kiểm định và bố trí làm tăng ca, làm thêm giờ trước, sau và cả trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 trường hợp xảy ra tình trạng ùn tắc đăng kiểm.

Cục CSGT khuyến cáo lộ trình đi lại nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

Cục CSGT khuyến cáo lộ trình đi lại nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ
Cục CSGT, Bộ Công an có khuyến cáo đến nhân dân tham gia giao thông nhân dịp phục vụ lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Học sinh đi xe đạp điện, xe máy điện làm sao để an toàn?

Học sinh đi xe đạp điện, xe máy điện làm sao để an toàn?
Trong những năm gần đây, với những tiện ích như giá cả phải chăng, tính tiện dụng, thiết kế gọn nhẹ, đa dạng mẫu mã, không tạo ra khí thải, ... xe đạp điện, xe máy điện ngày càng được nhiều phụ huynh lựa chọn cho con em mình làm phương tiện đi học.

Thủ tướng tri ân gia đình người hiến tạng, khen tập thể y bác sĩ ghép tạng cứu 7 người

Thủ tướng tri ân gia đình người hiến tạng, khen tập thể y bác sĩ ghép tạng cứu 7 người
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa gửi thư khen các cán bộ, y bác sĩ, nhân viên y tế Bệnh viện Việt Nam - Thuỵ Điển Uông Bí (Quảng Ninh), Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức, Bệnh viện trung ương Huế và Bệnh viện trung ương Quân đội 108.

Dự báo thời tiết dịp nghỉ lễ giỗ Tổ Hùng Vương năm 2024

Dự báo thời tiết dịp nghỉ lễ giỗ Tổ Hùng Vương năm 2024
Ngày lễ giỗ Tổ Hùng Vương năm 2024 rơi vào thứ năm ngày 18/4 dương lịch (tức 10/3 âm lịch), là ngày làm việc giữa tuần. Sau ngày nghỉ, thứ Sáu 19/4, người lao động cả nước đi làm lại bình thường.

Nắng nóng lan rộng khắp miền Bắc

Nắng nóng lan rộng khắp miền Bắc
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, hôm nay (15/4) nắng nóng mở rộng khắp các tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình với mức nhiệt cao nhất 35-37 độ C, có nơi trên 38 độ C.

Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực 2024 đẹp mắt

Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực 2024 đẹp mắt
Theo quan niệm dân gian, Tết Hàn thực diễn ra vào ngày 3/3 âm lịch - đây là dịp để người Việt hướng về nguồn cội, tưởng nhớ ân đức tổ tiên. Năm 2024, Tết Hàn thực rơi vào thứ 5 ngày 11/4 dương lịch.

Miền Bắc sắp xuất hiện nắng nóng cục bộ

Miền Bắc sắp xuất hiện nắng nóng cục bộ
Dự báo, trong khoảng từ 10-11/4, khu vực Bắc Bộ trời lạnh về đêm và sáng, nhiệt độ phổ biến từ 24-27 độ, phía tây Bắc bộ các tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Hòa Bình, Lào Cai, Sơn La và Yên Bái trời nắng ráo nhưng không nắng nóng, nhiệt độ phổ biến từ 31-33 độ.
Xem thêm
Ông nội tôi cả đời lo cho con cháu

Ông nội tôi cả đời lo cho con cháu

Ông tôi tên là Đặng Văn Trụ, ở làng Hạ Bỳ, tổng Hạ Bỳ xưa, nay là xã Xuân Lộc, huyện Thanh thủy, tỉnh Phú Thọ, năm nay đã ngoài 80 tuổi, về hưu trên hai thập kỉ, mọi người yêu kính ông tôi gọi là cụ giáo về hưu.
Niềm vui của ông tôi

Niềm vui của ông tôi

Bà mất, con cháu ở xa về đầy đủ lo việc hiếu cho bà xong thì lại “mỗi người mỗi ngả”, còn nhà cửa, công việc, bỏ sao được. Vườn, nhà chỉ còn ông, một mình lủi thủi vào ra.
Bà ngoại tôi

Bà ngoại tôi

Bà ngoại tôi mất năm bà 103 tuổi. Cả một năm sau ngày bà mất, gần như nhà ngoại lúc nào cũng có người đến thắp hương. Nhiều người đến, kể những kỉ niệm về ông bà ngoại, rồi mọi người lại cùng nhau nức nở.
Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

Bà giáo già sáng bán vé số, tối mang ánh sáng tri thức cho trẻ em nghèo

cụ bà Nguyễn Thị Ba, men từng con hẻm nhỏ ở Bình Dương bán từng tờ vé số, bà giáo gieo mầm tri thức cho những mảnh đời bất hạnh tại lớp học tình thương.
Một mối tình bình dị và son sắt

Một mối tình bình dị và son sắt

Họ gặp và yêu nhau trong những năm tháng chiến tranh. Ngày cưới không mâm cao cỗ đầy, không sơn hào hải vị, không tiệc tùng. Quần áo chỉ là bộ đồ lính giản đơn... vậy là họ đã nên duyên vợ chồng. Mặc dù vậy mà hơn 50 năm qua, họ luôn sống hạnh phúc. Đó là chuyện tình của bà Tô Thị Thanh Bưởi, sinh 1950 và ông Nguyễn Kim Quang, sinh 1949, hiện ở xã Lộc An, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bí quyết trường thọ của cụ ông 110 tuổi ở Lâm Đồng

Bước vào tuổi 110, nhưng cụ Vũ Đình Bảng, sinh năm 1914, ở Lâm Đồng, vẫn minh mẫn, khỏe mạnh, hàng ngày vẫn cuốc đất, làm vườn, nấu nướng và hướng dẫn, nhắc nhở con cháu đọc sách, chia sẻ kinh nghiệm trong cuộc sống. Vậy bí quyết nào giúp cụ Bảng trường thọ đến vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu về bí quyết sống khỏe, sống ý nghĩa của cụ.
Central Retail Việt Nam bàn giao công trình lớp học tại tỉnh Quảng Ngãi

Central Retail Việt Nam bàn giao công trình lớp học tại tỉnh Quảng Ngãi

Ngày 8/4, Tập đoàn Central Retail Việt Nam đã bàn giao công trình lớp học Điểm trường thôn Quế (thuộc trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học và Trung học Cơ sở Trà Bùi), tại thôn Niên, xã Trà Bùi, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi.
Người bị quản lý, giam giữ được sử dụng kinh sách để phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo

Người bị quản lý, giam giữ được sử dụng kinh sách để phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo

Nghị định số 95/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 30/3; áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc bảo đảm và thực hiện quyền tự do tín
Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

Gói 3.000 chiếc bánh chưng tặng trò nghèo dịp Tết ở Thanh Hóa

200 đoàn viên thanh niên các xã, thị trấn huyện Hoằng Hóa (Thanh Hóa) cùng bộ đội biên phòng gói 2.000 chiếc bánh chưng trao tặng cho trò nghèo dịp Tết.
Phiên bản di động