Nhịp sống 25/10/2024 11:06
Độc đáo kiến trúc ngôi chùa cổ trong hang đá
Chùa Hang còn được gọi với tên là Cốc tự. Xưa thuộc địa bàn Vạn Tác, xã Đồ Sơn, huyện Nghi Dương, phủ Kinh Môn, đạo Hải Dương, nay là khu 1, phường Vạn Sơn, quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng.
 |
| Chùa Hang được tạo dựng trong hang núi |
Theo các tài liệu ghi chép lại, chùa Hang vốn được tạo dựng trong một hang đá núi. Tương truyền, chùa do một nhà sư Thiên Trúc đã theo các thương gia sang Giao Châu truyền bá đạo Phật vào thế kỉ thứ 2 trước Công Nguyên. Ông dừng lại tại Nê Lê, chọn một hang đá để cư trú và mở chùa, về sau viên tịch tại đây.
Chùa gốc được xây dựng trong lòng một hang đá núi, cao 3,5m rộng 7m chia làm 2 bậc thềm, bậc thềm ngoài rộng khoảng 23m2, bậc thềm trong cao hơn độ 0,50m, lòng hang hình thang, xuyên thẳng sâu vào núi, dài chừng 25 m. Phía trong cùng cao 1,2m rộng 1,3 m. Phía trong hang núi là nơi thờ tự Tổ sư Bần - Phật Quang, tương truyền chính là người dạy đạo cho Chử Đồng Tử, một trong Tứ bất tử của người Việt.
 |
| Cảnh bên ngoài chùa Hang ngày nay. |
Chùa Hang có vị thế với lưng ẩn sâu trong núi và mặt hướng ra biển cả. Do đó, dù khí hậu bên ngoài có oi bức, khắc nghiệt nhưng bên trong chùa không khí vô cùng dịu mát và dễ chịu.
Trước kia chùa có bàn thờ đá, tượng Adiđà, bát hương đều bằng đá, có chiều cao 0,6m được tọa trên đài sen bát hương đá và giếng nước ngọt. Đây là nơi mà tổ sư Bần hay uống nước trong quá trình tu hành. Ngoài ra còn có nhiều bài thơ đề vịnh chùa Hang khắc trên vách đá.
Một số bài thơ ca về chùa Hang Đồ Sơn hiện còn lưu: “Chùa Hang, động Phật, hang Dơi. Bốn phương tám hướng chẳng nơi nào bằng. Chùa hang cảnh Phật nhiệm mầu. Ấy là Bụt mọc hay bầu Tiên xây”.
 |
| Chùa Hang có vị thế với lưng ẩn sâu trong núi và mặt hướng ra biển cả. |
Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử và qua nhiều lần cải tạo, trùng tu do xuống cấp, hiện nay chùa Hang mới ở Đồ Sơn đã được chuyển sang địa điểm khác cách đó khoảng 100m. Gồm 3 tầng đồ sộ, trong đó, tầng 1 dành cho các công việc việc bếp núc, tầng thứ 2 là tòa Tam Bảo để thờ Phật Thích Ca, địa tạng vương Bồ Tát, thánh Anna và Thánh Ông, tầng thứ 3 nằm ở trên cùng là Tây Phương điện thờ Phật Adiđà.
Đến với Chùa Hang du khách và các Phật tử sẽ ấn tượng sâu sắc bởi cảnh non nước yên bình, thu hút các chú chim bồ câu trắng muốt đến đậu. Nhưng nổi bật nhất vẫn là hình ảnh tượng Phật bà Quan Âm từ bi đứng nghiêm trên đá núi như đang gửi một lời chào thân thiện đến với du khách du lịch Hải Phòng.
 |
| Cảnh cổ kính của chùa Hang |
Ngoài ra, ngay bên phải bức tượng của Bồ Tát có đặt một tòa tháp thiêng 7 tầng. Để tượng trưng cho 7 vị sư tổ, đã tu thành chính quả tại chùa Hang Đồ Sơn, cùng vô vàn các pho tượng La Hán được làm bằng đá với nhiều tư thế và biểu cảm sắc thái khác nhau; hay tứ linh long – ly – quy – phụng được đặt rải rác ẩn hiện trên các vách núi đá, tựa như một chốn tiên cảnh không nhiễm bụi trần.
Về cơ bản, kiến trúc thờ tự của chùa mang phong cách "tiền Phật, hậu Thần", ảnh hưởng rõ nét của thuyết Tam giáo Đồng Nguyên. Điển hình đó là bên cạnh nhà thờ Tổ còn có một nhà thờ Mẫu, nơi thờ của 3 vị Thánh Mẫu: mẫu Thượng Thiên cai quản bầu trời mặc áo màu đỏ ngồi giữa, mẫu Thoải cai quản sông nước mặc áo trắng, mẫu Thượng Ngàn cai quản núi rừng mặc áo màu xanh và cùng 5 vị tôn công. Bên cạnh đó, trong tòa điện còn có cả bàn thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo – người đã 3 lần đánh thắng giặc Mông Nguyên.
Linh thiêng Cốc tự
Chùa Hang được xem là một trong những chốn tâm linh bậc nhất tại Đồ Sơn. Vào những dịp lễ, tết quan trọng như mồng 1, hôm rằm, đầu năm mới, lễ Vu Lan hay rằm tháng Giêng và rằm tháng 7 âm lịch, chùa Hang đón rất nhiều Phật tử, du khách ghé thăm để cầu nguyện, chiêm bái.
Đặc biệt, chùa Hang còn có một khung cảnh đẹp như họa với những cây anh đào tỏa sắc hồng vô cùng rực rỡ, những dải đèn lồng màu vàng, đỏ bắt mắt treo đầy khắp lối. Du khách đến chùa còn có thể viết những lời nguyện ước lên tờ vải lụa rồi treo lên cây với mong muốn ước nguyện thành hiện thực.
 |
| Cảnh bên trong chùa Hang |
Thăm và chiêm bái chùa Hang Đồ Sơn, du khách được thưởng ngoạn cảnh sắc núi non tuyệt đẹp, bao mệt mỏi ưu phiền giữa cuộc sống bộn bề bỗng dưng tan biến.
Không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng của Phật giáo, tại chùa Hang còn diễn ra rất nhiều hoạt động ý nghĩa, bổ ích như khóa tu mùa hè, được tổ chức mỗi năm một lần. Các khóa học này của chùa đã thu hút đông đảo các bạn trẻ tham dự.
Theo sư trụ trì chùa Hang Thích Giác Hiệu cho biết, mục đích của việc tổ chức các khóa tu hàng năm là để giúp các bạn trẻ nuôi dưỡng tâm từ bi, biết lắng nghe, yêu thương, biết bao dung độ lượng và hoàn thiện bản thân hơn.
