Hoàn thiện chính sách về NCT trong bối cảnh già hóa dân số tại Việt Nam

Dự hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam; Chủ tịch Hội NCT Việt Nam Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam; bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH); ông Nguyễn Sỹ Hiệp, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cùng lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương và các cơ quan thông tấn báo chí.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam chủ trì hội nghị. Ảnh: Nguyễn Loan

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Thị Hà cho biết: Theo dữ liệu dân cư quốc gia, cả nước hiện có khoảng 16,1 triệu NCT, chiếm trên 16% dân số. Trong đó, khoảng 2,6 triệu người từ 80 tuổi (chiếm 15,9% số NCT), 9,05% triệu NCT là nữ (chiếm 57,7%), 10,3 triệu NCT sống ở nông thôn (chiếm 64%). Vì vậy, để tăng cường bảo đảm an sinh xã hội đối với người dân, trong đó có NCT, ngày 6/1/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 01 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023 trong đó có 4 nhiệm vụ trọng tâm đối với công tác NCT. Năm 2023, Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam cũng ban hành Kế hoạch thực hiện “Tháng hành động vì NCT Việt Nam” tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các cấp ngành, cộng đồng xã hội trong việc thực hiện Luật NCT, chế độ chính sách liên quan đến NCT, những thách thức của quá trình già hóa dân số, vận động nguồn lực từ cộng đồng góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của NCT…

Các bộ, ngành, cơ quan trung ương và 63 tỉnh, thành phố đã ban hành chương trình công tác NCT năm 2023, trong đó tập trung vào các nhiệm vụ chăm sóc, trợ giúp NCT tiếp cận giao thông công cộng, văn hóa, thể thao du lịch, vui chơi giải trí, trợ giúp pháp lí và các dịch vụ xã hội cơ bản khác.

Quang cảnh hội nghị trực tuyến tại điểm cầu TP. Hà Nội

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, kinh phí hỗ trợ cho đối tượng bảo trợ xã hội (trong đó có NCT) năm 2023 là hơn 28.000 tỉ đồng. Trong đó có kinh phí mua thẻ bảo hiểm y tế cho đối tượng bảo trợ xã hội là 2,4 tỉ đồng (gồm có hơn 1,5 triệu NCT). Nhân dịp Tết Nguyên đán, các địa phương vận động 9.500 tỉ đồng, hỗ trợ cho hơn 25 triệu lượt đối tượng khó khăn, tăng hơn 3.612 tỉ đồng so với năm 2022. Trên cơ sở đề xuất của địa phương, Bộ LĐ-TB&XH đã tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ quyết định cấp hơn 21.567 tấn gạo từ nguồn dự trữ quốc gia cho 20 tỉnh. Từ đó, địa phương chủ động bố trí hỗ trợ hơn 1.500 tấn gạo cho các hộ NCT nghèo và cận nghèo có hoàn cảnh khó khăn.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư vận động 2,125 triệu USD nguồn viện trợ phi chính phủ nước ngoài hỗ trợ 6 dự án để hỗ trợ ứng phó và phòng ngừa dịch Covid-19 cho NCT tại 5 tỉnh, thành phố.

Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam phối hợp với LĐ-TB&XH cùng Hội NCT Việt Nam và các tổ chức quốc tế tổ chức nhiều hội nghị trực tuyến tham vấn, đánh giá kết quả, kinh nghiệm của một số nước trong khu vực ASEAN, Nhật Bản, Hàn Quốc tập trung vào một số nội dung chăm sóc NCT, ứng phó với vấn đề già hóa dân số, tăng cường năng lực kinh tế, cơ hội kinh doanh, việc làm cho NCT.

Chủ tịch Hội NCT Việt Nam Nguyễn Thanh Bình cho biết: Năm 2023, được sự chỉ đạo của Đảng, Chính phủ và Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam, Trung ương Hội NCT cũng đã tích cực thực hiện các nhiệm vụ đề ra và đạt được những kết quả thiết thực. Triển khai Kết luận số 58 của Ban Bí thư, Ban Thường vụ Hội đã xin ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam và phối hợp với Bộ Nội vụ xây dựng, ban hành hướng dẫn thực hiện thành lập Hội NCT cấp tỉnh, huyện theo quy định. Năm qua, các cấp Hội đã tích cực tổ chức các hoạt động mừng Đảng, mừng Xuân, thăm hỏi tặng quà các dịp lễ Tết và Tháng hành động vì NCT Việt Nam cho NCT có công, NCT có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Công tác khám sức khỏe định kì, chăm lo bồi dưỡng nâng cao sức khỏe tinh thần, động viên NCT sống vui, sống khỏe, sống có ích đạt nhiều thành tích đáng khích lệ.

Chủ tịch Hội NCT Việt Nam Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam phát biểu. Ảnh: Nguyễn Loan

Nhằm triển khai tốt các phương hướng, nhiệm vụ trong năm 2024 cũng như để ứng phó với tiến trình già hóa dân số tại Việt Nam, Chủ tịch Hội NCT Việt Nam đề xuất Chính phủ phối hợp tham mưu với Ban Bí thư sớm ban hành chủ trương mới thay thế Chỉ thị số 59 về “Chăm sóc NCT”. Đồng thời đề nghị Bộ LĐ-TB&XH trình Chính phủ xem xét, sớm ban hành Nghị quyết phê duyệt Chiến lược Quốc gia về NCT đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và xây dựng đề án nhân rộng mô hình cơ sở chăm sóc NCT; đề án xây dựng mô hình hỗ trợ NCT khởi nghiệp, tạo việc làm, tham gia chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh: Công tác về NCT luôn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, pháp luật và hệ thống văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện đầy đủ và toàn diện. Phó Thủ tướng đề nghị cần cụ thể hóa Nghị quyết số 42 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, triển khai thực hiện Luật NCT, Chương trình Hành động Quốc gia về NCT giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2045; nghiên cứu, đề xuất sửa đổi bổ sung Luật Bảo hiểm xã hội, Luật NCT theo hướng tăng cường các giải pháp phát huy vai trò NCT; đẩy mạnh xã hội hóa phát triển các dịch vụ công tác xã hội, hỗ trợ NCT sinh sống tại gia đình và cộng đồng. Ngoài ra, cần tập huấn, nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác NCT từ trung ương đến địa phương để từng bước hoàn thiện, phát triển hơn nữa hoạt động của các cấp Hội NCT.

Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành để phân bổ nguồn lực, bảo đảm thực hiện đầy đủ các chính sách, chương trình liên quan đến NCT như đề án nhân rộng mô hình CLB Liên thế hệ tự giúp nhau giai đoạn đến 2025; Tháng hành động vì NCT Việt Nam; xây dựng và phát triển Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò của NCT…