Dấu ấn khẩn hoang Nam Bộ qua ca dao

Nam Bộ xưa còn được gọi là “Đồng Nai”, thời nhà Nguyễn gọi là “Gia Định thành”. Dấu ấn thuở tiền nhân đi mở đất phương Nam đến nay vẫn còn được nhắc nhớ qua những câu ca dao thấm đượm ân tình.

Trên hành trình về phương Nam bằng đường thủy, những thuyền ghe của lưu dân phải đi theo dọc bờ biển còn rất hoang sơ của Trung Bộ bấy giờ. Người xưa chỉ “trông sao mà đi giữa biển khơi” rất nguy hiểm bởi đá ngầm, sóng to hoặc bãi cát cạn. Những núi, doi, vịnh, mũi đất nếu có hình dáng giống người, thú vật hoặc đồ vật gây ấn tượng thì được những người đi biển đặt tên cho dễ nhớ, để định phương hướng. Ví như ngọn núi giống hình một thiếu phụ bế con nhìn ra biển ở Bình Định: Chiều chiều trông núi Vọng Phu/ Chim kêu vượn hú mây mù trên non.

Dấu ấn khẩn hoang Nam Bộ qua ca dao

Trong những người đi về phương Nam ngày ấy, ngoài số đông là nông, ngư dân, còn có không ít Nho gia, quan binh hưu trí, những người có chí lập nghiệp, tung hoành ngang dọc, những kẻ bất phục tùng bọn quan lại hà khắc, nên có câu: Rồng chầu ngoài Huế ngựa tế Đồng Nai/ Nước sông trong chảy lộn sông ngoài/ Thương người quân tử lạc loài tới đây…

Họ đi về phương Nam với nhiều tâm trạng: Mênh mông trời nước một màu/ Nhóc nhen kêu rộ bắt xàu ruột gan. Hay: U Minh, Rạch Giá thị quá Sơn Trường/ Gió đưa bông sậy dạ buồn nhớ ai. Nhưng rồi cảnh quan, môi trường mới cùng với quyết tâm, ý chí của người đi khai mở đất lại có giọng lạc quan, yêu đời: Đường rừng có bốn cái vui/ Lúc chống, lúc lạo, lúc bơi, lúc chèo.

Sau một thời gian lao động cần cù, mưu trí, lớp tiền nhân đã đứng vững trên vùng đất Đồng Nai; mạn Bắc sông Sài Gòn và lưu vực các sông Đồng Nai, Vàm Cỏ ngày nay. Vùng đất tiếp theo được chinh phục là lưu vực sông Tiền gồm phần lớn các tỉnh Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Trà Vinh. Ca dao, hò, vè mô tả cảnh quan vùng đất mới xuất hiện sớm ở đây: Tháp Mười sinh nghiệp phèn chua/ Hổ mây, cá sấu thi đua vẫy vùng. Hay: Muốn ăn bông súng cá kho/ Thì vô Đồng Tháp ăn cho đã thèm…

Ngoài miền đất Hà Tiên do Mạc Cửu (1655-1755) khai phá sớm vào giữa thế kỉ XVII. Phần còn lại của Tây Nam Bộ là vùng đất khai thác sau cùng. Năm 1757 chúa Võ Vương Nguyễn Phước Khoát (1738-1765), lập các đạo Đông Khẩu (Sa Đéc); Tân Châu (Tiền Giang); Châu Đốc (Hậu Giang) do Nặc Tôn hiến để đền ơn. Lấy đất Giá Khê (Rạch Giá) lập đạo Kiên Giang và Cà Mau lập đạo Long Xuyên. Cuộc khai mở đất phương Nam kết thúc. Lúc này cương thổ của Đàng Trong đã đến tận Hà Tiên, Phú Quốc.

Miền Tây sông Hậu thuộc Tây Nam Bộ gồm các tỉnh Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang An Giang ngày nay, trừ những vùng đất cao ven sông, rạch lớn được khai khẩn sớm, phần còn lại đa số là hoang hóa, đầm lầy, rừng rậm bạt ngàn, đến thế kỉ XX mới khai thác hết. Dấu ấn thời khẩn hoang ở đây qua ca dao khá phong phú: U Minh, Rạch Giá thị quá sơn trường/ Dưới sông sấu lội trên rừng cọp đua.

Từ sau khi vua Gia Long lên ngôi (1802) cho đến khi Cách mạng tháng Tám thành công (1945), liên tục có những cuộc khẩn hoang.

Vào đầu thế kỉ XX, Sài Gòn đã đèn điện, Mỹ Tho còn đốt đèn dầu mù u nên ca dao có câu: Đèn Sài Gòn ngọn xanh, ngọn đỏ/ Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ, ngọn lu/ Anh về học lấy chữ Nhu/ Chín trăng em đợi, mười thu em chờ. Chữ “Nhu” do chữ “Nho” nói trại mà ra. “Học chữ Nhu” tức “Học chữ Nho” được xem như biểu tượng của lòng yêu nước, đối ngược với tiếng Pháp của quân xâm lược. Câu ca dao nhằm động viên tinh thần yêu nước, chống thực dân Pháp của Nhân dân ta.

Trần Trọng Triết

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Fansipan rực rỡ sắc màu lễ hội hoa sen đá, giá vé cáp treo chỉ còn 550.000 đồng

Fansipan rực rỡ sắc màu lễ hội hoa sen đá, giá vé cáp treo chỉ còn 550.000 đồng

Lầu đầu tiên được tổ chức tại Fansipan, Lễ hội hoa sen đá đem đến vô vàn trải nhiệm độc đáo cho du khách, đặc biệt khi Sa Pa đang vào mùa mây đẹp nhất năm.
Tổ chức Hội diễn Thể dục dưỡng sinh và Yoga Hướng mặt trời TP Hồ Chí Minh mở rộng năm 2024

Tổ chức Hội diễn Thể dục dưỡng sinh và Yoga Hướng mặt trời TP Hồ Chí Minh mở rộng năm 2024

Chào mừng kỉ niệm Ngày Quốc tế NCT (1/10), hưởng ứng Tháng hành động vì NCT Việt Nam năm 2024; tiếp tục thực hiện cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng, nâng cao chất lượng phong trào tập luyện thể dục dưỡng sinh (TDDS) trong mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt với đối tượng là NCT.
Anh hai sữa

Anh hai sữa

Ba kính yêu! Mãi đến tuổi dậy thì con mới biết, Hà chỉ là ông anh hai sữa của mình. Thoạt đầu khi biết rõ, chúng con không phải là anh em song sinh. Con hụt hẫng, không chịu tin đó là sự thực.
Giao lưu Hữu nghị “Giữ lửa ân tình”

Giao lưu Hữu nghị “Giữ lửa ân tình”

Ngày 1/11, tại TP. Hồ Chí Minh, Thường trực Ban Liên lạc Cựu cán bộ Đoàn Thanh niên Việt Nam phía Nam tổ chức cuộc gặp mặt, giao lưu với Đoàn Chủ tịch Hội Cựu sinh viên Trường Đoàn cao cấp Matxcơva (Liên Xô cũ) nhân dịp kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga.
Tháng 11 này, Vịnh Hạ Long “nóng” hơn bao giờ hết với Đại nhạc hội Superfest 2024

Tháng 11 này, Vịnh Hạ Long “nóng” hơn bao giờ hết với Đại nhạc hội Superfest 2024

Hội tụ dàn nghệ sĩ hàng đầu từ hai show truyền hình ăn khách nhất hiện nay “Anh Trai Say Hi” và “Anh trai vượt ngàn chông gai” trong Đại nhạc hội Superfest Halong 2024, cùng loạt ưu đãi đặc quyền hấp dẫn, vịnh di sản Hạ Long đang hứa hẹn là điểm đến “nóng” nhất tháng 11 này, dù trời đã chớm đông.

Tin khác

T&T Group và JTA (Qatar) hợp tác phát triển Tổ hợp thể thao và công viên Disneyland tại Hà Nội

T&T Group và JTA (Qatar) hợp tác phát triển Tổ hợp thể thao và công viên Disneyland tại Hà Nội
Tập đoàn T&T Group và JTA – tập đoàn đầu tư quốc tế hàng đầu của Qatar đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác về việc nghiên cứu phát triển dự án Tổ hợp thể thao đa năng và công viên giải trí Disneyland với tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 4,5 tỷ USD tại huyện Đông Anh, TP Hà Nội.

Fansipan tưng bừng Lễ hội hoa sen đá trong mùa săn mây đẹp nhất năm

Fansipan tưng bừng Lễ hội hoa sen đá trong mùa săn mây đẹp nhất năm
Ngày 29/10/2024, khu du lịch Sun World Fansipan Legend tưng bừng tổ chức lễ hội Hoa sen đá với chủ đề “Chào ánh nắng, chào yêu thương”.

Người gìn giữ tinh hoa văn hóa Cơ Tu

Người gìn giữ tinh hoa văn hóa Cơ Tu
Đó là già làng Nguyễn Văn Cần, hay còn được người dân trìu mến gọi là Alăng Cần. Ông không chỉ đam mê với nghệ thuật dân gian, mà còn là già làng gương mẫu, tận tụy, đóng góp không ngừng nghỉ cho phát triển văn hóa và xã hội của địa phương…

Ông Bí thư mê… làn điệu chèo

Ông Bí thư mê… làn điệu chèo
Ông Bùi Đình Nguyên, 74 tuổi, hội viên NCT bản Đông Phong, xã Thèn Xin, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu không chỉ là hội viên mẫu mực, nêu gương sáng trong gia đình, cộng đồng, mà còn tích cực tham gia công tác xã hội. Hiện ông đang tham gia 3 chức vụ: Bí thư Chi bộ bản, Chủ tịch Hội Cựu thanh niên xung phong, Chủ tịch Hội NCT xã. Ở cương vị nào, ông vẫn luôn tâm huyết, trách nhiệm, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; được các cấp các ngành nhiều lần khen thưởng.

Nhà báo Phan Quang - người của "ba nhà"

Nhà báo Phan Quang - người của "ba nhà"
Đất Quảng Trị đầy gió Lào và cát trắng. Dải đất hẹp miền Trung nghèo khó, được nhà thơ Chế Lan Viên viết đầy xúc động khi nhà thơ trở về kết nạp đảng viên trên quê hương mình: Tiếng mẹ bảo bên tai con hãy nhớ/ Cuộc sống xưa như nước chảy mất dòng/ Không ai thương ai như cỏ nội giữa đồng/ Con chim bỏ rời quê ta đi xứ khác/ Đất chẳng nuôi người, người không nuôi nổi đất...

Lễ dâng Y Kathina, nét văn hoá truyền thống của đồng bào Khmer Nam Bộ

Lễ dâng Y Kathina, nét văn hoá truyền thống của đồng bào Khmer Nam Bộ
Lễ dâng Y Kathina, là một trong những ngày lễ lớn và quan trọng nhất của hệ phái Phật giáo Nam tông (Phật giáo Nam tông Khmer Nam Bộ thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam). Đây là Lễ duy nhất của Phật giáo có từ thời Đức Phật còn tại thế.

Bão trời và bão lòng

Bão trời và bão lòng
Cơn bão số ba như một con mãnh thú gầm rú, gào thét. Trong cơn gầm rú, cây cối bị lưỡi hái tử thần tiện phăng, đổ ngổn ngang. Từ trên đỉnh núi cao từng tảng đất khổng lồ bị nước thấm sâu, bứng ra thành mảng đổ ụp xuống.

Tổ chức Lễ trao bằng tốt nghiệp sinh viên khối ngành sức khoẻ

Tổ chức Lễ trao bằng tốt nghiệp sinh viên khối ngành sức khoẻ
Sáng 23/10/2024, Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội tổ chức Lễ trao bằng tốt nghiệp cho 295 sinh viên khối ngành sức khoẻ…

Khám phá nơi đầu tiên Phật giáo du nhập vào Việt Nam

Khám phá nơi đầu tiên Phật giáo du nhập vào Việt Nam
Chùa Hang có vị thế với lưng ẩn sâu trong núi và mặt hướng ra biển cả. Đây được xem là ngôi chùa thiên tạo lớn nhất trong khu di tích lịch sử Đồ Sơn, TP Hải Phòng. Theo nhiều nhà nghiên cứu, đây là nơi đầu tiên Phật giáo du nhập vào Việt Nam.

Cuộc thi ảnh “Đam Rông tuổi 20”

Cuộc thi ảnh “Đam Rông tuổi 20”
Cuộc thi nhằm quảng bá hình ảnh đẹp về vùng đất, con người huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng với bạn bè trong và ngoài nước, và tuyển chọn ảnh triển lãm chào mừng kỉ niệm 20 năm thành lập huyện Đam Rông (30/12/2004 - 30/12/2024).

Sông Ông Đốc

Sông Ông Đốc
Sông Ông Ðốc, địa danh huyền thoại lắng đọng bao lớp trầm tích thời gian, biến thiên lịch sử, mãi mãi là niềm tự hào, là máu thịt của đất và người Cà Mau trong quá khứ, hiện tại và tương lai…

Hội thi Văn hóa, Thể thao NCT tỉnh Quảng Ngãi năm 2024 thành công tốt đẹp

Hội thi Văn hóa, Thể thao NCT tỉnh Quảng Ngãi năm 2024 thành công tốt đẹp
Hội NCT tỉnh Quảng Ngãi vừa phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức thành công Hội thi Văn hóa, Thể thao NCT tỉnh lần thứ VII, năm 2024. Hội thi diễn ra từ ngày 5 đến 20/10, thu hút trên 300 môn sinh, vận động viên tranh tài ở các nội dung dân vũ, cầu lông, bóng bàn, cờ tướng và hàng trăm người tham gia cổ vũ.

Hải Phòng thành lập Ban chỉ đạo quản lý Di sản vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà

Hải Phòng thành lập Ban chỉ đạo quản lý Di sản vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà
Ban chỉ đạo Quản lý di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long – quần đảo Cát Bà thuộc TP Hải Phòng (gọi tắt là Ban chỉ đạo) gồm 19 thành viên, do Phó Chủ tịch UBND thành phố phụ trách lĩnh vực văn hoá – xã hội làm Trưởng ban.

Khám phá nền âm nhạc đặc sắc của người Chăm

Khám phá nền âm nhạc đặc sắc của người Chăm
Trong suốt chiều dài lịch sử, người Chăm đã không ngừng sáng tạo và xây dựng nên một nền văn hóa, nghệ thuật dân gian đầy bản sắc và tinh tế. Điểm nổi bật nhất trong kho tàng văn hóa này chính là âm nhạc truyền thống - một phần không thể tách rời đời sống tâm linh và sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người Chăm.

Đặc sắc chương trình nghệ thuật “Sắc màu di sản Thành phố tôi yêu”

Đặc sắc chương trình nghệ thuật “Sắc màu di sản Thành phố tôi yêu”
Bà Nguyễn Thị Hoài Phượng, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Văn hóa TP. Hồ Chí Minh, Trưởng đoàn Nghệ thuật TP. Hồ Chí Minh chia sẻ, đến với hội diễn đoàn Nghệ thuật TP. Hồ Chí Minh đem đến hội diễn các tiết mục ca múa nhạc, hòa tấu, nhạc cụ mới lạ, đặc sắc, mang sắc màu di sản TP. Hồ Chí Minh với chủ đề “ Sắc màu di sản Thành phố tôi yêu” trong 5 tiết mục: Đơn ca nữ Mashup: “Dạ cổ hoài lang – Về nghe mẹ ru”, hòa tấu nhạc cụ dân tộc: Khai hạ - Cầu an, tam ca nam: Duyên hải biển quê tôi, múa: Dâng hội Đèn dưa, tốp hát múa: Liên khúc Củ Chi đất lửa hoa hồng – Bức tranh Thành phố 50 năm.
Xem thêm
Giao lưu Hữu nghị “Giữ lửa ân tình”

Giao lưu Hữu nghị “Giữ lửa ân tình”

Ngày 1/11, tại TP. Hồ Chí Minh, Thường trực Ban Liên lạc Cựu cán bộ Đoàn Thanh niên Việt Nam phía Nam tổ chức cuộc gặp mặt, giao lưu với Đoàn Chủ tịch Hội Cựu sinh viên Trường Đoàn cao cấp Matxcơva (Liên Xô cũ) nhân dịp kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga.
Ông Bí thư mê… làn điệu chèo

Ông Bí thư mê… làn điệu chèo

Ông Bùi Đình Nguyên, 74 tuổi, hội viên NCT bản Đông Phong, xã Thèn Xin, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu không chỉ là hội viên mẫu mực, nêu gương sáng trong gia đình, cộng đồng, mà còn tích cực tham gia công tác xã hội. Hiện ông đang tham gia 3 chức vụ: Bí thư Chi bộ bản, Chủ tịch Hội Cựu thanh niên xung phong, Chủ tịch Hội NCT xã. Ở cương vị nào, ông vẫn luôn tâm huyết, trách nhiệm, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; được các cấp các ngành nhiều lần khen thưởng.
Nhà báo Phan Quang - người của "ba nhà"

Nhà báo Phan Quang - người của "ba nhà"

Đất Quảng Trị đầy gió Lào và cát trắng. Dải đất hẹp miền Trung nghèo khó, được nhà thơ Chế Lan Viên viết đầy xúc động khi nhà thơ trở về kết nạp đảng viên trên quê hương mình: Tiếng mẹ bảo bên tai con hãy nhớ/ Cuộc sống xưa như nước chảy mất dòng/ Không ai thương ai như cỏ nội giữa đồng/ Con chim bỏ rời quê ta đi xứ khác/ Đất chẳng nuôi người, người không nuôi nổi đất...
Fansipan rực rỡ sắc màu lễ hội hoa sen đá, giá vé cáp treo chỉ còn 550.000 đồng

Fansipan rực rỡ sắc màu lễ hội hoa sen đá, giá vé cáp treo chỉ còn 550.000 đồng

Lầu đầu tiên được tổ chức tại Fansipan, Lễ hội hoa sen đá đem đến vô vàn trải nhiệm độc đáo cho du khách, đặc biệt khi Sa Pa đang vào mùa mây đẹp nhất năm.
Tháng 11 này, Vịnh Hạ Long “nóng” hơn bao giờ hết với Đại nhạc hội Superfest 2024

Tháng 11 này, Vịnh Hạ Long “nóng” hơn bao giờ hết với Đại nhạc hội Superfest 2024

Hội tụ dàn nghệ sĩ hàng đầu từ hai show truyền hình ăn khách nhất hiện nay “Anh Trai Say Hi” và “Anh trai vượt ngàn chông gai” trong Đại nhạc hội Superfest Halong 2024, cùng loạt ưu đãi đặc quyền hấp dẫn, vịnh di sản Hạ Long đang hứa hẹn là điểm đến “nóng
Fansipan tưng bừng Lễ hội hoa sen đá trong mùa săn mây đẹp nhất năm

Fansipan tưng bừng Lễ hội hoa sen đá trong mùa săn mây đẹp nhất năm

Ngày 29/10/2024, khu du lịch Sun World Fansipan Legend tưng bừng tổ chức lễ hội Hoa sen đá với chủ đề “Chào ánh nắng, chào yêu thương”.
T&T Group và JTA (Qatar) hợp tác phát triển Tổ hợp thể thao và công viên Disneyland tại Hà Nội

T&T Group và JTA (Qatar) hợp tác phát triển Tổ hợp thể thao và công viên Disneyland tại Hà Nội

Tập đoàn T&T Group và JTA – tập đoàn đầu tư quốc tế hàng đầu của Qatar đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác về việc nghiên cứu phát triển dự án Tổ hợp thể thao đa năng và công viên giải trí Disneyland với tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 4,5 tỷ USD tại huyện Đôn
Runner bị ung thư máu phá kỉ lục cá nhân full marathon tại VPIM 2024

Runner bị ung thư máu phá kỉ lục cá nhân full marathon tại VPIM 2024

Từ những ngày đầu “chạy thở không ra hơi” sau nhiều đợt hóa trị và ghép tế bào gốc để điều trị căn bệnh ung thư máu, sau 3 năm, Vũ Việt Thành đã hoàn thành đường đua FM của VPIM 2024 với thành tích 3 giờ 45 phút. Thành có lẽ là một vận động viên điển hình
Các câu lạc bộ ngóng chờ đọ sức tại giải chạy VPIM 2024

Các câu lạc bộ ngóng chờ đọ sức tại giải chạy VPIM 2024

Hàng loạt câu lạc bộ chạy của Hà Nội và các tỉnh lân cận đăng ký tham gia thử thách đồng đội cùng quyết tâm chinh phục VPBank Hanoi International Marathon (VPIM) 2024 với mục tiêu cao nhất.
Anh hai sữa

Anh hai sữa

Ba kính yêu! Mãi đến tuổi dậy thì con mới biết, Hà chỉ là ông anh hai sữa của mình. Thoạt đầu khi biết rõ, chúng con không phải là anh em song sinh. Con hụt hẫng, không chịu tin đó là sự thực.
Bão trời và bão lòng

Bão trời và bão lòng

Cơn bão số ba như một con mãnh thú gầm rú, gào thét. Trong cơn gầm rú, cây cối bị lưỡi hái tử thần tiện phăng, đổ ngổn ngang. Từ trên đỉnh núi cao từng tảng đất khổng lồ bị nước thấm sâu, bứng ra thành mảng đổ ụp xuống.
Trả nợ mùa Hè

Trả nợ mùa Hè

1. Có lần, Hải nghe ông nội phẫn nộ chuyện đàn bà nhẫn tâm bỏ bầy con nheo nhóc thì ba bảo: Cô ấy khổ vậy chắc đã quá sức rồi, trước nay ba cũng thấy cái tâm con dâu rất tốt mà, giờ chắc hết duyên nên mới lầm mê rước tiếng phụ chồng bạc con. Thằng Hải nghe ba nói vậy thì không nghĩ mẹ theo chiều hướng tiêu cực như người xung quanh nghĩ nữa. Từ nhỏ tới giờ, ba nói gì nó chẳng tin.
Chơi cờ tướng giúp NCT bồi dưỡng trí tuệ, suy nghĩ linh hoạt

Chơi cờ tướng giúp NCT bồi dưỡng trí tuệ, suy nghĩ linh hoạt

CLB Cờ tướng Bạch Liên, Hội NCT phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội vừa tổ chức Giải thi đấu Cờ tướng chào mừng kỉ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024) và hưởng ứng Tháng hành động vì NCT Việt Nam năm 2024. Tham dự có các ông:
Nghệ sĩ cao tuổi vẫn “cháy” hết mình với những bài ca cách mạng

Nghệ sĩ cao tuổi vẫn “cháy” hết mình với những bài ca cách mạng

Tối 9/10 tại Nhà làm việc Bộ Ngoại giao, Đoàn Nghệ thuật 19/5, trực thuộc Trung ương Hội NCT Việt Nam phối hợp Công đoàn Viên chức Việt Nam; Công đoàn Bộ Ngoại giao; Học viện Ngoại giao tổ chức Chương trình giao lưu Nghệ thuật: “Sáng mãi với thời gian”, n
Ca khúc “Tự hào nghề Luật sư” ra mắt chào mừng Ngày truyền thống Luật sư

Ca khúc “Tự hào nghề Luật sư” ra mắt chào mừng Ngày truyền thống Luật sư

ca khúc “Tự hào nghề Luật sư” được Nhạc sĩ Bá Thường ra mắt để tôn vinh những đóng góp của nghề Luật sư, đồng thời khơi dậy niềm tự hào trong cộng đồng luật sư.
Phiên bản di động