Chăm sóc người cao tuổi tại gia đình - vấn đề không chỉ của con cháu

Trong bối cảnh tốc độ già hóa dân số đang tăng nhanh hiện nay, tỉ lệ người cao tuổi so với dân số chung đang cao dần. Khi các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi ngày càng phát triển thì có một bộ phận không ít người cao tuổi chưa đủ điều kiện về tài chính để vào các trung tâm dưỡng lão. Vì vậy, tỉ lệ người cao tuổi sống cùng con cháu vẫn rất cao, nhu cầu chăm sóc tại nhà rất lớn. Tuy nhiên, tình trạng này cũng khiến con cháu của người cao tuổi phải tính toán, nhất là đối với những ông bà, cha mẹ không tự chăm sóc bản thân được mà phải có sự hỗ trợ từ người khác.
Khám sức khỏe định kì cho người cao tuổi
Khám sức khỏe định kì cho người cao tuổi

Xu hướng chăm sóc gia đình trong bối cảnh già hóa dân số

Người chăm sóc tại gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm và có thể ngăn ngừa thể chế hóa bệnh nhân cao tuổi bị bệnh mạn tính. Mặc dù hàng xóm và bạn bè có thể giúp đỡ, khoảng 80% sự giúp đỡ trong nhà (thể chất, tình cảm, xã hội, kinh tế) được cung cấp bởi người chăm sóc gia đình. Khi bệnh nhân suy nhược nhẹ hoặc trung bình, vợ/chồng hoặc con trưởng thành thường chăm sóc, nhưng khi bệnh nhân bị suy nhược nghiêm trọng, vợ/chồng (thường là vợ) có nhiều khả năng là người trực tiếp chăm sóc.

Số lượng và loại hình chăm sóc do các thành viên trong gia đình cung cấp phụ thuộc vào nguồn lực kinh tế, cấu trúc gia đình, chất lượng mối quan hệ và các yêu cầu khác về thời gian và năng lượng của các thành viên trong gia đình. Chăm sóc trong gia đình bao gồm sự trợ giúp tối thiểu (ví dụ như kiểm tra định kì) để xây dựng quy trình chăm sóc toàn thời gian. Theo tính toán của các chuyên gia, trung bình, việc chăm sóc gia đình cho người cao tuổi mất khoảng 24 giờ mỗi tuần, và khoảng 20% là hơn 40 giờ một tuần. Chăm sóc cho người cao tuổi có rối loạn nhận thức thần kinh là đặc biệt nặng nề và có tác động không tốt đối với người chăm sóc.

Mặc dù xã hội có xu hướng xem các thành viên trong gia đình có trách nhiệm chăm sóc cho nhau, nhưng bị hạn chế bởi nghĩa vụ của con cái và sự khác nhau giữa các nền văn hóa, gia đình và thành viên gia đình cá nhân. Sự sẵn sàng của các thành viên trong gia đình để chăm sóc có thể được hỗ trợ bởi các dịch vụ (như trợ giúp kĩ thuật kĩ năng mới, dịch vụ tư vấn, dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần gia đình) và các dịch vụ bổ sung như chăm sóc cá nhân (gồm cho ăn, tắm gội, thay quần áo), chăm sóc sức khỏe tại nhà, trung tâm chăm sóc người cao tuổi ban ngày, các chương trình thực đơn bữa ăn... Các dịch vụ bổ sung có thể được cung cấp theo lịch trình thường quy hoặc là chăm sóc thay thế cho một vài giờ hoặc nhiều ngày. Một số người cao tuổi có nhu cầu chăm sóc đáng kể không có các thành viên gia đình hoặc bạn bè có khả năng, sẵn sàng hoặc có khả năng để chăm sóc và sống với những nhu cầu không được đáp ứng và đôi khi bị cách li xã hội.

Sự thay đổi về nhân khẩu học và các giá trị xã hội cũng làm giảm số lượng các thành viên trong gia đình có sẵn để chăm sóc cho người già bị suy yếu bởi nhiều lí do. 1. Gia tăng tuổi thọ, khi tỉ lệ người già tăng lên thì con cái của họ, những người chăm sóc tiềm năng, cũng có thể là người già. 2. Việc trì hoãn việc sinh con tạo ra một thế hệ kẹp giữa của những người chăm sóc, những người sẽ chăm sóc đồng thời cho con cái và cha mẹ của họ. 3. Quy mô gia đình nhỏ hơn, số lượng con đang giảm dần đã dẫn đến sự phân bố dân số theo các nhóm tuổi đồng đều hơn, tỉ lệ người phụ thuộc thấp hơn. 4. Ngày càng có nhiều phụ nữ tham gia lực lượng lao động; trước đây, phụ nữ đảm nhận phần lớn sự chăm sóc cho cha mẹ lớn tuổi do kì vọng về vai trò giới, nhưng nhu cầu nghề nghiệp đã giảm bớt khả năng thực hiện của họ. 5. Số lượng người già phụ thuộc và mắc bệnh nặng ngày càng tăng.

Tất cả những yếu tố trên cho thấy nhu cầu về dịch vụ chăm sóc sức khỏe gia đình do người khác không phải là thành viên gia đình, bạn bè và hàng xóm cung cấp ngày càng tăng.

Tạo cuộc sống vui vẻ, thoải mái cho người cao tuổi là hình thức chăm sóc tại nhà tốt nhất
Tạo cuộc sống vui vẻ, thoải mái cho người cao tuổi là hình thức chăm sóc tại nhà tốt nhất

Tác dụng của việc chăm sóc gia đình

Mặc dù chăm sóc gia đình rất hữu ích đối với con cháu suốt ngày bận rộn công việc, lo toan cơm áo gạo tiền, song cũng có thể có những tác động tiêu cực. Người chăm sóc gia đình có thể bị căng thẳng đáng kể (gọi là gánh nặng chăm sóc) và các vấn đề về sức khỏe dẫn đến người chăm sóc cảm thấy cô đơn, mệt mỏi và thất vọng, đôi khi dẫn đến cảm giác bất lực và kiệt sức, có thể xảy ra tình trạng hoặc lạm dụng người cao tuổi.

Việc chăm sóc cũng có thể trở thành gánh nặng tài chính. Các cặp vợ chồng trong đó một người quan tâm chăm sóc cho người kia có xu hướng giảm và không cân xứng. Người lớn hoặc vợ hoặc chồng của họ có thể cần giảm thời gian làm việc hoặc nghỉ làm kéo dài. Mặc dù các chính sách về nghỉ phép, y tế gia đình đảm bảo các cơ chế để thách thức việc chấm dứt phân biệt đối xử hoặc điều trị liên quan đến việc vắng mặt, tiền lương, thu nhập giảm là một thực tế nghiêm trọng đối với nhiều người chăm sóc.

Người chăm sóc nên được kết nối với nhân viên xã hội để đánh giá khả năng của họ đối với việc đào tạo, nghỉ ngơi, hỗ trợ tài chính và các dịch vụ khác dành cho người chăm sóc. Quan trọng, người chăm sóc thường có thể được đảm bảo và tìm hiểu thông tin hữu ích hoặc các biện pháp chăm sóc từ bác sĩ, y tá, nhân viên xã hội, hoặc quản lí các ca chăm sóc.

Bài và ảnh: Thanh Hà

Theo dòng sự kiện

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Xe đạp thồ Việt Nam thắng máy bay thực dân Pháp

Xe đạp thồ Việt Nam thắng máy bay thực dân Pháp

Khi chấp nhận trận quyết chiến chiến lược với quân ta tại Điện Biên Phủ, thực dân Pháp đã xuất phát từ ưu thế vượt trội về quân sự; đồng thời, ỷ vào khả năng tiếp tế hậu cần hơn hẳn đối phương.
Cuốn sách mang đến tương lai tươi sáng cho nhân loại

Cuốn sách mang đến tương lai tươi sáng cho nhân loại

Vào ngày 24/2/1848, Các Mác và Phri-đrich Ăng-ghen cùng soạn thảo và xuất bản cuốn “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”, văn kiện đầu tiên có tính chất cương lĩnh của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.
Sức mạnh của dòng máu Tiên Rồng

Sức mạnh của dòng máu Tiên Rồng

Theo huyền thoại con Rồng cháu Tiên, Lạc Long Quân thuộc dòng dõi Rồng lấy nàng Tiên Âu Cơ sinh ra một bọc có trăm trứng nở ra trăm người con.
Lênin với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội

Lênin với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội

Sau Cách mạng xã hội chủ nghĩa Tháng Mười Nga năm 1917, trên cương vị Lãnh tụ Đảng Cộng sản Nga và Chủ tịch Hội đồng Dân ủy nước Nga Xô viết, Chủ tịch Hội đồng Dân ủy Liên Xô, V.I.Lênin đã bắt tay xây dựng chủ nghĩa xã hội hiện thực để đem lại cuộc sống tự do, ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân.
Công tác Quy hoạch cán bộ và cán bộ cấp chiến lược

Công tác Quy hoạch cán bộ và cán bộ cấp chiến lược

Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta đặc biệt quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ vừa “hồng” vừa “chuyên”, đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Ngày 30/11/2004, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 42-NQ/TW “Về công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lí thời kì đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. Đến nay, thực hiện nghị quyết này đã được 20 năm...

Tin khác

Từ bài viết của Nguyễn Khuyến suy nghĩ về “giặc nội xâm” xưa và nay

Từ bài viết của Nguyễn Khuyến suy nghĩ về “giặc nội xâm” xưa và nay
Tư tưởng Hồ Chí Minh về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là tài sản tinh thần to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc Việt Nam. Hồ Chí Minh đã chỉ rõ hành vi, bản chất, nguyên nhân của tham nhũng, tiêu cực; những tác hại nguy hiểm của thứ “giặc nội xâm”, phá hoại sự nghiệp cách nạng của Đảng và Nhân dân Việt Nam.

Không thể xuyên tạc, phủ nhận tầm vóc, ý nghĩa và giá trị Ngày Chiến thắng 30/4/1975

Không thể xuyên tạc, phủ nhận tầm vóc, ý nghĩa và giá trị Ngày Chiến thắng 30/4/1975
Đại thắng mùa Xuân 30/4/1975 là một trong những mốc son chói lọi nhất của lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Cứ mỗi năm, đến ngày 30/4 cả dân tộc ta được sống lại trong không khí hân hoan, phấn khởi của ngày chiến thắng lịch sử cách đây 49 năm - tinh thần của “một ngày bằng 20 năm”.

Văn hóa nêu gương, một tiêu chuẩn hàng đầu trong công tác nhân sự

Văn hóa nêu gương, một tiêu chuẩn hàng đầu trong công tác nhân sự
Trong lịch sử dân tộc Việt Nam, nêu gương là chuẩn mực đạo đức, văn hóa, lẽ sống trong hành động, việc làm và được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Nổi bật là ở đội ngũ trí thức, gồm: Quan lại, thầy đồ, các bậc cao niên, nho sĩ... Tiêu biểu như Chu Văn An, Nguyễn Bỉnh Khiêm đã dám dâng sớ đề nghị vua chém những kẻ nịnh thần trong triều với mong muốn được yên dân, xã tắc vững bền. Khi đất nước bị xâm lăng, đô hộ, nhiều người đã nêu gương, đi đầu trong các phong trào yêu nước, dâng hiến trí tuệ, đức tài cho sự nghiệp chống giặc ngoại xâm, tiêu biểu như Nguyễn Đình Chiểu, Phan Châu Trinh...

Tấm lòng của đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai đối với người có công

Tấm lòng của đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai đối với người có công
Nhà tôi ở gần nhà công vụ của đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, nên biết được rất nhiều người trong khu dân cư đàm đạo về một nữ cán bộ lãnh đạo thật xứng đáng là công bộc của Dân, như lời Bác Hồ từng căn dặn, dạy bảo.

Những nguyên nhân của vấn nạn bạo lực học đường

Những nguyên nhân của vấn nạn bạo lực học đường
Từ vài thập kỉ trở lại đây, bạo lực học đường ở nước ta đang trở thành mối lo ngại của ngành giáo dục, cha mẹ học sinh và toàn xã hội. Nó tác động trực tiếp đến tinh thần, thái độ học tập của học sinh và việc giảng dạy của các thầy, cô giáo.

Dấu ấn thiên nhiên trong văn hóa ẩm thực Nam Bộ

Dấu ấn thiên nhiên trong văn hóa ẩm thực Nam Bộ
Văn hóa là thiên nhiên thứ hai do con người sáng tạo, qua quá trình tương tác với môi trường tự nhiên và xã hội, văn hóa ẩm thực nói riêng là một thực thể sống động, chịu sự tác động và biến đổi qua biến thiên của thời gian trong môi trường xã hội và tự nhiên ấy…

Xây dựng giá trị văn hóa chuẩn mực con người Việt Nam

Xây dựng giá trị văn hóa chuẩn mực con người Việt Nam
Văn hóa là phạm trù thuộc về con người của con người, do con người sáng tạo ra, vì cuộc sống và sự phát triển, hoàn thiện của chính bản thân mình, làm cho con người trở thành Người. Mục tiêu và nội dung cốt lõi quan trọng nhất trong xây dựng văn hóa là xây dựng con người...

Vài suy ngẫm về cải cách tiền lương năm 2024

Vài suy ngẫm về cải cách tiền lương năm 2024
Theo Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, từ ngày 1/7/2024, lương mới được trả theo vị trí việc làm thay cho mức lương cơ sở và hệ số lương hiện hành mang lại kì vọng cải thiện đáng kể thu nhập từ lương của đội ngũ cán bộ, công chức, và lực lượng vũ trang; giảm độ chênh lệch giữa thu nhập từ lương với sự biến động giá cả thực tế của thị trường, bảo đảm đời sống của những người hưởng lương từ chính sách. Qua đó góp phần giữ chân người có năng lực, hạn chế tình trạng “chảy máu xám”.

Chống lãng phí là nhiệm vụ cấp bách

Chống lãng phí là nhiệm vụ cấp bách
Vừa qua, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 27-CT/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí” nhằm quán triệt Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, tạo sự chuyển biến tích cực; khắc phục tồn tại, hạn chế, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn…

Đôi điều về “suy thoái” của một số cán bộ, đảng viên hiện nay

Đôi điều về “suy thoái” của một số cán bộ, đảng viên hiện nay
Trong cuộc sống, đâu phải dễ nhận ra biểu hiện cũng như nguyên nhân của sự “suy thoái” ở một cá nhân hay tổ chức nào đó. Sự suy thoái của quần chúng đã là một vấn đề đáng lo ngại, và càng đáng lo ngại hơn nếu đó là sự suy thoái của cán bộ, đảng viên. Bởi vậy, vấn đề suy thoái của cán bộ, đảng viên hiện nay cần phải tiếp tục được nhìn nhận kĩ lưỡng và chỉnh đốn thường xuyên, nghiêm túc!

Thanh niên Việt Nam thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ

Thanh niên Việt Nam thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ
Trong bất cứ hoàn cảnh nào, thanh niên Việt Nam cần khắc ghi những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh để giữ vững và giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, nhằm làm tròn nhiệm vụ cách mạng vẻ vang là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa...

Làm việc và lạc quan khiến tinh thần người già nở hoa

Làm việc và lạc quan khiến tinh thần người già nở hoa
Nhiều công trình nghiên cứu về NCT đã cho lời khuyên đừng để những người già sống biệt lập, mà cần tạo điều kiện để người già được sống trong bầu không khí gia đình hòa thuận hoặc một tập thể quan hệ tốt.

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Chi hội và Chi hội trưởng NCT ở Lạng Sơn

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Chi hội và Chi hội trưởng NCT ở Lạng Sơn
Hội NCT tỉnh Lạng Sơn được thành lập theo Quyết định số 48 ngày 24/9/2001 của Chủ tịch UBND tỉnh, đến nay đã được 23 năm. Trải qua hơn 2 thập kỉ hoạt động, Hội NCT các cấp trong tỉnh đã không ngừng được xây dựng và phát triển, phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng” ngày càng nâng cao về chất lượng, xuất hiện ngày càng nhiều mô hình tiêu biểu trong các lĩnh vực của đời sống xã hội.

“Hạnh phúc cho mọi người”

“Hạnh phúc cho mọi người”
Hưởng ứng chương trình của Liên Hợp Quốc và thực hiện quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tổ chức các hoạt động nhân Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 hằng năm”.

Đảng ta lấy hạnh phúc của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu

Đảng ta lấy hạnh phúc của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu
Tháng 6/2012, Liên Hợp Quốc có nghị quyết chọn ngày 20/3 là Ngày Quốc tế Hạnh phúc. Sau đó, 193 nước thành viên (trong đó có Việt Nam) cùng cam kết sẽ ủng hộ bằng các nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng xã hội công bằng, phát triển bền vững, nhằm đem lại hạnh phúc cho người dân...
Xem thêm
Phiên bản di động