Vị thuốc và món ăn hỗ trợ người bệnh phổi mạn tính lúc giao mùa

Khí hậu dần chuyển sang lạnh là điều kiện tốt để bệnh phổi mạn tính tái phát. Tuy nhiên, nếu biết sử dụng một số món ăn từ thảo dược sẽ giúp lá phổi của người bệnh hoạt động tốt hơn, đẩy lùi các biểu hiện tái phát của bệnh...

1. Bệnh phổi mạn tính trong y học cổ truyền

Bệnh phổi mạn tính được xem là giai đoạn mạn tính ổn định của các bệnh lí hen phế quản, viêm phế quản mạn tính, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính diễn tiến kéo dài.

Theo y học cổ truyền bệnh thuộc các chứng khái thấu, háo suyễn, đàm ẩm… tức là chỉ đàm ẩm hợp tà khí gây tắc trở khí đạo dẫn đến phế khí tuyên giáng thất điều, đàm ẩm đình tích gây ra.

Trên lâm sàng biểu hiện ho khan hoặc ho có đờm, có nhiều đờm khò khè trong cổ, thở gấp cấp bách…

Nguyên nhân cơ chế được biết do phế, tì, thận hư nhược.

Vì vậy, YHCT nhấn mạnh vào bồi bổ nâng cao chính khí ngũ tạng (Phế - Tì - Thận) kết hợp với các thuốc chỉ khái, hóa đàm, bình suyễn.

Vị thuốc đảng sâm tốt cho người bệnh phổi mạn tính.
Vị thuốc đảng sâm tốt cho người bệnh phổi mạn tính.

2. Thảo dược và món ăn từ thảo dược hỗ trợ trị bệnh phổi mạn tính

2.1 Đảng sâm

Đặc điểm vị thuốc: Đảng sâm có vị ngọt hơi đắng, tính ấm, quy vào kinh phế tì, giúp bồi bổ nguyên khí, ích huyết, sinh tân, kiện tì, dưỡng vị. Có tác dụng bồi bổ phế tì khí hư, hỗ trợ các trường hợp bệnh lâu ngày gây suy nhược mệt mỏi.

Món ăn có đẳng sâm: Cao cơm nhãn, sâm, mật ong

Đảng sâm 250g, sa sâm 125g, nhãn nhục 120g, mật ong lượng vừa đủ. Cho đảng sâm, sa sâm, nhãn nhục vào nồi, đổ nước vừa phải ngâm đến khi nở đều thì đun với lửa nhỏ, cứ 20 phút sôi chắt lấy nước và cho nước vào như vậy 3 lần rồi hòa chung đun với lửa nhỏ cho sánh lại, hòa với mật ong, đun sôi, để nguội đựng trong lọ uống dần. 1 thìa canh/3 lần/ngày.

Tác dụng bồi bổ phế tì khí hư hỗ trợ điều trị bệnh phổi mạn tính lâu ngày kèm mệt mỏi, ăn kém, suy nhược.

2.2 Hạnh nhân

Đặc điểm vị thuốc: Hạnh nhân có vị ngọt mềm, tính bình, giàu chất dinh dưỡng, chứa protein, đường, canxi, phospho, các loại vitamin A, B1, B2, C… Các thành phần trong hạnh nhân khi vào cơ thể tạo thành một chất có tác dụng trấn tĩnh trung khu hô hấp và cũng là vị thuốc chính điều trị hen suyễn, khó thở, nhuận tràng theo Đông y.

Hạnh nhân có thể dùng độc vị bằng cách rang chín, mỗi ngày nhai 10 hạt vào 2 buổi sáng - chiều.

Món ăn: Thành phần gồm hạnh nhân 15g, ma hoàng 15g, cam thảo 6g, đậu phụ 250g. Các nguyên liệu trên đun trong 1 giờ, bỏ bã, ăn đậu phụ và uống nước mỗi ngày 2 lần (sáng - chiều).

2.3 Cam thảo

Đặc điểm vị thuốc: Có vị ngọt, tính ôn, có tác dụng bổ ích trung tiêu, điều hòa tì vị khí, điều hòa tác dụng của các vị thuốc khác. Được chỉ định phối hợp điều trị ho và hen suyễn.

2.4 Bách hợp

Đặc điểm vị thuốc: Có vị ngọt nhạt, tính mát, quy vào kinh tâm và phế, có tác dụng nhuận phế, chỉ khái, dưỡng tâm, an thần, nhuận tràng, lợi tiểu… thường được dùng làm thuốc bồi bổ, chữa ho khan hoặc ho có đàm trong các trường hợp viêm phế quản phổi.

Món ăn: Cháo bách hợp và cháo bát bảo

Cháo bách hợp: Bách hợp 30g, gạo tẻ 50g, đường phèn, nước 400ml nấu thành cháo. Ngày 2 bát ăn vào sáng và tối. Có tác dụng bổ phế kiện tì, chỉ khái bình suyễn, dùng để hỗ trợ điều trị viêm phế quản phổi, lao phổi gây ho khan hoặc ho đàm lâu ngày không khỏi kèm ăn ngủ kém.

Cháo bát bảo: Khiếm thực, hoài sơn, hồng táo, hạt sen, ý dĩ, đậu cove, long nhãn, bách hợp mỗi thứ 6g, gạo tẻ 150g, đường phèn vừa đủ. Rửa sạch thuốc đun sôi 40 phút, sau đó cho gạo tẻ vào đun thành cháo và hòa đường phèn đến tan là được. Ăn ngày 2 lần sáng - tối.

2.5 Mộc nhĩ hay còn gọi là nấm tai mèo

Đặc điểm vị thuốc: Mộc nhĩ có chứa protit, lipid, glucid, canxi, sắt, vitamin B1, B2, PP.

Theo đông y mộc nhĩ có vị ngọt, tính bình, quy kinh tì vị, đại trường, can, thận, có tác dụng bổ dưỡng khí huyết, thanh huyết, chỉ huyết, có tác dụng tốt trong bồi bổ hỗ trợ điều trị cho người mắc bệnh tim mạch, hen suyễn.

Mộc nhĩ đen 15g, đường phèn 15g nấu với một lượng nước vừa đủ uống trong ngày, giúp trị chứng hen suyễn, miệng khô, sắc mặt tái xanh, tay chân lạnh.

Món ăn: Chè bách hợp mộc nhĩ kỉ tử

Mộc nhĩ 10g, bách hợp 10g, lê 1 quả, kỉ tử và đường phèn lượng vừa đủ. Ngân nhĩ đun sôi 30 phút, bách hợp đun thêm 15 phút, sau đó cho lê vào đun thêm 15 phút và cho kỉ tử và đường phèn vào đun cho tan đường là được.

Tác dụng: Nhuận phế, chỉ khái.

2.6 Gừng

Đặc điểm vị thuốc: Gừng có vị cay, tính ôn, quy vào kinh phế - tì - vị, có tác dụng giải biểu tán hàn, ôn trung, kiện tì vị, ôn hóa đàm ẩm mà giúp chữa ho suyễn, nôn ói, thủy thũng, bụng chướng.

Cách dùng: Trà gừng mật ong

Trà xanh tươi 15g, gừng tươi 1/2 củ, mật ong 20ml, nước sôi 400ml. Gọt vỏ gừng, thái lát, đập dập cho vào cùng lá trà xanh, cho nước sôi và đậy nắp bình trong 3 – 5 phút là dùng được.

Một số hướng dẫn dinh dưỡng và chế độ ăn Trung Quốc cho thấy việc sử dụng trà gừng ấm mỗi buổi sáng giúp ngăn chặn cảm hàn lạnh tái phát nhiều lần và mạnh khỏe phổi.

2.7 Củ nghệ

Đặc điểm vị thuốc: Nghệ có chứa nhiều chất dinh dưỡng, mùi thơm dễ chịu, có tác dụng kích thích sự bài tiết mật, kháng khuẩn, có tác dụng bảo vệ và giảm dị ứng điều trị hen suyễn. Sử dụng nghệ tươi pha nước uống mỗi ngày hoặc nghệ chế biến món ăn giúp giảm hen suyễn đáng kể.

3. Lợi ích của dinh dưỡng với bệnh phổi mạn tính

Ở người bệnh phổi mạn tính, cơ hô hấp cần năng lượng gấp nhiều lần để hoạt động so với người không mắc bệnh. Vì vậy, dinh dưỡng là sử dụng thực phẩm làm nhiên liệu cho tất cả các hoạt động, chế độ dinh dưỡng không thể chữa khỏi bệnh nhưng sẽ giúp người bệnh dễ thở hơn, thể chất và tinh thần sẽ tốt hơn.

Dinh dưỡng giúp duy trì tốt cân nặng phù hợp vì thừa cân/béo phì làm gia tăng tình trạng khó thở hoặc quá gầy yếu làm bệnh nhân nhanh chóng kiệt sức, suy nhược dễ mắc bệnh lí nhiễm trùng đưa đến các đợt cấp của bệnh.

Nguyên tắc dinh dưỡng hợp lí: Đa dạng và tăng cường nhóm thực phẩm chống oxy hóa, nhiều chất xơ, tránh các thực phẩm gây đầy bụng khó tiêu, cân bằng các nhóm thực phẩm từ muối - đường - đạm - mỡ - chất xơ - nước. Cân bằng cả ba mặt vận động - tinh thần - xã hội giúp lá phổi khỏe hơn, hạn chế tái phát, nhiễm trùng.

Xuân Thành (st)

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Bộ Y tế yêu cầu các địa phương tăng cường phòng chống dịch giai đoạn giao mùa

Bộ Y tế yêu cầu các địa phương tăng cường phòng chống dịch giai đoạn giao mùa

Bộ Y tế vừa có công văn số 2513/BYT-PB gửi UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương và các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur về việc tăng cường chỉ đạo công tác phòng, chống dịch trong giai đoạn giao mùa.
Ngày hội “Giọt hồng Kim Sơn” đã tiếp nhận 464 đơn vị máu

Ngày hội “Giọt hồng Kim Sơn” đã tiếp nhận 464 đơn vị máu

Hưởng ứng “Tháng Nhân đạo” năm 2025, chào mừng ngày Chữ thập đỏ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế (8/5), sáng 27/4/2025, Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện (HMTN) huyện Kim Sơn (tỉnh Ninh Bình) đã tổ chức Ngày hội HMTN “Giọt hồng Kim Sơn” đợt 2/2025.
Những bệnh có thể lây truyền khi đi Massage

Những bệnh có thể lây truyền khi đi Massage

Massage giúp thư giãn và cải thiện sức khỏe, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ lây bệnh nếu không cẩn trọng. Tìm hiểu các biện pháp phòng tránh để bảo vệ bản thân an toàn.
Bộ Y tế ban hành Kế hoạch Truyền thông phòng, chống dịch bệnh năm 2025

Bộ Y tế ban hành Kế hoạch Truyền thông phòng, chống dịch bệnh năm 2025

Nhằm chủ động ứng phó với các dịch bệnh truyền nhiễm, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch số 525/KH-BYT ngày 22/4/2025 về truyền thông phòng, chống dịch bệnh năm 2025.
Huyện Kim Sơn đã có 9 ca hiến giác mạc thành công đầu năm 2025

Huyện Kim Sơn đã có 9 ca hiến giác mạc thành công đầu năm 2025

Từ ngày 15-20/4/2025, trên địa bàn huyện Kim Sơn (tỉnh Ninh Bình) đã có 3 ca hiến giác mạc (HGM). Lũy kế từ đầu năm 2025 đến nay, toàn huyện có 9 ca HGM thành công, nâng tổng số ca đã HGM tại Kim Sơn lên 448 ca.

Tin khác

Người cao tuổi không ăn cơm lợi ít, hại nhiều

Người cao tuổi không ăn cơm lợi ít, hại nhiều
Việc loại bỏ cơm khỏi khẩu phần ăn có thể gây hại cho sức khỏe người cao tuổi, dẫn đến thiếu năng lượng, suy dinh dưỡng, rối loạn đường huyết và nhiều hệ lụy khác...

Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại
Trong bối cảnh ngành công nghiệp thẩm mỹ toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, khi khái niệm “làm đẹp” không còn chỉ đơn thuần là cải thiện ngoại hình mà đã trở thành biểu hiện của một lối sống khỏe mạnh, hiện đại và thông minh – thì sự kiện hội thảo khoa học với chủ đề “Cách mạng làm đẹp không xâm lấn: Tương lai của y học tái sinh” được tổ chức trong khuôn khổ Triển lãm Beautycare Expo Hà Nội 2025 đã thực sự tạo nên dấu ấn đậm nét trong lòng giới chuyên môn và công chúng yêu cái đẹp.

Vingroup hợp tác với Cleveland Clinic xây dựng bệnh viện Vinmec Cần Giờ theo chuẩn quốc tế

Vingroup hợp tác với Cleveland Clinic xây dựng bệnh viện Vinmec Cần Giờ theo chuẩn quốc tế
Ngày 18/4/2025, Tập đoàn Vingroup công bố chuẩn bị khởi công Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Cần Giờ tại khu đô thị Vinhomes Green Paradise vào tháng 8/2025, theo tiêu chuẩn của Cleveland Clinic – một trong những hệ thống y tế hàn lâm hàng đầu thế giới.

Bộ Y tế chấn chỉnh bác sĩ, nhân viên y tế quảng cáo thực phẩm chức năng

Bộ Y tế chấn chỉnh bác sĩ, nhân viên y tế quảng cáo thực phẩm chức năng
Ngày 17/4/2025, Bộ Y tế ban hành Công văn số 2310/BYT-ATTP, yêu cầu các bệnh viện, viện trực thuộc Bộ, các trường đại học Y - Dược, cùng Tổng hội Y học Việt Nam khẩn trương rà soát và chấn chỉnh tình trạng bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế tham gia quảng cáo thực phẩm, thực phẩm chức năng một cách sai lệch, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.

90% ung thư phổi xuất phát từ thói quen hút thuốc lá

90% ung thư phổi xuất phát từ thói quen hút thuốc lá
Theo thống kê mới nhất, mỗi năm Việt Nam có hơn 26.000 ca mắc mới ung thư phổi, trong đó đến 90% liên quan trực tiếp đến thói quen hút thuốc.

Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng bệnh lao kê

Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng bệnh lao kê
Bệnh lao kê là một thể lao cấp tính nặng thường ít gặp, do vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis gây nên. Lao kê có khả năng lan toả khắp cơ thể người bệnh, bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi...

Khuyến cáo phòng, chống bệnh sởi đối với nhóm có nguy cơ cao diễn biến nặng

Khuyến cáo phòng, chống bệnh sởi đối với nhóm có nguy cơ cao diễn biến nặng
Theo thông tin ghi nhận từ các phương tiện thông tin đại chúng, hiện nay bệnh Sởi đã ghi nhận nhiều trường hợp là người trưởng thành, có diễn biến nặng và ghi nhận trường hợp tử vong.

Mỗi năm hàng triệu người trên thế giới có thể tử vong do nhiễm khuẩn bệnh viện

Mỗi năm hàng triệu người trên thế giới có thể tử vong do nhiễm khuẩn bệnh viện
Dự báo đến năm 2050, gần 3,5 triệu người trên thế giới có thể tử vong do nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) mỗi năm, gấp 4,4 lần so với HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình dục cộng lại.

Nguy cơ mắc bệnh prion do ăn óc động vật

Nguy cơ mắc bệnh prion do ăn óc động vật
Bệnh prion là mối đe dọa nguy hiểm với con người, đặc biệt khi ăn óc động vật - nơi chứa nhiều prion. Đây là một nhóm bệnh hiếm gặp nhưng có tỉ lệ tử vong gần như tuyệt đối...

Tác dụng và những lưu ý khi dùng mỡ lợn

Tác dụng và những lưu ý khi dùng mỡ lợn
Trong kí ức của nhiều người Việt, mỡ lợn không chỉ là nguyên liệu tạo nên những món ăn đậm đà. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của xã hội và những quan niệm sai lầm về chất béo, mỡ lợn dần bị “thất sủng” trong căn bếp của nhiều gia đình...

Quản lý tăng huyết áp và biến cố tim mạch cải thiện chất lượng sức khỏe người cao tuổi

Quản lý tăng huyết áp và biến cố tim mạch cải thiện chất lượng sức khỏe người cao tuổi
Bệnh viện đa khoa (BVĐK) Đống Đa - Chuyên khoa đầu ngành Lão khoa Hà Nội vừa tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề "Tối ưu hoá quản lý tăng huyết áp và biến cố tim mạch ở người cao tuổi". Hội thảo thu hút sự tham gia của nhiều bác sĩ và các cán bộ trong lĩnh vực lão khoa.

Hẹp động mạch cảnh: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị

Hẹp động mạch cảnh: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị
Hẹp động mạch cảnh thường là hậu quả của xơ vữa mạch máu, hay gặp ở lứa tuổi trung niên trở đi. Ước tính có khoảng 15% đột qụy thiếu máu não là thứ phát trên nền hẹp động mạch cảnh. Tuy nhiên hẹp động mạch cảnh thường không gây triệu chứng trước khi tình trạng hẹp trở nên trầm trọng...

Sữa Uống Lên Men Ít Đường 18 tỷ lợi khuẩn: Hỗ trợ tăng cường đề kháng và sức khỏe đường ruột

Sữa Uống Lên Men Ít Đường 18 tỷ lợi khuẩn: Hỗ trợ tăng cường đề kháng và sức khỏe đường ruột
Chứa đến 18 tỷ lợi khuẩn, Sữa Uống Lên Men Ít Đường TH true YOGURT chính là lựa chọn lý tưởng để bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày, hỗ trợ tăng đề kháng và sức khỏe đường ruột.

Bệnh viện than - khoáng sản Việt Nam: Địa chỉ tin cậy của người bệnh

Bệnh viện than - khoáng sản Việt Nam: Địa chỉ tin cậy của người bệnh
Nhiều người cao tuổi trong vùng đến khám chữa bệnh tại Bệnh viện Than - Khoáng sản đều rất hài lòng, khi được quan tâm, không chỉ bằng những thiết bị y học hiện đại, cho kết quả nhanh, chính xác, rồi việc lấy máu xét nghiệm, đến tiêm không đau,...

Phòng khám đa khoa Thành An nơi chăm sóc sức khỏe uy tín

Phòng khám đa khoa Thành An nơi chăm sóc sức khỏe uy tín
Thời gian qua, Phòng khám Đa khoa Thành An đã khẳng định vị thế là địa chỉ tin cậy cho bệnh nhân, đặc biệt là trong việc cung cấp các dịch vụ y tế chất lượng cao và chu đáo.
Xem thêm
Bộ Y tế yêu cầu các địa phương tăng cường phòng chống dịch giai đoạn giao mùa

Bộ Y tế yêu cầu các địa phương tăng cường phòng chống dịch giai đoạn giao mùa

Bộ Y tế vừa có công văn số 2513/BYT-PB gửi UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương và các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur về việc tăng cường chỉ đạo công tác phòng, chống dịch trong giai đoạn giao mùa.
Ngày hội “Giọt hồng Kim Sơn” đã tiếp nhận 464 đơn vị máu

Ngày hội “Giọt hồng Kim Sơn” đã tiếp nhận 464 đơn vị máu

Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện (HMTN) huyện Kim Sơn (tỉnh Ninh Bình) đã tổ chức Ngày hội HMTN “Giọt hồng Kim Sơn” đợt 2/2025
Bộ Y tế ban hành Kế hoạch Truyền thông phòng, chống dịch bệnh năm 2025

Bộ Y tế ban hành Kế hoạch Truyền thông phòng, chống dịch bệnh năm 2025

Nhằm chủ động ứng phó với các dịch bệnh truyền nhiễm, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch số 525/KH-BYT ngày 22/4/2025 về truyền thông phòng, chống dịch bệnh năm 2025.
Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Đơn vị Lão khoa, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp: Địa chỉ tin cậy chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Với phương châm “Tất cả vì sự hài lòng của người bệnh”, đội ngũ nhân viên y tế của Đơn vị Lão khoa – Khoa nội 4 (Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp) luôn học hỏi trau dồi kiến thức, nâng cao năng lực, nêu cao tinh thần đoàn kết xây dựng và phát triển đơn vị, cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân.
Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay

Chật vật vì ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, nhiều người đã tìm được bí kíp hay

Theo thống kê, tại Việt Nam, có đến hơn 1/3 dân số đang gặp phải hội chứng khó ngủ, mất ngủ. Điều đáng lo, nhiều trường hợp chỉ ngủ 2 – 3 tiếng mỗi đêm, thậm chí thức trắng gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng tới sức khỏe.
Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

Phẫu thuật nội soi cho NCT mắc ung thư đại tràng

Đầu năm 2024, phẫu thuật nội soi, trong đó có “Phẫu thuật Bạch Mai” lại phát huy giá trị thực tiễn của mình bằng việc điều trị thành công nâng cao chất lượng sống cho hai bệnh nhân 94 tuổi mắc ung thư. Sau mổ, cả 2 cụ đều đáp ứng tốt và được xuất viện trở về cuộc sống bình thường chỉ sau 10 ngày “đại phẫu”.
Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Làm đẹp không xâm lấn – Xu hướng tất yếu của thời đại

Trong bối cảnh ngành công nghiệp thẩm mỹ toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, khi khái niệm “làm đẹp” không còn chỉ đơn thuần là cải thiện ngoại hình mà đã trở thành biểu hiện của một lối sống khỏe mạnh, hiện đại và thông minh – thì sự kiện hội thảo khoa họ
90% ung thư phổi xuất phát từ thói quen hút thuốc lá

90% ung thư phổi xuất phát từ thói quen hút thuốc lá

Theo thống kê mới nhất, mỗi năm Việt Nam có hơn 26.000 ca mắc mới ung thư phổi, trong đó đến 90% liên quan trực tiếp đến thói quen hút thuốc.
Sữa Uống Lên Men Ít Đường 18 tỷ lợi khuẩn: Hỗ trợ tăng cường đề kháng và sức khỏe đường ruột

Sữa Uống Lên Men Ít Đường 18 tỷ lợi khuẩn: Hỗ trợ tăng cường đề kháng và sức khỏe đường ruột

Chứa đến 18 tỷ lợi khuẩn, Sữa Uống Lên Men Ít Đường TH true YOGURT chính là lựa chọn lý tưởng để bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày, hỗ trợ tăng đề kháng và sức khỏe đường ruột.
Phiên bản di động