Văn hóa - Thể thao 14/09/2021 14:43
Lâng Loan ngày mới
Nằm sâu trong dãy núi Trường Sơn, để đến được với nóc Lâng Loan là một hành trình đầy hiểm trở. Từ Đà Nẵng đến đây chỉ 180km nhưng mất 8 giờ di chuyển. Trời đang vào mùa mưa, những con đường vẫn đầy sình lầy, nhưng ở nóc Lâng Loan, những mái nhà lúp xúp xinh xắn tôn xanh hiện lên sau làn mây lãng đãng. Nóc Lâng Loan đẹp đến mức tưởng chừng như ở đây không có gì xấu xí có thể diễn ra.
Nhưng để có được vẻ đẹp ấy, là công sức của rất nhiều người. Khu vực nóc Lâng Loan (còn gọi là nóc Măng KLâng cũ, ở thôn 3, xã Trà Cang, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) nơi mà 70 hộ dân, với 302 nhân khẩu người Xê Đăng sinh sống. Trước đây, nóc Lâng Loan rất khó khăn, cách biệt. Làng cũ cách trung tâm xã khá xa, với hơn 3 giờ đồng hồ đi bộ. Đường sá đi lại chủ yếu là leo dốc dựng đứng nên điều kiện kinh tế, xã hội rất khó để phát triển. Đặc biệt, nóc Lâng Loan cũ nằm trong khu vực dễ bị sạt lở.
Ở làng cũ, những mái tôn màu xanh lợp tạm ấy chỉ như những chiếc áo rách tả tơi trong mưa. Thời tiết khắc nghiệt, sáng nắng chói chang, chiều mưa như trút và đêm chỉ còn 12 độ, người dân ở đây uống rượu để giữ ấm và hạnh phúc của họ là được uống rượu và hát. Đời sống vô cùng khốn khó.
 |
| Nóc Lâng Loan |
Trước tình hình này, huyện Nam Trà My đã vận động bà con di dời tới khu vực an toàn hơn để tiện lợi cho quá trình đầu tư phát triển. Huyện Nam Trà My đề ra chủ trương quy hoạch 243 khu dân cư rải rác hiện nay thành 115 khu dân cư tập trung, tạo điều kiện cho Nhân dân định cư lâu bền, ổn định sản xuất bảo đảm điều kiện cho giáo dục phát triển. Và rồi, chương trình nhà chống lũ, với dự án làng hạnh phúc ra đời.
Các gia đình đã di dời nhà cửa, vật dụng sinh hoạt xuống làng mới, nhanh chóng dựng lại nhà để ổn định cuộc sống. Với mức hỗ trợ 20 triệu đồng/hộ của Nhà nước, đồng thời Mặt trận Tổ quốc huyện hỗ trợ thêm tấm lợp nên bà con đã nhanh chóng định cư. Địa điểm đặt ngôi làng mới mang tên nóc Lâng Loan có địa hình bằng phẳng, ít đồi dốc, rất thuận tiện cho việc định cư, làm đường giao thông, kéo điện quốc gia cũng như xây trường học kiên cố.
Ông Hồ Văn Xiêm, Phó Bí thư Đảng ủy xã Trà Cang cho biết: “Trước đây bà con ở trên kia rất khó khăn về đường sá, con em đi học cực lắm. Đảng, Nhà nước quan tâm giúp bà con xuống đây để thuận lợi hơn, nhất là học sinh mẫu giáo đến trường dễ dàng. Sau này dân làng mong Nhà nước quan tâm đầu tư thêm con đường xe, có điện, trường học kiên cố. Phải có tương lai mai sau thì cuộc sống mới thuận lợi được”.
 |
| Cuộc sống mới lại về trên nóc Lâng Loan |
Những nụ cười trên đỉnh mù sương
Khi chuyển về nóc Lâng Loan, người dân đã vấp phải muôn vàn khó khăn. Phải tự kéo dây điện từ trạm hạ thế cách đó 1,5km về để sử dụng. Mỗi hộ chỉ có duy nhất 1 ổ cắm điện, đủ công suất để thắp sáng một bóng đèn…
Hơn 1 năm qua, từ một ngôi làng tái định cư bị đứt gãy về văn hoá truyền thống, dần dần những đứt gãy ấy được nối liền lại bởi chính nỗ lực của người dân với sự giúp đỡ của chính quyền địa phương, sự thúc đẩy và hỗ trợ của các chuyên gia và cán bộ của dự án làng hạnh phúc, bây giờ người dân nóc Lâng Loan đã có nhiều thay đổi. Cột điện hạ thế đã được kéo về giữa làng, để người dân không còn ngóng điện từng ngày, những bóng điện chiếu sáng khắp làng. Nhà nhà đã có tivi để nắm bắt thông tin, học cách làm ăn.
Ngay cả những thói quen trong đời sống hằng ngày cũng đã có nhiều thay đổi. Người làng đã chí thú làm ăn, những thửa ruộng lúa nước đã được khai phá ngay cạnh làng để có lương thực. Nhà vệ sinh được dựng lên ở nhiều điểm, nước sạch đã được nối ống đến trước cửa nhà để người dân sinh hoạt...
Và chuyện uống rượu cũng đã giảm bớt. Như chị Hồ Thị Thanh, trước đây là “cây rượu nữ” nổi tiếng trong làng. Chị say suốt ngày, dáng đi lúc nào cũng xiêu vẹo. Người làng nhiều lần lắc đầu chép miệng bất lực, bởi đi còn không nổi thì nói gì đến làm việc. Từ khi chồng chị mất, chị càng say xỉn hơn. Chị như một góc khuất của làng.
Mọi người động viên chị đi phụ cùng làm, sau đó giúp chị làm mái và vách nhà bếp của chị theo chương trình đổi công. Khi xong nhà bếp chị sẽ được hỗ trợ ba triệu đồng (tiền vật liệu và nhân công), số tiền này đủ để chị góp tiền mua vật liệu làm nhà vệ sinh. Những câu chuyện thay đổi nho nhỏ như thế, nhưng đó là những niềm hạnh phúc ở những nơi thật xa, trên đỉnh núi với những lối sống đã ăn sâu vào tiềm thức người dân nơi này.
Sự đổi thay ở nóc Lâng Loan, đến từ việc quy hoạch dân cư trong chiến lược định canh định cư để thực hiện công cuộc xóa đói giảm nghèo của huyện vùng cao này. Đồng thời cũng là cơ sở để Nhà nước thực hiện đầu tư, hỗ trợ các chính sách an sinh xã hội, trong đó việc triển khai xây dựng hạ tầng dân sinh.
Bây giờ, nóc Lâng Loan cuộc sống đã êm đềm trở lại, chiều chiều thanh niên trong làng không còn tụ tập uống rượu, họ chơi thể thao để gắn kết tình làng. Những phụ nữ nổi lửa nấu cơm, không còn cảnh ông xỉn bà say tối ngày nữa. Trong những gia đình đã vang lên những tiếng cười. Những đứa trẻ đã hạnh phúc hơn khi được đi học, được nhận những cuốn sách mới. Cuộc sống của người dân trên nóc Lâng Loan giờ đã khác xưa rất nhiều.
