Đa số các bệnh nhân mắc đột qụy trong thời gian gần đây là những người ngoài 60 tuổi, có bệnh nền tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa mạch máu, bệnh lí tim mạch và nam giới hút thuốc lá nhiều...
Theo thống kê, 2 tháng nay có gần 500 ca bệnh đột qụy ở các tỉnh khu vực miền Trung đến nhập viện tại Trung tâm Đột qụy, Bệnh viện Trung ương Huế. Đáng nói là tỉ lệ ca bệnh gia tăng đáng kể so với trước đây, trong đó, khoảng 15% - 25% trường hợp đột qụy nặng, nguy kịch đã được cấp cứu, điều trị kịp thời.
Theo các chuyên gia y tế, thời tiết đang trong giai đoạn giao mùa ảnh hưởng đến các yếu tố nguy cơ dẫn đến đột qụy, nhất là tăng huyết áp, tỉ lệ người bị đột qụy gia tăng. Những trường hợp bệnh tăng huyết áp kiểm soát kém, thời tiết lạnh, huyết áp dễ tăng đột biến và dẫn đến tình trạng đột qụy.
Các dấu hiệu hay triệu chứng đột qụy bắt đầu khi nào?
Đột qụy hay còn gọi là tai biến mạch máu não là nguyên nhân gây tử vong thứ 2 trên thế giới. Đột qụy thường có thể xảy ra ở bất cứ thời điểm nào. Nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến nhiều di chứng, tạo gánh nặng cho cả gia đình và xã hội.
 |
| Nhiều ca đột qụy khi thời tiết giao mùa |
Các dấu hiệu sắp đột qụy có thể xuất hiện bất thình lình, trước thời điểm diễn ra đột qụy chỉ vài phút, cũng có một số trường hợp các triệu chứng cảnh báo cơn đột qụy sẽ diễn ra trước vài giờ.
Nhiều bệnh nhân tối trước khi ngủ vẫn còn bình thường đến sáng thì đột ngột hôn mê hay yếu liệt tay chân nửa bên người. Do đó, có một số bệnh nhân khó có thể xác định chính xác thời điểm xảy ra đột qụy.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp trước đó hoàn toàn bình thường nhưng đột ngột có những dấu hiệu sớm của đột qụy dưới đây thì không nên chủ quan mà phải đến cơ sở y tế để được kịp thời can thiệp.
5 dấu hiệu nhận biết đột qụy cần chú ý
Khuôn mặt bị mất cân đối, yếu liệt mặt, một bên mặt bị chảy xệ, cười méo mó. Có thể bảo bệnh nhân cười và quan sát.
Đột ngột cử động khó khăn hoặc không thể cử động tay chân, yếu liệt một bên cơ thể. Hãy bảo bệnh nhân giơ tay lên và so sánh, nếu hai tay không thể nâng qua đầu cùng lúc thì có khả năng người đó bị đột qụy.
Đột ngột nhức đầu dữ dội hay chóng mặt, bệnh nhân không yếu liệt chi nhưng không thể ngồi hay đi đứng được như người bình thường.
Đột ngột mất thị lực: Mờ mắt, nhìn không rõ.
Giọng nói bị thay đổi, nói ngọng, dính chữ. Có thể yêu cầu người đó nói những câu đơn giản, nếu không thể nhắc lại được thì người đó có dấu hiệu bị đột qụy.
Cách xử trí người bị đột qụy
Khi phát hiện người có các dấu hiệu đột qụy, cần xử trí đúng cách:
Đỡ người bệnh để không bị té ngã chấn thương.
Để người bệnh nằm xuống chỗ thoáng, nghiêng qua một bên nếu nôn ói; móc hết đàm nhớt cho bệnh nhân dễ thở.
Gọi xe đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.
Không tự ý cho uống hoặc nhỏ thuốc hạ huyết áp hay bất kì loại thuốc nào khác.
Không để nằm chờ xem có khỏe lại không.
Không cạo gió, cắt lễ, cúng vái…
Phải đưa người bệnh vào bệnh viện càng nhanh càng tốt để có thể cứu sống kịp thời các phần não chưa chết nhưng đang bị thiếu máu nuôi, đang bị sưng, hoặc bị chèn ép.
3 nhóm thực phẩm không nên ăn để phòng đột qụy
Thực phẩm chế biến sẵn
Thực phẩm đã qua chế biến hoặc đồ ăn vặt như bánh quy giòn, khoai tây chiên, thức ăn nhanh chiên rán nhiều dầu mỡ, thịt hun khói, xúc xích... chứa nhiều chất béo chuyển hóa, tạo ra cholesterol xấu (LDL) lắng đọng trong thành động mạch dẫn đến tắc nghẽn. Chúng còn làm gia tăng tình trạng viêm trong cơ thể - yếu tố nguy cơ thường gặp của nhiều bệnh như đột qụy và đau tim.
Thực phẩm mặn, nhiều muối
Ăn thừa muối làm tăng nguy cơ tăng huyết áp, đột qụy. Theo điều tra, mặc dù hầu hết người Việt Nam có thói quen ăn nhiều muối nhưng chỉ có 16% số người khi được hỏi cho rằng bản thân có ăn mặn.
Vì vậy hãy tập thói quen không để bát nước chấm, gia vị trên mâm cơm, nhất là khi trong bữa ăn chỉ có các món đã chế biến đậm đà với các gia vị mặn rồi.
Thực phẩm ngọt
Đường gây béo phì, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, làm nặng thêm tình trạng viêm và lão hóa..., vốn đều là những yếu tố nguy cơ của căn bệnh này. Ngay cả đồ uống ngọt dành cho người ăn kiêng cũng cần hạn chế, tránh lạm dụng.
