Câu lạc bộ quan họ làng Hoài Thị
Văn hóa - Thể thao 02/08/2018 10:25
CLB Quan họ làng Hoài Thị hiện có 40 thành viên với nhiều nhóm tuổi khác nhau với 18 liền anh, 22 liền chị. Theo nhà nghiên cứu Quan họ Lê Danh Khiêm, tỉ lệ nam nữ khá cân đối trong CLB là điều vô cùng quý báu, không dễ tìm thấy ở nhiều làng Quan họ khác. Khi có sự cân bằng giữa liền anh với liền chị thì việc tổ chức các canh Quan họ cổ mới bảo đảm đúng theo lề lối truyền thống. Chính vì lẽ đó, những canh hát Quan họ cổ ở Hoài Thị luôn được tổ chức bài bản như: Giọng la rằng, tình tang, cây gạo, cái hời cái ả, tứ quý... sau đến giọng vặt và cuối cùng là giọng giã bạn.
Vào dịp lễ hội đầu Xuân, nhiều lần về làng Bựu Sim để được đắm chìm trong canh hát Quan họ cổ không nhạc đệm vào ban đêm, có khi ở gia đình một nghệ nhân, khi các canh hát ở đình, chúng tôi cứ ngấm dần rồi thẩm thấu cái cốt túy đặc sắc, chỉ có ở Quan họ làng Hoài Thị. Cách hát của liền anh, liền chị ở đây mang vẻ đẹp đặc trưng riêng, thường sử dụng các câu ca, câu đối do chính nghệ nhân Hoài Thị sáng tác, theo lối hát cổ, mang phong cách Quan họ Bựu Sim - cứ giãi ra, không lên cao, xuống thấp, nhịp phách không rõ ràng nhưng lại đậm chất: Vang, rền, nền, nảy.
Bà Nguyễn Thị Lành, Chủ nhiệm CLB Quan họ làng Hoài Thị cho biết: "Để có thể duy trì nguyên vẹn được lối hát cổ đặc trưng của làng là bởi việc truyền dạy Quan họ ở Hoài Thị được tổ chức bài bản và khoa học, bảo đảm tính kế thừa thường xuyên, liên tục. CLB Quan họ Hoài Thị chia thành nhiều lớp học khác nhau, có lớp tuổi thanh niên, lớp trung niên. Các lớp lại được chia thành 3 nhóm theo học các cụ, còn lại nhóm măng non do tôi phụ trách". Hoài Thị còn là một trong số ít các làng Quan họ gốc có tới 3 nghệ nhân được phong tặng danh hiệu lần đầu là các cụ Nguyễn Văn Bích (96 tuổi), Nguyễn Thị Con (96 tuổi) và Nguyễn Sỹ Tăng (88 tuổi).
Ở Hoài Thị xưa kia và cả bây giờ, Quan họ luôn là một phần máu thịt, không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của hầu hết người dân. Nhiều thế hệ liền anh, liền chị trẻ tuổi cũng tiếp bước truyền thống gia đình, quê hương mà tự nhiên, tự nguyện tìm đến với Quan họ bằng một tình cảm sâu nặng của riêng mình. Đặc biệt, có 4 cặp liền anh trẻ ở Hoài Thị đã tìm cách nối lại tục kết bạn, thường xuyên gặp gỡ, giao lưu, học hỏi, trau dồi vốn Quan họ và giúp đỡ nhau trong cuộc sống hằng ngày.
Bên cạnh đó, Quan họ còn là một nghề giúp họ kiếm sống, bởi nếu trong một số các thành viên nhận được lời mời đi biểu diễn là họ lại rủ đôi, kết bạn cùng tham gia. Tuy không thực sự giống hoàn toàn với nghề chơi, lối chơi Quan họ của người xưa nhưng mô hình này đang được một nhóm liền anh 8 người dưới 30 tuổi ở Hoài Thị cùng một số liền anh liền chị ngang tuổi ở làng Diềm thử nghiệm và đạt kết quả nhất định. Có một điều không thể phủ nhận là tình yêu, lòng ham mê Quan họ của thế hệ liền anh, liền chị này chẳng hề thua kém lớp tiền bối nghệ nhân. Họ say Quan họ và hát mọi lúc mọi nơi. Cũng bởi thế mà chất "vàng ròng", tinh túy của Quan họ cổ Bựu Sim trải dài qua suốt hàng trăm năm luôn được trân trọng, gìn giữ.
Sự kết hợp hài hòa giữa truyền dạy Quan họ truyền thống và tiếp thu Quan họ cải biên ở Hoài Thị cho thấy tính bảo tồn vốn cổ nhưng không bảo thủ cũng là một trong những phương pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Quan họ tiêu biểu, cần được nhân rộng...
Sơn Trà