Đất mũi - một thời để nhớ

Theo Quốc lộ 1A xuôi về phương Nam, qua Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu, chúng tôi đến Cà Mau. Đây là thành phố trẻ, đang vươn mình phát triển với tốc độ tăng trưởng thường đạt hai con số những năm gần đây. Thành phố cuối phương Nam này nhà cửa san sát, khang trang, xe cộ dập dìu huyên náo nhưng có trật tự trong cái sôi nổi ngấm ngầm của một đô thị trẻ! Có một công trình với quy mô tầm cỡ quốc gia và quốc tế đã được xây dựng giữa lòng U Minh Hạ, trên nền đất phù sa trước đây là vùng lưng phèn, hoang vu ngập nước với lau sậy, tràm hoang! - Công trình nhà máy khí - điện - đạm Cà Mau đã và đang phát huy công suất….

Cà Mau có hệ thống sông ngòi chằng chịt như mạng nhện với các cửa sông lớn như cửa sông Ông Đốc, cửa Bảy Háp, cửa Lớn, cửa Rạch Gốc, cửa Bồ Đề. Ngoài biển Cà Mau còn có các đảo như Hòn Khoai, Hòn Chuối, Hòn Đá Bạc, có tiềm năng mạnh mẽ về du lịch.

Ấn tượng nhất là khi ta đến mũi Cà Mau, ở cột mốc toạ độ quốc gia: 80 37' 30'' vĩ độ Bắc, 1040 43' kinh độ Đông. Ngày nay ở đây đã hình thành khu bảo tồn quốc gia. Công viên Văn hoá Du lịch nằm trong khu bảo tồn. Nổi bật lên, gây sự chú ý cho khách tham quan là biểu tượng mang hình một con tàu đang hướng mũi ra biển khơi lộng gió.... Hằng năm, mũi Cà Mau lấn ra biển gần 100m. Cứ 100 năm sẽ có thêm diện tích hơn một huyện. Đây là miền đất tận cùng của Tổ quốc về phía Nam, thuộc huyện Ngọc Hiển, cách TP Cà Mau 118km. Đứng trên đài quan sát cao 21m, chúng tôi bồi hồi, cảm xúc khi thấy bạt ngàn biển, rừng của quê hương, với những sắc màu xanh tươi, dạt dào sức sống, Tổ quốc mình đẹp quá! Đến đất Mũi, ta có thể nhàn du vào những làng chài núp mình dưới bóng rừng đước, để tìm hiểu đời sống và sinh hoạt của những cư dân ở đây. Do vị trí địa lí đặc biệt, nên chót mũi Cà Mau là nơi duy nhất trên đất liền ở Việt Nam mà người ta có thể nhìn mặt trời mọc ở phía biển và lặn xuống biển.

Về đất Năm Căn thuộc huyện Năm Căn ngày nay, ghé thăm những “Làng Rừng”, bạn sẽ thấy dấu ấn lịch sử như còn phảng phất đâu đây! Ta sẽ không khỏi ngạc nhiên và thán phục cách tổ chức, sinh sống của cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân ta trong những năm tháng kháng chiến gian khổ chống ngoại xâm. Ở trung tâm Làng Rừng tuyệt nhiên không có đường bộ. Mọi sự liên lạc, quan hệ đều diễn ra trên mặt nước, dưới tán rừng cây rậm rạp, thâm u. Đường đi ngang dọc trong làng là những thân đước, tràm, mắm được bắc, lót, ken sát vào nhau thành những lối giao thông rất tiện lợi. Làng Rừng như một xã hội thu nhỏ và trở thành những pháo đài vững chắc, hầu như bất khả xâm phạm của khu 9 và quân dân Cà Mau thời ấy! Các lãnh đạo cấp cao như Lê Đức Anh, Võ Văn Kiệt, Vũ Đình Liệu,… đã từng gắn bó với những Làng Rừng trong những năm kháng chiến chống Mỹ.

Đến với thị trấn sông Ông Đốc, chợ búa, phố xá sầm uất. Cũng tại nơi này, hơn 52 năm về trước (26/11/1954), đã chứng kiến cuộc chia li cảm động của những người thân tiễn chồng, cha, con, em mình đi tập kết ra Bắc trên con tàu Kilinski của Ba Lan. Hơn 20 năm sau (30/4/1975). Có một số người đã trở về sum họp với người thân. Và cũng không ít những người ra đi ngày ấy, đã không bao giờ trở lại. Vàm sông Ông Đốc trở thành biểu tượng gây nhiều cảm xúc trong lòng người Nam Bộ. Ngày nay, thị trấn này là nơi có nghề cá sầm uất vào bậc nhất nước ta.