 |
| Bảo tàng Bình Định giới thiệu với sinh viên Trường Đại học Quy Nhơn về giá trị lịch sử cặp voi đá thành Đồ Bàn |
Đây là ý kiến của TS Lê Đình Phụng, chuyên gia nghiên cứu khảo cổ, Ủy viên Hội Khảo cổ học Việt Nam khi nói về các tác phẩm điêu khắc đá thời kỳ Champa tại Bình Định, bởi Bình Định sở hữu nhiều đền tháp với kiến trúc nghệ thuật độc đáo và nhiều hiện vật quý. Đến nay, Bình Định có 13 tác phẩm nghệ thuật điêu khắc đá thời kỳ Champa được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia, là di sản quý giá trong kho tàng di sản văn hóa của cả nước và của tỉnh nhà, nguồn sử liệu quý đối với công tác nghiên cứu, sưa tầm lịch sử - văn hoá Bình Định.
Hiện Bảo tàng Bình Định đang lưu giữ 8 bảo vật quốc gia, gồm: Phù điêu nữ thần Mahisha Sura Mardini, niên đại đầu thế kỷ XII; phù điêu thần Brahma, niên đại cuối thế kỷ XII; cặp phù điêu chim thần Garuda diệt rắn, niên đại thế kỷ XII - XIV; phù điêu nữ thần Sarasvati, niên đại đầu thế kỷ XII; phù điêu Thần hộ pháp Mả Chùa, niên đại thế kỷ XII; hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn, niên đại cuối thế kỷ XI - đầu thế kỷ XII.
Còn lại 5 bảo vật quốc gia hiện đang lưu giữ ở các địa phương, gồm: Cặp voi đá thành Đồ Bàn, niên đại nửa sau thế kỷ XII, nằm trong khuôn viên thành Đồ Bàn (nay là thành Hoàng Đế), xã Nhơn Hậu và hai tượng Hộ pháp chùa Nhạn Sơn (hai pho tượng Dvarapala), niên đại thế kỷ XII - XIII, tại chùa Nhạn Sơn, xã Nhơn Hậu, TX An Nhơn; tượng thần Shiva chùa Linh Sơn, niên đại thế kỷ XV, tại chùa Linh Sơn, xã Nhơn Hội, TP Quy Nhơn.
|
| Hai tượng hộ pháp chùa Nhạn Sơn ở chùa Nhạn Sơn, xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn |
Trong gần 5 thế kỷ là kinh đô của vương quốc Champa (từ thế kỷ XI đến thế kỷ XV), vương triều Vijaya để lại những di sản văn hóa vật thể vô giá, bao gồm hệ thống đền tháp, thành quách, khu lò gốm cổ in dấu ngàn năm. Đặc biệt là quần thể kiến trúc, tín ngưỡng gồm 8 cụm và 14 tháp Chăm gần như còn nguyên vẹn. Cùng với hệ thống tháp Chăm, thời kỳ vàng son của vương quốc Champa cũng đã để lại trên đất Bình Định hàng ngàn tác phẩm nghệ thuật điêu khắc vô giá.
TS Lê Đình Phụng cho biết: Muốn phát huy giá trị bảo vật quốc gia thì phải phổ cập đại chúng. Ngày nay, có nhiều phương tiện ngoài truyền thống in sách thì việc quảng bá trên mạng xã hội hay nâng cao chất lượng quảng bá bằng những hình ảnh 3D để tiếp cận với công chúng đông hơn, phục vụ cho việc phát triển du lịch. Đặc biệt phải coi những tác phẩm bảo vật quốc gia là nguồn lực văn hóa nội sinh để phát triển kinh tế, văn hóa địa phương. Về mặt lâu dài, thì có thể lấy ý nghĩa về mặt lịch sử văn hóa đặc sắc của tác phẩm điêu khắc thời kỳ Champa đưa vào chương trình giáo dục văn hóa của địa phương nhằm củng cố tình yêu với văn hóa dân gian.
TS Lê Đình Phụng chia sẻ: Khi đã là bảo vật quốc gia về mặt pháp lý Nhà nước phải là tài sản chung của dân tộc và trong khi đó, những cơ quan văn hóa địa phương đại diện cho Nhà nước quản lý. Trong tình hình hiện tại để phát triển đồng bộ thì chúng ta giao trách nhiệm cho những nơi hiện nay đang lưu giữ bảo vật quốc gia. Tuy nhiên có sự giám sát để bảo vệ, khai thác và phát huy giá trị chứ chúng ta không bỏ mặt.
|
| Bình Định vừa công bố hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn là bảo vật quốc gia |
Để tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị các bảo vật quốc gia đang được lưu giữ trên địa bàn tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Lâm Hải Giang đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao chủ động phối hợp với các ngành liên quan tăng cường tuyên truyền, giới thiệu về giá trị của các bảo vật quốc gia trên các phương tiện truyền thông, thông tin đại chúng. Đồng thời, phải có kế hoạch, phương hướng cụ thể để bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị các bảo vật quốc gia, nhất là các hiện vật ở ngoài trời, gắn liền với việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
