Tạo môi trường học tập thân thiện để người cao tuổi không bị bỏ lại phía sau

Phát biểu khai mạc, TS. Phan Văn Hùng nhấn mạnh: Công cuộc chuyển đổi số đang lan tỏa sâu rộng trên mọi lĩnh vực đời sống xã hội, từ kinh tế, văn hóa, giáo dục đến y tế và chính trị. Đây vừa là xu thế tất yếu, vừa là yêu cầu chiến lược, đòi hỏi mỗi quốc gia, tổ chức, cá nhân phải chủ động thích nghi và tận dụng cơ hội. Với NCT, chuyển đổi số mở ra nhiều cơ hội nâng cao chất lượng cuộc sống nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Vì vậy, cần có chính sách và giải pháp hỗ trợ NCT tiếp cận, làm chủ và ứng dụng hiệu quả công nghệ số.

Hội thảo tập trung thảo luận vai trò của NCT trong tiến trình chuyển đổi số, tìm kiếm cơ sở khoa học, thực tiễn và giải pháp thiết thực để NCT chủ động tham gia chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp và tạo việc làm. Nhiều tham luận đã làm rõ những vấn đề cấp thiết, giới thiệu Đề án “NCT tham gia đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp và tạo việc làm” - một định hướng quan trọng mở ra cơ hội mới để NCT phát huy vai trò, sáng tạo, đóng góp cho phát triển bền vững cộng đồng. Cạnh đó, hội thảo phân tích chiến lược chuyển đổi số quốc gia và tác động đối với NCT; giới thiệu phong trào “Bình dân học vụ số”, nhằm giúp NCT tiếp cận công nghệ thông tin, nâng cao kiến thức số, tham gia các hoạt động xã hội - kinh tế trong kỷ nguyên số.

TS. Phan Văn Hùng, Phó Chủ tịch Hội NCT Việt Nam phát biểu khai mạc Hội thảo

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Hội, giới thiệu nội dung Quyết định 379/QĐ-TTg ngày 20/2/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “NCT tham gia đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp và tạo việc làm”. Theo đó, mục tiêu của Đề án nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng số; thúc đẩy NCT tham gia y tế số, dịch vụ công, mạng xã hội, ngân hàng điện tử, tiêu dùng số; tạo môi trường học tập thân thiện để NCT không bị bỏ lại phía sau. Nội dung chính bao gồm: Khảo sát, phân loại NCT; thành lập Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý; hướng dẫn sử dụng smartphone, ứng dụng Zalo, chụp ảnh, gọi video; khuyến khích dùng ChatGPT hỗ trợ học tập. Giai đoạn 2025-2035, phấn đấu 90-100% NCT được tuyên truyền về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh; hỗ trợ ít nhất 2.500 NCT khởi nghiệp, tạo trên 200.000 việc làm; 70% NCT thành thạo kỹ năng số; trồng 200 triệu cây xanh; phát triển mô hình NCT tham gia bảo vệ môi trường, sản xuất nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn.

TS. Đinh Hữu Phí, Viện trưởng Viện Nghiên cứu NCT, chia sẻ kinh nghiệm triển khai mô hình đồng bộ chuyển đổi số tại cơ quan Trung ương Hội. Hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, đoàn kết; thành viên là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của cơ quan, có tinh thần trách nhiệm, yêu thích công nghệ, sẵn sàng học tập và chia sẻ. Các thành viên được tham gia đầy đủ hoạt động, được tập huấn kiến thức số, đề xuất sáng kiến, đồng thời có nghĩa vụ tuân thủ quy chế, giữ gìn hình ảnh cộng đồng. Ban Chủ nhiệm gồm Chủ nhiệm, các Phó Chủ nhiệm và Ủy viên chuyên môn, có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch, phối hợp tổ chức, điều phối, giám sát và báo cáo.

Nội dung hoạt động chính của mô hình gồm: Tập huấn chuyên sâu về chuyển đổi số; tổ chức hội thảo, tọa đàm chia sẻ kinh nghiệm; hướng dẫn NCT và gia đình sử dụng thiết bị, dịch vụ công trực tuyến; xây dựng mô hình điểm ứng dụng công nghệ trong chăm sóc, hỗ trợ NCT. Kinh phí hoạt động từ đóng góp tự nguyện của thành viên, tài trợ xã hội hóa, hỗ trợ ngân sách Nhà nước và cơ quan. Quy chế hoạt động được ban hành, đảm bảo phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo cơ quan.

Ông Đỗ Thanh Thảo, Trưởng phòng Chính sách số, Cục Chuyển đổi số Quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) nhận định: Tốc độ già hóa dân số nhanh gây áp lực lớn lên hệ thống chính sách. NCT không chỉ cần được chăm sóc sức khỏe, an sinh xã hội mà còn có thể đóng góp tích cực cho xã hội, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số. Ứng dụng công nghệ trong chăm sóc sức khỏe như y tế từ xa, hồ sơ bệnh án điện tử, dịch vụ giao thuốc tại nhà… sẽ giúp NCT giảm khó khăn đi lại, tiết kiệm thời gian, chi phí. Cần mở rộng chương trình đào tạo kỹ năng số, cung cấp dịch vụ thiết yếu để khuyến khích NCT sử dụng công nghệ, đồng thời phát huy trí tuệ, kinh nghiệm của họ trong cộng đồng.

Ông Lê Minh Đức, Cán bộ Truyền thông, Tổ chức HelpAge International tại Việt Nam (HAI), đồng sáng lập Công ty VIOBA, cho biết: Tổ chức HAI là tổ chức phi chính phủ quốc tế duy nhất chuyên về già hóa với 5 lĩnh vực trọng tâm. Kế thừa kinh nghiệm của HAI, VIOBA triển khai lớp học kỹ năng số thân thiện, tận dụng mạng lưới CLB Liên thế hệ tự giúp nhau, thúc đẩy các giải pháp về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp cho NCT và cam kết đồng hành cùng Hội NCT Việt Nam thực hiện Đề án 379 đã được Chính phủ phê duyệt.

Kết luận hội thảo, TS.Phan Văn Hùng cảm ơn ý kiến tâm huyết của các đại biểu, nhấn mạnh: Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh, NCT cần chủ động, bám sát chỉ đạo của Tổng Bí thư, Ban Chỉ đạo và kế hoạch quốc gia; ứng dụng sử dụng dịch vụ công, thanh toán điện tử, mua bán online… Giải pháp là làm thí điểm, rút kinh nghiệm rồi nhân ra diện rộng; cán bộ, đảng viên Trung ương Hội phải gương mẫu đi đầu. Cần lựa chọn kỹ năng số thiết yếu, thành lập CLB hoặc tổ công nghệ số, “cầm tay chỉ việc”, kết hợp học trực tiếp và trực tuyến, xã hội hóa, tự nguyện, tự quản. Việc triển khai phải đơn giản, dễ hiểu, phù hợp với NCT, gắn với phong trào thi đua, từ đó giúp NCT hòa nhập và hưởng lợi từ thành quả công nghệ.