Người con gái giả trai đi đánh giặc đã về cõi vĩnh hằng

Trong lịch sử Quân đội Nhân dân Việt Nam, có lẽ má Mẫn là trường hợp duy nhất cải nam nhập ngũ đi đánh giặc. Từ một cô gái xinh đẹp, má đã cắt tóc ngắn, đi lại khệnh khạng, gào thét cho vỡ giọng để giả trai cho thật giống nhằm thực hiện ước mơ của mình

Vậy là người con gái giả trai, Bà mẹ Việt Nam anh hùng Trần Thị Mẫn đã về cõi vĩnh hằng. Từ nay, đồng chí, đồng đội, người thân không còn được nghe má kể chuyện đuổi Tây, đánh Mỹ. Sự ra đi của má để lại niềm tiếc thương vô hạn cho đồng chí, đồng đội và người thân.

Tình yêu nước nồng nàn, lòng căm thù giặc sâu sắc đã hun đúc nhiệt huyết của người con gái xứ Giồng Riềng, mới tuổi 17, Trần Thị Mẫn trở thành đội viên Vệ quốc đoàn.

Để được tham gia Vệ quốc đoàn, Trần Thị Mẫn quyết định đóng giả con trai. Má bỏ chữ “Thị” trong tên lót của mình và thêm chữ “Quang” để thành Trần Quang Mẫn. Má cắt tóc cua, quấn chặt ngực, tập dáng đi khệnh khạng, phơi nắng, dầm mưa cho nước da đen; đào một cái lỗ dưới đất ngày nào cũng úp mặt xuống gào hết cỡ cho bể giọng, nói được tiếng khàn đục như con trai. Chưa hết, để chắc chắn không bị phát hiện má tập uống rượu, hút thuốc rê phì phèo, làm những việc của đàn ông như: Lợp lá, sửa nhà. Năm 1946, má trở thành tân binh của trung đội 1, đại đội 70, chi đội 124 của Bộ đội Huỳnh Thủ, hoạt động ở Vĩnh Thuận (vùng U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang).

Người con gái giả trai đi đánh giặc đã về cõi vĩnh hằng
Mẹ Trần Thị Quang Mẫn và cô con gái Ngọc Hân.

Má đã lập được nhiều chiến công hiển hách, khiến kẻ thù phải khiếp sợ. Báo chí ở Sài Gòn khi đó gọi nữ Việt cộng ở Rạch Giá là “Nữ chúa miền Tây”. Một trong những chiến công chói lọi của má là tiêu diệt tên chỉ huy khu An Phước (Vĩnh Thuận) Lâm Quang Phòng, 1 trong 7 tên ác ôn khét tiếng mang danh “Người hùng chống Cộng miền Tây”.

Tháng 7/1958, Tỉnh ủy Rạch Giá ra nghị quyết trừ khử tên Lâm Quang Phòng. Nhiệm vụ được giao cho đơn vị của má và má xin được trực tiếp thực hiện. Biết nhà tên Phòng sắp tổ chức đám xả tang người cô của hắn, má Sáu Mẫn giả làm người giúp việc đám tang. Tiệc xong, tên Phòng thấm mệt, nằm lim dim trên võng, má Sáu Mẫn rút dao, dồn hết sức mạnh căm thù chém vào cổ hắn. Chiếc áo ka ki quá dày, lưỡi dao lại vướng cái võng, hắn chỉ bị sướt trên mặt, rồi lăn xuống đất, chui vào gầm giường cạnh đó trốn. Má Sáu Mẫn lao theo, chém tiếp mấy nhát vào sườn, vào cổ hắn. Tên Phòng la ú ớ, thất thanh. Cả trung đội bảo vệ tên Phòng vây thành vòng tròn bắt má Mẫn. Bọn giặc không nổ súng vì quyết bắt sống má. Bọn địch thì đông, má Sáu Mẫn đuối sức dần. Một tên ném chiếc ghế trúng tay má làm dao rơi xuống đất. Bọn giặc lao đến đấm đá túi bụi thân thể mảnh mai của má.

Má bị địch xử và kết án 7 năm tù khổ sai, 5 năm biệt xứ. Những năm bị địch giam cầm, chúng liên tục đưa má đi khắp các nhà tù: Rạch Giá, Chương Thiện, Tân Hiệp, Chí Hoà, Côn Đảo. Đi đến nhà tù nào má cũng bị bọn địch tra tấn dã man làm chết đi sống lại nhiều lần, nhưng má quyết không khai căn cứ cách mạng. Trong tù, má vận động chị em đoàn kết, đấu tranh, chống lại những hành vi đàn áp người tù dã man.

Sau khi ra tù má tiếp tục tham gia kháng chiến với nhiều cương vị khác nhau: Đại đội trưởng công tác dân quân tỉnh Rạch Giá; Đại đội trưởng công tác trợ lí Phòng Dân quân Quân khu 9; trợ lí Chính sách, Phòng Chính sách, Cục Chính trị Quân khu 9 và đến tháng 5/1977, má nghỉ hưu theo chế độ.

Đầu năm 1967, má Trần Thị Quang Mẫn được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân. Tháng 12/1994, má Sáu Mẫn được Nhà nước phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng, vì có chồng và con trai hi sinh trong chiến đấu.

Với 75 năm tuổi Đảng, giữ nhiều cương vị, chức vụ khác nhau, má luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, được đồng đội và Nhân dân yêu quý. Trong thời gian lâm bệnh, mặc dù đã được tổ chức, gia đình và các bác sĩ tận tình chăm sóc cứu chữa, nhưng vì tuổi cao, sức yếu; bệnh nặng, má đã từ trần hồi 9 giờ, ngày 23/3/2021 (tức ngày 11/2 Tân Sửu), hưởng thọ 95 tuổi. Di hài má được an nghỉ tại nghĩa trang liệt sĩ huyện Giồng Riềng, nơi chồng và con má an nghỉ.

Người con anh hùng của quê hương Kiên Giang đã về cõi vĩnh hằng trong niềm tiếc thương vô hạn của Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân và lực lượng vũ trang tỉnh. Kiên Giang mất đi Bà mẹ Việt Nam anh hùng, biểu tượng bất khuất của người phụ nữ Việt Nam trong thời đại mới. Bạn bè, đồng chí, đồng đội mất đi một người bạn chiến đấu, người chỉ huy dày dạn kinh nghiệm và nhân hậu.

Trương Anh Sáng

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Ký ức Đường Trường Sơn của người lính già và khúc tráng ca để lại cho hậu thế

Ký ức Đường Trường Sơn của người lính già và khúc tráng ca để lại cho hậu thế

Gần 7 năm ôm chiếc vô lăng trên Đường Trường Sơn, người lính lái xe đã thuộc từng cung đường, từng con dốc với những hố bom, những vực sâu cho tới những cây cổ thụ nơi đại ngàn xanh thẳm… Năm tháng qua đi nhưng tất cả những hình ảnh ấy vẫn in sâu trong ký ức của người lính già và được ông khắc họa đậm nét bằng trường ca “Đường Trường Sơn trong tim” - khúc tráng ca về một thời đạn lửa, về những năm tháng lịch sử của dân tộc với những mất mát, đau thương trong cuộc chiến giành lại độc lập, tự do.
Dấu ấn Giám đốc Hồ Sỹ Quảng trong đổi mới HTX Thọ Thành

Dấu ấn Giám đốc Hồ Sỹ Quảng trong đổi mới HTX Thọ Thành

Xóm Tâm Hợp, xã Đông Thành những năm gần đây đổi thay từng ngày. Đồng ruộng bê tông hóa, những cánh đồng lúa chất lượng cao cấy máy thẳng hàng, hệ thống thu hoạch, vận chuyển nhộn nhịp mỗi khi mùa vụ.
Nữ cán bộ dân tộc Thổ tiêu biểu đi đầu trong các phong trào của thôn

Nữ cán bộ dân tộc Thổ tiêu biểu đi đầu trong các phong trào của thôn

Với những đóng góp cho hoạt động công tác hội Phụ nữ ở cơ sở, bà Lê Thị Đức, 63 tuổi, thôn 3, xã Như Xuân, vinh dự được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tặng Bằng khen tại Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Thanh Hóa lần thứ XI...
Tuổi cao vẫn nhiệt tình công tác xã hội

Tuổi cao vẫn nhiệt tình công tác xã hội

Giữa nếp làng Đan Trung yên bình của xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, bà Lê Thị Thanh vẫn bền bỉ giữ cho mình ngọn lửa tận tâm hiếm có. Dù tuổi cao nhưng bà không chọn sự an nhàn mà bằng sự nhiệt huyết và trách nhiệm của mình để cống hiến cho công tác NCT...
Hành trình 30 năm gắn bó với nhãn khoa của TS.BS CKII Nguyễn Văn Lành

Hành trình 30 năm gắn bó với nhãn khoa của TS.BS CKII Nguyễn Văn Lành

Tại Hội nghị Nhãn khoa Việt Nam (VOS 2025) diễn ra ngày 14/11/2025 ở Hải Phòng, TS. BS Chuyên khoa II Nguyễn Văn Lành, Giám đốc Bệnh viện Mắt Cao nguyên, vinh dự được Hội Nhãn khoa Việt Nam trao tặng Bằng khen vì những đóng góp nổi bật trong công tác phòng chống mù lòa và chăm sóc sức khỏe mắt cộng đồng.

Tin khác

Lương y cao tuổi với bài thuốc gia truyền đặc trị bệnh gan cứu người

Lương y cao tuổi với bài thuốc gia truyền đặc trị bệnh gan cứu người
Gần 70 năm gắn bó với nghề y, lương y Nguyễn Phùng (tên thật là Nguyễn Trọng Phùng) - truyền nhân đời thứ tư của dòng họ Nguyễn Trọng, ở làng Mỹ Ngọc, xã Minh Sơn, huyện Đô Lương (cũ), tỉnh Nghệ An đã trở thành một cái tên quen thuộc đối với hàng vạn bệnh nhân mắc các chứng bệnh về gan trên khắp cả nước...

Cán bộ Hội NCT tiêu biểu của đất mỏ

Cán bộ Hội NCT tiêu biểu của đất mỏ
Ông Nguyễn Ánh Hồng, Phó Trưởng ban Đại diện Hội NCT tỉnh Quảng Ninh người có nhiều năm làm công tác NCT, nếu tính cả thời gian kiêm nhiệm, khi công tác tại Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Ninh, đến nay đã có gần 30 năm, ông trực tiếp tham gia công tác NCT...

Sôi nổi cuộc thi “Người cao tuổi hạnh phúc trong gia đình” tỉnh Lào Cai lần thứ I

Sôi nổi cuộc thi “Người cao tuổi hạnh phúc trong gia đình” tỉnh Lào Cai lần thứ I
Sáng 08/11, tại phường Lào Cai ( tỉnh Lào Cai), Hội Người cao tuổi tỉnh long trọng tổ chức khai mạc Cuộc thi “Người cao tuổi hạnh phúc trong gia đình” tỉnh Lào Cai lần thứ I, năm 2025. Dự khai mạc có lãnh đạo Hội Người cao tuổi tỉnh; đại diện các sở, ngành, đoàn thể của tỉnh cùng 20 đội thi đến từ các xã, phường trên địa bàn.

Tuổi 71 vẫn đam mê chinh phục đường đua marathon

Tuổi 71 vẫn đam mê chinh phục đường đua marathon
Ở tuổi 71, ông Nguyễn Việt Hồng, hội viên Hội Cựu chiến binh, hội viên Hội Người cao tuổi phường Láng (TP Hà Nội) vẫn rất đam mê môn chạy bộ. Ông Thường xuyên tham gia chinh phục các giải chạy với tâm niệm, chạy không chỉ là rèn luyện sức khỏe, mà còn là cách sống tích cực, tự vượt qua chính mình.

Bí thư cao tuổi hết lòng vì sự giàu đẹp của quê hương

Bí thư cao tuổi hết lòng vì sự giàu đẹp của quê hương
Ông Lâm Hoàng Lấm, Bí thư Chi bộ ấp Kinh 5, xã Vân Khánh, tỉnh An Giang được người dân nhắc đến bằng sự trân quý. Nhiều năm qua, tuy tuổi cao nhưng ông luôn gắn công tác xây dựng Đảng với nhiệm vụ phát triển nông thôn mới, chú trọng tiêu chí môi trường. Ông cùng đảng viên chi bộ trồng hàng trăm mét cây bông trang, cây xanh dọc hai bên tuyến đường chính của ấp. Các thành viên còn thường xuyên tưới nước, tạo dáng hàng rào cây gọn gàng, bắt mắt.

Tấm lòng nhân hậu của một người cao tuổi ở xã Tràm Chim

Tấm lòng nhân hậu của một người cao tuổi ở xã Tràm Chim
Thường xuyên tổ chức, tham gia các chương trình từ thiện xã hội, tấm lòng nhân hậu, thơm thảo của ông Lê Phương Thảo, sinh năm 1953, hiện ở ấp 4, xã Tràm Chim, tỉnh Đồng Tháp được nhiều người quý trọng...

Tấm lòng nhân ái của một cựu chiến binh với đồng bào vùng lũ

Tấm lòng nhân ái của một cựu chiến binh với đồng bào vùng lũ
Trong bức tranh những người lính Cụ Hồ trở về với đời thường, Thượng tá Vũ Xuân Thủy, 62 tuổi, ở thôn 14, phường Hiệp Hòa (trước đây là xã Hiệp Hòa, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh), là một biểu tượng đẹp của lòng nhân ái và nghĩa tình đồng đội.

Tuổi cao vẫn tích cực hiến máu

Tuổi cao vẫn tích cực hiến máu
Giữa nhịp sống hối hả hôm nay, vẫn có những người thầm lặng gieo mầm thiện lành bằng những hành động giản dị mà cao đẹp. Ông Trần Thanh Quý, 60 tuổi, ở khu Cái Dăm, phường Bãi Cháy, tỉnh Quảng Ninh là một trong những tấm gương như thế. Hơn 20 năm qua, ông đã 50 lần hiến máu tình nguyện...

Một gia đình có truyền thống yêu nước và hiếu học

Một gia đình có truyền thống yêu nước và hiếu học
Ở phường Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, gia đình cụ giáo Đoàn Văn Chúc (1914 - 1990) và Mẹ Việt Nam anh hùng Hoàng Thị Hiếng (1916 - 1995) được biết đến như một tấm gương sáng về truyền thống hiếu học và tinh thần phụng sự đất nước...

Mong có thêm nhiều ‘Nhân Ái’ trong chăm sóc người cao tuổi

Mong có thêm nhiều ‘Nhân Ái’ trong chăm sóc người cao tuổi
Ở tuổi “xưa nay hiếm”, cụ Vũ Quốc Tuấn – nguyên Trợ lý Thủ tướng Võ Văn Kiệt, thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tướng Phan Văn Khải – vẫn giữ vẹn nguyên tinh thần làm việc và suy tư về thời cuộc. Sống tại Trung tâm Chăm sóc Người cao tuổi Nhân Ái (Hà Nội), cụ ví nơi đây như “ngôi nhà thứ hai”, nơi cụ tiếp tục lan tỏa trí tuệ, lòng nhân ái và trách nhiệm công dân đến mọi người xung quanh.

Hội Người cao tuổi Việt Nam trao 100 triệu đồng hỗ trợ khắc phục hậu quả bão lũ tại Ninh Bình

Hội Người cao tuổi Việt Nam trao 100 triệu đồng hỗ trợ khắc phục hậu quả bão lũ tại Ninh Bình
Chiều 11/10/2025, đoàn công tác của Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam do ông Phan Văn Hùng, Phó chủ tịch Trung ương Hội làm trưởng đoàn đã trao tặng 100 triệu đồng hỗ trợ hội viên người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn, người dân bị ảnh hưởng do bão lũ tại tỉnh Ninh Bình. Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Ninh Bình đã tiếp nhận kinh phí hỗ trợ để phân bổ về các địa phương.

Người có tấm lòng thiện lành ở xứ Tràm Chim

Người có tấm lòng thiện lành ở xứ Tràm Chim
Với tấm lòng thiện lành, hàng chục năm qua, ông Bùi Văn Hanh, sinh năm 1960, ở ấp 2, xã Tràm Chim, tỉnh Đồng Tháp, tích cực tham gia công tác từ thiện xã hội...

Luôn phát huy tốt vai trò “Cây cao bóng cả”

Luôn phát huy tốt vai trò “Cây cao bóng cả”
Từ đầu năm 2025 đến nay, Chi hội NCT ấp Cây Điệp, xã Đồng Tâm đã kết nạp thêm 11 hội viên mới, nâng tổng số hội viên của Chi hội lên 78 người.

Mãi là “Tuổi cao - Gương sáng”

Mãi là  “Tuổi cao - Gương sáng”
Ở tuổi mà nhiều người chọn an nhàn, ba nhân vật tiêu biểu đã chọn tiếp tục dấn thân. Họ minh chứng rằng, khi đam mê còn cháy, khi trái tim còn khát vọng, thì tuổi tác chỉ là con số. Ở họ, con cháu và thế hệ trẻ tìm thấy bài học lớn: Nghị lực, trí tuệ và trách nhiệm xã hội không bao giờ già đi...

Lão nông xứ Thanh biến đất cằn thành những ‘mùa vàng’

Lão nông xứ Thanh biến đất cằn thành những ‘mùa vàng’
Từ những thửa ruộng kém màu mỡ, lão nông Lê Khắc Phú (70 tuổi, tổ dân phố 5, phường Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa) đã đầu tư trồng lúa ST25, sắn dây, cúc chi, tre Lục Trúc... mang lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình, tạo việc làm cho nhiều lao động tại địa phương.
Xem thêm
Người cao tuổi nêu cao đuốc sáng Diên Hồng, góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh

Người cao tuổi nêu cao đuốc sáng Diên Hồng, góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh

Ngày 12/12, tại TP. Hồ Chí Minh, Hội Người cao tuổi Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam lần thứ VI (Khóa VI) nhiệm kỳ 2021-2026.
Quảng Trị ký kết hợp tác phát triển nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn giai đoạn 2026–2030

Quảng Trị ký kết hợp tác phát triển nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn giai đoạn 2026–2030

Quảng Trị tổ chức Hội nghị tổng kết mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, chuỗi liên kết giá trị Quế Lâm, ký kết hợp tác phát triển tại tỉnh Quảng Trị.
Điểm sáng từ mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, chuỗi liên kết giá trị Quế Lâm trên địa bàn Hà Tĩnh

Điểm sáng từ mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, chuỗi liên kết giá trị Quế Lâm trên địa bàn Hà Tĩnh

Hội NCT Việt Nam, UBND tỉnh Hà Tĩnh, Tập đoàn Quế Lâm tổ chức Hội nghị tổng kết mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, chuỗi liên kết giá trị Quế Lâm
Trao kỷ niệm chương vì sự nghiệp bảo vệ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi

Trao kỷ niệm chương vì sự nghiệp bảo vệ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi

Sáng 12/12, UB MTTQ VN phường Minh Phụng, TP Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị trao Kỷ niệm chương cho 18 cán bộ Hội Người cao tuổi Quận 11 (trước sáp nhập) "Vì sự nghiệp bảo vệ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi Việt Nam".
Trao 200 triệu đồng để NCT khó khăn khắc phục hậu quả thiên tai

Trao 200 triệu đồng để NCT khó khăn khắc phục hậu quả thiên tai

Hội NCT tỉnh Thanh Hóa vừa phối hợp cùng Ủy ban MTTQ xã Kim Tân trao 20 suất quà (trị giá 1 triệu đồng/suất) cho những NCT trong xã bị thiệt hại bởi cơn bão số 10. Cũng trong dịp này, Hội NCT tỉnh Thanh Hóa đã bàn giao cho 9 xã bị ảnh hưởng bởi thiên tai, mỗi xã 20 triệu đồng (tổng cộng 180 triệu đồng) để trao tặng những NCT ở xã trên khắc phục hậu quả thiên tai.
Hà Nội: Tham vấn nhân rộng mô hình chăm sóc dài hạn tích hợp cho NCT tại cộng đồng

Hà Nội: Tham vấn nhân rộng mô hình chăm sóc dài hạn tích hợp cho NCT tại cộng đồng

Sáng 11/12, tại Hà Nội diễn ra Hội nghị tham vấn nhân rộng mô hình chăm sóc dài hạn tích hợp cho NCT tại cộng đồng thông qua CLB Liên thế hệ tự giúp nhau (LTHTGN). Hội nghị quy tụ đại diện các cơ quan, tổ chức quốc tế và lực lượng làm công tác NCT ở cơ sở
Vườn bưởi sai trĩu quả giúp lão nông xứ Thanh thu hàng trăm triệu mỗi năm

Vườn bưởi sai trĩu quả giúp lão nông xứ Thanh thu hàng trăm triệu mỗi năm

Với vườn bưởi rộng hơn 1ha, trồng 700 cây, hằng ngày, ông Đinh Sỹ Tuấn, 70 tuổi, ở tổ dân phố 6, phường Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa, cùng những người trong gia đình cần mẫn chăm sóc đúng kỹ thuật. Những gốc bưởi tuổi đời hơn chục năm vẫn xum xuê trái, quả đều tăm tắp. Trung bình mỗi năm, vườn bưởi mang lại khoảng 300 triệu đồng cho gia đình ông....
Cán bộ Chi hội Người cao tuổi gương mẫu, tận tâm với phong trào

Cán bộ Chi hội Người cao tuổi gương mẫu, tận tâm với phong trào

Về xã Bảo Hà (tỉnh Lào Cai), nhắc đến ông Nguyễn Xuân Quang, nguyên Bí thư Chi bộ Bản Liền 3, Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã, hiện là Phó Chi hội trưởng Chi hội Người cao tuổi thôn Bản Liền 3, ai cũng dành cho ông sự kính trọng.
Chi hội trưởng nhiệt tình, tận tụy với công việc

Chi hội trưởng nhiệt tình, tận tụy với công việc

Đã vào cái tuổi “xưa nay hiếm” nhưng bà Nguyễn Thị Lợi, 75 tuổi, Chi hội trưởng Chi hội NCT khu Đông Thịnh, phường Móng Cái 1, tỉnh Quảng Ninh vẫn hăng hái với công tác NCT. Hội viên NCT và nhân dân trong khu đều dành tình cảm yêu mến đối với bà.
Phiên bản di động