Kỉ niệm 45 năm ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng (30/4/1975-30/4/2020): Dũng sĩ diệt ác, phá kìm
Tuổi cao gương sáng 18/04/2020 07:55
Được ông Vũ Ngọc Phương, Ủy viên Ban cán sự Khu 9, Đội trưởng Đội công tác Bàu Cạn giác ngộ, ông và ông Đặng Văn Nghệ là cơ sở nội tuyến hoạt động hợp pháp tại đồn điền này từ ngày 11/11/1962. Bị địch nghi ngờ nên ngày 17/4/1964, Ban cán sự Khu rút ông ra bổ sung, giữ chức Đội phó Đội công tác và Trung đội trưởng Lực lượng vũ trang đầu tiên của Khu 9. Chính nhờ sự che chở của Nhân dân mà ông đã tiêu diệt nhiều cảnh sát, mật báo, đại diện xã, ấp trưởng, ấp phó ác ôn, khét tiếng kìm kẹp, bắt bớ, ức hiếp quần chúng. Thấy thế, bọn Ngụy quyền trong xã hoang mang, kiếp sợ. Quần chúng nô nức, phấn khởi, tin tưởng, hào hứng tham gia cách mạng.
Ông Phan Lúa (thứ hai từ trái sang) dự buổi gặp mặt cán bộ kháng chiến. |
Từ đó, ông xây dựng, tổ chức nhiều cơ sở. Bọn địch tức tối treo giải thưởng "Ai bắt được tên Lúa sẽ được thưởng 200 ngàn đồng. Nếu bắn chết tên Lúa thì thưởng 100 ngàn đồng". Hồi đó, 200 ngàn đồng có giá trị rất lớn. Trong cuộc đời hoạt động của ông có nhiều trận đánh chớp nhoáng nhưng mang lại hiệu quả rất cao. Từ năm 1962 đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, ông tham gia đánh 52 trận, diệt 20 tên cảnh sát, mật báo, đại diện xã, ấp trưởng, ấp phó ác ôn và bắt 15 tên đi cải tạo. Ông còn tham gia nhiều trận đánh diệt 135 tên địch từ lính đến sĩ quan, trong đó có 2 tên giặc lái Mỹ, phá hủy một số xe tăng và thu hàng trăm khẩu súng của địch. Bên cạnh đó, ông xây dựng được 42 cơ sở và vận động 15 thanh niên thoát li bổ sung cho Đội công tác, lực lượng Công an và Thị đội.
Trong nhiều trận đánh, ông nhớ nhất là trận đánh Tết Mậu Thân Xuân 1968. Ông được giao nhiệm vụ làm Mũi trưởng dẫn đơn vị C90 và các đồng chí cán bộ chính trị Khu 9 tấn công vào thị xã Pleiku (nay là TP Pleiku).Trên đường đi, ông đã diệt 2 tên ấp trưởng và ấp phó ác ôn ở phường 6 (nay là phường Hội Phú, TP Pleiku). Dẫn đoàn đến thị xã thì trời sáng, ông cùng đơn vị C90 đánh phá Khu giải trí Quân đoàn II Ngụy (nay là ngã ba Phù Đổng) và Trại giam Pleiku, bắn cháy 2 xe tăng. C90 và cán bộ chính trị Khu 9 hi sinh khá nhiều, ông và một số đồng chí bị địch bắt. Bọn địch đeo biển "Trưởng ban ám sát của Việt Cộng tại thị xã Pleiku" rồi dẫn đi quanh các đường phố của thị xã hòng làm nhụt ý chí cách mạng của quân và dân ta.
Đồi chè thuộc Đồn điền chè Catecka (nay là Công ty Chè Bàu Cạn) |
Dù bị địch tra tấn dã man với đủ hình thức nhưng ông kiên quyết không khai hàng trăm cơ sở của ta đang hoạt động bí mật trên địa bàn. Ông bị địch đày giam tại Đảo Phú Quốc. Đến ngày 26/3/1973, ông được bọn địch trao trả tù binh và ra miền Bắc an dưỡng. Ngày 26/8/1973, ông lại tình nguyện vào Nam chiến đấu cho đến ngày tỉnh Gia Lai được giải phóng. Sau giải phóng năm 1975, ông được bầu vào Thị ủy viên, giữ chức Phó Công an thị xã Pleiku và nhiều chức vụ khác cho đến khi nghỉ hưu năm 1998.
Với những thành tích trên, trong 2 năm (1965-1966), ông được bầu là chiến sĩ thi đua của tỉnh Gia Lai dự Đại hội chiến sĩ thi đua Công - Nông - Binh tại Liên khu 5 và được UBND cách mạng Khu Trung Trung Bộ tặng Bằng khen. Ông được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương chống Mỹ cứu nước hạng Nhì; Huân chương Chiến công hạng Ba; Huân chương Kháng chiến hạng Nhất; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng. Hiện nay, ông đang sinh hoạt tại chi hội CCB tổ dân phố 6, phường Ia Kring, TP Pleiku, tỉnh Gia Lai.