Khám phá miệt Ngàn

Những lão nông rành rọt về miệt Ngàn cho biết sau khi đào kênh Xà No, người Pháp tiếp tục đào xẻ ngang hơn 20 kênh sườn. Cứ 1.000m thì đào một kênh lớn, xen giữa 500m lại đào một kênh nhỏ. Hệ thống kênh này dẫn nguồn nước ngọt từ sông Hậu vào, làm màu mỡ những cánh đồng lúa ở miệt Ngàn.

Chúng tôi đi từ huyện Phong Điền, TP Cần Thơ qua tỉnh Hậu Giang. Định vị theo đường sông thì kênh xáng Xà No bắt nguồn từ ngã ba Vàm Xáng, nơi sông Cần Thơ đi thẳng sẽ tới Phong Điền. Dòng nước rẽ trái là vào kênh Xà No đi tới miệt Ngàn trải dài từ huyện Châu Thành A đến huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang.

Đi từng quãng đúng 1.000m, chúng tôi lại dừng xe để chụp ảnh từng cây cầu 1.000, 2.000... đến 14.000 và 14.500 bắc qua những con kênh cùng tên. Đường ở miệt Ngàn đẹp không chỉ ở những cánh đồng lúa bạt ngàn mà còn bởi có nơi hai bên đường là hàng cây hoa hoàng yến vàng rực, có nơi là hai hàng phượng vĩ đỏ thắm vào mùa Hè. Nhờ vẻ đẹp tự nhiên ấy, những con đường hoa bên cạnh các cánh đồng lúa đã trở thành điểm check-in tuyệt vời của mọi người.

Đường đến thị trấn Bảy Ngàn rất đẹp.

Chợ Một Ngàn, chợ Bảy Ngàn, chợ Mười Bốn Ngàn là những chợ nhộn nhịp nhất. Những đặc sản của miền sông nước đều có trong chợ nhưng thích nhất là các hàng bánh dân gian đủ loại.

Miệt Ngàn đặc sắc như vậy mà có người nói với chúng tôi rằng “thấy chẳng có gì”, “không biết giới thiệu gì”... May là chúng tôi đã không bỏ qua miệt Ngàn như thế!

Ở các tỉnh, thành Tây Nam Bộ, có thể thấy chợ quê nhiều nơi. Song, chợ quê lớn nhất, họp mỗi ngày và chỉ chuyên mua bán đồ “đặc sệt” từ ruộng đồng, sông rạch, chắc chỉ có ở TP Vị Thanh. Khu chợ này rộng khoảng 700m2, gần cầu Cái Nhúc nhỏ, không có tiểu thương mà chỉ có “người bán”. Phần lớn họ là những nông dân bán rau củ quả nhà trồng hay rau mọc tự nhiên hái được; bán cá, tôm, lươn, ếch đánh bắt từ sông rạch, ruộng, mương.

Người địa phương gọi khu chợ độc đáo nhất vùng sông nước Nam Bộ này là chợ “chồm hổm”. Nghe cách gọi đủ hình dung nét đặc trưng của chợ: Không có quầy sạp; hàng bán được đựng trong thúng, rổ, nia hay đổ trên tấm trải; người bán ngồi trên ghế lùn xịt hoặc ngồi chồm hổm, ngồi bệt trên tấm trải; người mua không đứng lom khom thì cũng ngồi chồm hổm mới dễ lựa đồ.

Một - hai giờ sáng, chợ “chồm hổm” đã họp, hầu hết mỗi hàng đều có bóng đèn điện để thấy rõ đồ bán. Nông dân trồng được gì mang bán nấy. Những loại rau dại ở đồng, ở vườn không dễ kiếm tại các chợ quê khác thì ở chợ “chồm hổm” thường có, như: Bông lục bình, rau nhút, rau sam, rau trai, rau muống tím, đọt choại, đọt nhãn lồng… Mùa nước nổi thì có bông điên điển, bông súng cơm, cá linh, chuột đồng. Trong mùa Tết, chợ còn có nhiều cải làm dưa, củ kiệu, củ hành.