Hành trình gian nan từ bàn tay trắng thành tỷ phú nuôi lợn trên vùng quê nghèo

Chúng tôi đến thăm ông Lê Văn Cần ở thôn Bóng, xã Yên Thọ, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định - một nông dân tiêu biểu, được Thủ tướng tặng Bằng khen "Nông dân xuất sắc" năm 2022. Hình ảnh đầu tiên hiện ra trước mắt chúng tôi là người đàn ông nhanh nhẹn, hằng ngày hăng say lao động, luôn có mặt ở trang trại để chỉ đạo công nhân sản xuất.

Hành trình gian nan

Ông Cần kể, ông bắt đầu nuôi lợn từ năm 1990, tới nay hơn 30 năm có lẻ, để có được cơ ngơi như ngày hôm nay, ông đã phải trải qua không ít khó khăn, mệt nhọc. Đã có lúc ông cảm nhận mình như rơi xuống vực thẳm, gặp quá nhiều cú sốc khiến ông nhiều lúc nản lòng muốn bỏ cuộc.

Ban đầu nhận thấy nghề chăn nuôi lợn có tiềm năng, tiến triển tốt, lợi nhuận ổn định, nên ông bắt tay vào làm. Mới đầu ông nuôi với quy mô khoảng 10 con/lứa, sau nâng dần quy mô trang trại, tổng số đàn lợn lên hơn 100 con/lứa.

Ông Cần trong trang trại của mình. Ảnh Mai Chiến

Mọi việc khá ổn nhưng đến đầu năm 2007, vận đen bắt đầu ập đến, đàn lợn hơn 100 con (gồm lợn bố mẹ và lợn thương phẩm) của gia đình ông bị “dính” bệnh dịch tai xanh, buộc phải tiêu hủy toàn bộ, khiến gia đình ông “mất ăn, mất ngủ”, đứng ngồi không yên. Ước tính thiệt hại lên đến 300 triệu đồng.

“Lúc đó tâm trạng buồn lắm, cả nhà bị sốc, hoang mang khi một đống tiền của gia đình bị mất trong chớp mắt chỉ vì bệnh dịch tai xanh. Hồi ấy 300 triệu đồng là số tiền rất lớn, chứ có ít ỏi gì đâu”, ông Cần nhớ lại.

Được chính quyền, người thân động viên, ông Cần cùng các thành viên trong gia đình quyết tâm gây dựng lại cơ đồ. Đến giữa năm 2007, ông bắt đầu tái đàn lợn trở lại sau một thời gian bị dịch tai xanh tấn công. Thế nhưng, cơn “bão giá” cuối năm 2016, đầu năm 2017 lại một lần nữa đẩy gia đình ông xuống vực thẳm trước nguy cơ phá sản.

“Năm đó, trang trại đang nuôi hơn 400 con, gồm 100 con bố mẹ, còn lại là lợn thương phẩm. Cứ ngỡ chắc ăn, nào ngờ giá lợn hơi tuột dốc không phanh, giảm đột ngột, dao động từ 15.000 - 17.000 đồng/kg hơi khiến gia đình tôi chẳng còn tâm trạng buôn bán. Nhẩm tính, cũng lỗ vốn hơn 2 tỷ đồng, gần như phá sản", ông Cần không khỏi rầu rĩ khi nhớ lại mọi việc.

Ông Cần bên cây mít sắp được thu hoạch. Ảnh Mai Chiến

Năm 2018 ông Cần quyết định vay vốn tái đàn trở lại sau khi thị trường giá lợn hơi có chiều hướng tăng nhẹ theo từng ngày. Giữa năm 2019, mặc dù bệnh dịch tả lợn châu Phi “tấn công” khắp các trang trại lợn trên địa bàn tỉnh Nam Định, nhưng trang trại của gia đình ông vẫn an toàn. Nhờ vậy, ông gỡ gạc được ít vốn, trả nợ khoản vay.

Tỷ phú trên quê nghèo

Sau khi trải qua rất nhiều khó khăn, đến thời điểm hiện tại trang trại của gia đình ông Cần đang duy trì ổn định khoảng 600 con lợn gồm lợn bố mẹ, lợn thương phẩm và lợn con theo mẹ. Ngoài ra, ông còn chăn nuôi 3 ao cá, mỗi ao rộng hơn 3.000m2 và trồng hàng trăm gốc bưởi diễn, mít thái, nhãn lồng đã và đang cho thu hoạch.

Mọi quy trình hoạt động của trang trại được vận hành theo mô hình tuần hoàn, bảo đảm sức khỏe môi trường, sức khỏe sinh thái và sức khỏe người lao động.

Chất thải chăn nuôi từ lợn được đưa vào bể chứa biogas nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Qua hệ thống lọc, nước thải được tận dụng để tưới cho vườn cây ăn trái; phân lợn được xử lý sau đó ủ thành phân bón hoai mục, bón cho vườn cỏ voi.

Ông Cần (thứ 2 bên trái) được biểu dương tại Hội nghị biểu dương Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi toàn quốc do Trung ương Hội Nông dân tổ chức. Ảnh Mai Chiến

Cỏ voi đến thời kỳ thu hoạch cắt làm thức ăn cho đàn cá. Các ao cá được thiết kế liên kết với nhau để thuận lợi cho việc vận hành sản xuất. Hiện, trang trại nuôi tổng hợp các loại cá như chép, trắm, lăng…

Chia sẻ với chúng tôi về định hướng phát triển trong những năm tiếp theo, ông Cần cho hay: “Thời gian tới, trang trại sẽ tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, bởi chất lượng tốt, bảo đảm an toàn thực phẩm thì lúc nào cũng có chỗ đứng trên thị trường. Đồng thời, đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhằm giảm giá thành, tăng lợi nhuận”.

Dẫn chúng tôi đi tham quan chuồng nuôi lợn thương phẩm, ông Cần bảo, hiện nay, trang trại đang chăn nuôi lợn theo mô hình chuồng kín, có hệ thống thông gió, bảo đảm an toàn đàn vật nuôi, không lo sợ dịch bệnh tấn công. Hơn nữa, lợn được sống trong môi trường sạch sẽ, mát về mùa hè, ấm về mùa đông.

Toàn bộ hệ thống máng ăn, vòi uống nước đều tự động, bảo đảm nhu cầu ăn uống của đàn lợn. Đặc biệt, lợn được chăn nuôi theo công nghệ sinh học, không sử dụng chất kháng sinh, chất cấm trong chăn nuôi nên sức đề kháng của lợn rất tốt, chất lượng thịt thơm, ngon.

“Năm 2016, tôi chuyển hướng sang chăn nuôi lợn theo tiêu chuẩn VietGAP. Đến năm 2018, trang trại được cấp chứng nhận đạt chuẩn VietGAP trong chăn nuôi lợn. Trong quá trình sản xuất, trang trại ghi chép cẩn thận, tỉ mỉ về hoạt động chăn nuôi, từ nguồn thức ăn, con giống, ngày tiêm vaccine…”, ông Cần cho hay.

Để bảo đảm an toàn, đàn lợn được tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ. Tính từ lúc con giống đến lúc xuất chuồng, mỗi con lợn sẽ được tiêm khoảng 8 mũi vaccine. Ngoài ra, trang trại thường xuyên phun thuốc khử trùng phòng chống bệnh dịch; một tháng phun 4 lần trong chuồng nuôi và 2 lần bên ngoài trang trại.

Năm 2021, ông Lê Văn Cần được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Ảnh Mai Chiến

Trung bình, mỗi năm trang trại xuất bán 2 lứa lợn. Mỗi lứa xuất bán gần 500 con, với trọng lượng 100 kg/con. Giá bán lên xuống theo thị trường. Hiện tại, trang trại đang liên kết với HTX Thanh niên Tân Tiến (xã Yên Tân, huyện Ý Yên) để cung ứng đầu ra cho người tiêu dùng. Lợn sau khi giết mổ được lấy mẫu thường xuyên để đưa đi kiểm định chất lượng.

Theo tính toán của ông Cần, mỗi năm trang trại thu về hơn 1 tỷ đồng từ chăn nuôi lợn, gần 200 triệu đồng từ nuôi trồng thủy sản và khoảng 400 triệu từ vườn cây ăn trái. Đây là số tiền không nhỏ đối với người dân vùng quê nghèo, không phải ai cũng làm ra được như gia đình ông.

“Tính tổng mỗi năm trang trại thu về từ 1,5 - 2,5 tỷ đồng. Năm nào, giá cả ổn định, chăn nuôi có lãi thì năm đó thắng lớn; còn năm nào thị trường biến động, gặp khó khăn thì thu nhập sẽ bị giảm”, ông Cần tâm sự.

Hiện nay, trang trại tổng hợp của gia đình ông Cần đang tạo việc làm cho 4 lao động thường xuyên, với mức lương 7 triệu đồng/người/tháng. Các công nhân chủ yếu là người địa phương.

Cụ Trương Quang Phi nêu gương sáng

Người cao tuổi là nguồn lực quý

Huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên biểu dương NCT làm kinh tế giỏi giai đoạn 2017- 2022